Psychologia ogólna: 16.11.2011r.
Z krytyki Introspekcji i Retrospekcji pojawił się następny nurt : BEHAWIORYZM.
BEHAWIORYZM (XX w.) Jego twórcą był John Watson
W 1913 roku napisał książkę „Psychologia jaką widzi behawiorysta”.
Krytykował Introspekcję i Retrospekcję:
Badanie uczuć i świadomości człowieka jest bezcelowe
To co na nas wpływa to zachowanie innych ludzi, a nie tego co oni o nas myślą.
Badać należy to, co jest istotne dla człowieka- czyli zachowanie ludzi.
Bywa jednak, że ludzie zachowują się zgodnie z tym co czują.
Myśli i uczucia przekładają się na zachowanie ludzi.
Pomijał świadomość !!!
Genezą wszystkich zachowań jest proces uczenia się.
Iwan Pawłow -twórca 2 najważniejszych definicji procesów uczenia się ('20 XX w)
Uwarunkowanie klasyczne - proces wyuczenia kogoś reagowania na bodziec uprzednio obojętny
Reakcja bezwarunkowa-wrodzona, np. pies ślini się na widok mięsa. Mięso = bodziec bezwarunkowy.
Doświadczenie:
Przed podaniem jedzenia-dzwoneczek. Po kilku powtórzeniach pies ślinił się na dźwięk dzwoneczka.
Reakcja warunkowa- wyuczona
Bodziec warunkowy = dzwoneczek
Uwarunkowanie instrumentalne - proces wyuczenia kogoś, że w celu uniknięcia kary lub osiągnięcia nagrody trzeba wykonać jakąś reakcję, np. za każdym razem kiedy pies szczeknie, dam mu miskę z jedzeniem.
Rozwój mowy u dziecka - między 10 a 12 miesiącem życia.
Każdy niemowlak powinien wówczas powiedzieć pierwsze słowo.
Na hasło: „mamama” przybiega „kobieta, która się cieszy i da mi jeść, umyje, ubierze…”
- to także jest przykład powiązania człowieka z dźwiękiem
Behawioryzm: Całe Zycie sprowadza się do reakcji na bodźce.
Poprzez krytykę behawioryzmu powstał kolejny nurt psychologii:
PSYCHOLOGIA POZNAWCZA
Wszyscy reagowaliby na dany bodziec identycznie, gdyby zasada behawioryzmu była niezaprzeczalna.
Reagujemy nie na sam bodziec, ale na nasze wyobrażenia, które dotyczą danego bodźca.
Człowiek reaguje na interpretację bodźca: „nie ważne co widzisz, ważne co myślisz, że widzisz.”
Źródło interpretacji bodźców:
Własne doświadczenia
Wiedza ogólna
Kolejny nurt wyrastający na podstawie Introspekcji, Retrospekcji, Behawioryzmu, Psychologii poznawczej to Psychoanaliza.
PSYCHOANALIZA - Zygmunt Freud
Nowatorstwo jego teorii:
Porównywał ludzką psychikę do góry lodowej
Twierdził, że człowiekiem rządzi nieświadomość.
Podział osobowości na 3 systemy
ID -system wrodzony
EGO -system pojawiający się w 1 roku życia
SUPEREGO -system pojawiający się w 7 roku życia
Systemy te nie są nam dane od samego początku-od narodzin. Pojawiają się one wraz z rozwojem człowieka.
ID
zawiera wszystkie nasze talenty i ułomności
jest to nasze „wyposażenie” genetyczne
zbiornik energii psychicznej( nie toleruje przyrostu en. psychicznej)
niezaspokojone potrzeby powodują wzrost energii psychicznej
bezwzględnie dąży do zaspokojenia potrzeby psychicznej
nie ma kontaktu z rzeczywistością
Człowiek funkcjonujący z samym systemem ID nie przeżyłby, bo skupiałby się jedynie na zaspokajaniu własnych potrzeb.
EGO
odkłada zaspokajanie potrzeb w czasie, póki nie znajdzie się odpowiedni obiekt
zarządza wszystkimi procesami poznawczymi
-spostrzeżenia
-pamięć
-podejmowanie decyzji
-koncentracja uwagi
kontroluje ID
SUPEREGO
zbiór wszystkich norm i wartości społecznych: „W danych sytuacjach należy…., a nie wypada….”
Dzieli się na 2 podsystemy, których zadaniem jest skłonienie nas do realizowania norm społecznych
Sumienie - wymiar kary w nieprawidłowym zachowaniu
Ja idealne - nagradzanie w prawidłowym postępowaniu
Jego zadaniem jest dążyć do zaspokajania potrzeb wyższych, kosztem niższych
Potrzeby niższe, to np.: potrzeby fizjologiczne(głód, pragnienie), podstawowe psychiczne (miłość, szacunek).
Potrzeby wyższe, to potrzeby takie jak: potrzeba piękna, dobra, estetyczna, samorealizacji.
Podział potrzeb ludzkich na 2 grupy
Potrzeba życia: służy przetrwaniu jednostki i gatunku(głód, pragnienie, p. seksualne)
Potrzeba śmierci
„Celem każdego życia jest śmierć” aktywne dążenie do śmierci
W każdym z nas, co dzień toczy się walka psychiczna między potrzebami życia a potrzebami śmierci. Samobójstwo jest przejawem wygranej potrzeby śmierci(problemy psychiczne)
W wyniku zablokowania potrzeb śmierci(wygrana życia)to:
-niszczymy innych (uwalnianie agresji w stosunku do innych)np. demolowanie, agresja, plotkarstwo
-podejmujemy zachowania autoagresywne, np. palenie papierosów, nałogi, ryzykowne zachowania ”przejście na czerwonym świetle”
Twórca terminu mechanizm obronny