SPOŁECZNE KONTEKSTY WYCHOWANIA - ŚRODOWISKO RODZINNE
Wychowanie to proces społeczny i środowisko ma na nie ogromny wpływ. Mówiąc o środowisku bierzemy pod uwagę środowisko kulturowe, społeczne a nawet przyrodnicze.
ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE WG A. KAMIŃSKIEGO
Część obiektywnego środowiska społecznego człowieka (wraz z jego podłożem przyrodniczym i kontekstem kulturowym). Tworzą ją grupy społeczne osoby i instytucje pełniące zadania wychowawcze, pobudzające jednostki i grupy do przyswojenia wartości moralnych i zgodnych z innymi zachowań społecznych, odpowiadających ideałowi wychowawczego społeczeństwa.
RODZAJE ŚRODOWISK WYCHOWAWCZYCH:
ŚRODOWISKA NATURALNE- nie jest celowo powołane do wychowywania ale jest normalne, codzienne, codziennie wychowuje, codziennie wykonywanie czynności życiowych
----- rodzina (grupa rówieśnicza?)------gr. rówieśnicza nie podejmuje zdań wychowawczych celowych, nie jest spójna z definicją dlatego
ŚRODOWISKO INTENCJONALNE-
------ szkoły, internaty, kluby, świetlice, ogniska, domy dziecka, ośrodki wychowawcze (powołane żeby wykonywały celowe zadania wychowawcze)
RODZINY TWORZY GRUPA OSÓB ŻYJĄCYCH W PEWNYM SKUPIENIU
Dysponujących pewnymi środkami
Materialnymi (mieszkanie, dochody)
Symbolicznymi (nazwisko)
Mających wyraźną organizację wewnętrzną
Określony rodzaj i zakres czynności dotyczących ról społecznych (np. jakie mają obowiązki, oczekiwania, prawa, kto podejmuje decyzje)
Tryb życia codziennego i zajęć członków
Mających do zrealizowania wyraźne zadania i cele społeczne służące zaspokojeniu ważnych potrzeb ludzkich (uregulowania prawne - zawarcie małżeństwa, dziedziczenie)
DLACZEGO RODZINA JEST NAJWAŻNIEJSZYM ŚRODOWISKIEM ŻYCIA?
---------Oddziaływanie rodziny rozpoczyna się bardzo wcześnie bo od najmłodszych lat a nawet w okresie prenatalnym (wychowanie już w łonie matki- czytanie, muzyka- ma wpływ na rozwój układu nerwowego, który ma wpływ choćby na temperament)
-----------wpływy rodziny trwają bardzo długo jest to zwykle kilkanaście lat i wtedy dzieci pozostają pod wpływem rodziców
-----------inicjacja człowieka w różne aspekty życia- okazywanie gniewu, rozwiązywanie konfliktów, ważne momenty w funkcjonowaniu człowieka odgrywają się w rodzinie
-----------panująca w rodzinie więź emocjonalna- dziecko uczy się bardzo wielu rzeczy praktycznych
-----------w rodzinie człowiek zaspokaja swoje najważniejsze potrzeby
Od wielu czynników zależy, jaka ta rodzina będzie; im więcej ludzi w rodzinie tym więcej relacji, obserwuje relacje innych, samo wchodzi w relacje
2+1 2+2 2+2+ np. babcia
DLACZEGO RELACJE RODZINNE MAJA ZNACZENIE DLA WYCHOWANIA INSTYTUCJONALNEGO?
Pierwszeństwo w wychowywaniu mają rodzice i wychowawcy instytucjonalni mają tylko pomagać w wychowaniu. Rodzice musza zdawać sobie sprawę, że są odpowiedzialni za rozwój i za ciągłość świata, dzieci za ich wychowanie.
Nie będzie można zrozumieć wychowanków jeżeli nie będziemy rozumieli co dzieje się w rodzinie. Wychowawcy musza pomagać rodzicom. Rodzic ma prawo uzyskać porady co robić od wykfalfikowanego wychowawcy.
Jeżeli wpływ rodziny i wychowawcy instytucjonalnego będzie (taki sam) spójny- będzie bardziej skuteczne, ale jeżeli będą to uzgadniać, współpracować ze sobą. I jeżeli w rodzinie coś się dzieje złego to wychowawca ma pomóc takiemu dziecku.
PO CO RODZICE SĄ POTRZEBNI WYCHOWAWCOM INSTYTUCJONALNYM?
