Dywidenda część zysku netto spółki kapitałowej przeznaczona do podziału pomiędzy wspólników lub akcjonariuszy. Wysokość dywidendy wyliczana jest na podstawie rocznego wyniku finansowego spółki. O wysokości dywidendy i terminie jej wypłaty decyduje walne zgromadzenie w przypadku spółki akcyjnej lub zgromadzenie wspólników w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Wypłacana z: zysku netto, kapitału zapasowego lub niepodzielonych zysków z lat poprzednich, ma zwykle formę pieniężną, ale może być wypłacana także w formie akcji.
Wysokość dywidendy wskazuje horyzont spółki na najbliższe miesiące oraz jej plany inwestycyjne. Jeśli zarząd spółki zarekomenduje niższą dywidendę, oznacza to, że większa część zysku pozostanie w spółce. Zwykle oznacza to, że środki te będą przeznaczone na dalsze inwestycje, a co za tym idzie umocnienie wyników spółki.
Przedsięwzięcia towarzyszące rozwojowi wprowadzenie nowej technologii; wprowadzenie nowego wyrobu; pozyskiwanie nowych rynków zbytu; dbałość o bezpieczeństwo pracy; poprawa estetyki pracy; nowa organizacja produkcji; inwestycja w trwałe składniki majątku.
Intensyfikacja rozwoju - zapewnia korzyści w dłuższym czasie (zyski kapitałowe, dywidendy); Maksymalizacja wartości firmy;
Wartość jaką skłonny jest zapłacić nabywca w oczekiwaniu na zyski
Płynność finansowa - kasowy efekt działalności. Jest to zdolność firmy do spłacania bieżących zobowiązań (płatnych do 1 roku) oraz do dokonywania zakupów wszelkiego rodzaju towarów i usług. Od płynności zależy czy, w terminie wypłacane jest wynagrodzenie pracownikom, zobowiązania dostawcom za dobra i usługi oraz czy firma jest w stanie dokonać zakupów dóbr i usług, kiedy są one potrzebne do zaspokojenia własnych potrzeb.
Uważa się ze płynność finansowa jest równie ważną cechą jak osiągany zysk przez przedsiębiorstwo. Gdyby przedsiębiorstwo wykazywało zysk, ale nie maiło zdolności do spłaty krótkoterminowych zobowiązań zmuszone jest ono do ogłoszenia upadłości. Brak płynności nie pozwala firmie dalej prosperować, gdyż brak jest środków na wywiązywanie się z umów.
Utrata płynności - brak zdolności płatniczej to najczęstszy powód upadku przedsiębiorstw na całym świecie. Dlatego też bardzo istotna jest znajomość czynników mogących spowodować jej utratę.
3 grupy: przyczyny makroekonomiczne: działania polityczne, przejawiające się uprzywilejowaniem pewnej grupy producentów lub wprowadzeniem na przykład dodatkowej akcyzy na produkowane wyroby; wahania kursów walut; załamanie popytu na produkty na zagranicznych rynkach. przyczyny branżowe: zmiany cen surowców; pogorszenie kondycji finansowej odbiorców towarów; zmiany technologiczne; pojawienie się silnej konkurencji. przyczyny mikroekonomiczne
Cele finansowe przedsiębiorstwa maksymalizacja finansowych korzyści przedsiębiorstwa, oznaczająca maksymalizację majątku firmy w długim okresie; maksymalizacja zysku; optymalizacja wskaźników finansowych utrzymanie kosztów na niskim poziomie.
Analiza fundamentalna - zajmuje się ona szacowaniem wartości akcji danej spółki w oparciu o następujące czynniki: Polityka fiskalna i monetarna; Ogólny klimat ekonomiczny; Zdarzenia polityczne; Pozycja finansowa spółki; Sytuacja w poszczególnych branżach.
