Być człowiekiem znaczy czuć się niepełnowartościowym. Poczucie niewydolności jest cierpieniem pozytywnym i trwa przynajmniej do chwili rozwiązania zadania, zaspokojenia potrzeby, rozluźnienia napięcia.

Historię ludzkości należy uważać za historię poczucia niższości i prób jego rozwiązania. Ruch od „sytuacji niższej do wyższej” to ewolucja. Ruch ten nie wiedzie do śmierci ani do spoczynku, ale zmierza do „przezwyciężenia świata zewnętrznego” (Ci, którzy dążą do śmierci i o niej marzą, wolą ją od zmagania się z życiem - Adler tu komentuje pogląd Freuda, że ludzi pociąga śmierć - są próżni i boją się porażki, są to ludzie rozpieszczeni, szukający ułatwień.)

Kultura ludzka „prze do przodu” (nie wiem czy Adler myśli, że da się przeć w tył ;P), dzięki temu, że ludzie mają tendencję do zabezpieczania się i są w stałym poczuciu niższości, co jest bodźcem do działania i ulepszania. Człowiek jest skromnie obdarzony przez naturę, bezbronny, za to ma poczucie niższości, które rodzi w nim bunt i dążenie do lepszej sytuacji.

Ważne jest jak człowiek ukształtuje się w dzieciństwie: „to, co napotyka się później w rozwoju jednostki, powstało ze zużytkowania matriału dziedzicznego i zawdzięcza swoje wykończenie twórczej sile dziecka.”

Jeśli istnieje ruch i dążenie to musi istnieć cel. Każdy ruch prowadzi ku doskonałości. Codzienne zadania stawiają człowieka w gotowości do ataku (wykształconej pod naciskiem ewolucji, jest ona częścią stylu życia, częścią całości, nie jest czymś negatywnym).

Najlepszy sposób na osiągnięcie pełnego rozwoju dla jednostki to współdążenie i działanie w ramach idealnej wspólnoty, do której należy zmierzać. W człowieku tkwi ewolucyjna skłonność do wspólnoty.

Między tymi dążącymi do wspólnoty, a tymi, którzy się z nią nie liczą łatwo wybuchają walki i konflikty. Dążący do wspólnoty ulepszają ludzkość, jednak oporni też się przydają, bo ich błędy zmuszają innych do podwojenia wysiłków: „Budzą w innych ducha krytycyzmu i pomagają im w osiągnięciu lepszego zrozumienia. Przyczyniają się do wytworzenia czynnego poczucia niższości.” [To brzmi jak niezła wymówka dla leni:)]

Kierunek postępowania jest wyznaczony przez stopień poczucia wspólnoty. Z tego wynika skłonność do oceny, co jest właściwe, jasna droga postępowania, sądzenia. Życie weryfikuje, czy to dobra droga.

Wyższość psychologii indywidualnej: „nie potępia ona, lecz stara się poprawić, zdejmuje winę z jednostki i przenosi na braki naszej kultury, której wadliwości wspólwinni są wszyscy inni, wzywa do współpracy nad jej usunięciem.”

Pod pozorem ratowania wspólnoty ogłaszane są czasem szkodliwe dla życia poglądy, np. kara śmierci, wojna itp. Tym czasem wg Adlera tylko jeden przypadek może usprawiedliwić zabijanie: obrona swojego życia lub życia innych.

Zbrodniarz: aktywny styl życia, mało skłonny do wspólnoty, od dzieciństwa rozwijający w sobie poczucie, że ma prawo do dorobku innych. Typ napotykany u rozpieszczonych dzieci i rzadziej u zaniedbanych dorosłych.

rozpieszczenie powoduje szukanie ułatwień w życiu i niechęć do współżycia we wspólnocie, a brak wspólnoty powoduje spotęgowane poczucie niższości.

Gdy „dążymy na przód” (znów mam wątpliwości czy da się inaczej...) słabiej czujemy poczucie niższości. Nasila się ono w czasie ciężkich prób.

Przy cięzkich próbach ten sam styl życia kształtuje się na nowo (Tu adler krytykuje Freudowskie pojęcie „regresji”). Gdy pierwsza forma życiowa - umysł - znajduje się w odwrocie, mamy: nerwice, psychozy, masochizm. Gdy druga forma - styl życia(?) - mamy: samobójstwo, pijaństwo, zbrodnie, perwersje (niekoniecznie w tej kolejności;P).

Poczucie niższości jednostki można dostrzec w ukierunkowaniu drogi jednostki.

Poczucie niższości może powodować:

1. wahanie się,

2. stronienie od zagadnień życia (częściowe to np. pijaństwo, w skrajnych przypadkach prowadzi do samobójstwa)

3. zacieśnienie przestrzeni życiowej i drogi rozwojowej.

Kompleks niższości to trwałe zjwisko następstw poczucia niższości, a trwanie przy nim tłumaczy się niskim poczuciem wspólnoty.

ADLER R.6

KOMPLEKS NIŻSZOŚCI

STRESZCZENIE

ADLER R.6

KOMPLEKS NIŻSZOŚCI

STRESZCZENIE