Metody określania wieku skał

Metody izotopowe- polegają na określaniu wieku skał, znalezisk archeologicznych itp. dzięki rozpadowi promieniotwórczych izotopów. Izotop promieniotwórczy ulega rozpadowi, czyli zmienia się w inny pierwiastek lub izotop. Tempo rozpadu jest charakterystyczne dla każdego izotopu i żadna ze znanych sił nie jest w stanie go zmienić. Określenie materiału metodą izotopową obarczone jest jednak błędami, które trudno rozpoznać. Dlatego przeprowadza się wielokrotnie badanie i na tej podstawie oblicza się ze wzorów statystycznych wiek tego materiału. Przyczyną błędów mogą być np. zanieczyszczenia badanej próbki.

Izotopy promieniotwórcze o szerokim zastosowaniu w geologii i archeologii:

Izotopy macierzyste	Izotopy potomne	Okres połowicznego rozpadu	Zakres użyteczności	Uwagi
Węgiel-14	Azot-14	5370 lat	<40000 lat	stosowana w archeologii
Samar-147	Neodym-147	110 mld lat	>1 mld lat
Uran-235	Ołów-207	0,7 mld lat	>100 mln lat	powszechnie stosowana
Potas-40	Argon-40	1,3 mld lat	>0,1 mln lat	nadaje się do bazaltów
Uran-238	Ołów-206	4,5 mld lat	>100 mln lat	powszechnie stosowana
Tor-232	Ołów-208	14 mld lat	>200 mln lat
Rubid-87	Stront-87	49 mld lat	>100 mln lat	nadaje się do granitów

Metoda dendrochronologiczna - polega na określeniu wieku drzewa obliczając liczbę słoi.

Metoda superpozycj i- polega na określeniu wieku względnego skał. Przy niezaburzonych warstwach skalnych potrafimy określić, która skała jest młodsza, a która starsza. Skały młodsze zawsze będą bliżej powierzchni, a skały starsze- głębiej.

Metoda skamieniałości przewodnich - polega na określeniu wieku skał dzięki odbitym w skale szczątkom roślin i zwierząt, które występowały na dużych obszarach i żyły krótko na przestrzeni dziejów. Występowanie danej skamieniałości w warstwie skalnej świadczy o jej powstaniu w tym samym okresie geologicznym.

Metoda paleomagnetyczna- wykorzystująca zmiany położenia biegunów magnetycznych na przestrzeni wieków- skały wulkaniczne zawierają metale, które układają się zgodnie z polem magnetycznym Ziemi. Wiedząc jak zmieniały się bieguny na przestrzeni dziejów możemy określić, z jakiego okresu pochodzi badana skała wulkaniczna.

Metoda termoluminescencyjna - minerał podczas ogrzewania wysyła światło z intensywnością zależną od czasu, jaki upłynął od jego naświetlenia. Metoda dotyczy głównie skał węglanowych.

Metoda iłów warwowych- iły warwowe to osady tworzące się w zbiornikach jeziornych. Jeżeli warstewka jest jasna i grubsza- oznacza to, że osadzała się w lato, natomiast gdy jest cienka i ciemna- w zimie. Po ilości warstewek możemy określić wiek osadzania się tych iłów.

Metoda archeologiczna - metoda, dzięki której możemy określić wiek obiektów kultury materialnej człowieka.

Data ostatniej aktualizacji: 31 marzec 2003

Autor: Paweł Musiał

Dla AWSI: Erni

Wszelki materiały zwarte w serwisie należą do odpowiednich firm lub osób fizycznych i służą tylko i wyłącznie celom informacyjnym i edukacyjnym. Serwis AWSI nie ponosi odpowiedzialności za błędy w materiałach.

(c) 2001 Wszelkie prawa zastrzeżone.

1

---