.:: Lęk Objawy Leku ::.

Lęk - stan emocjonalny pojawiający się jako reakcja na zagrożenie, którego źródło nie jest dokładnie znane lub gdy jednostka nie może zagrożeniu przeciwdziałać, im większe możliwości zapobiegania zagrożeniu lub usuwania jego skutków - tym lęk jest mniejszy, wzrasta gdy jednostka nie ma dostatecznej wiedzy na temat sytuacji i sposobów uniknięcia niebezpieczeństwa, a także gdy własne kompetencje ocenia jako niewystarczające do poradzenia sobie z problemem, może stanowić trwałą cechę osobowości, przejawiającą się stałą podwyższoną gotowością do reagowania lękiem.

Koncepcja wg Freuda - Lęk - jest przykrym stanem subiektywnym, w który popada się przez percepcję narastającego podniecenia organizmu, jakim jest wywiązanie się jakiegoś afektu np. agresywność, nienawiść. Lek w odróżnieniu od strachu charakteryzuje poczucie bezradności wobec niebezpieczeństwa. Lęk Realny - reakcja na postrzeżenie niebezpieczeństwa, związany z odruchem zmierzającym do ucieczki, uzewnętrznienie popędu samozachowawczego (strach, obawa). Przeżywanie lęku jest celowe, ma swój sens mobilizuje organizm do walki lub ucieczki. Lęk Neurotyczny- jest przykrym stanem subiektywnym, wyzwalanym stanem napięcia fizjologicznego jednostki, które rozpoznaje ona jako coś groźnego. Napięcie wywołuje nie rozładowana energia instynktów czy popędów seksualnych. Niebezpieczeństwo jest wyobrażone. Lęk bliżej nieokreślony - lęk oczekiwania, osoby odczuwające go przewidują zawsze najstraszniejszą ze wszystkich możliwości, interpretują każdy przypadek jako zwiastuna nieszczęścia. Ludzie starają się w sposób, z którego nie zdają sobie sprawy, dorabiać do tego nieokreślonego niepokoju, lękliwego oczekiwania jakieś względnie racjonalne powody zaczerpnięte z sytuacji codziennego życia. Fobia - odczuwanie nieproporcjonalnie silnego lęku przed pewnymi przedmiotami lub przed pewnymi sytuacjami. Odmiany fobii;

1) lęk przed sytuacjami, mającymi w sobie jakiś element niebezpieczeństwa, ale bardzo mały (jazda kolejką, przechodzenie przez most),

2) lęk przez sytuacjami i przedmiotami których bały się całe pokolenia jeszcze w zaraniu ludzkości (ciemność, węże)

3) związanie się bliżej nieokreślonego lęku z jakimś przedmiotem, sytuacją, która wiąże się z czymś ważnym, cennym, ale zostało jej zabronione, z jakimś impulsem który jednostka musiała wyprzeć, stłumić (myszy)

Koncepcja wg Halla - Lęk - przykre emocjonalne przeżycie, wyzwalane przez pobudzenie wewnętrznych części organizmu. Wyzwolenie pobudzenia może dokonać się pod wpływem działania strumieni bodźców z wew. i zew. jednostki i jest sterowane przez działanie autonomicznego układu nerwowego.

Rodzaje Lęku

1) Realny - przykre emocjonalne przeżycie, spowodowane percepcją jakiegoś niebezpieczeństwa, grożącego z zew. Zdolność do percepcji i do wyzwalania się napięcia jest wrodzona. Napięcie fizjologiczne i poczucie bezradności będzie sygnałem zew niebezpieczeństwa.,

2) Neurotyczny - przykra reakcja emocjonalna, wyzwalana przez percepcję niebezpieczeństwa ze strony własnych instynktów i popędów jednostki. Płynny (stan lękliwego oczekiwania, że stanie się coś złego, że zagraża jakieś nieokreślone niebezpieczeństwo), Fobie (nieproporcjonalny w stosunku do realnie istniejącego niebezpieczeństwa), Reakcje paniczne (reakcje spowodowane dużym napięciem długo trzymanym na uwięzi. Pojawiają się nagle pozornie bez żadnej prowokacji),

3) Moralny - przykre emocjonalne przeżycie, które określa się jako poczucie winy lub wstyd za swoje zachowanie. Nieustannie usprawiedliwia się, gwałtownie i przesadnie oskarża się przed sobą i przed innymi.

