„ MUSIMY NAUCZYĆ SIĘ DBAĆ O ŚRODOWISKO,

W KTÓRYM MAMY ŻYĆ.

CHODZI O TO, CZY NAUCZYMY SIĘ TEGO NA CZAS”.

DAVID GATES

PROGRAM EDUKACJI EKOLOGICZNEJ

DLA DZIECI 6-LETNICH

W ROKU SZKOLNYM 2004/2005

OPRACOWAŁA

NAUCZYCIELKA ODDZIAŁU PRZEDSZKOLNEGO:

mgr TERESA OMAŃSKA

CELE:

• rozbudzenie potrzeby kontaktu z przyrodą;

• zaznajomienie z podstawowymi zasadami ochrony przyrody i wdrażanie do ich przestrzegania;

• uświadamianie odpowiedzialności człowieka za stan środowiska

w najbliższej okolicy;

• kształtowanie opiekuńczego stosunku do siebie, roślin i zwierząt.

CELE OPERACYJNE:

dziecko:

• dostrzega piękno przyrody,

• chętnie uczestniczy w bezpośrednich kontaktach i obserwacjach przyrodniczych,

• posiada podstawowe wiadomości o ekosystemach występujących

w najbliższej okolicy,

• ma poczucie odpowiedzialności za stan najbliższego środowiska przyrodniczego,

• zna podstawowe zasady ochrony przyrody,

• zna przyczyny zanieczyszczenia wody, powietrza, lasów oraz sposoby zapobiegania tym zanieczyszczeniom,

• wykazuje przyjazny stosunek do roślin i zwierząt,

• racjonalnie korzysta z zasobów przyrody,

• właściwie reaguje na niszczenie środowiska przez rówieśników,

• rozumie zależność człowieka od przyrody i przyrody od człowieka,

• preferuje aktywne formy wypoczynku na łonie przyrody,

• wie, jak zdrowo żyć.

METODY PRACY

1. metody kierowania samodzielną pracą dzieci:

a) obserwacja,

b) praca w ogródku szkolnym i kąciku przyrody,

c) zajęcia plastyczne,

d) doświadczenia,

2. metody słowne:

a) rozmowa,

b) pogadanka heurystyczna,

c) opowiadanie i opis,

d) praca z książką,

3. metody wielostronnego działania.

Dobór określonych metod zależy od treści przekazywanych dzieciom.

W celu uatrakcyjnienia zajęć często łączy się dwie lub trzy metody na jednym zajęciu.

FORMY DZIAŁALNOŚCI:

1. aktywność zbiorowa - jednolita (grupowa lub z całym zespołem);

2. aktywność indywidualna - jednolita (wszystkie dzieci w tym samym czasie robią to samo zadanie);

3. aktywność indywidualna - zróżnicowana (różne zadania w tym samym czasie dostosowane do możliwości dzieci).

W procesie edukacji ekologicznej ważnym czynnikiem są

ŚRODKI DYDAKTYCZNE. Pełnią one wiele funkcji. Służą zdobywaniu wiadomości i wyrabianiu właściwych postaw wobec przyrody i kształtowania środowiska:

- okazy naturalne,

- środki wizualne: filmy, fotografie, ilustracje, obrazy, reprodukcje obrazów, rysunki,

- środki słuchowe: piosenki, wiersze, opowiadania, inscenizacje i inne teksty literackie, nagrania magnetofonowe (odgłosy zwierząt, ptaków i inne),

- środki manipulacyjne: karty, domino, gry planszowe, loteryjki itp.,

- środki i urządzenia techniczne: lupa, różne naczynia i sprzęt do obserwacji, magnetofon, video, telewizor.

