METODYKA SZKOLNEGO WYCHOWANIIA FIZYCZNEGO

07.01.06

Pedagogika personalistyczna

Podstawowym wyznacznikiem personalizmu jest Twierdzenie, że człowiek - zanim zostaną przypisane mu jakieś nazwy, cechy bądź właściwości - jest osobą.

Wychowanie ma charakter spotkania dwóch osób: nauczyciela (mistrza) oraz ucznia i obu tym podmiotom przysługuje taka sama godność etyczna.

PODSTWY TEORII PERSONALISTYCZNEJ

Istota kształcenia ogólnego - to wspomaganie rozwoju jednostki ludzkiej w kierunku coraz głębszej jej personalizacji.

Personalizacja czyli „stawanie się osobą” oznacza przede wszystkim:

• rozwijanie podmiotowości wychowanka,

• kształtowanie odpowiedzialności i umiejętności dokonywania samodzielnych wyborów,

• przyjmowanie konsekwencji za swój wybór,

• kształtowanie poczucia własnej godności,

• rozwijanie możliwości twórczych, poczucia i potrzeby sensu godnego życia,

• „przekraczanie samego siebie” w kierunku wspólnoty, bycia z innymi i dla innych.

ZADANIEM SZKOŁY JEST PRZYGOTOWANIE MŁODEGO CZŁOWIEKA DO ROZPOZNAWANIA WARTOŚCI, KTÓRE UZNAWANE SĄ ZA WAŻNE PRZEZ OGÓŁ LUDZI.

• prymat osoby ludzkiej nad materialnymi koniecznościami i instytucjami zbiorowości,

• niesprawdzalność osoby do jego funkcji w państwie,

• zachowanie i poszanowanie wartości i wyjątkowości wolności osobistej, intymności,

• zachowanie szacunku dla osoby ludzkiej,

• suwerenność poznawcza, decyzyjna i emocjonalne,

• suwerenne uczestnictwo człowieka w wartościach społecznych, kulturowych i absolutnych.

Zadania główne szkoły:

Szkoła uwzględniając poziom rozwoju psychofizycznego ucznia i jego sytuację rodzinną realizuje zadania:

1. opiekuńcze

2. wychowawcze

3. dydaktyczne.

Główne cele reformy:

1. Podniesienie poziomu edukacji społecznej przez upowszechnianie wykształcenia średniego i wyższego.

2. Wyrównanie szans edukacyjnych.

3. Sprzyjanie poprawie jakości edukacji rozumianej jako integralny proces wychowania i kształcenia.

REALIZACJA GŁÓWNYCH CELÓW REFORMY:

• przedłużenie edukacji do 16 lat, przesunięcie o rok decyzji o zróżnicowaniu drogi edukacyjnej,

• dostosowanie struktury szkoły do faz rozwojowych dzieci i młodzieży,

• przebudowa szkolnictwa zawodowego,

• wprowadzenie 2-letniego liceum uzupełniającego dla absolwentów 2-letnich szkół zawodowych,

• wprowadzenie systemu sprawdzianów i egzaminów ocenianych zewnętrznie:

1. uzyskanie większej drożności ustroju szkolnego,

2. porównywalność świadectw szkolnych,

3. nadanie egzaminom funkcji diagnostycznej i preorientującej.

TYP LEKCJI - taka odmiana lekcji, której układ uwzględnia stosunek do ogniwa procesu nauczania i stopnia ich realizacji:

1. podająca (nauczająca) - głownie wprowadza nowy materiał

2. doskonaląca - utrwala wiadomości, umiejętności, nawyki oraz sprawność motoryczną

3. kontrolna - sprawdzająca i oceniająca przygotowanie i postępy uczniów w zakresie umiejętności, sprawności i wiadomości.

4. mieszana - łącząca różne ogniwa procesu nauczania i uczenia się.

RODZAJE LEKCJI - to takie jej odmiany, które odpowiadają określonym jej strategiom dydaktycznym, wynikającym z teorii kształcenia wielostronnego, uczenia się przez przyswajanie, odkrywanie.

• lekcje podające - przyswajanie nowego materiału odbywa się drogą stosowania metod podających (twórczych),

• lekcje problemowe - rozwiązywanie zadań i sytuacji problemowych odbywa się na drodze odkrywania,

• lekcje eksponujące - uruchomiona zostaje emocjonalno - wolicjonalna sfera osobowości ucznia na drodze przeżywania,

• lekcje praktyczne - postępowanie dydaktyczne osiąga się drogą maksymalnej aktywizacji ucznia w działaniu.

W zależności od zadań jakie lekcja ma spełniać wyróżniamy:

lekcje ogólnorozwojowe

sportowo - treningowe

W zależności od rodzaju dyscypliny wyróżniamy:

lekcje gimnastyki

lekcje pływania

lekcje gier zespołowych itd.

W zależności od czasu trwania lekcji wyróżniamy:

lekcja mała (30 min)

lekcja normalna (45 min)

lekcja duża (90 min)

21.01.06.