Analiza fundamentalna zajmuje się badaniem przyczyn, a nie skutków. Wyceniając firmę, analitycy biorą pod uwagę wiele czynników, takich jak: obecna i prognozowana sytuacja makroekonomiczna regionu i kraju, wysokość stóp procentowych, możliwości rozwoju branży, prognozę zysków i dywidend czy przepływy gotówkowe przedsiębiorstwa.
Zysk - przychód przedsiębiorstwa pomniejszony o koszty. Ustalony jest w oparciu o ewidencję księgową.
W związku ze sprzedażą muszą nastąpić wpływy aby móc dokonać wydatków.
Zysk kapitałowy wzrost ceny akcji w okresie ich posiadania. Zysk księgowy dodatnia różnica między przychodami przedsiębiorstwa a kosztem uzyskania przychodów.
Miernik EVA - ekonomiczna wartość dodana (zysk ekonomiczny) - miernik wartościowego efektu działalności, przy ustalaniu tego miernika uwzględniamy nie tylko obciążenia kosztów
Koszt kapitału - wymóg efektywności zaangażowania kapitału, takiej która pozwoliła by na realizację oczekiwań dawców kapitału (właściciele, wierzyciele).
W przedsiębiorstwach państwowych występują 2 fundusze własne: założycielski - odzwierciedla wkład kapitałowy skarbu państwa; przedsiębiorstwa - jest powiązany z wynikami finansowymi przedsiębiorstwa, może się zwiększyć jeśli przeznaczony będzie na ten cel zysk, może maleć w związku ze stratą.
KAPITAŁY WŁASNE SPÓŁKI AKCYJNEJ
Kapitał zakładowy - zależy od wartości nominalnej wyemitowanej i sprzedanej akcji - podstawowy kapitał własny spółki; dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej; minimalna wartość = 100 000 zł; wartość nominalna 1 akcji ≥ 1 grosz. Kapitał zapasowy: dodatkowy kapitał, obligatoryjne tworzony; główna przyczyna tworzenia: pokrycie strat; możliwość przeznaczenia na powiększenie kapitału zakładowego i dywidendę. Źródła tworzenia: 8% zysku na dany rok obrotowy, dopóki kapitał ten nie osiągnie co najmniej 1/3 kapitału zakładowego; nadwyżka z emisji akcji ponad wartość nominalną po pokryciu kosztów emisji; dopłaty
Kapitał rezerwowy - na pokrycie szczególnych strat lub wydatków; tworzony z zysku
KAPITAŁY WŁASNE SPÓŁKI Z O.O.
Kapitał zakładowy - podstawowy kapitał własny spółki; dzieli się na udziały o równej albo nierównej wartości nominalnej; minimalna wartość = 5 000 zł; wartość nominalna 1 udziału ≥ 50 zł
Kapitał zapasowy - dodatkowy kapitał spółki;
Źródła tworzenie: nadwyżka ceny obejmowanych udziałów nad wartością nominalną; zysk. Przeznaczenie: pokrycie straty; na kapitał zakładowy; na dywidendy;
Dopłaty - przewiduje je umowa spółki; wysokość w stosunku do udziałów; uchwała wspólników ustala szczegóły; zwrot jeśli nie są potrzebne na pokrycie straty
Kapitały rezerwowe - na pokrycie strat, na inne cele; tworzenie zysku
Strategia - celowe działanie. Strategia finansowa - całościowo ujęty zespół działań finansowych dla osiągnięcia wytyczonych celów finansowych. Strategia w obszarze finansów - interesuje nas wybór celów finansowych, żeby osiągnąć główny cel do którego dąży przedsiębiorstwo: maksymalizacja zysku (rentowność), dbałość o płynność finansową, osiągnięcie kasowego efektu działalności.
Strategia konserwatywna - zarządzający przedsiębiorstwem stawiają główny cel finansowy czyli ograniczenie ryzyka utraty płynności finansowej poprzez zadecydowanie o angażowaniu stałych źródeł finansowania.
