oprac. dr wet. Agata Bancerz-Kisiel 14.11.2012

BIAŁACZKA KOTÓW (łac. leucosis felium, ang. feline leukemia)

Choroba zakaźna kotów, w przebiegu której może występować proliferacja lub uszkodzenie pewnych grup komórek.

ETIOLOGIA: FeLV

• Podrodzina:Oncornavirinae

• Rodzina: Retroviridae

Retrowirusy:

1. Onkornawirusy

• wirus białaczki kotów FeLV

• wirus mięsaka kotów FeSV

2. Spumawirusy

• wirus syncytialny kotów FeSVF

3. Lentiwirusy

• wirus niedoboru immunologicznego kotów FIV

• wirus niedoboru immunologicznego małp SIV

• wirus niedoboru immunologicznego bydła BIV

• wirus niedoboru immunologicznego ludzi HIV

• wirus niedokrwistości zakaźnej koni EIAV

• wirus medi-visna owiec

• RNA - wirus, typ C

• odwrotna transkryptaza

• w obrębie genomu FeLV wyróżnia się 3 geny - gag, pol i env

• wrażliwy na warunki środowiska zewnętrznego

• Podtyp A - występuje u wszystkich naturalnie zakażonych kotów

• Podtypy B i C wykazują większą zjadliwość niż podtyp A

BUDOWA ANTYGENOWA:

• Białko p15E i glikoproteina gp70 - decydują o właściwościach antygenowych (wykorzystywane w szczepionkach)

• p27 - antygen grupowo swoisty - białko wykorzystywane w diagnostyce FeL

• FOCMA (feline oncornavirus associated cell membrane antigen) - antygen obecny na powierzchni komórek nowotworowych

ŹRÓDŁA ZAKAŻENIA:

Naturalnym żywicielem jest kot domowy, źródłem zakażenia są:

• koty chore

• bezobjawowi nosiciele

BRAMY WEJŚCIA:

• błony śluzowe

• droga krwi (pokąsanie, jatrogennie)

DROGI ZAKAŻENIA:

• pionowa (zakażenie śródmaciczne) - efektem jest bezpłodność wskutek resorpcji zarodków lub poronień - FeLV jest uważany za jedną z najczęstszych przyczyn bezpłodności kotek

• poziomo - poprzez kontakt bezpośredni

• jatrogennie

• ukąszenia owadów ???

Przebieg zakażenia - zależy od stanu organizmu, wieku i ilości wirusa. Rozwój zakażenia może się zatrzymać na różnych etapach:

1. wirus nie osiąga szpiku kostnego; ↑ odporność swoista

2. wirus osiąga szpik; wiremia, powstają przeciwciała neutralizujące, zahamowanie procesu, możliwa latencja

3. osłabiona odporność; trwała infekcja i kliniczna postać choroby (wirus w organizmie przebywa do końca życia)

OBJAWY:

Mogą pojawić się dopiero po kilku latach (2 - 3 lata)

Inkubacja od 4 tyg. do 2 lat

Chore zwierzęta można podzielić na trzy grupy:

1. osobniki wykazujące zwiększoną podatność na inne choroby zakaźne - immunosupresja - śmierć na skutek tzw. zakażeń oportunistycznych

2. osobniki z powtarzającymi się, wyniszczającymi objawami chorobowymi - biegunka, wymioty, gorączka

3. koty ze zmianami nowotworowymi - 90% to zmiany białaczkowe

Przyczyny powstawania zmian chorobowych:

1. bezpośrednie działanie wirusa - zmiany pierwotne :

• cytoproliferacyjne - nowotwory limfoidalne, nowotwory mieloproliferacyjne, łagodne zmiany pseudonowotworowe

• cytosupresyjne - niedokrwistości

• ucisk guzów nowotworowych na rdzeń kręgowy i nerwy obwodowe

• zaburzenia płodności u kotek

2. pośrednie działanie wirusa - zmiany wtórne:

• immunosupresja

• uszkadzające działanie kompleksów antygen-przeciwciało

Klinicznie obserwuje się :

• utratę apetytu

• wymioty, biegunkę lub zaparcie

• chudnięcie

• powiększenie obwodowych węzłów chłonnych

• niedokrwistość

• w.c.c. ulega niewielkiemu podwyższeniu

• zaburzenia neurologiczne

• wtórne infekcje bakteryjne

ROZPOZNANIE:

• badanie kliniczne

• badanie histopatologiczne

• badanie immunologiczne (wykrywanie antygenu p27):

LECZENIE:

• Białaczka kotów jest chorobą nieuleczalną (leczenie objawowe i likwidowanie wtórnych infekcji), ale zwierzęta trwale zakażone mogą przez lata nie wykazywać żadnych objawów chorobowych.

