Sód- odkrył go Davy poprzez elektrolize stopionego wodorotlenku sodu. Należy do grupy litowców, jest reaktywny, stanowi ok 2,6% ziemii, tlenek sodu Na2O ma bardzo silne właściwości zasadowe. Sód występuje w wodzie morskiej w postaci chlorku sodu NaCl. W przyrodzie występuje przeważnie trwały ,czyli nie promieniotwórczy izotop sodu 23Na, pozostałe izotopy to nuklidy
Właściwości sodu: lekki metal o srebrzystej barwie i metalicznym połysku, jest miękki, wykazuje wysokie przewodnictwo elektryczne i cieplne, barwi płomień na żółto
Związki sodu: nadtlenek sodu- Na2O2, Tlenek sodu Na2O, wodorek sodu- 2NaH, chlorek sodu- 2NaCl, Siarczek sodu- Na2, soda kalcynowana- Na2CO3, wodorowęglan sodu - NaHCO3, Węglan sodu- Na2CO3
Zastosowanie sodu i jego związków: sztuczne ognie, środki piorące, produkcja gumy, barwniki, sztuczny jedwab, paliwa
Nazwa pierwiastka- sód
Symbol Na
Liczba atomowa- 11
Masa atomowa - 22,98
Gęstośc o,97 g/cm3
Tem topnienia - 97,8
Tem. Wrzenia- 882.9
Wartościowość I
Elektroujemność 0,9
Konfiguracja [Na]3s1
Reakcje sodu
2Na+O2---Na2O2
2Na+2H2O---2NaOH+H2
Na2O+H2O---2NaOH
2Na+H2---2NaH
2Na+Cl2---2NaCl
2Na+S---Na2S
2NaHCO3---Na2CO3+CO2+H2O
2Na+2H2O---2Na+2OH+H2
Wapń- odkrył go Davy elektroliza wapna palonego i tlenku rtęci. Należy do berylowców, zajmuje 3,39 zawartości ziemi, nie występuje w stanie wolnym, wchodzi w skład kredy, wapieni gipsu, marmuru i kości
Właściwości wapnia: barwi płomień na ceglastoczerwony, srebrzystoszary, kruchy i twardy metal, matowieje pod wpływem powietrza, dobrze przewodzi prąd
Związki wapnia: tlenek wapnia 2CaO, azotek wapnia Ca3N2, węglan wapnia CaCO3, tlenek wapnia CaO, wapno palone- CaO, wodorotlenek wapnia (wap. gaszone) Ca(OH)2, fosforan(v) wapnia- Ca3(PO4)2, wodorowęglan wapnia- Ca(HCO3)2
Twardość wody- rozpuszczanie się soli wapnia w wodzie co powoduje zmiane jej właściwości. można ją usunąć gotując wode lub dodaniu do wodu odpowiednio ilosć mleka wapiennego
Nazwa- wapń
symbol- Ca
liczba atomowa-20
masa atomowa- 40,08
Gęstośc 1,54 g/cm3
Tem topnienia - 839
Tem. Wrzenia- 1484
Wartościowość II
Elektroujemność 1
Konfiguracja [Ar]4s2
Reakcje wapnia
2Ca+O2---2CaO
Ca+2H2O---Ca(OH)2+H2
CaO+H2O---Ca(OH)2
CaCO3+2HCl---CaCl2+CO2+H2O
3Ca+N2---Ca3N2
CaCO3---CaO+CO2- wapno palone
CaO+H2O---Ca(OH)2- wapno gaszone
Ca(OH)2+CO2---CaCO3+H2O- twardnienie zaprawy murarskiej
2(CaSO4*2H2O)---(CaSO4)2*H2O+3H2O- gips palony
(CaSO4)2*H2O+3H2O---2(CaSO4*2H2O)- twardnienie zaprawy gipsowej
Ca(HCO3)2+Ca(OH)2--- 2CaCO3+2H2O- usuwanie twardości wody
Glin- znany już w starożytności, stanowi ok 7,5% masy ziemi występuje w postaci związków: korund, boksyty, glino krzemiany, kriolit
Właściwości: srebrzystobiały metal nieszlachetny, kowalny, ciągliwy, dobrze przewodzi prąd i ciepło
Zastosowanie: jubilerstwo wyroby ceramiczne
Związki glinu: tlenek glinu Al2O3, wodorotlenek glinu- Al(OH)3, chlorek glinu- AlCl3,
liczba atomowa- 13
Masa atomowa - 26.9
Gęstośc 2,7 g/cm3
Tem topnienia - 660
Tem. Wrzenia- 2467
Wartościowość III
Elektroujemność 1,5
Konfiguracja [Ne]3s23p1
Reakcje glinu
Al2O3+6HCl---2AlCl3+3H2O
Fe2O3+2Al---Al2O3+2Fe
2Al+3Cl2---2AlCl3
2Al+6HCl---2AlCl3+3H2
2Al+3H2SO4---Al2(SO4)3+3H2
Krzem- leży w grupie węglowców. ok 27% masy ziemi. występuje przeważnie w postaci piasku. występuje w postaci związków: krzemiany, kwarc, glinokrzemiany
Właściwości: jest półprzewodnikiem, jest twardy, kruchy, dosć bierny chemicznie
Zastosowanie: diody, tranzystory, stal, szkło, materiał ścierny bydownictwo.
