ZABAWY POZWALAJĄCE WZAJEMNIE POZNAĆ SIĘ 1. ZABAWA „JA JESTEM JA”- nauka imion. Prowadzący prosi, by dzieci maszerowały po sali. Na sygnał każde dziecko (po kolei), wypowiada swoje imię, mówiąc „ ja” (tupnięcie prawą nogą), „jestem” (tupnięcie lewą nogą), „Krzyś” (podskok na obu nogach). 2. ZABAWA DRAMOWA „JABŁUSZKA”. Dziecko niesie jabłka w koszyku i wręcza je koleżankom i kolegom w sali. Wręczając, przedstawia się i mówi „proszę”, obdarowany dziękuje i również wymawia własne imię. Następnie dzieci udzielają odpowiedzi: Jak czuły się osoby obdarowane? Jak czują się osoby, które dają jabłka?   3. ZABAWA „ŁAŃCUCH SZEPTANIA” Dzieci dzielimy na dwie grupy, które ustawiamy w szeregach oddalonych od siebie o ponad 2 metry. Jedno z dzieci wypowiada szeptem imię kolegi lub koleżanki z szeregu przeciwnego. Osoba słysząca swoje imię siada skrzyżnie i tak samo wypowiada imię kogoś z naprzeciwka. Zabawa kończy się, gdy wszyscy siedzą. W czasie zabawy powinno być bardzo cicho, a dzieci powinny patrzeć na osobę wypowiadającą imię. 4. KTO CIĘ WOŁA Dzieci tworzą koło, a do środka wchodzi jedno z zawiązanymi oczami. Na dany znak wybrane dziecko podchodzi do stojącego w środku i mówi np. „Dzień dobry Kasiu”. Dziecko z zasłoniętymi oczami mówi „Dzień dobry...”, podając imię rozpoznanego kolegi lub koleżanki. ZABAWY BUDUJĄCE POCZUCIE BEZPIECZEŃSTWA W GRUPIE 1. JESTEM TWOIM CIENIEM Dzieci dobierają się w pary. Na sygnał podany przez nauczyciela (np. klaśnięcie w dłonie) jedna osoba z pary wykonuje dowolne ruchy całego ciała. Zadaniem partnera jest przemieszczanie się za kolegą (koleżanką) i wykonywanie takich samych ruchów. Po pewnym czasie następuje odwrócenie ról w parach. Sygnałem do zmiany może być dwukrotne klaśnięcie w dłonie przez prowadzącego. 2. NIEWIDZIALNA NIĆ Nauczycielka dzieli dzieci na dwie grupy: aktorów i widzów. Piersi dobierają się parami, trzymają się za ręce. „Widzowie” zajmują miejsca na krzesełkach. „Aktorzy” poruszają się przy dźwiękach muzyki parami, tak jakby ich ręce były związane niewidzialną nitką. Nauczyciel może podpowiedzieć dzieciom: Jesteście wysocy, niscy, połóżcie się na podłodze itp. Następnie dzieci ciągle dwójkami - same, w tajemnicy określają, które części ich ciała są połączone. Poruszając się w milczeniu w takt muzyki, widzowie muszą odgadną o które części ciała chodzi. Następnie zmieniamy role.  3. PYTAJ, A POWIEM CI O MOJEJ RODZINIE Zabawa polega na zadawaniu pytań i udzielanie na nie odpowiedzi. Chętnie do mówienia o swojej rodzinie dziecko zajmuje pozycje centralną. Pozostałe dzieci siedzą na dywanie i zadają pytania. Pytania mogą dotyczyć liczebności rodziny, rodziców i ich pracy, rodzeństwa, wspólnie spędzania czasu, dziadków. Odmianą może być np. „Pytaj, a dowiesz się, z kim i jak lubię się bawić”. 