Program pracy indywidualnej dla dzieci 5-letnich
Plan zawiera założenia pracy z dziećmi oczekującymi pomocy, nakreśla kierunki pracy zgodne z rozwojem dziecka 5-letniego, jest zgodny z metodyką wychowania przedszkolnego.
Do pracy indywidualnej w roku szkolnym 2012/2013 zostały wytypowane następujące dzieci:
Kształtowanie umiejętności społecznych:
Funkcjonowanie w grupie, samodzielność:
Rozwijanie sprawności manualnej i grafomotorycznej oraz koordynacji wzrokowo - ruchowej i ruchowej:
Sprawność ruchowa:
Sprawność manualna, grafomotoryczna:
Rozwój poznawczy:
Rozwijanie mowy i wzbogacenie słownika, percepcji słuchowej, spostrzegawczość ( pamięć i uwaga, myślenie), rozumowanie matematyczne, stymulacja i korekty funkcji wzrokowej i orientacji przestrzennej:
Cele ogólne:
1. Stworzenie możliwości wszechstronnego rozwoju.
2. Stymulowanie i usprawnianie rozwoju funkcji psychomotorycznych.
3. Wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach.
4. Opanowanie wymaganych wiadomości i umiejętności dziecka 5-letniego.
Środki pracy:
1.Zabawy integracyjne.
2.Karty pracy (tematyczne o różnym stopniu trudności).
3.Gry planszowe, zabawy dydaktyczne, puzzle, domina: ( np. obrazkowe)
4. Różne wzory (np. szlaczków)
5. Układanki geometryczne, patyczki, liczydła
6. Obrazki do ćwiczeń w mówieniu, wyszukiwaniu różnic, określaniu kolejności zdarzeń, materiały do ćwiczeń logopedycznych (lusterka, szpatułki, rurki, itp.)
7.Bajki terapeutyczne, opowiadania, scenki dramowe, historyjki obrazkowe.
I. Kształtowanie umiejętności społecznych:
Zabawy indywidualne
Dyżury
Scenki sytuacyjne
Prace zespołowe
Gry dydaktyczne
Zabawy tematyczne
Zabawy prowadzone metodą pedagogiki zabawy
Słuchanie opowiadań
Scenki dramowe
Rozmowy
DZIECKO:
• Potrafi określić czynności, które wykonuje najlepiej;
• Umie powiedzieć, co lubi robić najbardziej, zgodnie ze swoimi uzdolnieniami;
• Potrafi wykonać zadanie wspólnie z kolegami;
• Rozumie, że inne dzieci maja prawo do zabawy tymi samymi zabawkami;
• Uczestniczy w zabawach i zajęciach zorganizowanych przez nauczyciela;
• Reaguje na polecenia;
• Informuje o napotkanych trudnościach;
• Wie, że nie wolno niszczyć prac i zabawek kolegów;
• Wie, ze musi stosować się do obowiązujących zasad;
• Zgłasza swoje potrzeby;
• Korzysta z pomocy nauczyciela jako pośrednika w sytuacjach trudnych;
• Nie przerywa wypowiedzi innych;
• Rozpoznaje właściwe formy zachowania;
• Określa własne potrzeby i nazywa uczucia;
• Rozróżnia emocje pozytywne i negatywne;
Realizowanie: wg potrzeb dzieci, w ramach zajęć prowadzonych z całą grupą.
II. Rozwijanie sprawności manualnej i grafomotorycznej oraz koordynacji wzrokowo - ruchowej:
Ćwiczenia usprawniające motorykę rąk, dłoni i palców
Cele operacyjne:
• kontroluje nacisk reki na narzędzie pisarskie,
• wypełnia kontury kontrolując wzrokiem pole malowanej płaszczyzny,
• poprawnie wykonuje ćwiczenia grafomotoryczne
• polepszenie ogólnej koordynacji ruchowej, orientacji kierunkowej,
•
Stwarzanie sytuacji zadaniowych:
1. Malowanie:
- tworzenie różnych kompozycji - szlaczków ;
- kompozycji postaci człowieka, pojazdów, przedmiotów, domów;
- malowanie jednocześnie obydwoma rękami na dużym arkuszu przypiętym do tablicy lub podłogi;
- malowanie palcami na przemian ruchem spokojnym, swobodnym;
- zamalowywanie całej powierzchni kartki;
- malowanie palcem [na całej powierzchni różnokolorowych linii poziomych i pionowych];
- malowanie pędzlem linii prostych, splątanych nici, kłębuszków, jaskółek;
- malowanie pęczkiem waty - duże i małe chmury, kałuże itd.
