Zarządzanie oznacza proces ustalania celów i zadań oraz powodowanie ich realizacji. Proces ten w sferze produkcji sprowadza się do organizacji produkcji i zawężony jest przede wszystkim do podstawowych komórek produkcyjnych.

Elementy składowe procesu produkcji są procesy:

Przedsiębiorstwo to jednostka gospodarcza.

Technologiczne: procesy pracy(ręczne,maszynowe, aparaturowe, automatyczne), procesy naturalne i procesy pracy.

Pomocnicze: przygotowanie materiałowe, transport, gospodarka energetyczna, konserwacyjno - remonontowa i narzędziowa.

Wyróżnia się produkcję:

• podstawową - dotyczącą wykonania wyrobów gotowych, dla których przedsiębiorstwo zostało utworzone.

• Pomocniczą - obejmującą obsługę podstawowego procesu produkcyjnego(produkcja pary, energii opakowań)

• Uboczną - wykorzystanie odpadów.

Wyróżnia się procesy pracy ( ze względu na charakter przemian)

• Liniowe gdy jednostki ulegają jedynie obróbce

• Dezintegracyjne (rozdzielcze) gdy produkty powstają w wyniku podziału

• Integracyjne (scaleniowe) gdy wyrób powstaje z połączenia fizycznych jednostek

• Mieszane

Organizacja procesu produkcyjnego - racjonalne rozmiesszczenie produkcji w czasie i przestrzeni

Organizacja produkcji - uporządkowanie i powiązanie wszystkich elementów procesu produkcyjnego aby przebiegał możliwie najsprawniej. Ma za zadanie zapewnienie harmonizowania różnych działań

Zasady organizacji procesów produkcyjnych

• specjalizacji - wynik podziału pracy polegający na wyodrębnieniu czynności podstawowych i pomocniczych, skupienie wysiłku i umiejętności na realizacji zadań cząstkowych

• proporcjonalności - proporcjonalna wydajność w jednostkach czasu wszystkich komórek.

• Równoległości - równoczesne wykonywanie poszczególnych etapów procesu.

• Liniowości - zapewnia najkrótszy przebieg wyrobu

• Ciągłości - mówi o konieczności usunięcia lub zmniejszenia wszelkiego rodzaju przerw

• Rytmiczności - zakłada spływ równych - jednakowych lub narastających ilości produkcji w równych odcinkach czasu.

Typy produkcji:

• Jednostkowa - wytwarzanie pojedynczych, niepowtarzalnych wyrobów różnicących się pod względem rozmiarów, konstrukcji itp. Na poszczególnych stanowiskach wykonywane są nietypowe i niepowtarzalne operacje. Brak specjalizacji stanowisk powoduje powstawanie gniazd technologicznych (grupa stanowisk jednolitych pod względem technologicznym). Występuje uniwersalność maszyn i urządzeń, załoga ma wysokie kwalifikacje. Duża pracochłonność wyrobów.

• Seryjna - okresowe wytwarzanie wyrobów, proces jest bardziej usystematyzowany, występuje tu ograniczenie i ustabilizowanie asortymentu, mniejsza różnorodność wykonywania prac. Poszczególne stanowiska wykonują z góry określone rodzaje operacji (gniazda przedmiotowe). Długość cyklu produkcji zależy od wielkości serii wytwarzanych wyrobów. Stwarza lepsze możliwości organizowania pracy, zapewnia sprawniejszy przebieg procesu produkcyjnego, koszty są mniejsze ni z wprodukcji jednostkowej.

• Masowa - charakteryzuje się wytwarzaniem dużej ilości jednakowych wyrobów przez dłuższy okres czasu oraz stałym i wąskim asortymentem. Na poszczególnych stanowiskach wykonuje się tego samego rodzaju operacje lub niewiele róznych. Duży stopień specjalizacji stanowisk, wysoki stopień stabilności pracy (przesłanki do pracy potokowej i rytmicznej produkcji)

Produkcja potokowa - przestrzenne rozmieszczenie stanowisk, operacje realizuje się równoczesnie, i w zasadzie nieprzerwanie. Charakteryzują ją: liniowe rozmieszczenie maszyn, wysoka specjalizacja stanowisk roboczych, ciągłość ruchu obrabianych przedmiotów, synchronizacja i rytmiczność pracy stanowisk

Wady: redukcja wartości osobowej pracownika, ograniczenie możliwości awansu, wyobcowanie, monotonia i znużenie psychiczne.

Więzi to pewne relacje wzajmnego oddziaływania jednych jednostek lub elementów na inne. Istotą więzi jest porządek organizacyjny która ma się przyczynić do realizacji celów.

Więzi:

Organizacyjne:

• służbowe zależność podwładnego od przełożonego)

• funkcjonalne (współdziałanie poszczególnych specjalności w ramach podziału pracy)

• hierarchiczne(nadrzędność, podrzędność)

• informacyjne(wynikają z potrzeby wzajemnego informowania się o konieczności i sposobie wykonywania zadań)

• szeregowe (każda część połączona jest tylko z sąsiednimi, przylegającymi po obu stronach)

• promieniste (jeden element ogniskowy połączony ze wszystkimi innymi elementami)

• koliste (wszystkie jednostki są wzajemnie powiązane

• i pochodne(szeregowo-promieniste itp.)

Społeczno- zawodowe:

• społeczne (występujące wśród załogi uzależnienia poszczególnych czynności)

• zawodowe (spoistość załogi, na którą składają się jednorodność składu osobowego i mała jej płynność)

• koleżeństwa (wynikają z wzajemnych relacji wewnątrz grup)

• osobiste łączność między ludźmi o charakterze pozasłużbowym

Produkcyjne:

techniczne, technologiczne, specjalizacyjne, kooperacyjne

---