Temat: Czym jest polityka społeczna?
Zagadnienia:
Definicja polityki społecznej
Pojęcie polityki społecznej można starać się sprecyzować, określając jej:
przedmiot
cel / cele
środki
adresatów
podmioty
Polityka społeczna a socjalna
Literatura:
Materiał, z którego korzystali Państwo na ćwiczeniach.
DEFINICJA:
Polityka społeczna - celowa działalność państwa, podmiotów samorządowych, związków zawodowych i innych organizacji, zmierzająca do poprawy ogólnych warunków pracy i bytu szerokich warstw ludności, a także stosunków społeczno - kulturowych, które prowadzą do optymalnego zaspokojenia potrzeb społecznych i indywidualnych ludności.
Poprzez politykę społeczną powinny być usuwane wszelkie nierówności społeczne. Wszystkie cele polityki społeczne powinny być osiągnięte w ramach zrównoważonego rozwoju. Polityka społeczna dotyczy wszystkich grup społecznych i ma prowadzić do takiej sytuacji, w której całe społeczeństwo funkcjonuje sprawnie i efektywnie. Do jej celów zaliczyć można zarówno ochronę socjalną, ład społeczny czy inwestycje w człowieka.
Polityka społeczna - przyjęty i realizowany przez władzę publiczną i organizacje pozarządowe zespół długofalowych działań na rzecz zaspokajania potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych. Polityka społeczna to również dziedzina nauk społecznych zajmująca się teorią polityki społecznej. Nauka o polityce społecznej znajduje zastosowanie przy konstruowaniu programów gospodarczych i społecznych partii politycznych a wyborcy oczekują ich realizacji w zgodzie z deklaracjami przedwyborczymi. Polska przyjęła w Konstytucji model społecznej gospodarki rynkowej.
Za twórcę Polityki Społecznej uznaje się niemieckiego polityka Bismarck'a którego rząd wprowadził ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe oraz renty i emerytury. Te działania zapoczątkowały w Europie systemową ochronę ludzi.
Definicja encyklopedyczna - Polityka Społeczna jest to celowa działalność państwa i innych instytucji publicznych w dziedzinie kształtowania optymalnych warunków życia i pracy ludności oraz stosunków międzyludzkich to także nauka o celowym oddziaływaniu na układ stosunków społecznych, przekształcaniu warunków życia ludności.
W zakres polityki społecznej wchodzą: polityka ludnościowa i rodzinna; polityka zatrudnienia i bezrobocia; polityka kształcenia; polityka struktury dochodów i wydatków ludności; polityka wyżywienia, mieszkaniowa, kulturalna, ochrony pracy, ochrony zdrowia, zabezpieczenia społecznego.
PRZEDMIOT:
Polityka społeczna jest dziedziną wiedzy o charakterze interdyscyplinarnym, tzn. zajmuje się głównie następującymi strefami życia:
strefą pracy - niosącą człowiekowi najwięcej zagrożeń i jednocześnie dającą mu najwięcej szans w zakresie samorealizacji,
strefą dobrobyt - (do niedawna traktowana jako domena ekonomii) zawierającą obok materialnego poziomu życia i odpowiedniej ilości oraz jakości dóbr i usług także takie elementy egzystencji, jak czas wolny i możliwość jego wykorzystania, zdrowie i możliwości jego ochrony, środowisko naturalne, w którym człowiek przebywa i problem jego zachowania na określonym poziomie,
strefą kultury - której ważność przedstawia się jako:
naczelny zbiór wartości,
wspólny świat symboli i pojęć nabywanych w trakcie edukacji, bez których trudne byłoby porozumiewanie się i współżycie ludzi,
zbiór zbiorów zachowań w różnych okolicznościach życiowych składających się na kulturę społeczną,
strefę ładu społecznego - jako sposób zorganizowania życia społecznego - instytucjonalne normy w których przebiega życie człowieka, a także ustrój gospodarczy, polityczny i społeczny.
Przedmiot oddziaływań PS: warunki życia; jakość życia; treść współżycia społecznego; dysproporcje i nierówności społeczne ( dziedziczenie patologii); udział ludności w kształtowaniu form życia zbiorowego; sfera pracy- patrzymy z perspektywy zmian nie decyduje etos pracy tylko etos konsumpcji; strefa dobrobytu- przede wszystkim kwestie materialne; sfera kultury i sfera porządku społecznego
CELE:
kształtowanie odpowiednich warunków pracy i bytu ludności (tworzenie ogólnych podstaw zapewniających społeczeństwu zaspokajanie swoich potrzeb poprzez pracę zarobkową, a nie pracującym możliwość utrzymania się z rent i emerytur)
kształtowanie prorozwojowych struktur społecznych (rodziny, odpowiedniej struktury wykształcenia ludności i struktury zawodowej) → kształtowanie kapitału ludzkiego zdolnego do realizacji zadań rozwojowych w warunkach konkurencji na rynkach krajowych i międzynarodowych
zaspokojenie potrzeb → redystrybucja (od zamożnych do mniej zamożnych)
wyrównywanie nierówności → inwestycje w człowieka; tworzeni równych szans rozwoju ludzi; kształcenie młodego pokolenia
bezpieczeństwo socjalne = zapewnienie dochodów i usług w sytuacji wystąpienia ryzyka socjalnego (np. choroba, inwalidztwo, starość, śmierć, bezrobocie...)
ład społeczny = jest podstawą stabilizacji życiowej ludzi, współpracy w osiąganiu celów, tolerancji różnic między ludźmi
ŚRODKI
ustawodawstwo
zebezpieczenie - emerytury
usługi społeczne
instrumenty ekonomiczne- regulują dostęp do dóbr będących wytworem gospodarki
instrumenty prawne- określają uprawnienia i zachowania obywateli związane z zaspokajaniem ich potrzeb
informacje- kreują obraz życia społecznego, zachowań, wykorzystują dostępne instrumenty będące źródłem informacji
kadrowe- są to ludzie, którzy świadczą usługi społeczne i decydują o przyznaniu dóbr ekonomicznych potrzebującym
instrumenty kształtowania przestrzeni- wszelkiego rodzaju obiekty służące realizacji ludzkich potrzeb: szkoły, szpitale, teatry
ADRESAT
społeczeństwo
grupy słabe ekonomicki
PODMIOTY = mają służyć realizacji głównych celów polityki społecznej
państwo
samorządy
trzeci sektor
KWESTIE SPOŁECZNE
Zasadniczym nurtem polityki społecznej powinny stać się kwestie społeczne, czyli zjawiska i okoliczności, które tworzą stan napięcia społecznego, zagrażającego szerszym zbiorowością i powodującego deformacje w całym rozwoju społecznym. Kwestie społeczne wynikają z niedostosowania organizacji życia zbiorowego do specyficznych potrzeb społecznych i indywidualnych członków tych zbiorowości.
W skali uniwersalnej zasadnicze kwestie społeczeństwa współczesnego świata to:
przeludnienie globy
problemy rodzin, dzieci i młodzieży
trudności w pozyskiwaniu pracy
degradacja środowiska naturalnego
ubóstwo i głód
narastanie dysproporcji rozwojowych
Polityka społeczna
ĆW
1