Strategia agresywna - dominującym celem jest dążenie do jak największej rentowności kapitałów własnych, temu. Stałe źródła finansowania nie zapewniają stałego pokrycia aktywów obrotowych. Wiodącym celem jest ograniczenie ryzyka utraty zdolności finansowej Stałe źródła finansowania w strategii agresywnej to stale występujące krótkoterminowe źródła finansowania (krótkoterminowe źródła + długoterminowe źródła).
Strategia umiarkowana - nie ma dominacji jednego celu nad drugim. Stałe źródła finansowania finansują całe minimalne zapotrzebowanie i część tego maksymalnego zapotrzebowania.
CYKL KONWERSJI GOTÓWKI - aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskanie z nich przychodów lub innych pożytków, pożytków tym z transakcji handlowej, w szczególności aktywa finansowe, nieruchomości, NIP, nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści.
Przedsięwzięcia rozwojowe - działania dzięki którym bieżąca działalność ma szansę przebiegać inaczej niż dotąd (korzystniej) np. zwiększenie produkcji, poprawienie jakości produktu, poprawienie jakości pracy, poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy.
Źródłem rozwoju są innowacje: wprowadzenie produkcji nowego wyrobu; zmiana sposobu produkcji; wprowadzenie nowych technologii; pozyskanie nowych rynków zbytu; zmiana organizacji - procesy fuzji, przejęć
Rodzaje inwestycji przedsiębiorstwa: Przedsiębiorstwa mogą wytwarzać nowe produkty dzięki podejmowaniu inwestycji zwiększających zdolności produkcyjne. Mogą utrzymywać podaż produktów na niezmiennym poziomie, dzięki inwestycjom utrzymującym zdolności produkcyjne na dotychczasowym poziomie. Na ogół przedsiębiorstwa rozwijają się na drodze inwestycji rzeczowych, takich jak: produkcja, handel towarami czy też usługi materialne. Jest to rozwój o charakterze materialnym. Rozwój na drodze inwestycji finansowych jest możliwy dzięki nadwyżkom środków pieniężnych.
Wybór między inwestycjami rzeczowymi i finansowymi:
Przedsiębiorstwo musi zdecydować, czy ulokować wolne środki pieniężne w inwestycje rzeczowe czy finansowe.
Podejmowanie decyzji o lokowaniu środków pieniężnych inwestycje finansowe na rynku finansowym, to najczęściej decyzje o: Lokowaniu pieniędzy bankach; Zakupach udziałów w innych przedsiębiorstwach; Lokowaniu pieniędzy na giełdzie papierach wartościowych (np. akcjach, obligacjach czy papierach komercyjnych)
O wyborze inwestycji powinna przesądzać efektywność inwestycji rzeczowych i finansowych. Potrzeby przedsiębiorstwa związane z rozwojem (inwestycje rzeczowe) są istotne dla przedsiębiorstwa i pierwszoplanowe. Potrzeby związane z inwestycjami finansowymi są drugoplanowe.
