HIPOGLIKEMIA, HYPERGLIKEMIA

I POWIKŁANIA CUKRZYCY

mgr Beata Błaszkiewicz

• Ważne jest, aby po podaniu zaplanowanej dawki insuliny poczekać z wyjęciem igły przez około 6-10 sekund, zabezpieczając się w ten sposób przed wyciekiem insuliny z miejsca wkłucia

• PRZECHOWYWANIE INSULINY

• Aktualnie używane insulinę we wstrzykiwaczu należy przechowywać w temperaturze pokojowej (poniżej 25°C) do 6 tygodni

• Zapas insuliny należy umieść w lodówce w temperaturze 2-8°C (nie można jej zamrażać!)

• Insulina nie powinna być wystawiana na silne światło słoneczne

• Podczas podróży należy przewozić insulinę

w specjalnie przeznaczonych do tego celu opakowaniach

• Nie należy stosować insulin, które uległy

zamrożeniu, przegrzaniu lub gdy upłynął

termin ważności podany na opakowaniu

• SAMOKONTROLA

Samokontrola polega na wykorzystywaniu umiejętności i czynności pozwalających na kontrolę stanu własnego zdrowia oraz skuteczne leczenie

• HIPOGLIKEMIA

W miarę obniżania się poziomu cukru można odczuwać:

• drżenie rąk

• zimny pot

• wilczy apetyt

• bladość skóry

• „szybkie bicie" serca

• możesz dziwnie się zachowywać

• możesz mieć trudności w koncentracji lub doświadczać podwójnego widzenia.

• HIPOGLIKEMIA

Hipoglikemię wywołują najczęściej:

• Niedostosowana dawka insuliny lub leku hipoglikemizującego do aktualnego poziomu cukru we krwi

• Błędy w odżywianiu

• Zbyt duży, nagły wysiłek fizyczny

• Ubytek masy ciała

• Spożycie alkoholu

• Narkotyki

Bardzo ciężka hipoglikemia może prowadzić do utraty przytomności, drgawek, śpiączki i doprowadzić do stanu zagrożenia życia.

• HIPOGLIKEMIA - pierwsza pomoc

NIEDOCUKRZENIE

POMIAR GLIKEMII

SPOŻYĆ SZYBKO WCHŁANIAJĄCE SIĘ WĘGLOWODANY

(10-15g glukozy lub szklanka soku)

WYJAŚNIĆ PRZYCZYNĘ NIEDOCUKRZENIA

BŁĘDY DIETETYCZNE PRZY NIEDOCUKRZENIU:

• Zbyt duże ilości węglowodanów („ wszystko co jest pod ręką”)

• Spożywanie wyrobów czekoladowych (tłuszcz w nich zawarty opóźnia wchłanianie się glikozy w jelitach)

• Nie wszystko „co słodkie” podwyższa poziom cukru we krwi

Aby przeciwdziałać hipoglikemii, osoba z cukrzycą powinna zawsze mieć ze sobą glukagon (hormon podnoszący stężenie glukozy we krwi)

Podanie glukagonu nie będzie szkodliwe nawet wtedy, gdy utrata przytomności wywołana jest przyczyna inną niż hipoglikemia.

• HIPERGLIKEMIA

Na hiperglikemię wskazują takie objawy, jak:

• Nadmierne pragnienie,

• Oddawanie dużych ilości moczu,

• Utrata apetytu, chudnięcie,

• Osłabienie, senność,

• Nudności, wymioty, bóle

brzucha i głowy,

• Uczucie pieczenia w jamie

ustnej,

• Przyspieszenie tętna,

• Zaróżowienie skóry.

Hiperglikemię wywołują najczęściej:

• Zaniedbania w samokontroli (błędy insulinoterapii - zbyt mała dawka insuliny lub pominięcie zastrzyku, pominięcie dawki leku doustnego),

• Błędy dietetyczne (zbyt duża ilość węglowodanów w posiłku),

• Zbyt mała aktywność fizyczna,

• Dodatkowa choroba (infekcja, gorączka, zatrucie pokarmowe, uraz, operacja)

• Może być wynikiem infekcji lub innej choroby z towarzyszące gorączką.

• WYRÓWNANIE CUKRZYCY

Wyrównanie cukrzycy = leczenie jest wystarczająco dobre

Najlepszym wskaźnikiem długotrwałego wyrównania cukrzycy jest pomiar odsetka

hemoglobiny glikowanej czyli HbA _1c

Nie leczona lub źle kontrolowana cukrzyca może prowadzić do występowania poważnych powikłań

• POWIKŁANIA CUKRZYCY

Nefropatia cukrzycowa - uszkodzenie małych naczyń krwionośnych w nerkach, które prowadzi do trwałego uszkodzenia nerek

Retinopatia cukrzycowa - uszkodzenie małych naczyń krwionośnych w oku, co w rezultacie może doprowadzić do utraty wzroku

Choroby układu krążenia - uszkodzenie dużych naczyń krwionośnych, które prowadzi do wystąpienia miażdżycy tętnic i wielu schorzeń sercowo-naczyniowych

Neuropatia cukrzycowa - uszkodzenie nerwów, które prowadzi do często bolesnych zaburzeń czuciowo-ruchowych

Postępowanie w zespole stopy cukrzycowej:

• codzienne mycie stóp oraz dokładne ich osuszanie, zwłaszcza przestrzeni między palcami

• codzienna zmiana skarpetek lub pończoch

• obuwie nie powinno być zbyt ciasne

• chorym nie wolno chodzić boso

• pacjenci nie powinni siadać blisko ognia lub innego źródła ciepła, zwłaszcza z bosymi stopami

• nie wolno lekceważyć nawet najmniejszych skaleczeń

• pacjent nie powinien samodzielnie obcinać paznokci u stóp

• wskazane jest noszenie obuwia zrobionego na indywidualne zamówienie, zwłaszcza w przypadkach zaawansowanej neuropatii i choroby naczyń obwodowych.

• POWIKŁANIA CUKRZYCY

Zaburzenia funkcji seksualnych

• Badania wykazały, ze większość kobiet z cukrzycą typu l nie ma trudności w życiu seksualnym

• Pacjentki z cukrzycą typu 2 mogą się jednak skarżyć na utratę zadowolenia z pożycia oraz zmniejszenie pożądania seksualnego, ma to zwłaszcza związek z procesem starzenia się oraz z menopauzą

• Bezpośredni wpływ cukrzycy na funkcje seksualne polega na występowaniu:

- suchości pochwy, częstszych infekcjach grzybiczych (Candida) oraz nieregularnych cyklach miesiączkowych.

Zaburzenia erekcji dotyczą 35-55% mężczyzn chorych na cukrzycę, a częstość występowania tego

1

---