Oatley, Jenkis, Zrozumieć emocje

Rozdział 1: Podejścia teoretyczne do emocji

• Darwin, James, Freud - twórcy podwalin ps. emocji

• fizjonomika - odczytywanie osobowości z twarzy (czasy Darwina - I połowa XIX w.)

FUNDAMENTY PSYCHOLOGII EMOCJI

Karol Darwin - podejście biologiczne:

• emocje wywodzą się z nawyków, które kiedyś były użyteczne

Wiliam James - podejście somatyczne:

• emocja jest percepcją zmian w naszym ciele w reakcji na jakąś sytuację

• autonomiczny układ nerwowy + ruchy mięśni i stawów

• emocje „szorstkie” - kojarzone z zakłóceniami funkcjonowania somatycznego

• emocje dodają doświadczeniu „barwy i temperatury” (przyjemne-nieprzyjemne)

• Carl Lange teoria emocji Jamesa-Langego

Zygmunt Freud - podejście psychoterapeutyczne:

• teoria urazów emocjonalnych, teoria konfliktów wewnętrznych, teoria przymusu powtarzania

• emocje kłopotliwe lub upośledzające to symptom (są one trwałe i intensywne) - celem terapii jest uwolnienie się spod ich mocy

• umysł stara się bronić przez emocjami nieprzyjemnymi (mechanizmy obronne)

ZAPLECZE FILOZOFICZNE I LITERACKIE

Arystoteles - podejście pojęciowe:

• emocje zależą od naszych przekonań - doznajemy wydarzeń jako dobrych lub złych w zależności od naszej oceny

• katharsis (rozumienie jasne, bez przeszkód)

Kartezjusz - podejście filozoficzne:

• emocje występują w myślącej części naszej jaźni, czyli w duszy, ale są również związane z naszym ciałem

• emocje wzmacniają myśli, które są dobre lub złe i które należy zatrzymać bądź się ich pozbyć

Spinoza - podejście filozoficzne:

• wszechświat jest ekspresją umysłu Boga

• skupiamy się na rozumieniu naszego związku z wszechświatem i jego prawami

• emocje aktywne (pozytywne) i bierne (negatywne)

• niedoskonałość jako wynik niezaspokojonych pragnień

• zrozumieć nasze emocje i ich źródła to wyzwolić się z niewoli

George Eliot (Mary Ann Evans) - podejście literackie:

• emocje są kompasem, który stanowi środek naszego oddziaływania na innych

PUNKT KULMINACYJNY BADAŃ WSPÓŁCZESNYCH

Harlow & Hess - nauka o mózgu:

• Phineas Gage

• stymulacja elektryczna mózgu

Arnold & Tomkins - nowe teorie psychologiczne:

• emocje opierają się na ocenie poznawczej (wartościowanie wydarzenia)

• emocje są „wzmacniaczami” (wzmacniają popęd)

• koncepcja somatycznego sprzężenia zwrotnego (Tomkins)

Isen & Bower - eksperymenty nad skutkami emocji:

• przypominanie zgodne z nastrojem

Hoffman& Hochschild - perspektywa dramaturgiczna:

---