ub-wyk12, FIR UE Katowice, SEMESTR IV, Ubezpieczenia, ubezpieczenia

19.05.2011

Wykład 12

System ubezpieczenia na wartość częściową:

Ma zastosowanie w ubezpieczeniach od kradzieży z włamaniem i rabunku, w sytuacji, gdy ten rodzaj ubezpieczenia traktuje się jako dodatek do ubezpieczenia od ognia. Taki dodatek, który nie może funkcjonować samodzielnie.
Ubezpieczający deklaruje kwotę, która może stanowić dowolną część wartości mienia ruchomego zgłoszonego do ubezpieczenia od ognia i ta kwota traktowana jest jako limit odszkodowawczy dla ubezpieczenia od kradzieży z włamaniem i rabunku. Ta kwota jest zwykle ustalana na podstawie przewidywanej maksymalnej straty, jaka może wystąpić w czasie kradzieży. Ten limit odszkodowawczy jest konsumowany przez każde wypłacone odszkodowanie. Może być uzupełniony, ale wiąże się to z opłaceniem dodatkowej składki.
Specyficzne dla tego systemu ubezpieczenia jest to, że składka ubezpieczeniowa jest liczona od całości wartości mienia ruchomego przyjętego w ubezpieczeniu od ognia.
Stawki taryfowe, na podstawie, których składka jest ustalana, są uzależnione nie od rodzaju ubezpieczonego majątku, tylko zależą od branży, w jakiej działa ubezpieczony.
Odszkodowanie liczy się zgodnie z zasadą odpowiedzialności proporcjonalnej.
Alternatywą dla tego ubezpieczenia na wartość częściową może być system ubezpieczenia na pierwsze ryzyko.

System ubezpieczenia na I ryzyko:

Stosowany w ubezpieczeniach od kradzieży z włamaniem i rabunku dla każdego rodzaju mienia, poza tym stosowany jest przy ubezpieczeniu mienia pracowniczego, a także gotówki od pożaru i innych zdarzeń losowych.
Ubezpieczone są również koszty towarzyszące szkodzie, Np. koszty uprzątnięcia pozostałości po szkodzie, koszty wymiany zamków, koszty naprawy zabezpieczeń.
Sumę ubezpieczenia najczęściej ustala się na podstawie przewidywanej maksymalnej straty jak może nastąpić w wyniku jednego wypadku ubezpieczeniowego.
Pod uwagę bierze się pojedynczą szkodę, ponieważ zwykle odszkodowanie nie konsumuje sumy ubezpieczenia.
Występuje ryzyko, iż będzie duża szkodowość tego ubezpieczenia. Zakłady ubezpieczenia tak się zabezpieczają, że żądają od ubezpieczającego dodatkowych zabezpieczeń, lub mogą wypowiedzieć umowę.
Odszkodowanie w pełni pokrywa szkodę do wysokości sumy ubezpieczenia.
Stawki taryfowe są w tym przypadku wyższe niż w ubezpieczeniu na sumy stałe.
Ostatecznie zapłacone składki niekoniecznie musza być wyższe, ponieważ są obliczane od sumy ubezpieczenia, która będzie zdecydowanie niższa niż w przypadku ubezpieczenia na sumy stałe.
Podstawę do obliczenia odszkodowania może stanowić:

Protokół szkód - sporządzany przez ubezpieczonego
Ustalenie przedstawiciela zakładu ubezpieczeń

Zwykle te dwa dokumenty są ze sobą porównywane
Przy ustalaniu wysokości szkody uwzględnia się przydatność przedmiotów (albo ich części), które pozostały do dalszego użytkowanie, przeróbki bądź sprzedaży.
Ustaloną szkodę zakład ubezpieczeń powinien powiększyć o koszty, które zostały poniesione w związku z zastosowaniem środków, które miały obniżyć wielkość strat - koszty ratunku. Jeśli ich zastosowanie było celowe, nawet, jeśli okazały się one bezskuteczne.
Klauzule polisowe, albo owu mogą upoważniać zakład ubezpieczeń do korygowania wielkości odszkodowania, Np.