Lp	Zadania - sposoby realizacji	Termin
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13	I Praca z dziećmi * Zwiększenie do maksimum pobytu dzieci na świeżym powietrzu (spacery, zabawy na boisku), w miarę możliwości organizowanie tam zajęć i zabaw, szczególnie ruchowych. * Projektowanie sytuacji edukacyjnych rozbudzających wewnętrzną motywację dziecka do twórczej aktywności, zaspakajających jego potrzeby, uczących odpowiedzialności za podjęte decyzje, umożliwiających przeżywanie pozytywnych efektów własnych działań, rozwijających poczucie odpowiedzialności poprzez samodzielne planowanie i wywiązywanie się z podjętych zadań. * Wprowadzenie elementów pedagogiki zabawy, dzięki której dzieci odkrywają i akceptują własne "ja", rozwijają umiejętność wyrażania uczuć, dostrzegania swoich potrzeb i możliwości, podnoszą poczucie własnej wartości. * Gromadzenie w kąciku przyrody dużej ilości zieleni, prowadzenie hodowli roślin w różnych warunkach. * Wykonywanie prac plastycznych, zabawek z odpadów oraz materiału przyrodniczego. * Przygotowanie inscenizacji o tematyce ekologicznej „W pewnym lesie” * Uczestniczenie dzieci w obchodach Dnia Ziemi, wystawienie przygotowanego przedstawienia. * Tworzenie warunków do obserwacji, badania i oceniania środowiska przyrodniczego, między innymi prowadzenie doświadczeń: badanie próbek wody z różnych środowisk (staw, studnia, kałuża), poznanie zasad działania prostego filtra wody, wykonanego przez dzieci, właściwości powietrza (co dzieje się z powietrzem, kiedy jest gorące, para wodna i powietrze, czemu gaśnie świeca, itd.), sprawdzanie, które miejsca wokół szkoły są najbardziej zanieczyszczone. * Wycieczki na pole uprawne, do lasu, na łąkę, ogródki działkowe w różnych porach roku. * Stosowanie w codziennym życiu zasady: „ w zdrowym ciele - zdrowy duch” * Pielęgnacja ogródka przyszkolnego: sadzenie roślin, pielenie chwastów, podlewanie, dbanie o czystość trawnika przy ogródku (zbieranie papierków). * Nawiązanie współpracy ze szkolnym kołem LOP, udział w akcjach: „Sprzątanie świata”, zbieranie kasztanów i żołędzi dla zwierząt leśnych jako zimowej karmy, dokarmianie ptaków zimą. * Zorganizowanie zbiorowej, podsumowującej wystawy prac dzieci na tematy ekologiczne w klasach O - III połączonego z turniejem wiedzy ekologicznej.	Jeden, dwa razy w tygodniu Styczeń 2005r. Październik, marzec Wg planu pracy Kwiecień Kwiecień Maj Listopad Wg planu pracy Kwiecień, maj Jesień Zima Czerwiec
14 15 16 17 18 19 20 21	II Zadania dla nauczyciela. * Opracowanie wykazu literatury i artykułów z czasopism z zakresu ekologii dla biblioteki szkolnej. * Wzbogacenie kącika książek o nowe pozycje: albumy i książki przyrodnicze dla dzieci. * Nawiązanie współpracy z opiekunem szkolnego koła LOP. * Nawiązanie współpracy z nauczycielem od zajęć: gry i zabawy - rozbudzanie podczas tych zajęć motywacji do wszechstronnej aktywności, samodzielnego usprawniania się, samokontroli. * Dbanie o wysoki poziom estetyczny zabawek, pomocy dydaktycznych, elementów dekoracyjnych sali. * Wyposażenie kącika przyrody w sprzęt ułatwiający prowadzenie doświadczeń, badanie, ocenianie: szkła powiększające, magnesy, naczynia szklane, miarki itp. * Dokumentowanie poczynań ekologicznych dzieci przedszkolnych w teczce wychowawcy (opis ciekawych doświadczeń, zdjęcia, krótki komentarz, itp.) * Ewaluacja - przygotowanie konkursu ekologicznego dla dzieci kl. O-III, wyjazd z dziećmi przedszkolnymi na Sejmik Ekologiczny w Chojnie.	Październik Wrzesień- czerwiec Wrzesień Wrzesień Kwiecień Wrzesień - czerwiec Czerwiec Maj
22 23 24 25	III Doskonalenie warsztatu pracy * Poszukiwanie nowych ciekawych metod i form pracy z dziećmi, patrzenie na dziecko jako osobę rozwijającą się pod wpływem własnej aktywności, przeżyć i doświadczeń. * Wzajemna pomoc koleżeńska - wymiana pomocy dydaktycznych, wymiana literatury fachowej, scenariuszy, hospitacje koleżeńskie. * Uczestniczenie w różnych formach doskonalenia zawodowego (w WDN, kursach i warsztatach organizowanych przez CDiDN i innych formach). * Nawiązanie współpracy z nauczycielami innych placówek w celu wymiany doświadczeń.	Wg harmonogramu Listopad