4. SZALIK Zabawa w małych grupach. Dzieci, stojąc w szeregu, wyciągają rękę przed siebie. Wyznaczone dziecko, mając związane szalikiem oczy, dotyka dłoni poszczególnych osób i dokonuje wyboru, jego zdaniem, najżyczliwszej dłoni. Następnie posługując się zmysłem wzroku i dotyku jednocześnie, stara się odszukać wcześniej wybraną dłoń. 5. TOCZĄCA SIĘ PIŁKA Dzieci stoją w kole, trzymając się za ręce. Powtarzają za n-lem słowa , naśladując jego ruchy. Stoimy ramię przy ramieniu, Możemy być wielcy w okamgnieniu, (podnoszą ręce) Możemy być też mali, (opuszczają ręce i wykonują przysiad). Ale nigdy nie będziemy sami. (odwracają się do sąsiada i ściskają jego dłoń). Następnie dzieci siadają blisko siebie w kole. Zabawę rozpoczyna n-l, tocząc piłkę do wybranego dziecka. Dziecko łapie ją obiema rękami. Pozostałe dzieci wymawiają wspólnie jego imię, dodając: Należy do naszej grupy. Potem dziecko toczy piłkę do innego kolegi itd. 6. GABINET LUSTER Dzieci stoją w kole. Wybrana osoba proszona jest o wyjście poza salę. W tym czasie pozostali uczestnicy wyznaczają spośród siebie „przywódcę”, który w sposób niezauważalny będzie sterował grupą. Jego zadanie polega na wykonaniu różnych gestów, ruchów i min, które naśladować będą pozostali. Ma to czynić w sposób dyskretny, by nie został rozpoznany, a grupa szybko reaguje na wszelkie zmiany. Do zabawy zapraszamy osobę znajdując się poza salą. Jej zadanie polega na odgadnięciu, kto jest „przywódcą” grupy. Po kilkakrotnym wykonaniu zabawy następuje krótka rozmowa na temat odczuć dzieci. Jak sadzisz, czy grupa dobrze wywiązała się ze swej roli? W jaki sposób osoba kierująca sterowała grupą? Jak czuła się osoba w roli „przywódcy”? Co pomogło rozpoznać Ci „przywódcę”? Co czułaś (czułeś) obserwując gesty grupy? 7. SKOJARZENIA Wszyscy siedzą w kręgu. Prowadząca siedzi w środku na krześle i mówi, z kim lub z czym kojarzy jej się wybrane dziecko, np. „Kojarzysz mi się z wiosną, ponieważ masz rozwiane włosy, zieloną bluzkę i spódniczkę w kwiaty”. Dzieci kontynuują zabawę. 8. JESTEM TWOIM KOLEGĄ Dzieci stają w dowolnym miejscu sali, naprzeciw nauczyciela. Zabawa polega na naśladowaniu przez dzieci wszystkich ruchów pokazanych przez prowadzącego z wyjątkiem jednego np. „Drapanie się po nosie”. Osoba, która pomimo zakazu wykona określony ruch siada na wykładzinie i czeka na „wykupienie” przez kolegę (koleżankę). „Wykupienie” polega na podejściu dowolnej osoby do dziecka i powiedzeniu np. „Jesteś moim kolegą (moją koleżanką) i chętnie ci pomogę”. Dopiero wówczas może on włączyć się do dalszej zabawy. 9. MUZYCZNY DIALOG Dzieci dzielimy na dwa zespoły „muzyków”. Dwa zespoły muzyków siadają zwrócone do siebie plecami. Mają takie same instrumenty muzyczne. Drużyny na zmianę zadają sobie zagadki. Jedno z dzieci zaczyna grać na dowolnym instrumencie, jego kolega z drugiej drużyny odpowiada mu takim samym dźwiękiem. Jeśli się nie pomylił, drużyna otrzymuje czerwone kółko. Wygrywa ta drużyna, która zbierze najwięcej kółek. 10. MALOWANIE PO OMACKU Dzieci dobierają się parami. Jedno z dzieci, „malarz”, staje z zawiązanymi oczami przed przypiętym do sztalugi arkuszem papieru, ma do dyspozycji trzy słoiki z farbą. Drugie mu pomaga. Malarz mówi, której farby ma zamiar użyć. Pomocnik kieruje jego ręką od słoika do tablicy. Kiedy obraz jest skończony, pomocnik odwiązuje chustę. Potem następuje zamiana ról. 11. GDZIE JEST WYJŚCIE? Stojąc w rozsypce, dzieci zamykają oczy. Osoba prowadząca wydaje polecenia typu: 2 kroki do przodu, obrót, 3 kroki do tyłu, podskok, kołyszemy się. Następnie prosi dzieci o wskazanie ręką, gdzie są drzwi. Dzieci otwierają oczy i sprawdzają, czy nie straciły orientacji. 