CPM - calkowita przemiana materii, oznacza całodobowe wydatki energetyczne człowieka związane z jego narmalnycm funkcjonowaniem w środowisku i praca zawodowa.
PPM (metabolizm podstawowy) jest to najniższy poziom przemian metabolicznych, który umozliwia dostarczenie energii nizbednej do zachowania podstawowych funkcji życiowych w optymalnych warunkach bytowych.
Pomiaru PPM dokonuje się wczesnym rankiem na czczo, w pozycji lezacej, badana osoba przez ostatnie 12 godzin nie powinna przyjmowac uzywek (kawa, herbata, papierosy), powinna nie być zestresowana, optymalne warunki w jakich bytuje. Jeżeli nie jest to zachowane to stosuje się termon Spoczynkowa PM, która jest ok. 10% wyzsza niż PPM.
Na PPM wpływają:
- aktywność narządów wewnętrznych (oprocz mozgu),
- wzrost i masa ciala - osoby o wiekszych rozmiarach ciala maja wyzsza PPM,
- tempo budowy i odbudowy tkanek,
- wiek - PPM jest najwyzsza w dwoch pierwszych latach zycia z uwagi na duze tempo budowy tkanek, w ciagu pierwszych 6 mies niemowlęta podwajaja swoja PPM a w ciagu roku zycia potrajaja. W dalszych etapach zycia nastepuje spadek az do okresu dojrzewania, kiedy wzrasta. Po ukończeniu 21 lat na kazde 10 lat zycia spadek PPM materii to 2%. Bardziej znacząco PPM obniza się w wieku 65-70 lat lecz zalezne jest to od aktywności fizycznej i stanu zdrowia.
- płeć - wieksza zawartość tk tluszczowej maja kobiety dlatego maja nizsza PPM, mężczyźni maja wiecej tk mięśniowej dlatego maja wyzsza,
- stan fizjologiczny - podwyższenie u kobiet w czasie menstruacji, w drugiej polowie ciazy, laktacji, także rekonwalescencja.
- stan zdrowia i stan odzywiania, tryb zycia, aktywność org - głodówki i nieodzywienia obniżają, im powazniejsze niedożywienie tym nizsza PPM, stan goraczkowy podwyzsza ok. 12% na każdy stC ponad 37 C,
- aktywność gruczołów wydzielania wewn. - najsilniej oddzialuje tarczyca - nadczynność wzrost o 80%, niedoczynność maleje o 30-40%, adrenalina wzrost
- stan napiecia ukl nerwowego - adrenalina, kortyzol powoduja wzrost,
- leki (beta-blokery, na bazie amfetaminy) - obniżają,
- geny,
- klimat, pora roku, wysokośc n.p.m.
PPPM - sa to wydatki energetyczne organizmu związane z wykonywana praca zawodowa i aktywnością fizyczna.
Na PPPM wpływają:
> bezpośrednie:
- swoiście dynamiczne dzialanie pokarmu - okresowy wzrost natężenia przemiany materii i wydatkow en ustroju, związany glownie z trawieniem, wchłanianiem i transportem skl odz.
- czas i natężenie aktywności fizycznej,
- warunki i rodzaj wykonywanej pracy zawodowej,
> pośrednie:
- masa ciala - osoba o masie 80 kg ma wieksza PPPM niż ta o masie 40kg,
- sklad ciala - tk miesniowa zuzywa wiecej energii dlatego jest wieksza PPPM,
- wiek - modyfikuje sklad ciala,
- temp i wilgotność otoczenia,
- warunki bytowania.