Ewaluacja programu.

Ewaluacja programu będzie odbywać się:

• na bieżąco -

formami sprawdzania osiągnięć, wiadomości i umiejętności dzieci będą:

• konkursy,

• wystawy prac dzieci,

• ewaluacją końcową będzie udział dzieci w szkolnym konkursie ekologicznym i Sejmiku Ekologicznym

organizowanym przez Przedszkole Miejskie w Chojnie.

PLAN WDRAŻANIA

PROGRAMU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ

DLA DZIECI 6-LETNICH

W ROKU SZKOLNYM 2004/2005

„W zgodzie z przyrodą”

CELE

dziecko przedszkolne:

• dostrzega piękno przyrody,

• chętnie uczestniczy w bezpośrednich kontaktach i obserwacjach przyrodniczych,

• posiada podstawowe wiadomości o ekosystemach występujących

w najbliższej okolicy,

• ma poczucie odpowiedzialności za stan najbliższego środowiska przyrodniczego,

• zna podstawowe zasady ochrony przyrody,

• zna przyczyny zanieczyszczenia wody, powietrza, gleby i lasów oraz sposoby zapobiegania tym zanieczyszczeniom,

• wykazuje przyjazny stosunek do roślin i zwierząt,

• racjonalnie korzysta z zasobów przyrody,

• właściwie reaguje na niszczenie środowiska przez rówieśników,

• rozumie zależność człowieka od przyrody i przyrody od człowieka,

• preferuje aktywne formy wypoczynku na łonie przyrody,

• wie, jak zdrowo żyć.

CZAS TRWANIA REALIZACJI PROGRAMU

• wrzesień 2004r. - czerwiec 2005r.

OSOBY WSPOMAGAJĄCE

• wychowawcy klas I - III,

• rodzice dzieci przedszkolnych.

Program realizowany będzie z dziećmi w ciągu całego roku szkolnego.

W każdym miesiącu realizowane będą dwa tematy. Łącznie zrealizowanych będzie 20 tematów.

Na tym szczeblu wychowania i kształcenia dominować będzie aktywność dzieci, zaspakajane będą potrzeby uczuciowo - wyobrażeniowe.