12. WSPÓLNE CECHY GRUPY Dzieci dobierają się w grupy i w nich wyszukują podobne czy wspólne cechy, np. Kolor oczu, włosów ,coś, co lubią robić. ZABAWY POMAGAJĄCE W RÓŻNORODNY SPOSÓB WYRAZIĆ SWOJE UCZUCIA 1. TAK - NIE Dzieci swobodnie poruszają się po sali. Na hasło „Tak”, podane przez nauczyciela, tworzą pary zwrócone do siebie twarzami i uśmiechają się do partnera. Na hasło „Nie” odwracają się do siebie plecami. Zabawę powtarzamy kilkakrotnie. Prowadzący dziękuje dzieciom i pyta: Jakie były Wasze odczucia przy czynności na hasła „Tak”? Jakie uczucie towarzyszyło Wam, kiedy wykonywaliście polecenie hasła „Nie”?   2. KRĄG UCZUĆ Grupa siada w kręgu. Jedna osoba wchodzi do środka i pokazuje mimicznie jakieś uczucie, np. złość. Następnie wskazuje na kogoś z kręgu. Osoba ta wchodzi do środka koła i przedstawia uczucie przeciwnie do prezentowanego przed chwilą. Następnie wskazuje kolejną osobę. 3. ROZWESELENIE SMUTNEGO Zabawa w dwójkach. Jedna osoba usiłuje być poważna, smutna, zatroskana. Partner ma za zadanie ją rozweselić. Kiedy mu to się uda, następuje zmiana ról. 4. MOJE ULUBIONE ZAJĘCIE W tej zabawie pantomimicznej chętne dzieci mimiką ciała i twarzy odtwarzają ulubioną czynność. Zadaniem obserwujących jest nazwanie tych czynności. 5. ZACIŚNIĘTY KRĄG Grupa stoi w kręgu, trzymając się za ręce. Chętna osoba wchodzi do środka i zamyka oczy. Reszta uczestników, idąc małymi kroczkami, zacieśnia krąg. Osoba stojąca w środku kiedy chce, mówi „stop”, otwiera oczy, obserwuje, w jakiej podległości od niej znajdują się uczestnicy zabawy i opowiada, co czuła. 6. UŚMIECH Dzieci siedzą w kręgu na podłodze. Jedno z nich, wybrane w wyliczance, zostaje „właścicielem uśmiechu”. Podczas gdy pozostałe dzieci starają się zachować obojętny wyraz twarzy. Dziecko będąc „właścicielem uśmiechu” powinno wyrazem twarzy okazywać radość. „Właściciel uśmiechu” przekazuje go innemu dziecku. W tym celu zasłania twarz dłonią, „ściąga” uśmiech z ust i „rzuca” nim w stronę wybranego kolegi. Natychmiast poważnieje, zaś nowy „właściciel uśmiechu”, okazawszy odpowiednio swą radość,”przekazuje uśmiech” kolejnemu dziecku. 7. BUŹKI NA TOREBKACH Dzieci otrzymują dwie szare koperty, tak by mogły w nie wsunąć dłoń. Na kopertach narysowane są buzie dzieci, wyrażają radość smutek, złość i strach. Następnie prowadzący czyta zdania, a dzieci pokazują „buźkę”, która odpowiada zdaniom. Na przykład: Janek dostał prezent. Zosia widzi zapłakaną koleżankę. Piotruś nie chce iść do dentysty. Paweł ma urodziny. Krzyś niszczy zamek Joli itp. 8. ROZPOZNAWANIE UCZUĆ Dzieci zajmują miejsca na dywanie. Na środku dywanu stoi koszyk, a w nim kartoniki przedstawiające twarze wyrażające różne uczucia. Każde dziecko kolejno podchodzi do koszyka i losuje jeden kartonik. Jego zadaniem jest opowiedzieć o uczuciach, jakie przeżywa osoba na obrazku. Jeśli sobie nie może poradzić, pomaga mu grupa. ZABAWY INTEGRACYJNE I RELAKSACYJNE 1. STUDIO BAJEK Dzieci stoją rozproszone po całej sali. Dwie osoby ( oznaczone chustką) stają się „wiedźmami.” Zadaniem ich jest zaczarować dotknięciem jak największą liczbę osób. Pozostali uciekają starając się uniknąć tego czaru. Osoba zaczarowana bardzo boleśnie zatrzymuje się i głośno krzyczy. Odczarować taką osobę może każdy przez dotknięcie bolesnego miejsca. 