- zamalowywanie dużych konturowych rysunków, przedmiotów;
- malowanie flamastrami - zamalowywanie określonym kolorem;
- zamalowywanie powierzchni konturów np. kwiatów, domów;
2. Rysowanie:
- rysowanie kredą na tablicy i dużych arkuszach rozłożonych na podłodze;
- kreślenie patykiem na mokrej, gęsto pokrytej farbą klejową powierzchni;
- rysowanie świecą, tuszem;
3. Wydzieranie:
- łatwych kształtów np. piłek, baloników, kolorowych liści itp.
- Kompozycja z kolorowych pasków;
4. Stemplowanie:
- tworzenie różnych kompozycji - szlaczków ;
- kompozycji pojazdów, przedmiotów, domów;
5. Lepienie:
- z plasteliny;
- masy solnej;
- modeliny;
- mokrego piasku;
- śniegu.
6. Ćwiczenia grafomotoryczne:
- kreślenie dużych płynnych linii:
- chorągiewką w powietrzu;
- patykiem na piasku;
- kolorową kredą na tablicy;
- kredkami na dużych arkuszach.
- obrysowywanie gotowych szablonów o prostych kształtach np. koło, kwadrat, romb, trójkąt;
- rysowanie szlaczków na kratkowanym papierze;
- rysowanie po konturach;
- łączenie kolorową kredką wyznaczonych punktów;
- zagadki rysunkowe;
- labirynty;
- wycinanki różnego typu;
- pisanie znaków litero podobnych w liniaturze;
- pisanie po śladzie.
7. Ćwiczenia ruchowe:
- zabawy na orientację kierunkową;
- zabawy zręcznościowe: bierki, spacer z piłeczką, kule śnieżne,
- ćwiczenia równoważne;
- poruszanie się ze zmianą kierunku, reagowanie na sygnał dźwiękowy lub wzrokowy
Realizowanie: wg potrzeb dzieci, w ramach zajęć prowadzonych z całą grupą.
III. Rozwój poznawczy:
Rozwijanie mowy, percepcji wzrokowej, słuchowej, spostrzegawczość ( pamięć i uwaga, myślenie), rozumowanie matematyczne:
Wspomaganie rozwoju mowy i kształtowanie umiejętności porozumiewania się z innymi:
Stwarzanie sytuacji zadaniowych:
1. Ćwiczenia oddechowe:
- wdechy i wydechy (nos - usta, usta - nos, nos - nos, usta - usta),
- wdechy i wydechy: w różnych pozycjach (np. siedzącej, leżącej), z unoszeniem rąk, z liczeniem,
- dmuchanie na płomień świecy, na kłębki waty, bibułkę, papier, wiszący balon,
- wydmuchiwanie powietrza przez rurkę do picia,
- nadmuchiwanie balonów,
- puszczanie baniek mydlanych,
- wymawianie na jednym wydechu: ciągów samogłoskowych (aaa..., aeaeae..., aeiaei...), ciągów sylabowych (mamama, lalala, tututu, pipipi).