Franszyza redukcyjna
Franszyza integralna
Udział własny ubezpieczonego w szkodzie

Całość dochodzeń związanych z ustaleniem okoliczności wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego określa się mianem likwidacji roszczeń ubezpieczeniowych.
Przedstawiciela zakładu ubezpieczeń nazywa się likwidatorem.
Na podstawie dochodzeń likwidacyjnych ustal się wielkość odszkodowania lub świadczenia, która w toku przeprowadzanych czynności likwidacyjnych powinna zostać ostatecznie zaakceptowana przez ubezpieczonego.
Cele likwidacji szkód:

Ustalenie okoliczności związanych z wystąpieniem wypadku
Ustalenie przyczyny wystąpienia wypadku
Ustalenie, czy ubezpieczyciel jest odpowiedzialny za skutki wypadku - czy jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania
Ustalenie wysokości szkody
Ustalenie wartości ubezpieczeniowej
Ostateczne ustalenie wysokości odszkodowania
Odszkodowanie powinno być wypłacone w terminach, zawartych w umowie
Gdy miedzy ubezpieczycielem a ubezpieczającym wystąpi spór, to może być on rozstrzygnięty:

W drodze polubowne - Np. obie strony mogą powołać rzeczoznawców
W drodze sądowej

Zakłady ubezpieczeń starają się większość sporów rozstrzygać polubownie, bo spory sądowe obniżają ich wiarygodność
Polisy ubezpieczeniowe:

Dowodem zawarcia umowy ubezpieczenia jest między innymi polisa ubezpieczeniowa
W polisie musi być określony ubezpieczający
W polisie określa się tez przedmiot ubezpieczenia i sumę ubezpieczenia,
Czas trwania ubezpieczenia
Okres ubezpieczenia
Wysokość składki ubezpieczeniowej
Mogą być też dołączone

ogólne warunki ubezpieczenia
dodatkowe warunki ubezpieczenia
przepisy bezpieczeństwa

Indywidualne klauzule określa się zazwyczaj w treści polisy
Gdy dana umowa ubezpieczenia ma być przedłużona na następny okres bez zmian zakład nie musi wystawiać nowej polisy. Wystarczy dowód przedłużenia umowy, albo tez tym dowodem może być pokwitowanie zakładu ubezpieczeń, potwierdzające zapłacenie bieżącej składki ubezpieczeniowej.
Rodzaje polis ubezpieczeniowych:

Kryteria:

W zależności od umowy
W zależności od sposobu realizacji umowy ubezpieczeniowej

Indywidualne, jednostkowe - dotyczą jednej osoby (majątku, dóbr osobistych):

Dobra osobiste jednej osoby - osoba fizyczna
Dobra majątkowe - osoba fizyczna i prawna

Polisy:

Imienne - wystawiane na nazwisko, albo nazwę ubezpieczającego, który ma wszelkie prawa i obowiązki wynikające z umowy ubezpieczenia
Na okaziciela - osobą uprawnioną do roszczenia o wypłacenie odszkodowania, albo świadczenia jest osoba posiadająca polisę, przy czym ta osoba musi udowodnić, że ochrona ubezpieczeniowa dotyczy jej interesów majątkowych
Na zlecenie - uprawnienia z tej polisy mogą być przenoszone na inne osoby przez odpowiednie oświadczenie ubezpieczającego zamieszczone w polisie. Takie oświadczenie to indos.

Wniosek polisa - składa się z 2 części:

wniosku o ubezpieczenie,
polisy ubezpieczeniowej

Zborowe
Grupowe
Generalne

Zwykła - dotyczy wielu określonych przedmiotów lub transakcji, zarówno tych, które aktualnie istnieją, jak też takich, które mogą się pojawić w trakcie trwania ubezpieczenia.