Dostarczają, są ogromnym źródłem informacji o dziecku, jeżeli szukamy przyczyn, informacji, rozwiązań. Rodzice mogą pomóc w sprawach organizacyjnych. Wspomagać placówki wychowawcze- materialnie, technicznie. Mogą pomóc w spełnianiu pewnych zasad, respektowania zasad. ALE SPÓJNE!!!!!!!
ZACHOWANIA WYCHOWAWCÓW UTRUDNIAJĄCE WSPÓŁPRACE Z RODZICAMI W OPINIACH RODZICÓW
Przykrości doznawane podczas kontaktów z wychowawcą.
Brak taktu wychowawcy wobec rodziców.
Brak zainteresowania i zrozumienia wychowawcy dla sytuacji rodzinnej wychowanka.
Mała inicjatywa wychowawców co do nawiązywania współpracy z rodzicami.
Mała atrakcyjność spotkań z rodzicami.
Ograniczenie roli rodziców do respektowania zaleceń wychowawcy i świadczeń materialno-usługowych.
Skoncentrowanie na zagadnieniach dydaktycznych, a unikanie problemów wychowawczych.
Koncentracja na brakach, błędach i niedomaganiach dzieci.
Zbyt młody wiek wychowawców.
7 TYPÓW RODZICÓW W RELACJI Z NAUCZYCIELEM-WYCHOWAWCĄ WG.
M. TARASZKIEWICZ
RODZIC ŚWIADOMY KLIENT
Zna swoje prawa i obowiązki, ale też ma duże wymagania interesuje się problemami edukacyjnymi; wychowawcy boją się takich rodziców gdyż mogą nie sprostać wymaganiom i nie udzielić wymaganych informacji
RODZIC ANALITYK
Ważne aby zachować cierpliwość, maja nadmierne wymagania do dziecka i ważne żeby dobre wiadomości były mu przekazywane te dobre informacje które dotyczą dziecka.
RODZIC TOWARZYSKI
Kłopotliwy dla wychowawcy, chętnie mówi o dziecku, chętnie angażuje się w działania i pomoc dla wychowawcy
RODZIC PRAKTYCZNY
Mocno zapracowany, nie ma czasu na uroczystości, ma poczucie winy i jest nastawiony na konkretną sprawę to on to może wykonać np. wynajęcie autobusu
RODZIC PODEJRZLIWY
Bagaż negatywnych doświadczeń- sam ze swojej przeszłości z doświadczeniem z nauczycielami lub z doświadczeń z wychowawcami poprzednich dzieci, jest nieufny, trzeba najpierw zmienić w nim negatywne nastawienie a potem współpracować.
RODZIC ZANIEDBUJĄCY
Trudno się spotkać, nie wywiązuje się z obowiązków, trzeba najpierw mu na wyrost okazywać uznanie itd. Żeby go zachęcić do działania
RODZIC PATOLOGICZNY
Praktycznie nie można się z nim spotkać i jeżeli rodzic jest taki to szczególnej pomocy potrzebuje dziecko, jest wiele instytucji pomagających
TOKSYCZNE POSTAWY RODZICÓW A ROZWÓJ DZIECKA
Toksyczne postawy rodziców |
Konsekwencje dla rozwoju dziecka |
Rodzice - BOGOWIE sprawiają wrażenie idealnych, doskonałych, nie można negować, a u dziecka pojawia się myśl, że to ono jest niedobre |
- Poczucie niskiej wartości - Poczucie niekochania - Poczucie winy - Brak pewności siebie |
Rodzice - DZIECI Obarczają obowiązkami ponad miarę, że dzieci tego nie powinny robić |
- Brak wzorców człowieka dorosłego - Brak poczucia bezpieczeństwa - Lekceważenie swoich potrzeb i praw |
Rodzice - KONTROLERZY Chce wszystko wiedzieć, kontrolować, ogranicza rozwój |
- Lękliwości - Bezradność - Brak samodzielności - Brak umiejętności podejmowania decyzji |
Rodzice - KRYTYKANCI Mocno krzywdzą i ranią swoje dzieci, krytykują dzieci, są sarkastyczni, śmieją się z dziecka, kpią z niego, wytykają wady. Jest to przemoc wobec dziecka |
- Nieufność - Nieśmiałość - Brak umiejętności samooceny - Obniżone poczucie własnej wartości i godności |
Rodzice - PERFEKCJONIŚCI Nażucaja dzieciom nieosiągalne cele, ciągle niezadowoleni z osiągnięć dziecka i mówią, że robią to dla dobra dziecka |
- Odkładanie zadań - Wycofywanie się z działań - Brak satysfakcji - Nieadekwatna samoocena |