Koncepcja wg Karen Horney
- Lęk jako emocjonalna reakcja na niebezpieczeństwo, której towarzyszą reakcje fizjologiczne takie jak; pocenie się, drżenie, gwałtowne bicie serca. Rozróżnia lęk od strachu którego charakteryzuje; że jest on emocjonalną reakcją na niebezpieczeństwo grożące jednostce, istniejące realnie oraz to, że jest to reakcja proporcjonalna do wielkości grożącego jednostce niebezpieczeństwa. Lęk jest reakcja na niebezpieczeństwo ukryte, subiektywne, a strach jest reakcją na niebezpieczeństwo widoczne, istniejące obiektywnie.

Objawy Leku

1) lękowe sny, uwrażliwienie na sytuacje które odbiegają od codziennej rutyny.

2) fale nieokreślonego niepokoju, ataku lęku. Występowanie w nieokreślonych sytuacjach, przy wykonywaniu określonych czynności. Odczuwanie lęku, trwa ciągle, wobec dręczącego leku człowiek jest bezradny, bezradny wobec czegoś co wydaje mu się irracjonalne. Broniąc się przed przykrymi przeżyciami człowiek stosuje różne techniki obrony przed lękiem i różne mechanizmy obronne.

Techniki Obrony

1) Racjonalizacje - jednostka broniąc się przed irracjonalnością inwazji lęku wynajduje, nie zdając sobie z tego sprawy, jakiś względnie logiczne i racjonalne powody, tłumaczące w jej oczach lęk o siebie lub jakieś drogie jej rzeczy lub osoby. Racjonalizacje zmniejszają poczucie bezkarności jednostki.

2) Mechanizmy Obronne (wypieranie, tłumienie) - Wyparcie leku, powoduje że wyraża się on za pomocą innych reakcji organizmu np. dreszcze, pocenie się, przyspieszenie rytmu serca, duszności, wymioty, biegunka, nacisk do częstego oddawania moczu. Bezsenność, poczucie że człowiek jest pędzony na przód przez jakąś siłę lub czuje się jak sparaliżowany.

3) Narkotyzowanie - zażywanie jakiegoś narkotyku, który chwilowo oszałamia i zmniejsza reakcje lękowe np. picie alkoholu. Inną formą, jest rzucenie się w wir aktywności dla innych ludzi. Oszałamianie się pracą. Przesadnie długie i częste spanie. Intensywne onanizowanie się lub intensywne życie seksualne.

4) Unikanie - wszystkich sytuacji, myśli, uczuć które mogą wyzwolić reakcje lękowe; unikanie wykonania jakiejś czynności, która wyzwala reakcje lękowe, kierując się jakimiś innymi powodami niż świadomie przeżytą chęcią uniknięcia lęku; ujawnianie reakcji zahamowania.

Koncepcja wg Cattela - oparta jest na badaniach eksperymentalnych różnych grup ludności różnymi testami i metodami, które oceniają i mierzą reakcje lękowe lub reakcje towarzyszące reakcją lękowym. Reakcje lękowe;

1) pojawiają się w codziennym życiu, które można obserwować lub o których mówią badane osoby,

2) o których możemy wnioskować na podstawie badania kwestionariuszami i inwentarzami osobowości lub na podstawie zeznań introspekcyjnych osób badanych.

3) pojawiające się w badaniach laboratoryjnych gdzie stosuje się aparaty i przyrządy i ocenia głównie reakcje fizjologiczne oraz wykonanie jakichś konkretnych zadań, których wykorzystanie można obiektywnie zmierzyć.

Reakcje lękowe i neurotyczne - oczekiwanie i przewidywanie przez badanego różnych przykrości, jakie mogą go spotkać w najbliższej przyszłości, wydawanie ostrych sądów, szybkie tępo ruchów ciała, ujawnianie wahliwości i zwlekania podejmowanych decyzji, duża podatność na urazy psychiczne, duża gotowość do przyznawania się i uznawania własnych niepowodzeń.

