PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA
IM. WITELONA W LEGNICY
Wydział: Pedagogiki, Turystyki i Rekreacji
Kierunek: Pedagogika
Studia: stacjonarne
twilla1987
SEMESTR VI
SPRAWOZDANIE Z PRAKTYKI
NAZWA I ADRES ZAKŁADU/INSTYTUCJI:
Świetlica Terapeutyczna nr 1 w Legnicy ul. Bracka 16
TERMIN PRAKTYKI : 09.02.2009 - 20.02.2009
Legnica, 2008/2009
1.Merytoryczna ocena sprawozdania: .................................................................
............................................................................................................................
............................................................................................................................
2. Ocena ogólna za sprawozdanie: ....................................................................
3. Inne uwagi: .......................................................................................................... ...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
.......................................................
podpis osoby oceniającej sprawozdanie
ze strony Uczelni
W dniach od 9.02. - 20.02.2009r. odbywałam praktyki w Świetlicy Terapeutycznej nr 1 w Legnicy przy ulicy Brackiej 16. Jest to placówka opiekuńczo - wychowawcza wsparcia dziennego. Zapewnia opiekę przez którą należy rozumieć wspieranie rodziny przez objęcie dziecka działaniami wychowawczymi, opiekuńczymi i edukacyjnymi, które są realizowane w placówce. świetlica Terapeutyczna jest rodzajem świetlicy środowiskowej. Świetlice środowiskowe mają za zadanie wspierać rodzinę w wykonywaniu jej podstawowych funkcji oraz zapewniać pomoc rodzinie i dzieciom, które sprawiają problemy wychowawcze, zagrożone jednocześnie demoralizacją, przestępczością itp. W tym wypadku działania świetlic środowiskowych mają na celu szukanie w rodzinie i jej najbliższym otoczeniu zasobów, które uchroniłyby np. dziecko przed umieszczeniem go poza domem. Są one dobrym rozwiązaniem na wzrastające zapotrzebowanie na wsparcie rodziny, kompensację jej niedostatków opiekuńczych, terapię zaburzeń dzieci i młodzieży, a jednocześnie chroniący dzieci przed odebraniem rodzicom i umieszczeniem w instytucji opieki zastępczej. Ze specyfikacją placówki zapoznałam się dzięki udostępnionemu mi przez Panią Dyrektor Bożenę Brzeskot Statutu i Regulaminu.
Świetlica Terapeutyczna Nr 1 w Legnicy jest jednostką organizacyjną gminy Legnica. Placówką kieruje dyrektor powołany przez organ prowadzący, a nadzór merytoryczny nad działalnością jednostki sprawuje wojewoda dolnośląski. Świetlica stanowi specjalistyczną placówkę wsparcia dziennego dla dzieci i młodzieży sprawiających trudności wychowawcze i mających problemy z nauką. Zapewnia pomoc rodzinie i dzieciom sprawiającym problemy wychowawcze, zagrożonym demoralizacją lub uzależnieniem. Zakres działań obejmuje prowadzenie działalności wychowawczej, terapeutycznej, doradczej oraz profilaktycznej wspierającej rodzinę w sprawowaniu jej funkcji opiekuńczo-wychowawczej.
Jednostka działa na podstawie Statutu nadanego Uchwałą nr XLVII/489/06 Rady Miejskiej Legnicy z dnia 26 czerwca 2006 roku i przepisów obowiązującego prawa. Wynika z niego, iż placówka działa w oparciu o:
Ustawę z dnia 12 marca 2004 o pomocy społecznej (Dz.U z 2004r. Nr 64 poz.593; Nr 99, poz.1001; Nr 273 poz. 2703),
Ustawę z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela (Dz. U z 2004 r. Nr 179 poz.1845),
Ustawę z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jednolity Dz.U. 2001Nr 142 poz.1591 z późn. zm.),
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz.U. z 2005 r. nr.37 poz.331),
Wytycznye Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Pomocy Społecznej w sprawie zatrudniania i wynagradzania od dnia 1 stycznia 2004 r. nowo przyjmowanych pracowników do placówek opiekuńczo-wychowawczych (pismo z dnia 17 grudnia 2003 r. znak PS.I.A.9011/173/03),
Uchwały Nr XXXV /352/01 Rady Miejskiej Legnicy z dnia 28 maja 2001r., w sprawie określenia tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć pedagogów, logopedów i psychologów zatrudnionych w ośrodkach adopcyjno - opiekuńczych i placówkach opiekuńczo - wychowawczych.
