19.11.2009
Ćwiczenia 6
Temat: Aspekt wychowawczy - praktyka pozytywna, autokorekcja, hiperkorekcja, modelowanie.
Praktyka pozytywna kładzie nacisk na nauczanie poprzez praktykę. Nacisk położony jest na ćwiczenie poprawnego zachowania po tym, jak dziecko zachowało się nieprawidłowo. To oznacza zatrzymanie wykonywania wszelkich czynności, kiedy pojawia się błąd i doprowadzenie do tego, by dziecko kilkakrotnie zachowało się poprawnie. Takie systematyczne ćwiczenie, po tym, jak pojawia się błąd, daje pewność, że nieprawidłowe zachowanie będzie przerwane.
Charakterystyczne cechy praktyki pozytywnej:
Unika się upominania dziecka
Unika się kar, takich jak klapsy czy pozbawienie przywilejów
Nauczyciel lub rodzic nie powinien się złościć
Nacisk położony jest na pozytywne, a nie na negatywne zachowania
Niewłaściwe zachowanie jest natychmiast przerywane
Dzięki praktyce prawidłowe zachowanie wchodzi w nawyk
Prosta korekcja - proste polecenie, naprawienie szkód, które się wyrządziło swoim złym zachowaniem. Jeżeli działania korekcyjne różnią się od działań związanych z praktyką pozytywną można wymagać obu form. Korekcja nie zawsze jest możliwa. W takich przypadkach należy użyć praktyki pozytywnej.
Dawanie aprobaty podczas praktyki pozytywnej:
Kiedy dziecko wykonuje praktykę pozytywną należy zwrócić uwagę na to, ile aprobaty mu się daje
Jeżeli nauczyciel lub rodzic daje dziecku bardzo dużo pochwał i słodyczy, dziecko może zacząć źle się zachowywać w celu uzyskania nagród towarzyszących praktyce
Zasadą jest dostarczanie prostej informacji zwrotnej podczas ćwiczeń, jednak bez dawania dużej ilości pochwał czy nagród
Dawanie aprobaty za spontaniczne prawidłowe zachowanie - zanim zastosujesz praktykę pozytywną, dostarcz dziecku aprobaty za prawidłowe spontaniczne zachowanie. Kiedy okazuje się aprobatę za spontaniczne, prawidłowe zachowania, u niektórych dzieci praktyka pozytywna może okazać się zbędna.
Hiperkorekcja:
Jest to poprawa sytuacji, w której zaistniała jakaś przykrość bądź błąd
Jest to naprawa zaistniałej przykrej sytuacji i udoskonalenie jej tak, że staje się dużo lepsza niż poprzednio
Jest to wynagrodzenie innym wyrządzonych krzywd poprzez dodatkowy wysiłek
Jest to sposób na pokazanie poprzez natychmiastowe działania, że nie skrzywdziło się kogoś celowo
Jeśli korekcja nie jest możliwa z powodu nieodwracalności zniszczeń lub jest ponad siły danej osoby, wtedy należy ją zastosować w takim stopniu, na jaki pozwala sytuacja.
Główną zasadą częściowej korekcji jest wymaganie od danej osoby, aby:
Była obecna przy realizowaniu każdego z punktów korekcji
Pomagała w tych częściach korekcji, w których jest w stanie pomóc
Model behawioralny - motoryczne lub werbalne zachowanie, demonstrowane przez trenera tak, by uczeń odtworzył je.
Model planowany - zaaranżowana podpowiedź, która pomaga uczniowi zorientować się w tym, co ma dokładnie zrobić lub powiedzieć. Model może mieć postać wizualną lub dźwiękową. Modele planowane mogą być stosowane do nauczania prostych, jak i bardziej skomplikowanych zachowań.
Modele nieplanowane - przypadkowe zachowania, jakie się napotyka w swoim codziennym środowisku. Nie są one systematycznie planowane w celu bezpośredniego nauczania. W związku z tym, że ludzie uczą się poprzez naśladowanie zachowań otaczających ich osób, włączając w to przekazy telewizyjne, czyjekolwiek zachowanie, dobre czy złe, może posłużyć za model.
Modelowanie - to proces, w którym nauczyciel demonstruje uczniowi zachowanie, którego ma się nauczyć.
Naśladowanie - ma miejsce, kiedy uczeń mówi/robi dokładnie lub bardzo podobnie to, co zaprezentował nauczyciel. Wykonywanie pewnych motorycznych zachowań lub wydawanie pewnych dźwięków, które są zbliżone do wcześniej modelowanych.
Naśladowanie opóźnione - naśladowanie, które pojawia się, gdy model jest już nieobecny.
Rozwój naśladowania:
Wczesne próby są tylko w przybliżeniu wierne
Natychmiastowe naśladowanie u małych dzieci
Pierwsze próby naśladowania są kontrolowane przez konsekwencje
Niektóre odpowiedzi imitacyjne są motywowane wewnętrznie