2. Ćwiczenia narządów mowy:
- usprawnianie płynności ruchów języka, warg, szczęk,
- wysuwanie języka w różnych kierunkach, wypychanie językiem policzków, skrobanie grzbietu języka, ocieranie, zwijanie języka w rulonik,
- oblizywanie zębów, podniebienia, warg, sięganie językiem do nosa, brody,
- opuszczanie, unoszenie, przesuwanie w lewo i prawo dolnej szczęki, wielostronne ruchy żuchwą,
- cmokanie, gwizdanie, strojenie min, zabawy z lizakiem,
3. Ćwiczenia logopedyczne:
- wybrzmiewanie głosek „s, sz, z, ż, r” ze zwróceniem uwagi na poprawne ułożenie narządów mowy
- wypowiadanie ćwiczonych głosek z samogłoskami np. sa, se, as, es....
- powtarzanie wyrazów z ćwiczonymi głoskami,
- nauka krótkich wierszyków zawierających ćwiczone głoski
4. Rozwijanie mowy czynnej i biernej (wzbogacanie słownika)
- układanie opowiadań w oparciu o ilustracje i bez ilustracji,
- zabawy w dokańczanie zdań,
- opowiadanie historyjek obrazkowych,
- wzbogacanie słownictwa w zakresie przedmiotów z najbliższego otoczenia,
- rozmowy indywidualne z dzieckiem,
Percepcja wzrokowa
Ćwiczenia na materiale obrazkowym:
Rodzaj czynności
1. Rozpoznawanie przedmiotów na obrazkach - Loteryjki obrazkowe
- Domino obrazkowe
- Rozpoznawanie obrazków opisanych słownie
- Dobieranie par przedmiotów
2. Układanie według zasady podobieństwa - „Dobieramy Liście”
- Wyszukiwanie różnic
- Wyszukiwanie podobieństw
- „Co do czego pasuje”
- Dobieranie obrazka do jego schematu
3. Rozpoznawanie czynności i rozumienie sytuacji przedstawionej na obrazku
- Dobieranie obrazków do określonej czynności
- Nazywanie czynności
- Demonstrowanie ruchem czynności przedstawionej na obrazku
- Odgadywanie czynności przedstawionej ruchem
- Wyszukiwanie obrazków opisanych słownie
4. Rozpoznawanie przebiegu zdarzeń przedstawionych na obrazach - Porządkowanie historyjek obrazkowych
- Dobieranie „ dobrych” i „złych” obrazków do podanego opisu
- Opowiadanie historyjki przedstawionej na obrazku
5. Składanie całości z części - Dobieranie części do całości
- Układanie obrazków po uprzednim rozcięciu na wzorze , wg wzoru, bez wzoru.
Kształtowaniu spostrzegawczości
Układanki:
- układanie z koralików, klocków (dużych i małych): mebli, pojazdów, drzew, roślin, budowli, figur;
- układanie z patyczków: płotów, drabin, domów;
- układanie z różnorodnych materiałów i elementów określonych scenek rodzajowych np. z liści, owoców, kory, giętkiego tworzywa.
- dobieranie do konturów figur geometrycznych takich samych figur i
nałożenie na wzór (układanki geometryczne, nakładanki).
Ćwiczenia na materiale geometrycznym
Rodzaj czynności
1.Rozpoznawanie jednakowych kształtów - Różnicowanie figur geometrycznych pod względem kształtu, wielkości i koloru
- Segregowanie figur według określonych zasad
- Dobieranie odpowiedniego rysunku
2. Prawidłowe wyróżnienie figur narysowanych - Obrysowywanie prostych figur
- Kopiowanie przez kalkę
- Rysowanie z pamięci. Łączenie kropek
3. Wyróżnianie i odtwarzanie figur narysowanych - Loteryjki geometryczne
- Układanki mozaikowe
- Rysunkowe abstrakcje
- Domino geometryczne
- Loteryjka „Całość i części”
- Odtwarzanie z pamięci uprzednio widzianych wzorów
- Różnicowanie kształtów
- Odtwarzanie z pamięci prostych układów z klocków
4. Prawidłowe wyróżnianie i odtwarzanie układów linii prostych i krzywych
- Rysowanie wzorków i szlaczków na gładkim papierze, w linię, kratkę
