PODSTAWY ZARZĄDZANA
Przedmiotem nauki o zarządzaniu są organizacje i procesy w nich zachodzące ze szczególnym uwzględnieniem procesów kierowania.
Przedmiot nauki -organizacje w czasach obecnych nabiera szczególnego znaczenia. W tej sytuacji w sposób naturalny wzrasta również znaczenie samej nauki. Organizacje wywierają coraz większy wpływ na życie społeczne, gospodarcze czy polityczne społeczności poszczególnych regionów czy państw, w związku z tym coraz bardziej odczuwalna staje się potrzeba doboru, przygotowania i doskonalenia personelu kierowniczego, który w przyszłości będzie zarządzał organizacjami.
Słowo organizacja wywodzi się z greckiego „organizo”, co oznacza tworzenie uporządkowanych, harmonijnych całości.
A więc organizacja to dwoje lub więcej ludzi, którzy pracują w ustrukturyzowany sposób dla osiągnięcia poszczególnych celów.
Sama nauko powstała stosunkowo niedawno. Pierwsze poważniejsze badania dające początek tej nowej dziedzinie wiedzy ludzkiej, pojawiły się dopiero na początku XIX wieku, pomimo że praktyka organizacji i zarządzania obecna jest od kilku tysięcy lat.
Już w czasach starożytnych odnajdujemy ślady uprawiania zarządzania. Niektóre
z elementów dzisiejszej teorii organizacji i zarządzania znalazły zastosowanie
w funkcjonowaniu takich starożytnych społeczności jak : Egipcjanie, Sumerowie, Babilończycy, Chińczycy, Grecy, Rzymianie i Wenecjanie. W kulturach tych, podobnie jak
i w okresie późniejszym, pojawiła się konieczność kierowania wielkimi przedsięwzięciami angażującymi wielkie grupy ludzi, zasoby materialne i finansowe. Niezbędne stały się tutaj rozwiązania, jakie dziś zaleca nauka o zarządzaniu.
Zarządzanie jest procesem świadomego i ciągłego kształtowania organizacji. To proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania pracy członków organizacji oraz wykorzystywania wszystkich dostępnych zasobów organizacji do osiągnięcia stojących przed nią celów.
Cele to rezultaty, do których dąży organizacja.
To podstawowe elementy organizacji.
Menedżerowie to ludzie odpowiedzialni za ukierunkowywanie wysiłków zmierzających do osiągnięcia celów organizacji. Wyróżniamy wiele rodzajów menedżerów-są to kierownicy, trenerzy, zwierzchnicy, czy nadzorcy. Tak naprawdę od ich zarządzania zależy sukces organizacji.
ŹRÓDŁA WIEDZY O ZARZĄDZANIU
Spośród źródeł wiedzy o zarządzaniu można wymienić kilka szczególnie przydatnych. Są to:
-historia zarządzania instytucjami- wykorzystywanie doświadczenia skutecznych „menedżerów” nawet z odległej przeszłości( wybitnych przywódców państw, dowódców wojskowych, organizatorów życia gospodarczego),
- uczenie się od praktyków zarządzania- uczestnictwo w wykładach, czy wywiady ze skutecznymi menedżerami dnia dzisiejszego,
- obserwacje procesu zarządzania-sprawozdania z przebiegu pracy menedżerów. Wyróżniamy obserwacje z zewnątrz organizacji oraz obserwacje uczestników obserwowanych procesów,
-eksperyment w organizacji- zmiana określonego czynnika w organizacji, a następnie pomiar efektu zmiany. Przykładem może być zmiana fizycznych warunków pracy i pomiar wpływu tych zmian na wydajność pracy.
INTERDYSCYPLINARNOŚĆ NAUKI O ZARZĄDZANIU
Nauka o zarządzaniu korzysta zwłaszcza z dorobku:
- psychologii społecznej,
- socjologii,
- politologii,
- nauk prawniczych,
- nauk technicznych,
- nauk ekonomicznych,
- ekologii,
ponadto: matematyki, statystyki, teorii systemów, informatyki,cybernetyki.