W placówce zatrudnionych jest 20 osób na 14 etatach. Do kadry pedagogicznej należą:
Psycholog - 2 os.
Logopeda - 2 os.
Wychowawca - 4 os.
Terapeuta - 3 os.
Nauczyciel matematyki - 1 os.
Nauczyciel języka polskiego - 2 os.
Do kadry administracyjnej należą:
dyrektor - 1 os.
główna księgowa - 1 os.
inspektor do spraw kadr i bhp - 1 os.
konserwator - 1 os.
sprzątaczka - 1 os.
Placówka zatrudnia także osoby w ramach programu aktywizacji bezrobotnych finansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego:
przyuczenie w zawodzie referent administracyjny - 1 osoba (M), m-c 02 - 07 /2007
przyuczenie w zawodzie wychowawca - 1 osoba (K), m-c 07 - 10/ 2007
przyuczenie w zawodzie konserwator - 1 osoba (M), m-c 10/2007 - 01/2008.
przyuczenie w zawodzie pracownik gospodarczy - 1 osoba (K), m-c 07-12/2008
Pracownik socjalny podejmuje działania zapewniające pomoc rodzinie oraz nadzorujące postępowanie rodziców. Do jego głównych zadań należy:
a) przeprowadzanie wywiadów środowiskowych z rodzinami wychowanków.
b) interwencje socjalne,
c) praca socjalna,
d) podejmowanie współpracy z placówkami takimi jak Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, szkoły do których uczęszczają wychowankowie, Komenda Miejska Policji, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Sąd rodzinny,
d) sporządzanie dokumentów takich jak: protokoły z podejmowanych działań, notatki służbowe, pisma w sprawach wychowanków, zestawienie imienne wychowanków skreślonych z listy, zestawienie ilości wychowanków aktywnych oraz skreślonych.
Praca pracownika socjalnego jest bardzo odpowiedzialna, gdyż to właśnie do niego może zależeć los wychowanków i ich rodzin. Pracownik socjalny organizuje okresowe spotkania z rodzicami podopiecznych świetlicy aby informować ich o działaniach o podejmowanych wobec ich dzieci, a także zachęcić do zaangażowania się w życie dziecka. Czówa także na procesem wychowawczym dzieci wskazując rodzicom na co powinni zwrócić uwagę oraz nad czym pracować z dzieckiem i jak samemu radzić sobie w rozwiązywaniu problemów rodzinnych oraz egzystencjalnych.
Świetlica Terapeutyczna podejmuje szereg działań związanych z wychowanie, opieką oraz edukacją swoich podopiecznych. Kolejno do działań opiekuńczo - wychowawczych można zaliczyć:
terapię pedagogiczną,
terapię psychologiczną,
zajęcia korekcyjno - wyrównawcze, wychowawcze,
arteterapia, muzyko terapia,
dożywianie.
Do działań dydaktycznych można zaliczyć:
zajęcia wyrównawcze z języka polskiego,
zajęcia wyrównawcze z matematyki,
terapia logopedyczna,
zajęcia komputerowe.
