WSPÓŁCZESNE PROBLEMY PSYCHOLOGII
Zagadnienia wykładowe:
Psychologia osobowości - typologie
Typologie w praktyce edukacyjnej i zawodowej
Dyscyplina w szkole
Psychologia zarządzania procesem uczenia się - clasroom moragmet
Psychologia odpowiedzialności
Psychologia autorytetu władzy i wpływu
Wykład 1
Typologia osobowości
Zagadnienia :
Różnorodność i jej wymiary
Introwersja - Ekstrawersja
Myślenie - uczucia
Typologia osobowości Junga
- charakterystyka typów
- style działania w zespole
- specyfika komunikacyjna
„ Inni ludzie to niebo” Satre
Obrazek: Na ulicy poruszał się rowerem człowiek
różnorodność
wrodzony profil osobowy ( temperament , układ nerwowy)
Budowanie świadomości i odpowiedzialności
„ jestem w stanie kontrolować tylko to czego jestem świadom . TO czego nie jestem świadom. Ma kontrolę nade mną. Świadomość daje mi władzę” John Whitrove
ORIENTACJE :
INTROWERTYK
Obserwujący
Analizujący
Z dystansem
Ostrożny
Refleksyjny
Głęboki
Chroniący prywatność
EKSTRAWERTYK
Rozmowny
Zaangażowany
Wesoły
Aktywny
Śmiały
Otwarty
Ostentacyjny
Wygadany
Ekstrawertyk nastawiany jest bardziej na zewnątrz , kieruje się uznawanymi normami zgodnymi z duchem czasów
OBSZAR KIEROWANIA EMOCJI
Introwertyk
Unika ryzyka
Nieśmiałość
Dopasowujący się
Zadaje pytania
Współpraca
Powolny w ruchach
Ostrożny kontemplujący
Wspierający pomysły
Ekstrawertyk
Lubi , akceptuje ryzyko
Śmiały
Kontrowersyjny
Współzawodnictwo
Szybki w ruchach
Pewny
Kreatywny ( inicjator)
Zdecydowany
OBSZAR KIEROWANIA ENERGII:
Kontakt wzrokowy
Mowa głośna
Komunikacja ( ku przodowi , ku tyłowi)
Wygłaszanie twierdzeń
Mówienie ( szybko , wolno)
Muszę to przemyśleć
Zrozumienie ( drażnienie, szerszy kontekst)
Gestykulacja
Ważenie słów
Obserwacja
Refleksyjny
Podejmowanie decyzji
Cierpliwość
Słuchanie , przerywanie
Mówienie (myślenie)
1 2 3 4 5
Powściągliwość flegmatyczność
Skłonność do słuchania
TYPOLOGIA OSOBOWOŚCI - ZASTOSOWANIA W PRAKTYCE
RÓŻNORODNOŚĆ I JEJ WYMIARY
Funkcje racjonalne:
Formalny bezstronny konkurujący , przedmiotowy , obiektywny i poprawny
„Obie te funkcje ( przyp. Myślenie i uczucia ) są określane jako racjonalne , ponieważ obie posługują się wartościowaniem : myślenie ocenia przez poznanie z punktu widzenia : prawdziwe - fałszywe, a uczucia za pośrednictwem emocji z punktu widzenia przyjemne- nieprzyjemne” Jaunde Jacobi 1940
Nieformalny- rozważający , troskliwy , podmiotowy , zaangażowany, zgodny
Obszar podejmowania decyzji oraz dokonywania ocen
FORMALNY NIEFORMALNY
MYŚLENIE
Oparty na faktach zorientowany na uczucia
Oficjalny luźny
Logika inicjatywa
UCZUCIA
Ostrożny w kontaktach otwarty w kontakcie
Skromne ruchy ciała płynny ruch ciała
Zdyscyplinowany spontaniczny
Samodzielny pracownik lubi pracę zespołową
Skoncentrowany na celach skoncentrowany na wpływie
MYŚLENIE UCZUCIA
Jednakowy ton głosu zróżnicowany ton głosu
TYPY OSOBOWOŚCI :
Introwersja i myślenie ( analityk) - koncentracja na zadaniach spokój i opanowanie w sytuacjach stresowych, obiektywny i rozważny
Introwersja i uczucia ( przyjaciel) - głębokość refleksja, harmonia , konsensus
Ekstrawersja i Uczucia ( Entuzjasta) - towarzyskość , przebywanie w grupie i troska o innych orientacje na działanie i zabawę
Ekstrawersja i myślenie ( Wódz)- wysoka aktywność praca z innymi , logika i koncentracja na faktach
Od wodza możesz poszukiwać rozwiązań
„ człowiek przychodzi na świat z pewną typologią” Jung
Analityk - ostrożny , obiektywny , odosobniony
Przyjaciel - wyciszony , spokojny, łagodzący konflikty
Entuzjasta - optymistyczny, ruchliwy , podnoszący na duchu, pogodny
Wódz - stanowczy, odważny, asertywny, wymagający
ANALITYK JAK GO WIDZĄ INNI?
