FAKULTET 27.02.2007rk: MYKOBAKTERIOZY.

… niegruźlicze (atypowe) - MOTT - Mycobacterium Other Than Tuberculosis.

Prątki fotochromogenne M. kansasi M. siniae	Prątki skotochromogenne M. xenopl
	Prątki szybko rosnące M. fortuitum M. abscessus M. chelonae

• Bardzo rozpowszechnione w przyrodzie

• Mniej zjadliwe niż M. tuberculosis

• Wykazują oporność na leki p/prątkowe

• Ludzie zakażają się ze środowiska naturalnego

• Mogą kolonizować drogi oddechowe, przewód pokarmowy, układ moczowo - płciowy

• Chorobę wywołują u osób predysponowanych

• Nie wiadomo, czy istnieje okres utajenia

• Powstają gruźliczopodobne ziarniniaki

• Chorobowość - kilkaset przypadków rocznie

• Najczęstsze patogeny:

• M. acvium complex

• M. kansasii

• Źródło zakażenia - gleba, woda, aerozole wodne, Kurz

Zakażenie nie przenosi się z człowieka na człowieka, ani od zwierząt na człowieka.

• Drogi zakażenia:

Inhalacyjna

pokarmowa

Poprzez uszkodzoną skórę

Choroba może być ograniczona do narządu lub tkanki, albo uogólniona.

I. M. płucna - najczęstsza

Osoby starsze z przewlekłymi chorobami płuc

Dzieci z mukowiscydozą

• Czynniki predysponujące - przebyta lub współistniejąca ch. płuc, immunosupresja, AIDS

• Przebieg kliniczny - …

• Najczęstsze patogeny:

• M. acvium complex

• M. kansasii

• Mikroaspiracje płucne

• Immunosupresja

• AIDS

• Inne zaburzenia odporności

I. klasyczny

• Zmiany włóknisto - jamiste w szczytach płuc

• Jamy cienkościenne, niewielki naciek miąższowy

• Jamy stopniowo powiększają się w czasie 1 - 2 lat

• U palących papierosy, alkoholików

• 40 - 50r.ż

• Częściej występuje u mężczyzn

II. guzkowy

• Zmiany śródmiąższowe (płat środkowy, języczek)

• Towarzyszą rozstrzenia oskrzeli

• Powolny przebieg

• Częściej u niepalących

• Częściej u kobiet

Objawy:

• Spadek tolerancji wysiłku

• Wzrost temperatury ciała

• Nocne poty

• Spadek masy ciała

• Krwioplucie

II. M. pozapłucna

1. zapalenie węzłów chłonnych

• Dzieci w wieku 1 - 5 lat

• Bardzo rzadko u dorosłych bez zaburzeń odporności

• Patogeny:

• M. avium complex

• M. Kanasasii

• M. scrofulaceum

• M. malmoensae

• Wrota zakażenia - jama ustna, migdałki

• Lokalizacja - węzły chłonne:

• Podżuchwowe

• Szyjne

• Przeduszne

• Pachowe

• Pachwinowe rzadko

Przebieg kliniczny:

• Początek podstępny, powolny przebieg

• Tbc (-) / słabo (+)

• Rtg prawidłowy

• Przeważnie 1 stronnie

• Zmiany zwykle ulegają samoograniczeniu

• Objawy ogólne - o niewielkim nasileniu

• Możliwy przebieg gwałtowny, z przetokami

Diagnostyka:

• ..

• histopatologia węzła chłonnego - ziarnina gruźlicza

• /+/ posiewy tkanki węzła ≥ 50% przypadków

• UWAGA - przy BAC - ryzyko powstania przetoki

2. zmiany skórne i w tkance podskórnej

• M. Fortuitum, abscessus, marium,

• Prątki szybkorosnące

• W miejscu ran:

• Urazowych, kutych, zabrudzonych

• Zakażenia ran pooperacyjnych

• Cewników - dożylnych, dootrzewnowych

• Surowiczy wyciek z rany

• Zmiana dobrze zlokalizowana

• Nie ma objawów ogólnych

M. Mariom = ziarniniaki basenowe

• Ziarniniakowe zmiany w:

• Pochewkach ścięgien

• Stawach, kościach

• Powstają po urazach i działaniach medycznych

3. M. uogólnione

• U zakażonych HIV:

• U chorych z poziomem kom. CD4 < 50/mm3

• Bywa poprzedzona kolonizacją błony śluzowej układu oddechowego, pokarmowego

• We wrodzonych i nabytych zaburzeniach odporności

• Patogeny - jak wyżej

Objawy:

• temperatura

• nocne poty

• Spadek masy ciała

• Bóle brzucha

• Biegunki

• Złe samopoczucie

• Powiększenie śledziony, ww chłonnych jamy brzusznej i zaotrzewnowych

• Guzki podskórne, ulegające martwicy

• Leukopenia, pancytopenia

• Zmiany w RTG klatki piersiowej - zacienienia miąższowe, płyn w jamie opłucnowej, zmiany śródmiąższowe

• UWAGA - możliwość kolonizacji - samo wyhodowanie prątków z wydzieliny oskrzelowej nie może być podstawą do rozpoznania

• Rutynowe posiewy stolca i plwociny nie są polecane

Kryteria rozpoznania:

• Konieczne wykluczenie zanieczyszczenia

• Kryteria kliniczne:

• Objawy kliniczne

• Wykluczenie innych niż MOTT przyczyn podobnych objawów klinicznych

• Kryteria radiologiczne:

• Nowe zmiany utrzymujące się ≥ 2 miesiące

• Progresja starych zmian

• Kryteria bakteriologiczne:

• Z plwociny lub popłuczyn

• 3 /+/ hodowle rozmaz /-/

• 2 /+/ hodowle /+/ bakterioskopia

• 1 /+/ hodowla z BW, ale wzrost ≥ /++/

• /+/ posiew z bioptatów tkanki, szpiku, krwi, inne

• /+/ badanie histopatologiczne + ≥ 1 /+/ hodowla

Leczenie:

• Nie ma korelacji między lekoopornością …

• Czas leczenia 18 - 24 miesiące

• Dobór leków zależy od gatunku MOTT

• Resekcja chirurgiczna - w zmianach zlokalizowanych po wstępnej farmakoterapii

• INH

• RMP - 600mg/d

• EMB - 25mg/kg/d 2 miesiące, potem 15mg/kg/d

• Przy nietolerancji 1 leku w zamian KLAR 2 x 500mg

• Czas leczenia: 18 miesięcy i minimum 12 miesięcy od /+/ hodowli

• Rekomendowany schemat ≥ 3 leki

• Czas leczenia; 18 - 24 miesiące

HIV:

• Azytromycyna 1200mg/ 1 x w tyg

---