- Układanie kompozycji szlaczkowych z figur według wzoru, z pamięci
DZIECKO:
- Opowiada co dzieje się na obrazku;
- Łączy przedmioty z ich kształtami przedstawionymi w postaci cienia;
- Zauważa zmiany w układzie 3-4 przedmiotów lub obrazków;
- Składa w całość obrazki o prostej treści pocięte na 5 i więcej elementów;
- Wskazuje takie same, proste znaki graficzne;
Percepcja słuchowa
Rodzaj czynności
1. Odtwarzanie struktur dźwiękowych
- Odtwarzanie struktur dźwiękowych wg. wzoru
- Różnicowanie dźwięków
- Odtwarzanie rytmu lub określonych struktur czasowych
- Graficzne odtwarzanie słyszanego dźwięku
2. Różnicowanie sygnałów dźwiękowych
- Rozpoznawanie głosów z otoczenia
- Określanie strony, z której dochodzi dźwięk
- Rozpoznawanie dźwięków wydawanych przez różne przedmioty lub instrumenty
- Zastępowanie poleceń słownych przez sygnały dźwiękowy lub zestaw dźwięków
DZIECKO:
• Wyklaskuje prosty rytm;
• Rozpoznaje dźwięki z najbliższego otoczenia;
• Kojarzy odgłos towarzyszący znanym czynnościom;
• Potrafi odszukać i nazwać przedmiot wydający dźwięki;
• Podejmuje próbę podziału wyrazu na sylaby.
Wspomaganie dzieci w rozwoju umysłowego w ramach edukacji matematycznej:
Cele operacyjne:
• posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi,
• porównuje liczebność zbiorów,
• rozwiązuje proste zadania posługując się liczmanami .
1. Zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające doskonaleniu umiejętności liczenia:
- liczenie wszystkiego dookoła;
- „ile jest policzonych fasolek”?- odróżnianie błędnego liczenia od poprawnego;
- liczenie znikających obiektów;
- ile mamy palców;
- ile przedmiotów jest w pudełku;
2. Zabawy i sytuacje zadaniowe sprzyjające ustalaniu równoliczności:
- seria- czy tu i tu jest tyle samo?;
- zadanie- narysuj tyle kółek ile jest dziurek;
- zabawy i zadania sprzyjające kształtowaniu umiejętności dodawania i odejmowania:
- manipulowanie przedmiotami i liczenie ich;
- pokaż na palcach, ile kropek jest na kostkach do gry;
- dodawanie i odejmowanie z pokazywaniem, ile jest przedmiotów w pudełku;
- rozdawanie i rozdzielanie po jednym lub po kilka;
3. Ćwiczenia rozwijające orientację w schemacie ciała i przestrzeni.
Cele operacyjne:
• różnicuje części ciała
• poprawnie określa kierunki w przestrzeni
Stwarzanie sytuacji zadaniowych:
- wiem, jak wyglądam,
-zabawa lustrzane odbicie
- inni też mają lewą i prawą stronę,
- co widzi miś?
- potrafię znaleźć misia,
- powiem ci, jak masz iść,
-gdzie jest woreczek
- rysuj szlaczki tak, jak mówię,
- ćwiczenia ruchowo- słuchowe - rysowanie oburącz w powietrzu;
- zabawa „Witają się paluszki”;
- rysowanie „Leniwych ósemek”;
- chwytanie i rzucanie woreczków, piłek raz lewą raz prawą ręką;
- okładanie obrazka po prawej i lewej stronie;
- naklejanie przedmiotów w odpowiednim położeniu;
- rozróżnianie stron ciała;
- układanie z patyczków podanych wzorów:
- układanie z klocków konstrukcji przestrzennych;
Realizowanie: wg potrzeb dzieci, w ramach zajęć prowadzonych z całą grupą.
Literatura:
Gruszczyk- Kolczyńska E., Zielińska E., Zajęcia dydaktyczno wyrównawcze dla dzieci, które rozpoczną naukę w szkole, Edukacja Polska, Warszawa 2009.
Terapia pedagogiczna. Scenariusze zajęć, red. Forkiewicz V., Wyższa Szkoła Humanistyczno- Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2006.