Chłodny
Odległy
Nie ujawniający uczuć
Logiczny
Wolno rezygnujący
Spokojny z rezerwą
Formalny
Myśliciel
Zorganizowany i krytyczny
Ogólne potrzeby:
Analityk chce mieć rację
Potrzebuje i wymaga zorganizowanie i rzetelności
Unika :
Życia towarzyskiego
Bezpośredniej konfrontacji
Błędów
Zaangażowanie i bycia pod presją
WÓDZ JAK GO WIDZĄ INNI?
Zainteresowany pracą
Niecierpliwy
Uparty
Lubi fakty
Twardy
Ryzykant
Zdyscyplinowany
Wódz charakterystyka : Ogólne potrzeby:
Wódz chce wyników , wydajności i władzy
Wódz potrzebuje i wymaga zwięzłości i kontroli nad sytuacją
Unika:
Bezczynność
Uzewnętrznia uczucia
PRZYJACIEL JAK GO WIDZĄ INNI?
Przyjacielski, prawdziwie miły
Skłonny do kompromisów
Dyplomatyczny
Spokojnie mówiąc uważny
Cichy
Gracz zespołowy
Spokojny i cierpliwy
Przyjaciel chce akceptacji i poszukuje potwierdzenie przyjaciel chce i próbuje budować związki oparte na zachowaniu
Unika:
Konfliktu
Zmian
Ryzyka bycia pod presją
Niewiarygodnych sytuacji
ENTUZJASTA JAK GO WIDZĄ INNI?
Ekspansywny
Ciepły /troskliwy
Głośny
Impulsywny
Nieformalny
Dramatyczny
Szybki
Entuzjastyczny
Potrzeby :
Lubi być widocznym i szuka sposobu na bycia rozpoznawanym
Potrzebuje i wymaga kreatywności i zaangażowania
Unika :
Rutyny
Izolacji
ANALITYK- zróbmy to poprawnie
PRZYJACIEL - zróbmy to harmonijnie
WÓDZ - zróbmy to teraz
ENTUZJASTA- zróbmy to razem
DYSCYPLINA I ZAKŁÓCAJĄCE ZACHOWANIA - WYNIKI BADAŃ
UTRZYMANIE DYSCYPLINY POPRZEZ ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM
DYSCYPLINA NAJCZĘŚCIEJ:
Przestrzeganie reguł 70.5
Podporządkowanie n-lowi 49,2
Szacunek ucznia dla n-la 21,3
Szacunek ucznia dla ucznia 19.7
WŁAŚCIWE ZACHOWANIE NAJCZĘŚCIEJ
Przestrzeganie reguł 69,7
Przestrzeganie norm moralnych 62.3
Aktywność na lekcji 23.8
Podporządkowanie ucznia n-lowi 19.7
DYSCYPLINA NAJRZADZIEJ
Sprawiedliwość nauczyciela
Wzajemne zaufanie
Szacunek n-la dla ucznia
WŁAŚCIWE ZACHOWANIA NAJRZADZIEJ
Gotowość nauczyciela do współpracy z ucznia
Uzyskanie dobrych ocen
Gotowość ucznia do współpracy z nauczycielem
DYSCYPLINA _ KATEGORIE ZWIĄZANE Z NAUCZANIEM:
Aktywność na lekcji
- uzyskanie dobrych ocen
-odrabianie prac i obowiązkowość
-uczestnictwo na lekcji
Niewłaściwe zachowanie na lekcji
-rozmowy i hałas
-zakłócenie toku lekcji
-nadmierna ruchliwość
-Nie podporządkowanie się poleceniom nauczyciela
-wulgarne i aroganckie zachowanie
Niewłaściwe zachowanie- przerwa
fizyczna agresja w stosunku do innych uczniów ; bójki i popychanie dokuczanie słabszym;
nadmierna ruchliwość i bieganie po korytarzu
niebezpieczne zabawy;