2. ZABAWA INTEGRACYJNA Dzieci siedzą w kole lub w dwuszeregu i przyglądają się sobie, starają się zapamiętać jak najwięcej szczegółów charakterystycznych dla wybranego kolegi (kolor włosów, kolor ubrania, uczesanie).Odwracają się do siebie plecami i starają się narysować kolegę z uwzględnieniem zapamiętanych elementów. Pokazują swój rysunek, a pozostałe dzieci podają imię narysowanego dziecka. 3. MASAŻ Z MYSZKĄ Zabawa w parach. Jedno dziecko leży na brzuchu, drugie obok klęka- bierze partnera nogę i ugina w kolanie. N-l mówi tekst,a dziecko ilustruje go ruchami dłoni na łydce ugiętej nogi partnera ( zawsze od pięty do kolana). Cicho cichutko w puszystej kurteczce, (powolne głaskanie ). Znalazła ser żółty, ząbkami go jadła (powolne ściskanie, szczypanie), Strzepnęła okruszki( szybkie klepanie, strzepywanie), W kąciku usiadła, okruszki zebrała, Ząbkami je zjadła ( powolne ściskanie), Po gładkiej półce chodziła w kurteczce ( głaskanie ).  4. ZACZAROWANY LAS Uczestnicy dzielą się na dwie równoliczne grupy. Wyznaczona jest granica między ich terenami .Grupy wymyślają trzy „stworki”, które mieszkają w zaczarowanym lesie. Ustala się ich charakterystyczne gesty i zależności występujące między nimi, tzn:. który stworek ucieka, a który łapie. Każda grupa wspólnie ustawia typ „stworka” jaki będzie przedstawiać. Po naradzie grupy podchodzą do granicy i na hasło prowadzącego pokazują gest, charakterystyczny dla danego stworka. Należy się szybko zorientować, czy trzeba łapać, czy uciekać. Złapani przechodzą do grupy przeciwnej. 5. ZABAWA RUCHOWA „KRAINY MUZYCZNE” Stwarzamy dwie krainy muzyczne - Strusia Pędziwiatra i Żółwia Powolnego. Salę dzielimy, np. skakanką na dwie części. Dzieci, słuchając muzyki wolnej i szybkiej, przenoszą się do właściwej krainy i tam poruszają się w rytm muzyki. 6. PRZYKLEJANIE SIĘ DO PODŁOGI Dzieci dobierają się dwójkami. Jedno z nich kładzie się na podłodze i mocno do niej przylega, napinając wszystkie mięśnie. Drugie próbuje oderwać je od podłogi. Po chwili następuje zamiana. 7. MASAŻ „DESZCZYK” Zabawa w parach. Jedno dziecko z pary leży na brzuchu, głowa ułożona na rękach, obok siedzi partner. Nauczycielka mówi wiersz demonstrując czynności, które powtarzają siedzące dzieci. Tędy płynie rzeczka (ruch falisty od głowy do bioder ), Idzie pani na szpileczkach (stukanie palcami wskazującymi wzdłuż kręgosłupa ), Tu biegały konie- patataj ( stukanie piąstkami wzdłuż kręgosłupa ), Tędy przeszły słonie ( klepanie dłońmi ułożonymi w kształcie łódeczki ), A tu idzie szczypaweczka,(lekkie szczypanie od krzyża do głowy ), Zaświeciły dwa słoneczka (dłonie otwarte, palce złączone, masaż spiralny wzdłuż kręgosłupa ), Spadł drobniutki deszczyk (lekkie pukanie wszystkimi palcami ), Czy przeszedł cię dreszczyk ( lekkie szczypanie szyi ). 8. RUCHOMA TĘCZA Tworzenie kręgu z krzeseł. Liczba krzeseł jest pomniejszona o jedno w stosunku do uczestników zabawy. Prowadzący podaje instrukcję: „Będę wywoływała różne kolory.” Dzieci, które mają pasek krepiny w wymienionym kolorze, zamieniają się miejscami. Na hasło „Tęcza” wszystkie dzieci, z prowadzącym, zamieniają się miejscami. Uczestnik dla ,którego zabraknie krzesła, staje na środku i prowadzi dalej zabawę.

---