Pedagogika Społeczna
Ćwiczenia
Prowadzący dr Marek Rembierz
08. 11. 2008 r.
1. Określenie obszaru zainteresowań i poszukiwań Pedagogiki Społecznej (szeroko rozumiany termin Pedagogika i życie społeczne)
2. Określenie charakteru wyzwań stojących przed Pedagogiką Społeczną (teoretyczne
i praktyczne)
3. Próba samodzielnego szukania odpowiedzi na następujące pytania:
a) czym jest Pedagogika?
b) dlaczego Pedagogikę wyodrębnia się z innych obszarów ludzkiej działalności?
c) co jest najważniejszym celem Pedagogiki?
d) jakie są główne zadania Pedagogiki?
e) jakich korzyści oczekuje się od Pedagogiki?
f) co chce się zmienić uprawiając tą dyscyplinę nauki?
3. Działania pedagogiczne jako rodzaj trój jedni
a) podmiot działań nauczyciel
b) przedmiot działań uczeń, wychowanek
c) dziedzina działań (zakres treści)
3a. Określa - wyznacza cel działań, nakreśla strategię postępowania dobiera środki, koryguje przebieg, kontroluje, ocenia działanie, bierze odpowiedzialność za przebieg i efektywność działania.
3b. Uczeń, wychowanek jest zawsze przedmiotem działań pedagogicznych, w najlepszym razie może współuczestniczyć w działaniach podmiotu, którym zawsze jest nauczyciel.
3c. Zakres realizowanych treści zależy od celu działań. Efektywność jest uwarunkowana właściwym doborem środków, metod i technik.
4. Zdefiniowanie i analiza (w kontekście doświadczeń historycznych) najważniejszych celów oddziaływań pedagogicznych, którymi mogą być:
a) wzmacnianie poczucia bezradności, podległości i poddaństwa, doprowadzenie
do ubezwłasnowolnienia intelektualnego i moralnego a nawet do samounicestwienia
b) samodzielność, dążenie do coraz większego zakresu władzy nad samym sobą, rozwijanie umiejętności samostanowienia w różnych sferach własnego życia. Osiągnięcie intelektualnego i moralnego „samowładztwa”. Wzmacnianie na różne sposoby poczucia podmiotowości (samostanowienia).
Wnioski:
5. Zdefiniowane w pkt. a / b) cele to syntetyczne ujęcie tego, co starano się osiągnąć
na przestrzenie wieków poprzez pedagogiczne oddziaływanie.
6. Cel pierwszy (pkt., a) zazwyczaj jest oficjalnie skrywany, właściwy dla ustrojów i ideologii totalitarnych (prymat mas nad jednostką)
7. Istnieje potrzeba dokonywania analizy wbrew oczywistościom.
8. W refleksji pedagogicznej niezbędna jest wnikliwa, krytyczna analiza a następnie działania syntetyzujące.
9. Należy wystrzegać się stosowania w refleksji pedagogicznej terminu dziecko (to kategoria pokrewieństwa)
10. Celem działań pedagogicznych jest upodmiotowienie a nie podmiotowość.
11. Należy przeciwstawiać się komunałom, sloganom i frazesom typu „mnie polityka nie obchodzi i etc.).