LEKI STOSOWANE W CHOROBACH TARCZYCY
hormony tarczycy
Lewotyroksyna Rp. Eltroxin tabl., Rp. Euthyrox N 25, 50, 75, 100, 125, 150, 200 tabl. 50, 100; Letrox
zawierający jod lewoskrętny syntetyczny analog naturalnej tyroksyny
działanie podobne do hormonów tarczycy, wpływając na:
zwiększenie podstawowej przemiany materii (BMR), syntezę i wykorzystanie związków wysokoenergetycznych, przyspieszenie procesów spalania, zwiększenie komórkowego zużycia tlenu i temperatury ciała; przyspiesza metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów;
przyspieszenie podziałów komórkowych, wzrostu, różnicowania i dojrzewania komórek- niezbędna w okresie wzrostu i rozwoju (szczególnie OUN) dzieci, brak tyroksyny w życiu płodowym i po urodzeniu, na przykład w rejonach występowania wola endemicznego indukowanego niedoborem jodu, wywołuje trwałe uszkodzenie OUN i powstanie kretynizmu,
OUN - działanie pobudzające
zwiększenie aktywności układu adrenergicznego: serce - silne działanie chronotropowe i inotropowe dodatnie, zwiększenie pojemności minutowej i dynamiki krążenia, wzrost zużycia tlenu przez serce; układ naczyniowy - rozszerzenie naczyń skóry, zwiększenie objętości krwi krążącej; nerki - zwiększenie przesączania kłębuszkowego i diurezy, przy zmniejszonym wydalaniu substancji mineralnych: sodu, potasu, wapnia i fosforanów
proces konwersji tyroksyny do trijodotyroniny zachodzi w tkance docelowej
działanie rozpoczyna się po 1-2 tyg. leczenia, a utrzymuje się do 3 tyg. po jego przerwaniu
hormony tarczycy słabo przenikają przez łożysko i do pokarmu kobiecego
wskazania: substytucyjne leczenie każdej postaci niedoczynności tarczycy, leczenie wola nietoksycznego, przewlekłego zapalenia tarczycy (choroby Hashimoto),
przeciwwskazania: nadczynność tarczycy, świeży zawał serca, dławica piersiowa, zapalenie m. sercowego, zaburzenia rytmu serca, niewydolność serca. ostrożnie w nadciśnieniu tętniczym,
interakcje: lewotyroksyna nasila działanie pochodnych kumaryny, osłabia działanie insuliny i doustnych leków hipoglikemizujących; fenytoina wzmaga kardiotoksyczność lewotyroksyny, doustne preparaty estrogenów w antykoncepcji zwiększają stężenie TBG, mogą powodować zmniejszenie stężenia wolnej tyroksyny w osoczu.
działanie niepożądane: rzadkie, częściej na początku leczenia jako kołatania serca, dławica piersiowa, bóle mięśniowe, ból głowy, przyrost masy
Leki przeciwtarczycowe
Pochodne tiouracylu
Propylotiouracyl Rp. Thyrosan tabl.
pochodna tiomocznika, działanie przeciwtarczycowe- poprzez hamowanie wbudowywania się jodu w reszty tyrozolowe tyreoglobuliny i zapobieganie łączeniu się jodowanych tyrozyn w jodotyroniny hamuje syntezę T3 i T4, hamuje także przekształcanie T4 i T3
nadczynność tarczycy
pochodne imidazolu zawierające siarkę
Tiamazol Rp. Metizol tabl., Thyrozol,
pochodna tioimidazolu, wykazująca silne i długotrwałe działanie przeciwtarczycowe, polegające na hamowaniu utleniania jodków do jodu i blokowaniu jodowania tyreoglobuliny, hamuje syntezę monojodotyrozyny (MIT) i dijodotyrozyny (DIT) oraz sprzęganie MIT i DIT do trijodotyroniny i włączanie DIT do tyroksyny
leczenie nadczynności tarczycy,
Jod (jodek potasu) Rp. Jodid 100 tabl.
jest niezbędnym składnikiem potrzebnym do syntezy w organizmie hormonów tarczycy oraz prawidłowego funkcjonowania gruczołu tarczowego
niedobór -przyczyną wola endemicznego, wrodzonego upośledzenia rozwoju umysłowego.
zapobieganie powstawaniu wola z niedoboru jodu, zwłaszcza w okresie zwiększonego zapotrzebowania (np. ciąża i laktacja), zapobieganie nawrotowi wola po leczeniu, leczenie wola zależnego od niedoboru jodu i leczenie niedoczynności tarczycy wywołanej niedoborem lub zaburzeniami przemiany jodowej
w okulistyce miejscowo do leczenia zmętnień ciała szklistego i soczewki.
przeciwwskazania: jawna nadczynność tarczycy
interakcje: nie należy stosować w trakcie kuracji tyreostatykami, gdyż niedobór jodu nasila, a nadmiar osłabia wrażliwość na leczenie tymi preparatami.
działanie niepożądane: nadczynność tarczycy