Źródła finansowania inwestycji:
Źródła wewnętrzne: Nadwyżka finansowa (zysk netto i amortyzacja); Przemieszczenie środków z jednych składników majątku na inne; Wycofanie kapitałów własnych z finansowania środków obrotowych i przeznaczenie ich na finansowanie inwestycji Źródła zewnętrzne: Pozyskanie wspólnika krajowego lub zagranicznego (wymaga na ogół zmiany formy organizacyjnej i statutu); Zaciągnięcie pożyczki lub kredytu bankowego; Wyemitowanie dłużnych papierów wartościowych (obligacji, listów zastawnych, certyfikatów inwestycyjnych); Emisja akcji - podwyższenie kapitału akcyjnego. Podwyższenie kapitałów własnych przez: Kapitalizację zysku; W spółkach nie będących S.A. poprzez wniesienie dodatkowych wpłat przez udziałowców; Udziałowców S.A. poprzez dodatkową emisję akcji. Dodatkowa emisja akcji może być przeprowadzona: Z wyłączeniem prawa poboru - oznacza to, że emisja kierowana jest do nieograniczonej liczby inwestorów; Z zagwarantowaniem prawa poboru dotychczasowym akcjonariuszom, co oznacza, że emisja kierowana jest do dotychczasowych akcjonariuszy
Okres konwersji gotówkowej można skrócić poprzez: - ograniczyć zapasy (skrócenie cyklu operacyjnego); wprowadzenie usprawnień w zakresie zaopatrzenia, w cyku produkcyjnym; skrócenie przeciętnego czasu utrzymywania się należności; zaciągnąć kredyt; wyemitowanie krótkoterminowych papierów wartościowych
Źródła finansowania inwestycji: z pozyskania kapitału obcego - kredyty; pożyczki pieniężne; z pozyskiwania kapitału własnego - pozostawienie zysku w przedsiębiorstwie a nie wypłacony; bezzwrotne środki unijne, z funduszy celowych (krajowych); środki wniesione przez właścicieli zwiększające kapitały własne; leasing; środki pozyskane ze sprzedaży zbędnych składników majątku
wewnętrzne: te które przedsiębiorstwo jest w stanie samo wygenerować. W ramach tych źródeł istnieje możliwość powiększania kapitału; zysk - źródła własne; amortyzacja; rezerwy; uwolnienie kapitału przez sprzedaż niepotrzebnych składników majątku
zewnętrzne: oznaczają dopływ kapitału z zewnątrz - właścicieli, wierzycieli - którzy finansują przedsiębiorstwo niekoniecznie przez wprowadzenie środków pieniężnych; wkłady, udziały, wpływy ze sprzedaży akcji - źródła własne; kredyty bankowe, pożyczki pieniężne - źródła obce; inne zdarzenia, zwiększenie zobowiązania np. dostawy, kredytowanie, leasing - źródła obce
Zewnętrzne - własne: udziały; dopłaty wspólników; venture capital; Obce: Przez rynek finansowy (kredyty krótkoterminowe; długoterminowe kredyty i pożyczki) Przez rynek towarowy (kredyt odbiorcy; kredyt dostawcy); Substytuty kredytu (leasing; factoring - substytut kredytu) Szczególne formy finansowania (środki pozyskane z UE; środki pozyskane za pośrednictwem funduszy i agencji rządowych). Wewnętrzne: Z transformacji majątku (z bieżących wpływów; z odpisów amortyzacyjnych; ze sprzedaży zbędnego majątku); Przez kształtowanie kapitału
Obligatoryjne obciążenie WF - w jego obrębie wyróżnia się podatek dochodowy oraz wpłaty z zysku. Podatek dochodowy ma powszechne zastosowanie, a wpłaty z zysku ustalają tyko rentowe przedsiębiorstwa państwowe i jednoosobowe spółki Skarbu Państwa
Wspólną cecha tych obciążeń jest to, że stanowią one zobowiązanie podatkowe, które reguluje się wpłatami zaliczkowymi, a ostateczne rozliczenie następuje po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego.
Rezerwa na podatek dochodowy - Wskazuje ona, iż w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego.
RÓŻNICA DODATNIA (wynik brutto > wynik podatkowy) Obowiązek utworzenia rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Ma miejsce odroczenie płatności podatku. Z punktu widzenia płynności finansowej są korzystne, wiążą się z utworzeniem rezerwy na zobowiązania.
RÓŻNICA UJEMNA (wynik brutto < wynik podatkowy) Obowiązek ustalenia aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Oznacza że w przyszłości będzie korzyść, wiążą się utworzeniem aktywów z tyt. odroczonych podatków.