ZWALCZANIE I ZAPOBIEGANIE:

• Badanie kotów i wykrywanie nosicieli FeLV w hodowlach kotów; wynik dodatni - potwierdzić po 12-16 tyg. (kot w izolacji).

• Szczepionki

• Inaktywowane wiriony

• Izolowane antygeny

• Rekombinowane (lioafilizaty)

• PureVax FeLV - p/białaczce i PureVax RCPCh FeLV - zawierający:

• atenuowany herpeswirus zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy kotów

• antygeny inaktywowanego kaliciwirusa kotów - dostosowanego do sytuacji epizootycznej

• atenuowany antygen Chlamydia felis

• atenuowany wirus panleukopenii kotów

• rozpuszczalnik: woda do wstrzykiwań i rekombinowany wirus ospy ptaków (Canarypox)

Przeciwwskazania:

Nie stosować u zwierząt ciężarnych.

Nie zaleca się stosowania w okresie laktacji.

Zaleca się wykonać test w kierunku antygenemii FeLV przed szczepieniem. Szczepienie kotów z dodatnim wynikiem tego testu nie daje korzyści.

FAIDS

Wirusowy zespół upośledzenia odporności kotów

Zespół nabytego niedoboru immunologicznego kotów

-Feline acquired immunodeficiency syndrome

Objawia się upośledzeniem funkcji układu immunologicznego, chronicznymi stanami chorobowymi, wtórnymi infekcjami bakteryjnymi, wirusowymi, grzybiczymi i pasożytniczymi.

ETIOLOGIA:

Wirus zespołu upośledzenia odporności kotów - FIV (Feline Immunodefciency Virus)

Rodzina: Retroviridae

Podrodzina: Lentivirinae

MATERIAŁEM ZAKAŹNYM SĄ:

ślina, krew, łzy, sperma, wydzielina z pochwy, mleko zakażonych kotów, możliwe również zakażenie jatrogenne

ZAKAŻENIE - następuje wyłącznie przez kontakt bezpośredni: pogryzienie, ssanie, kopulacja, wylizywanie przez matkę.

Wyróżnia się 5 faz , etapów rozwoju choroby:

I. Inkubacja

II. Faza bezobjawowej seropozytywności

III. Etap objawowy

IV. Faza spadku odporności

V. Faza zakażeń oportunistycznych - śmierć

OBJAWY:

Brak charakterystycznych.

• po 4 - 6 tyg. od zakażenia niewielki wzrost temp. trwający 2 - 4 tyg.

• osłabienie

• obniżenie stężenia Hb

• leuko-, neutro-, erytropenia

• niekiedy powiększenie węzłów chłonnych

ROZPOZNANIE:

• u kotów występują przewlekłe schorzenia

• widoczne są różnorodne objawy

• brak skuteczności w leczeniu

• lateksowe testy ELISA - wykrywają przeciwciała

• izolacja wirusa

• PCR

• testy immunoenzymatyczne

• IF

• Western blothing

MYKOPLAZMOZA HEMOTROPOWA KOTÓW

• Mycoplasma haemofelis, dawniej Hemobartonella felis (odkryta w 1942 r.)

• Gramm (-) pasożyty krwinek czerwonych kotów

• W barwieniu metodą Grama wybarwiają się na czerwono

• Zawierają dwa kwasy nukleinowe

Drogi zakażenia

• wektory - ektopasożyty

• z matki na kocię

• jatrogennie

• walki zwierząt

Objawy

• Okres inkubacji - 8-23 dni

• Okres ostrego rozwoju choroby

• Okres zdrowienia

• Okres nosicielstwa

• u nowo zarażonych objawy mogą pojawić się dopiero po miesiącu

• ogólne osłabienie

• podwyższona wtc w ostrej fazie choroby

• różnego stopnia anemia

• bladość lub zażółcenie błon śluzowych

• splenomegalia

• Zmiany A-P

• bladość błon śluzowych

• wychudzenie, wyniszczenie

• splenomegalia, czasem żółtaczka

Rozpoznanie

• badanie mikroskopowe barwionych rozmazów krwi

• spadek poziomu hematokrytu z reguły o 10-20%, choć bardzo często obserwujemy znaczne jego wahania

• brak możliwości przeprowadzenia badania hodowlanego

• PCR

Postępowanie

• Leczenie jest trudne, większość zakażonych kotów pozostaje nosicielami do końca życia

• Stosujemy tetracykliny doustnie przez 3 tyg.

• Umiarkowane dawki sterydów

• Przy ciężkiej anemii konieczna transfuzja krwi

1

---