Zajęcia w świetlicy prowadzone są dla dzieci w wieku od 6 do 18 roku życia. Ogólna liczba wychowanków przyjętych do Świetlicy na rok szkolny 2007/2008 wynosiła 215 wychowanków. Większość z nich to dzieci uczęszczające do szkoły podstawowej - 151 dzieci (największa liczba wychowanków z SP nr 1 - 83, SP 7 - 29, SP 6 - 26). Kolejną grupę stanowią gimnazjaliści - 45 wychowanków ( największa liczba wychowanków z Gimnazjum nr 11 - 18 wychowanków). Po położeniu tych szkół możemy wnioskować, iż wychowankowie świetlicy mieszkają na dzielnicy zwanej Zakaczawiem. Jest ona uważana za jedną z najuboższych i najbardziej zagrożonych demoralizacją dzielnic. Rodziny wychowanków w dużym stopniu ulegają procesowi patologizacji. Są to rodziny ubogie, ulegające uzależnieniom, nie umiejące radzić sobie z otaczającą ich rzeczywistością w konstruktywny sposób. Przez tego typu problemy dzieci czesto są zaniedbywane. Nie potrafią zadbać o swoją higienę osobistą, chodzą w brudnych ubraniach. Ich jedynym posiłkiem bardzo często jest to co zjedzą w świetlicy. Pracownicy świetlicy natomiast, robią wszystko co w ich mocy aby polepszyć stan dzieci i nauczyć je jak zadbać o higienę czy ubiór.
Placówka podjęła też współpracę z Miejską Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie realizacji programów profilaktycznych. W roku 2007 jednostka opracowała 16 ofert programowych w zakresie profilaktyki uzależnień- decyzją KRPAl przyznano dofinansowanie na realizacje 9 projektów, jeden projekt pn. „Niebieski Mikołaj” zrealizowano bez udziałów środków budżetu gminy przy współpracy z Policyjną Izbą Dziecka oraz pracownikami KMP i Straży Miejskiej w Legnicy, pozostałe przy wsparciu sponsorów oraz w ramach własnych możliwości i dzięki społecznemu zaangażowaniu Kadry jednostki. W bieżącym roku skierowano do Komisji 8 projektów z których 7 uzyskało pozytywną akceptację.
Niestety ze względu na nieobecność pracownika socjalnego w palcówce nie mogłam przeprowadzić wywiadu środowiskowego w środowisku rodzinnym jednak Dyrektor placówki udostępnił mi druki wywiadu środowiskowego dla „osób ubiegających się o przyznanie świadczeń pomocy społecznej oraz dziecka kierowanego do placówki opiekuńczo - wychowawczej” oraz dotyczący „osób lub rodzin korzystających ze świadczeń pomocy społecznej” z którymi mogłam się zapoznać. Otrzymałam też fragment ustawy dotyczący przeprowadzania wywiadu środowiskowego oraz kontraktu socjalnego. Na podstawie ułożonej historii fikcyjnej rodziny uzupełniałam wywiad środowiskowy a następnie wraz z Panią Dyrektor omawiałam poszczególne punkty.
Prócz poznawania zasad prawnych funkcjonowania placówki, struktury organizacyjnej oraz sprawozdań z pracy placówki za ubiegłe lata miałam okazję szczegółowo zapoznać się z dokumentacją wychowanków do której należą:
Karta zgłoszenia dziecka do specjalistycznej placówki opiekuńczo - wychowawczej
Karta pobytu wychowanka w placówce specjalistycznej
Arkusz badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych
Sytuacja szkolna dziecka - opinia wychowawcy klasy
Karta udziału w zajęciach specjalistycznych zajęcia grupowe
Karta udziału w zajęciach specjalistycznych zajęcia indywidualne
Karta ćwiczeń Logopedycznych
Indywidualny plan pracy z dzieckiem.
Jest to dokumentacja którą każdy z prowadzących zajęcia powinien systematycznie wypełniać i wpinać do teczek dzieci. Brak dokumentacji wychowanka może świadczyć o jego nieuczęszczaniu na zajęcia a to skutkuje skreśleniem z listy wychowanków świetlicy. Prowadzenie dokładnej i szczegółowej dokumentacji umożliwia podejmowanie wobec dzieci i ich rodzin odpowiednich działań związanych z pracą socjalną i pomocą społeczną. Można też zauważyć czy podejmowane wobec wychowanków działania przynoszą właściwe rezultaty.