Przedmiotowy zakres ubezpieczenia, wartość ubezpieczenia, a także składkę ustala się ex post na podstawie periodycznych raportów ubezpieczającego, albo na podstawie prowadzonego przez niego dziennika ubezpieczeń, w którym na bieżąco są rejestrowane transakcje, a także obiekty podlegające ubezpieczeniu.
Zastosowanie w ubezpieczeniach transportowych, gdzie ma miejsce duża liczba pojedynczych przesyłek,

Obrotowa - mogą obejmować całość transportu realizowanego przez całe przedsiębiorstwo, albo transport realizowany na określonej trasie, określoną część transportu.

Wartość ubezpieczenia i składkę ustala się po zakończeniu bieżącego okresu ubezpieczenia na podstawie wartości obrotu transportowego wykazanego w księgach handlowych.
Nie ma potrzeby prowadzenia dodatkowej ewidencji, czy składania raportów, co niewątpliwie stanowi znaczne uproszczenie całej procedury, techniki ubezpieczenia, ale też zastosowanie takiej polisy ubezpieczeniowej jest wyrazem zaufania do ubezpieczającego.

Odpisowa - wartość ubezpieczenia ustala się z góry na podstawie przewidywanej wartości przesyłek, traktuje się ją jak sumę ubezpieczenia, od której naliczana jest składka ubezpieczeniowa.

Wartość zrealizowanych przesyłek jest na bieżąco odpisywana od tej sumy ubezpieczenia.
Polisa odpisowa - od sumy ubezpieczenia odpisuje się wartość zadeklarowanych przesyłek.
Ubezpieczenie wygasa, ale może być wznowione, prze zgłoszenie nowej sumy ubezpieczenia i opłacenie nowej składki.
Jest stosowana rzadko, bo jej obsługa jest skomplikowana
Certyfikat ubezpieczeniowy - wyciąg z polisy generalnej. Nie podaje się w nim zwykle wszystkich warunków, umowy, ale się na nie powołuje.

Temat: Reasekuracja.

Zakład ubezpieczeń, który przejął to ryzyko może dokonać wtórnego podziału ryzyka - reasekuracji.
Podział wtórny i dalszy
Definicje reasekuracji:

Przez umowę reasekuracji reasekurator (zwany cesjonariuszem) w zamian za odpowiednią opłatą - przejmuje od zawodowego ubezpieczyciela (zwanego cedentem) - odpowiedzialnego wyłącznie i w pełni wobec ubezpieczonych za ubezpieczone ryzyko, całość lub część tych ryzyk i zobowiązuje się do zwrotu w określonych okolicznościach całości lub części sum zapłaconych lub należnych ubezpieczonym od ubezpieczyciela - cedenta z tytułu szkód w tych ryzykach - R. Picard i A. Besson
Umowa reasekuracji jest umową zawartą między stronami zwanymi cedentem i reasekuratorem, przez którą cedent zobowiązuje się cedować, a reasekurator zgadza się przyjąć ustalony udział w ryzyku na warunkach określonych w umowie. - C. E Golding
Z formalnoprawnego punktu widzenia reasekuracja jest to umowa, na mocy, której jeden zakład ubezpieczeń określany jako cedent odstępuje, ceduje część albo całość ubezpieczonego ryzyka, albo też grupy ubezpieczonych ryzyk określonego rodzaju wraz z odpowiednią częścią składek innemu zakładowi ubezpieczeń, zwanego reasekuratorem. Ten reasekurator zobowiązuje się do zapłaty cedentowi odpowiedniej części świadczeń wypłaconych ubezpieczającym. - E. Montalbetti

Przyjmujący ryzyko musi być zakładem ubezpieczeń i reasekuracji, albo zawodowym reasekuratorem

Spółka akcyjna
Towarzystwo reasekuracji wzajemnej
Towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych

Prawa i obowiązki wynikające z zawartej umowy reasekuracji:

Cedent odstępuje ryzyka:

Całość
Część
Grupę

Reasekurator przyjmuje ryzyka:

Ale nie za darmo

Jeśli nastąpi wypadek ubezpieczeniowy w zakresie przejętych ryzyk odszkodowanie wypłaci zakład ubezpieczeń, ale będzie domagał się od reasekuratora zwrotu wypłaconych pieniędzy.