Przebieg rozumowania zadania metodą syntetyczną
(od wielkości danych do wielkości szukanej)
Zadanie
Mama kupiła za 18 zł orzeszków w cenie po 6 zł za kg i za 10 zł mandarynek w cenie po 5 zł za kg. Zakupione owoce przyniosła do domu w skórzanej torbie, która ważyła 1 kg. Jaki ciężar dźwigała mama?
wielkości dane - О
wielkości pośrednie - □
wielkość szukana - ∆
Ile kg orzeszków kupiła mama?
О: Ο = □
Ile kg mandarynek kupiła mama?
Ο: Ο = □
Ile kg owoców kupiła mama?
□ + □ = □
Ile kg waży torba z owocami?
□ + □ = ∆
Przebieg rozumowania zadania metodą analityczną
(od wielkości szukanej do wielkości danych)
Zadanie
Zuzia kupiła farby i 2 pudełka kredek. Za wszystko zapłaciła 53 zł. Farby kosztowały 35 zł. Ile kosztowało 1 pudełko kredek?
wielkości dane - Ο
wielkości pośrednie - □
wielkość szukana - ∆
Rozwiązanie arytmetyczne
a/ 53 - 35 = 18
18 : 2 = 9
b/ ujęcie rozwiązania zadania w jednym zapisie
(53 - 35) : 2 = 18 : 2 = 9
Rozwiązanie algebraiczne
Dane: Szukane:
35 zł- cena farb x - koszt 1 pudełka kredek
2 pudełka kredek 2 · x - koszt 2 pudełek kredek
53 zł - wartość zakupów
Rozumowanie uczniów może przebiegać np. tak.
Do kosztu kredek 2 · x dodaję cenę farb 35 zł i otrzymuję koszt zakupów 53 zł.
Uczniowie układają równanie i ilustrują za pomocą „grafu strzałkowego”.
2 · x + 35 = 53
x · 2 + 35 = 53
Śledząc strzałki i zapisy u dołu grafu uczeń rozwiązuje równanie:
X = ( 53 - 35) : 2
X = 18 : 2
X = 9 Sprawdzenie: 2 · 9 + 35 = 53
Rozwiązanie za pomocą konkretów
Uczniowie zamiast zł biorą do ręki 53 patyczki. Następnie odliczają 35 patyczków - koszt farb i dochodzą do wniosku, że reszta patyczków to koszt kredek. Uczniowie dzielą koszt kredek na tyle równych części, ile jest pudełek kredek. Z odtworzonej sytuacji odczytują odpowiedź.
Przebieg rozumowania zadania sposobem analityczno - syntetycznym
(od wielkości szukanej do wielkości danych)
Zadanie
Robert zapłacił 36 zł za 6 jednakowych długopisów. Ania kupiła 4 takie długopisy i 2 albumy po 15 zł każdy. Ile Ania zapłaciła za zakupy?
wielkości dane - O
wielkości pośrednie - □
wielkość szukana - ∆
Przebieg rozumowania zadania metodą symulacji całkowitej i częściowej
Zadanie
Ola ma 6 piłek. 3 duże i 4 czerwone. Ile jest piłek dużych i czerwonych?
D - zbiór piłek dużych
C - zbiór piłek czerwonych
Uczniowie układają na klockach
Przebieg rozumowania zadania metodą symulacji częściowej
Zadanie
W sklepie sportowym stały 52 pudełka wypełnione piłkami. W dużych pudełkach było po 5 piłek, a w małych po 3. Ile było dużych pudełek, a ile małych, jeżeli wszystkich piłek było 200?
Proponujemy dzieciom ilustrowanie najpierw małych pudełek. Układają one wtedy po 3 patyczki i dochodzą do wniosku, że mogą tak układać aż 52 razy.
52 · 3 = 156
Pozostałe piłki mieszczą się w dużych pudełkach. Możemy więc obliczyć ile piłek należy dołożyć do dużych pudełek?
200 - 156 = 44
wiadomo już, że do dużych pudełek włożyliśmy już po 3 piłki, a mieści ich się 5, więc, żeby zapełnić duże pudełka należy dołożyć po 2 piłki do każdego z nich.
Powstaje problem: Do ilu pudełek można dołożyć 44 piłki?
44 : 2 = 22
Stąd wniosek, że dużych pudełek jest 22, wobec tego małych pudełek jest:
52 - 22 = 30