wulgarność i arogancja;
niszczenie cudzych przedmiotów , pomocy szkolnych;
palenie, picie , narkotyki
CZYNNIK WPŁYWAJĄCE NA POWSTANIE PROBLEMÓW DYSCYPLINARNYCH :
W obszarze nauczyciela:
związane z domem ucznia
związane z uczniem
W obszarze ucznia:
związane z nauczycielem
związane z organizacją lekcji
CZYNNIK WPŁYWAJĄCE NA RADZENIE SOBIE Z PROBLEMAMI DYSCYPLINARNYMI
DYSCYPLINA- to coś więcej niż karanie uczniów za niewłaściwe zachowanie . Powinna ona prowadzić do takiej atmosfery, która ułatwia uczenie się , umożliwia uczniom sprawowanie wewnętrznej kontroli i pozwala na monitorowanie własnych zachowań
EFEKTYWNI NAUCZYCIELE:
Kounin stwierdził , że efektywni nauczycieli nie tyle umieją radzić sobie z trudnościami wychowawczymi, ale potrafią stworzyć takie środowisko w którym nie dopuszcza się do powstania niewłaściwych zachowań
Dyscyplina związana jest przede wszystkim z umiejętnym kierowaniem uczenia się
CECHY DOBREGO MENADŻERA KLASY:
wszechobecność
utrzymanie odpowiedniego tempa nauczania
zdolność do kierowania przerw w pracy
częste dygresje
brak kontroli własnego wątku myślenia
krótkie ingerencje
zarządzanie uwagą uczniów
przygotowanie pracy w grupach
NAUCZYCIEL JAKO KIERYJĄCY KLASĄ:
bądź pewny siebie
zwracaj uwagę na dobre zachowania ucznia
przyjmuj kontrolę nad klasą przed rozpoczęciem lekcji
przesadzaj uczniów gdy jest to konieczne
chodź po klasie
bądź konsekwentny
zwracaj się do uczniów używając ich imienia
PROBLEMY DYSCYPLINARNE:
Nauczyciel jako właściciel problemu- uczniowie utrudniają mu osiągnięcie celu a ich zachowanie jest przyczyną frustracji i złości - chodzenie po klasie i zajmowanie się czymś innym , spóźnienie się
Uczeń jako właściciel problemu - frustracja leżą poza obszarem szkoły i nie są bezpośrednio związane z nauczycielem - rozwój rodziców odrzucenie różnic
Specyfika problemów dyscyplinarnych a wiek
UCZNIOWIE MŁODSI:
Jasne reguły
Klarowne komunikowanie reguł
System tokenowy
Powtarzanie reguł
UCZNIOWIE STARSI:
Bunt okresu dojrzewania
Dyskredytowanie autorytetów
Rozwój tożsamości społecznej - utrata twarzy
Indywidualny kontakt
LICEALIŚCI:
Znajomość reguł
Potrzeba współ wolności
Potrzeba wyjaśniania
Pytania metamodelu
ZASADA:
Situation
Behaviour
Outcome
CO ? KTO? JAK?
FEEDBACK
A-------------------- B musi ta informacja zostać tak przekazana żeby zaistniała zmiana
FEEDBACK - struktura
FAKT ( obserwacja)
Gdy mówimy o faktach to budujemy otwartość
Gdy mówimy o informacji budujemy zamkniętość
REAKCJA ( odczucia)
Konsekwencje ( skutki)
Oczekiwania