W ciągu trwania praktyk miałam też możliwość uczestniczenia w zajęciach wychowawczych prowadzonych przez Młodszego wychowawce. Zajęcia te miały na celu wypełnienie czasu pomiędzy zostaniem dzieci samych w domu a wyjściem do szkoły. Polegały one na grze ćwiczącej spostrzegawczość i refleks. Dzieci uczyły się także jak konstruktywnie można wypełnić czas oczekiwania na zajęcia rozpoczynające sie w szkole. Ważnym aspektem zabawy było to iż część z wychowanków przegrała i musiała przyjąć porażkę z godnością i bez złośliwości w obec osób które wygrały potyczkę.
Kolejnymi zajęciami w jakich mogłam uczestniczyć było wyjście do teatru na przedstawienie organizowane przez grupę Teatr Wielkie Kolo pod tytułem Skrzaty Sznurkowe. Była to interaktywna zabawa z dziećmi i ich opiekunami. Uczestnicy spektaklu wraz z aktorami budowali sznurkowy most oraz śpiewali skrzacie piosenki. To barwne lalkowe widowisko z aktorami w maskach, którzy zachęcają dzieci do wspólnej zabawy. Uczestnicy przedstawienia ożywczo reagowali na każde polecenie prowadzącego Skrzata. Z chęcią pomagali mu wzywać jego przyjaciół, śpiewać, klaskać. Po powrocie ze spektaklu dzieci uczestniczyły w zajęciach, które miały podsumować wyjście. Opowiadały o towarzyszących im emocjach, o tym co zrozumieli z przekazu aktorów i jak się bawili. Wychowankowie ochoczo opowiadały na pytania zadawane przez opiekunów dotyczące spektaklu co oznaczało że uważnie oglądały przedstawienie i faktycznie w nim uczestniczyli.
Zajęciami jakie miałam okazje obserwować były zajęcia wyrównawcze z języka polskiego. Polegały one głównie na pomocy dziecku przez nauczyciela w odrobieniu zadań domowych oraz wytłumaczeniu mu kwestii których nie zrozumiało. Zajęcia te odbywają sie indywidualnie i polegają głównie na samodzielnej pracy wychowanka. Nauczyciel ma być kimś kto wskaże właściwą drogę, która może prowadzić do prawidłowej odpowiedzi, a nie rozwiązuje zadań za dziecko. Dzięki temu dziecko uczy się że musi samo radzić sobie z postawionymi przed nim zadaniami ale może liczyć na pomoc poprzez wskazanie mu właściwego kierunku działań.
Bardzo ważnym działaniem opiekuńczym w świetlicy jest dożywianie. Każde z dzieci przychodzących na zajęcia otrzymuje posiłek. Zazwyczaj jest to bułka lub ciastko przywiezione z piekarni. Bardzo często jest to jedyny posiłek dla dziecka dlatego właśnie jest to bardzo istotnym elementem pracy tej placówki. Dzieci dostają też soki, herbatę lub wodę.
Praktyka w Świetlicy Terapeutycznej nr 1 w Legnicy to ciekawe doświadczenie, które pomogło mi zgromadzić nowe doświadczenia, które mogą mi pomóc w odnalezieniu się na rynku pracy po ukończeniu studiów. Praca w tym miejscu uświadomiła mi z jakimi problemami borykają dzieci zapisane do świetlicy i ich rodziny. Praca z takimi rodzinami nie należy do łatwych jednak świadomość, że można komuś pomóc pomaga w pokonaniu napotykanych trudności. Jest to także bardzo odpowiedzialna praca gdyż to od podejmowanych decyzji może zależeć los dziecka lub całej rodziny. Dlatego ważne jest aby zapoznać się bardzo dobrze z sytuacją rodziny i przepisami prawa które mogą umożliwiać pomoc.
Dzięki uprzejmości pracowników mogłam też gromadzić materiały do mojej pracy licencjackiej której temat brzmi: Działalność opiekuńczo - wychowawcza Świetlicy Terapeutycznej nr 1 w Legnicy. Korzystając ze statutu, regulaminu czy sprawozdań mogłam zagłębić się podejmowane przez placówkę działania oraz zapoznać z projektami przeprowadzanymi w placówce. Uczestniczenie w poszczególnych zajęciach umożliwiło mi obserwacje które pomogą mi w opisaniu działalności opiekuńczo - wychowawczej Świetlicy.
2