Amortyzacja - proces utraty wartości majątku trwałego, wywołany jego zużyciem fizycznym - powstałych w skutek eksploatacji oraz ekonomicznym (moralnym) - będącym wynikiem postępu technicznego, związanego z możliwością uzyskania na rynku np.: maszyn, urządzeń bardziej wydajnych, tańszych w eksploatacji, pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości. Ta utrata wartości przenoszona na wartość produktów wytworzonych przy wykorzystaniu amortyzowanego majątku. Przyczyny amortyzacji: zużycie produkcyjne (produkcyjne, fizyczne); zużycie na skutek czynników atmosferycznych (naturalne, fizyczne); - zużycie moralne (ekonomiczne) na skutek dokonującego się postępu technicznego
Funkcje amortyzacji: umorzeniowa (ewidencyjna) - rejestracja spadku wartości majątku trwałego; kosztowa - wyliczanie zużycia majątku trwałego w ciężar kosztów; finansowa - wykorzystanie dla szeroko rozumianego samofinansowania inwestycji
Metoda degresywna Z okresu na okres stawka roczna będzie coraz mniejsza. Oblicza się od ewidencyjnej wartości, a potem od wartości pomniejszonej o dotychczasowe zużycie. Jest odmianą przyspieszonej amortyzacji. Jest korzystna z punktu widzenia podatkowego - w pierwszych podokresach eksploatacji będziemy mieli mniejsze odprowadzenie podatku dochodowego. Stosuje się tak długo dopóki z podatkowego punktu widzenia jest korzystną metodą. Stosuje się ją do czasu gdy wartość odpisu zrówna się z wartością amortyzacji liniowej.
Metoda liniowa - podstawą jest zaktualizowana wartość początkowa, niezmienność stawek w czasie, stosowanie stawek podstawowych, możliwość zawyżenia bądź zaniżenia stawek.
Rentowność - relacja zysku netto do kapitałów własnych. Osiągnięcie z aktywności gospodarczej dodatniego wyniku finansowego. Jest ona miarą ekonomiczną oceny efektywności działalności przedsiębiorstwa, rozumianą jako wzajemna relacja wyniku finansowego do określonych wielkości ekonomicznych.
Dwa rodzaje rentowności: brutto to miara efektywności w przypadku, gdy w liczniku relacji występuje zysk brutto, czyli zysk bilansowy przed opodatkowaniem; netto oznacza, że w liczniku występuje zysk bilansowy po opodatkowaniu.
Analizując rentowność w wielkościach względnych wyróżnić należy dwa podstawowe mierniki oceny rentowności. Są nimi współczynnik rentowności majątku i stopa zwrotu netto. Źródłem informacji przy analizie rentowności przedsiębiorstwa jest bilans, który stanowi zestawienie syntetyczne w ujęciu wartościowym rzeczywistego stanu aktywów i pasywów przedsiębiorstwa na ściśle określony moment Aktywa - to ogół środków gospodarczych (składników majątkowych), których rozporządza przedsiębiorstwo w dokładnie określonym momencie. Pasywa - to zestawienie źródeł finansowania majątku przedsiębiorstwa.
Efekt dźwigni finansowej - wzrost rentowności kapitałów własnych dzięki kapitałom obcym w porównaniu z rentownością jaka byłaby gdybyśmy obcych kapitałów nie angażowali. Angażując obce kapitały - rentowność ma szansę kształtować się na wyższym poziomie, wtedy możemy się spodziewać dodatkowego efektu dźwigni finansowej. Stwierdzono, że rentowność jest tym większa im większy jest udział krótkoterminowych źródeł finansowania.
Cena emisyjna wpływa na sumę kapitałów własnych (cena po której akcja jest sprzedawana). Odpowiada wartościom, które powinny być wniesione do przedsiębiorstwa przez akcjonariuszy. Wpływa na kapitał zakładowy (wartość nominalna akcji). Cena emisyjna nie może być mniejsza od wartości nominalne. Różnica między tymi cenami nazywamy agio.