Lp	MIESIĄC REALIZACJI	TEMAT
1.	Wrzesień ZIEMIA NASZA PLANETA	1. Nie zaśmiecajmy środowiska - udział dzieci w akcji „Sprzątanie Świata” - poznanie celowości i znaczenia akcji dla naszej Planety, 2. Nie pozwólmy zginąć przyrodzie - wysłuchanie i omówienie wiersza K. Nowackiej „Gdyby na Ziemi zabrakło drzew ”.
2.	Październik POMAGAMY PTAKOM	1. Poznanie jesiennych zwyczajów ptaków na podstawie obserwacji, rozmów, wysłuchanych opowiadań i wierszy. 2. Gromadzimy zapasy do „ptasiej stołówki” gromadzenie w „kąciku przyrody” nasion dyni, słonecznika, kukurydzy, zbóż, itp.
3.	Listopad CHCEMY ODDYCHAĆ CZYSTYM POWIETRZEM	1. Poznajemy powietrze na podstawie wiersza T. Majchera „Chronimy przyrodę” zabawy na powietrzu ze zrobionymi papierowymi samolocikami, doświadczenia - poznanie właściwości powietrza, para wodna i powietrze, dlaczego bez dostępu powietrza gaśnie świeca, itp. 2. Jak ochronić powietrze przed zanieczyszczeniami na podstawie opowiadania „O kominie, który przestał dymić”.
4.	Grudzień CHCEMY ŻYĆ ZDROWO	1.Jak należy racjonalnie odżywiać się w różnych porach roku - na podstawie rozmów, opowiadań, wierszy, poznanie domowych sposobów leczenia przeziębienia na podstawie opowiadania H. Łochockiej „Jak choruje Elemelek, jak go leczą przyjaciele”. 2. Przestrzegamy higieny i wiemy, jak dbać o czystość.
5.	Styczeń „W ZDROWYM CIELE - ZDROWY DUCH”	1. Bezpieczne zabawy na śniegu: przestrzegamy zasad bezpieczeństwa podczas zabaw na śniegu, ubieramy się stosownie do pogody, rozumiemy znaczenie świeżego powietrza dla zdrowia oraz potrzebę aktywnego wypoczynku. Zabawy wykorzystujące elementy dramy - wyrażanie uczuć, dostrzeganie swoich i kolegów potrzeb i możliwości.
6.	Luty POMAGAMY ZWIERZĘTOM PRZETRWAĆ ZIMĘ	1. Dokarmiamy ptaki - rozumiemy potrzebę dokarmiania ptaków zimą na podstawie opowiadania H. Łochockiej „O zziębniętym Elemelku, pustym brzuszku i rondelku”, obserwowanie ptaków w karmniku, systematyczne dosypywanie karmy. 2. Poznajemy zwyczaje zwierząt leśnych na podstawie opowiadania T. Tomkiewicza „Tropiciele” rozpoznajemy tropy zwierząt.
7.	Marzec JESTEM PRZYJACIELEM PRZYRODY	1. Oznaki wiosny w przyrodzie: omówienie fragmentu utworu J. Ejsmonda „Baśń o ziemnych ludkach”, poznanie charakterystycznych dla wiosny zjawisk na podstawie opowiadania L. Krzemienieckiej „O wiośnie w lesie i o wiewiórki ważnym interesie” praca plastyczna na temat: jestem przyjacielem przyrody. 2. Poznajemy sekrety wiatru: zabawy na powietrzu z papierowymi samolocikami.
8.	Kwiecień UROCZYŚCIE OBCHODZIMY ŚWIĘTO ZIEMI	1. Przygotowujemy przedstawienie o tematyce ekologicznej „W pewnym lesie”. Uczestniczymy w uroczystym apelu z okazji Dnia Ziemi: wystawiamy przygotowaną inscenizację.
9.	Maj WODA - NIEZWYKŁA CIECZ	1. Jak oszczędzać wodę: poznanie zjawiska krążenia wody w przyrodzie na podstawie fragmentu opowiadania H. Bechlerowej „Jedna srebrna kropla”, zabawa badawcza, omówienie wiersza L. J. Kerna „Kiedy odkręcam kran” 2. Jak chronić zbiorniki wodne: omówienie opowiadania „O tym, jak do pięknej rzeki człowiek wpuścił brudne ścieki”, doświadczenia z wodą.
10.	Czerwiec NASZE RODZINNE KRAJOBRAZY	1. Dlaczego należy chronić nasza Planetę - omówienie wiersza „Moja Planeta”, nauka piosenki. 2. Co decyduje o wyglądzie naszej miejscowości? rozmowy, spacer, projektowanie i wykonanie ORDERU EKOLOGA.

EWALUACJA:

• udział w Sejmiku Ekologicznym dla dzieci przedszkolnych organizowanym przez Przedszkole Miejskie w Chojnie,

• udział dzieci w szkolnym konkursie ekologicznym dla dzieci klas O - III, połączonym z wystawa prac plastycznych o tematyce ekologicznej.

Program opracowała i wdrożyła:

Teresa Omańska

---