Czysty Lęk - wyznawanie własnych słabości. Większa podatność na przejmowanie się przeciwnościami życiowymi, ujawnianie mniejszego zaufania do własnych możliwości działania, zwiększony krytycyzm, posiadanie nielicznych przyjaciół, zwiększona wrażliwość na kłopoty życiowe, ujawnianie większego pobudzenia emocjonalnego w słowach na bodźce nieemocjonalne, ujawnianie wyższego statusu etycznego e testach badających postawy etyczne. Reakcje składające się na czynnik czystego lęku związane są z reakcjami fizjologicznymi; Wzrost ciśnienia krwi, częstości uderzeń serca, częstości oddychania, wzrost podstawowej i bieżącej przemiany materii, obniżenie elektrycznej odporności skóry, wzrost wydzielania 17 - OH ketosteronów, obniżenie poziomu alkaliczności śliny, obniżenie poziomu cholinesterazy w organizmie, wzrost histidiny w moczu. Lęk jako stan - rozległy obszar jednolitych schematów reagowania powtarzających się w mniej więcej podobnej postaci, niezależnie od tego przez jakie bodźce zostały wywołane. Lęk jako cecha - jest to grupa tych samych reakcji lękowych, ale występująca u danego osobnika względnie stale dającą się ocenić za pomocą kilkakrotnych powtarzających się badań. Jego zdaniem lękliwość jest zdeterminowana temperamentem, aniżeli czynnikami kulturowymi. Ludzie o niskim statusie ekonomicznym są bardziej lękliwi ni z ludzie o wyższym statusie.

Koncepcja wg Konarskiego - “strach”- “lęk”. 2 odruch obronne

1) reakcja obrony czynnej - ucieczka,

2) reakcja obrony biernej - znieruchomienie.

Reakcje strachu mają na celu uniknięcie głównie bodźców bólowych, bólu, ale istnieją wrodzone reakcje strachu u zwierząt i u ludzi wrodzona gotowość do reagowania strachem na inne bodźce bólowe. U dzieci strach wywołują z reguły bodźce; silny nagły hałas, przenikliwy krzyk bólu trwogi pochodzący od innej osoby, widok zakrwawionego i okaleczonego ciała. Reakcje strachu i lęku są wrodzone (wrodzona gotowość do reagowania), Reakcje strachu są sterowane w układzie nerwowym prawdopodobnie przez 2 ośrodki mózgu emocjonalnego; przez określone punkty podwzgórza i przez jądro migdałowate. Reakcje strachu i lęku są wyzwalane przez jakieś bodźce chemiczne działające z wnętrza ciała na mózg. Obrona czynna polega na tym, że pod wpływem niebezpiecznych bodźców działających na organizm , na ośrodki sterujące zachowaniem lękowym człowieka, zaczyna intensywniej pracować układ sympatyczny; rozszerzają się źrenice, wzrasta częstość uderzeń serca, zwiększa się wydzielanie nadnerczy, może występować drżenie mięśni, jeżeli napięcie nie znajduje ujścia w ruchu, Organizm jest zdolny do wielkich wysiłków. Gwałtownie wzrasta wrażliwość oczu, uszów, powonienia. Nawet słaby bodziec jest percypowany jako silny. Obrona bierna. (znieruchomienie) Występuje gdy niebezpieczeństwo jest tuż i nie można go już inaczej uniknąć Polega ona na tym, że wzmaga się prawdopodobnie działalność układu parasympatycznego; zwolnienie tętna, oddawanie moczu i kału, spadek ciśnienia krwi. Działanie bodźców chemicznych polega na tym, że niektóre z neuronów znajdujących się w śródmózgowej powierzchni posiadają swoje własne receptory chemiczne położone prawdopodobnie na ich dendrytycznych rozgałęzieniach, które reagują na specyficzne molekuły zawarte we krwi, na chłód, ciepło, osmotyczne ciśnienie.

