Profilaktyka otyłości
Otyłość jest problemem, z którym boryka się ogromna ilość ludzi na świecie. Liczebność osób otyłych zwiększa się z roku na rok w bardzo dużym tempie. Problem nadwagi dotyczy 41 %mężczyzn i 29 % kobiet. Problem pogłębia to, że często osoby te nawet nie zdają sobie sprawy jakie niebezpieczeństwa niesie zwiększona waga ciała. W Polsce co czwarty Polak i co piąta Polka mają problemy z otyłością. Znaczenie kwestii otyłości dodatkowo potęguje fakt, że dotyczy ona coraz to młodszych ludzi, w tym także dzieci. Efekt zaniedbań w dziedzinie leczenia, profilaktyki i wdrażania programów przeciwdziałających występowaniu otyłości spowodował dramatyczny wzrost ilości zachorowań na choroby, których ryzyko wystąpienia wzrasta dla osób otyłych. Otyłości często towarzyszy cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia gospodarki lipidowej (głownie cholesterolu i trójglicerydów) Te z kolei są czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy, a co za tym idzie wystąpienia zawału serca, udaru mózgu czy też niedokrwienia kończyn dolnych. Nie należy zapominać o tym że nadwaga i otyłość utrudnia także leczenie chorób bezpośrednio z nią niezwiązanych np. prawidłowe przeprowadzenie zabiegów operacyjnych czy też postępowania rehabilitacyjnego. Poza niekorzystnym wpływem na zdrowie fizyczne nadwaga i otyłość mają negatywny wpływ na kondycję psychiczną. Ograniczają codzienne aktywności, bywa nawet, że utrudniają znalezienie pracy, a w konsekwencji pogarszają jakość życia, stymulują niską samoocenę, złe samopoczucie, a nawet powodują depresję i izolację społeczną.
Przyczyny:
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznaje otyłość za globalną chorobę XXI wieku. Świat opanowany przez fast-foody, wszelkiego rodzaju udogodnienia życiowe, a z drugiej strony brak aktywności fizycznej i czasu na przyrządzenie i spożycie tradycyjnych zdrowych posiłków jest główną przyczyną pogłębiania się problemu. Do pozostałych przyczyn należą:
zaburzenia hormonalne
rzadkie genetyczne zespoły
schorzeniach metaboliczne tj:
niedoczynność tarczycy,
niewydolność przysadki i jajników,
zespół i choroba Cushinga i inne
Rodzaje otyłości
W zależności od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w organizmie, na który wpływa wiele czynników hormonalnych oraz genetycznych rozróżniamy dwa podstawowe rodzaje otyłości:
otyłość typu „jabłko” (brzuszną, centralną) - cechą charakterystyczną jest duży brzuch i kark przy stosunkowo szczupłych kończynach, tkanka tłuszczowa jest zlokalizowana wewnątrz jamy brzusznej,
otyłość typu „gruszka” (pośladkowo-udową, obwodową, ginoidalną) - cechuje ją odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicach pośladków i kończyn dolnych
Profilaktyka i leczenie otyłości
Najogólniej profilaktyka i leczenie otyłości sprowadza się do wypracowania ujemnego bilansu, tzn. przewagi wydatkowania energii nad jej dostarczaniem. Zmniejszenie o 10% masy ciała stanowi realny cel, który pacjent powinien sobie wytyczyć rozpoczynając terapię odchudzającą. Najczęściej osiąga się to poprzez:
postępowanie dietetyczne, które ma na celu ograniczenie spożycia energii;
zwiększoną aktywność fizyczną, która ma na celu zwiększone wydatkowanie energii;
farmakoterapię, która stanowi uzupełnienie leczenia dietetycznego - pod nadzorem lekarza
edukację pacjenta, która powinna prowadzić do zmiany niewłaściwych przyzwyczajeń żywieniowych i stylu życia
wzrost świadomości społeczeństwa o zagrożeniach związanych z chorobami powstającymi na wskutek otyłości .
w niektórych przypadkach leczenia otyłości wykonuje się również zabiegi chirurgiczne