Związki krzemu: krzem występujw w postaci izotopu krzemu- 28Si (92,23%), 29Si(4,67%) tlenek krzemu- SiO2, krzemian wapnia- CaSiO3, Kwas Metakrzemowy- H2SiO3, kwas ortokrzemowy- H4SiO4, kwas metadwukrzemowy- H2Si2O5, węglik krzemu- SiC
liczba atomowa- 14
Masa atomowa - 28
Gęstośc 2,33 g/cm3
Tem topnienia - 1410
Tem. Wrzenia- 3255
Wartościowość IV,II
Elektroujemność 1,8
Konfiguracja [Ne]3s23p2
Reakcje krzemu
SiO2+2C---2CO+Si
4HF+SiO2---SiF4+2H2O
SiO2+2NaOH---Na2SiO3+H2O
CaCl2+Na2SiO3---CaSiO3+2NaCl
Na2SiO3+2HCl---H2SiO3+2NaCl
Siarka- należy do grupy tlenowców, jest typowym niemetalem, występuje w admianach alotropowych: siarka rombowa- trwała do temperatury 96 c i siarka jednoskośna- o długich lekko ściętych igłowatych kryształach
Właściwości: stała krucha żółta, bez zapachu rozpuszcza się w dwusiarczku węgla i toulenie
Zastosowanie: akumulatory, włókna sztuczne, leki, materiały wybuchowe, wybielacze, barwniki i środki piorące
Związki siarki: pirit- FeS2, blenda cynkowa- ZnS, gelena- PbS, gips- CaSO4*2H2O, baryt- BaSO4,tlenek siarki(VI)- SO3, siarkowodór- H2S
liczba atomowa- 16
Masa atomowa -32
Wartościowość IV,II, VI
Elektroujemność 2,5
Konfiguracja [Ne]3s23p4
Reakcje siarki
S+O2---SO2
SO3+H2SO4---H2S2O7
SO2+H2O---H2SO3
H2SO3---H2O+SO2
2SO2+O2---2SO3
SO3+H2O---H2SO4
2NaCl+H2SO4---Na2SO4+2HCl
CuSO4+H2S---CuS+H2SO4
Chlor- należy do fluorowców, 0.19% masy ziemi
Właściwości: żółrozielony gaz, znacznie cięzszy od powietrza, jest toksyczny, rozpuszcza się w wodzie, ma właściwości bielące i odkażające
Zastosowanie: Metalurgia, włukiennictwo, barwniki, leki, cukrownictwo, tworzywa sztuczne
Związki chloru: sól kamienna- NaCl, chlorowodór- HCl, tlenek chloru VII- Cl2O7, kwas chlorowy VII- HClO4, Chloran I wapnia- Ca(ClO)2, Chloran V potasu- KClO3, Chloran VIIpotasu- KClO4
Reakcje chloru
H2+Cl2---2HCl
2Na+Cl2---2NaCl
2NaCl+H2SO4---2HCl+Na2SO4
2Na+Cl2---2NaCl
NaCl+AgNO3---NaNO3+AgCl
Cu+Cl2---CuCl2
Mg+Cl2---MgCl2