Struktura warsztatu

Warsztat składa się z trzech zasadniczych elementów:

• przekazu wiedzy

może mieć on formę:

• wykładziku - krótkiej formy, nie dłuższej niż 10 min. np. na temat jakiejś konkretnej umiejętności

• prezentacji - zorganizowanej formy wypowiedzi dotyczącej bardziej
  rozbudowanego lub stanowiącego jakąś całość tematu

• wstawki teoretycznej - krótkiego nawiązania do wykładziku lub
  prezentacji w trakcie ćwiczenia umiejętności lub analizy doświadczenia

• analizy doświadczenia

chodzi o przywołanie lub wywołanie własnych doświadczeń uczestników na dany temat, np. na warsztacie dot. skutecznego zdawania egzaminów może to być powrót do sytuacji matury, na warsztacie poświeconym dostosowywaniu się do zmian - zaaranżowanie jakiejś sytuacji zmiany itp.
Analiza doświadczenia składa się z:

• aktualizacji doświadczenia - może to być przypomnienie, np. prosimy uczestników, żeby zapisali swoje wspomnienia związane z maturą na kartce lub też prosimy o zamknięcie oczu i powrót do matury w sposób bardziej obrazowy; może to być też wyobrażenie sobie sytuacji egzaminu (nawet nie koniecznie realnej) albo zaaranżowanie dla uczestników eksperymentalnej sytuacji (np. ustawiamy stoliki jak przy egzaminie i sprawdzamy jakieś umiejętności uczestników, prosząc ich następnie o zarejestrowanie swoich wrażeń - bo oczywiście to jest właśnie celem aktualizacji

- analizy - określamy cechy doświadczenia (np. przeżywane uczucia, czynniki, które pomagały bądź przeszkadzały w skutecznym zdawaniu egzaminu, rola innych ludzi itp.) - zależy to od celu warsztatu i od tego, co trener na tym etapie chce od uczestników wydobyć z ich osobistego doświadczenia - analiza taka może odbywać się np. w formie rozmowy w parach, rozmowy na forum grupy lub zapisu na kartce

- podsumowania - na forum grupy trener wspólnie z uczestnikami wyciąga wnioski z analizy, np. okazuje się, że w każdym wypadku pojawiła się osoba wyraźnie wspomagająca, albo u jednych pojawiła się u innych nie. Dobrze jest na bieżąco dokonywać zapis na tablicy, flip charcie itp. Trener musi pamiętać, że końcowe wnioski mogą okazać się niezgodne z jego oczekiwaniami.

• nauki zachowań - ćwiczenia konkretnych umiejętności, których nauka jest przedmiotem warsztatu.
  Nauka zachowań obejmuje następujące elementy:

• opis umiejętności - wyjaśnienie przez trenera wraz z pokazaniem do
  czego dana umiejętność jest potrzebna

• modelowanie - zademonstrowanie tej umiejętności przez trenera np. w
  postaci scenki

• podanie instrukcji do ćwiczenia

• przeprowadzenie ćwiczenia z ewentualnymi bieżącymi korektami

• informacje zwrotne do wykonujących ćwiczenie od innych uczestników i
  od trenera (zawsze najpierw pozytywne informacje zwrotne!)

• podsumowanie trenera (tu niejednokrotnie warto dopytać uczestników, co
  im się z danej umiejętności przyda praktycznie itp.)

W trakcie warsztatu, zwłaszcza trwającego dłużej niż jeden dzień przewijają się dwa wątki:

• interpersonalny - chodzi o to, że uczestnicy wchodzą ze sobą w relacje,
  przeżywają wobec siebie różne emocje - pozytywne i negatywne - trener musi być tego świadomy i w razie potrzeby zachęcać uczestników do wypowiadania ich (np. Czy ktoś chciałby komuś coś powiedzieć o swoim odbiorze jego osoby?) i reagować zachęcając do wypowiadania emocji, kiedy np. następuje napięcie pomiędzy dwiema osobami. Musi być również przygotowany na spokojne przyjmowanie informacji zwrotnych od uczestników

• intrapersonalny - praca metodami aktywnymi zakłada całościowe angażowanie się uczestników w program, w wielu wypadkach możemy mówić nie tylko o nauczeniu się nowych umiejętności ale i o głębszej zmianie osobistej. Uczestnicy niejednokrotnie chcą się podzielić taką zmianą - należy im to umożliwić. Jednocześnie należy dbać o to, by bez potrzeby nie pogłębiać tematyki warsztatu

---