Koncepcja wg Murraya - Skłonność do reagowania lękiem jest wrodzona. Bezwarunkowym bodźcem wywołującym lęk jest ból. Innymi bodźcami wywołującymi reakcje lękowe są; każdy bodziec nowy, dziwny lub pojawiający się nagle; otwarta przestrzeń, nowe miejsce, gdzie nagle znajdzie się dziecko; niezaspokojone potrzeby fizjologiczne mogą wyzwalać reakcje lęku. Uczenie się lęku polega na - rodzice dziecka nieświadomie wystawiają je na działanie tych bodźców, które wyzwalają reakcje lękowe i sprawiają przez to że jedno dziecko może być częściej, inne rzadziej narażone na przeżywanie reakcji lękowych. Dziecko przeżywające reakcje lękowe szuka spontanicznie pewnych bodźców które zmniejszają jego napięcie lękowe. Jedni rodzice dostarczają więcej, inni mniej okazji do takich kontaktów które rozładowują lęk, dostarczają mniej lub więcej sytuacji, które można by nazwać sytuacjami zmniejszającymi niepokój. Stwarzanie takich sytuacji w których dziecko uczy się zachowań konfliktowych. Redukowanie lęku - małego dziecka przez ssanie, a zmniejszenie leku przez sytuację w której matka przytula dziecko, kołysze je, gładzi, przemawia uspokajająco. Redukują go kontakty w których dziecko wyczuwa przywiązanie rodziców, akceptację siebie, opiekę. Częstotliwość kontaktów fizycznych dziecka z matką (sama obecność matki). Kontakt z osoba bliską.

Koncepcja wg Halla Koncepcja wg Karen Horney Koncepcja wg Murraya

Kategoria : Psychologia | Comment (0)

.:: Samobójstwa ::.

Mówi się, że samobójstwo jest dziedziczne. Jak jest naprawdę trudno powiedzieć. Ponieważ depresja, która jest jakby siostrą samobójstwa ma charakter dziedziczny a oprócz tego może nastąpić identyfikacja z osobami cierpiącymi na depresję. Samobójstwo jest brutalnym przerwaniem depresji. Są rodziny, u których samobójstwo występuje jako wzór rozwiązywania problemów. Rodziny osób, które zmarły śmiercią samobójczą Shneidman
nazywa ofiarami ocalenia gdyż głęboko cierpią i mają poczucie winy. Należą oni do grupy o większym ryzyku, wskaźnik samobójstw w takich rodzinach jest wyższy. Do grup ryzyka należą też znajomi i przyjaciele osoby, która popełniła samobójstwo. Samobójstwo jest więc zaraźliwe. Pierwszy przykład takiego zarażenia to reakcja na książkę Goethego : “Cierpienia młodego Wertera” .
Badania robione obecnie w Wiedeńskim Ośrodku Zapobiegania Samobójstw dowodzą, że jeżeli wiadomość o samobójstwie ukaże się na pierwszej stronie gazet to wpływa to na wzrost wskaźnika samobójstw. Gdy poproszono o nie umieszczanie takich wiadomości dla eksperymentu to liczba samobójstw spadła. Samobójstwo więc to zjawisko, które podlega modelowaniu.

