![]() | Pobierz cały dokument motywowane.poznanie.final.psychologia.doc Rozmiar 69 KB |
Motywowane poznanie - założenia, klasyfikacje motywów
Poznanie społeczne jest „gorące” czyli zależne od różnorodnych motywów i celów <człowiek nie jest „skąpcem poznawczym”, a ”motywowanym taktykiem”, którego działania są napędzane i ukierunkowywane swoistymi celami>. Motywacja i poznanie są od siebie zależne i wzajemnie ze sobą powiązane i nie sposób jest badać poznanie bez kształtujących je procesów motywacyjnych, nie można też zrozumieć motywacji, ignorując procesy poznawcze, które decydują o jej uruchomieniu i przebiegu.
Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy motywacja powstaje dzięki aktywności poznawczej człowieka, na jej podstawie jest rozwijana i kształtowana, a raz uruchomiona ukierunkowuje procesy poznawcze i w ten sposób wpływa na końcowy efekt poznania <sąd, opinię, przekonanie>. Motywacja jest poznaniem <wg Kruglanskiego>. Oznacza to, iż nie ma takie sytuacji, w której system poznawczy i motywacyjny działają rozłącznie.
Badacze, którzy nie zgadzają się z tym stanowiskiem, twierdzą, iż motywacja wpływa na poznanie, ale tylko w pewnych okolicznościach - tj gdy rzeczywistość jest wieloznaczna, niejasna i niepewna -> w sytuacjach tych, motywacja deformuje poznanie <nie sposób im odmówić racji w sytuacjach takich jak np. nie przyjmowanie do wiadomości śmierci bliskich, katastrofy, nie pozostawiającej nadziei diagnozy medycznej <np. motywy obronne>; z drugiej strony jednak inne osoby w analogicznych sytuacjach pozostają racjonalne <np. motywacja do bycia poprawnym>>.
Podsumowując, motywacja jest poznaniem, niezależnie od okoliczności <np. jedno czy wieloznacznych>. Ponadto jej efekt <sąd, opinia, przekonanie> jest inny <trafny lub nietrafny> w zależności od realizowanych celów.
Oprócz dostrzeżenia wzajemnych powiązań motywacja-poznanie, w podejściu do motywowanego poznania zaszła jeszcze jedna zmiana: ujmowanie motywacji w jej aspekcie dynamicznym <a nie jak dotąd - statycznym>, czyli przyjęcie, że nasze dążenia przeważnie zależą od chwilowych stanów <np. nastroju, emocji> a nasze cele podlegają różnego rodzaju dystrakcjom i pokusom, które znajdują się w naszym otoczeniu.
Teorią, która w najpełniejszy sposób oddaje dynamiczny i wzajemny związek motywacji z poznaniem jest Teoria systemów celów.
Cel jest podstawowym konstruktem motywowanego poznania.
Cel to stan końcowy, ku któremu ukierunkowane jest zachowanie. Charakteryzują go dwa parametry: subiektywna wartość <wielkość motywacji> oraz unikalna jakość <kierunek motywacji>.
Cele to struktury wiedzy przechowywane w pamięci w formie reprezentacji umysłowych, którymi zawiadują procesy odpowiedzialne również za inne struktury wiedzy
![]() | Pobierz cały dokument motywowane.poznanie.final.psychologia.doc rozmiar 69 KB |