ZASADY BUDOWY LEKCJI WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Budowa - to struktura lekcji: wstępna, główna i końcowa

Zasada wszechstronności - 1) wszechstronne oddziaływanie na organizm dziecka: na dusze i na ciało; 2) oddziaływanie na wszystkie części ciała.

Zasada zmienności pracy -

1. zmienność pracy mięśniowej: m. brzucha, m. grzbietu, m. prostowniki, zginacze

2. zmienność pracy dynamicznej ze statyczną

3. praca fizyczna z psychiczną

4. zmienność metod

5. zmienność ustawień

6. zmienność przyborów

Zasada stopniowego natężenia wysiłku

TOK LEKCYJNY - przemyślany przebieg lekcji wg. Bandarowicza

1. Ćwiczenia porządkowo - wychowawcze

2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym, znana, lubiana, masowa - nie wymagająca tłumaczenia.

3. Zabawa lub gra orientacyjno-porządkowa

4. Zabawa lub gra na czworakach

5. Zabawa z mocowaniem lub dźwiganiem

6. Zabawa lub gra masowa bieżna lub skoczna

7. Zabawa rzutna lub z podbijaniem

8. Zabawa skoczna lub bieżna o mniejszym natężeniu

9. Ćwiczenia korekcyjne

TOK LEKCYJNY wg Strzyżewskiego

I. Część wstępna

1. Zorganizowanie grupy i sprawdzenie gotowości do zajęć

2. Motywacja uczniów do zajęć

3. Wszechstronna rozgrzewka

II. Część główna

1. Realizacja zadania głównego

2. Kształtowanie umiejętności, doskonalenie sprawności

III. Część końcowa

1. Uspokojenie organizmu - fizjologiczne i emocjonalne

2. Czynności organizacyjno-prządkowe związane z zakończeniem lekcji

3. Nastawienie do samodzielnych działań na polu kultury fizycznej

FORMY UCZESTNISTWA:

• wychowanie fizyczne

• sport (SKS)

• turystyka i rekreacja (festyny, wycieczki)

• rehabilitacja (gimnastyka korekcyjna)

CZĘŚĆ LEKCJI	Przebieg lekcji (tok)	Treść, Zadanie	Metody	Czas, ilość powtórzeń	Uwagi organizacyjno-metodyczne
Część wstępna	1.Zorganizowanie 2. Motywacja 3. Wszechstronna rozgrzewka zabawa ożywiająca ćw. tułowia ćw. mm. k.g. ćw. mm. k.d.	Zbiórka, odliczanie, raport, sprawdzanie strojów (zegarków itp.) berek „Żuraw” - opis zabawy	Zab-klasyczna	2-3 min 5-10 min	Ustawienie w szeregu org. miejsca zabawy
Część główna	1. Realizacja zadania głównego (kształtowanie umiejętności, doskonalenie sprawności) pokaz objaśnienie	Nauczyciel demonstruje... Opis		20-25 min
Część końcowa	1. Uspokojenie organizmu 2. Czynności organizacyjno- porządkowe 3. Nastawienie ucznia

ZASADY FORMUŁOWANIA ZADANIA GŁÓWNEGO

1. Temat musi być celowy.

„Nauka, doskonalenie, sprawdzenie, kontrola i doskonalenie...”

np. Uczymy się..., Zapoznajemy się...

2. Nie łączymy sprzecznych celów

np. nauka i doskonalenie

3. Nie używamy w temacie lekcji „kształtowanie”!!!

4. Temat jasny i konkretny

- czego temat może dotyczyć?

1. zdrowie, higiena, bezpieczeństwo

„Uczymy się technik relaksacyjnych”

2. samokontroli i samooceny

„Zapoznajemy się z testami służącymi do oceny sprawności fizycznej'

3. pomocy, asekuracji i ochrony

„Doskonalimy umiejętność asekuracji przy staniu na rękach”

4. organizacji i prowadzenia zajęć

„Przygotowujemy się do samodzielnego prowadzenia rozgrzewki

5. rozwijanie zdolności koordynacyjnych (orientacja w przestrzeni, równowaga, rytmizowanie, szybkość reakcji, różnicowanie) i kondycyjnych (siła, szybkość i wytrzymałość)

„Uczymy się wykorzystywać piłki lekarskie do ćwiczeń rozwijających siłę obręczy barkowej”

6. techniki i taktyki sportowej

„Sprawdzian umiejętności przewrotu w przód”

Temat: Doskonalenie poczucia rytmu.

Motoryczność (M)

Umiejętności (U)

Wiadomości (W)

Zadanie wychowawcze (Z.W.) Zadanie usamodzielniające (Z.U.)

Zasady formułowania zadań szczegółowych:

1. Zadanie musi być celowe.

2. Zadanie musi być opisane z punktu widzenia ucznia.

3. Musi określać sposób zachowania ucznia.

4. Musi posiadać warunki ograniczające: czas, ilość powtórzeń, ciężar, odległość, rytm, obszar.

5. Zadanie musi być jasno, konkretnie sformułowane - unikamy słów: odpowiedni, poprawnie, prawidłowo.

---