Inną błędną opinią jest stwierdzenie,  że samobójstwo pojawia się głw. u biednych. Tymczasem samobójstwo to zjawisko demokratyczne pojawia się zarówno wśród biednych i bogatych (np. Marlin Monroe ). Ludzie błędnie oczekują, że gdy minie największa depresja to zażegnana zostaje groźba samobójstwa. Tymczasem najwięcej samobójstw zdarza się po wyjściu z największego kryzysu gdyż człowiek w depresji nie ma siły i dostatecznej energii by się zabić. Zabicie siebie wymaga pewnej organizacji. Samobójstwo jest zjawiskiem bardzo silnie osadzonym w kulturze. Różne kraje mają różny współczynnik samobójstw. Na pierwszym miejscu jest Litwa a na drugim Rosja. Polska jest na 24 miejscu (za nami są Stany Zjednoczone ). W Europie z wysokiego wskaźnika słyną Węgry. Niski wskaźnik mają Włochy, Grecja, Hiszpania, Portugalia. Wzór węgierski jeśli chodzi o samobójstwo oznacza, że samobójstwa umiłowane są domeną młodych kobiet, natomiast samobójstwa dokonane są specjalnością starszych mężczyzn. Wzór polski polega na tym, że w Polsce są wysokie wskaźniki samobójstw pomiędzy 45 a 54 rokiem u mężczyzn. Wysokie wskaźniki są w Japonii gdyż do niedawna samobójstwo uchodziło za przejaw honoru. Japonia słynie także z samobójstw rozszerzonych, które najpełniej oddają rolę instynktu agresji w samobójstwie. Samobójstwo rozszerzone polega na tym, że człowiek najpierw zabija kogoś a potem siebie. Taki typ występuje najczęściej u młodych kobiet zdradzonych przez mężów. Jest to chęć ukarania męża gdyż zabiera ona siebie i potomka narażając męża na poczucie winy. Grupy ryzyka w krajach zachodnich to młoda dziewczyna - samobójstwo usiłowanie, grube dziecko, starszy mężczyzna - samobójstwo dokonane. W krajach bliskiego i dalekiego wschodu więcej jest kobiet samobójczyń. wiąże się to z pozbawieniem praw przez kobiety. Statystycznie samobójstwa popełniają częściej osoby samotne, żonaci częściej padają ofiarą zabójstw. Statystycznie częściej samobójstwa popełniają emigranci niż rdzenna ludność . Często nagła strata majątku pociąga do samobójstwa (np. ostatni krach na giełdzie w USA ). Wysoki wskaźnik samobójstw jest w grupach bezrobotnych. W naszej szerokości geograficznej dużo samobójstw zdarza się wczesną wiosną. Niektórzy twierdzą, że jest to na zasadzie kontrastu między jakby śmiercią wewnętrzną a rozkwitającym życiem.

Badania wykazały, że ostatnio w Polsce najwięcej było samobójstw w maju (można to tłumaczyć niepowodzeniami w szkole ) a następnie we wrześniu (powrót z wakacji). Następnie jest okres świąt Bożego Narodzenia zwany świąteczną depresją. Jest to okres zwiększonej depresji gdyż przypominają nam się osoby, które odeszły, wspomnienia z dawnych lat, szał przygotowań, który potem rozczarowuje, sprawa rodziny, która na co dzień rozmija się a gdy są razem wybuchają konflikty. Następnie okres Sylwestra - jest to bardzo niebezpieczny czas : dokonuje się bilans życiowy, obawa przed przyszłością, samotność. Ale to tylko kropla, która przelewa kielich .

Podział samobójstw :
W każdym samobójstwie pragnienie śmierci ma charakter ambiwalentny. Ze względu na siłę ambiwalencji wyróżnia się różne typy samobójstw

1. Samobójstwa prawdziwe
2. Samobójstwa rzekome
3. Samobójstwa demonstracyjne

W samobójstwach prawdziwych pragnienie śmierci jest najsilniejsze aczkolwiek podlega wahaniom i do ostatniej chwili osoba oczekuje, że ktoś ją uratuje. Są to samobójstwa zaplanowane bardzo starannie np. testament. Tutaj bardzo silnie dochodzi do głosu element agresji do kogoś innego, chęć zabicia kogoś. Nie tylko trzeba pytać komu samobójca życzył śmierci ale kto z otoczenia samobójcy życzył mu śmierci. W samobójstwach rzekomych przeważa motyw ucieczki - zasnąć, zapomnieć o wszystkim. Np. mąż wraca do domu i widzi kartkę od żony :”Jak mnie kochasz to mnie obudź” - to element gry ze śmiercią. Albo mnie ktoś uratuje i coś się zmieni albo będę mieć święty spokój. Samobójstwa demonstracyjne mają często na celu manipulowanie otoczeniem. Często nie wiemy gdzie kończy się manipulacja a gdzie jest zagrożenie życia. Często występuje ten typ samobójstw u osobowości histerycznej - to taka próba wymuszenia .

Samobójstwa prawdziwe Goethe m Samobójstwa demonstracyjne

---