XVIII w. — Anglia, Teoria literatury i poetyka


BRYTYJSKA XVII-WIECZNA REFLEKSJA ESTETYCZNA I LITERACKA (KATEGORIA GENIUSZU)

Edward Young

→ poznaj samego siebie

→ podziwiaj samego siebie

Blackwell

Denis Diderot

J. J. Rousseau

W. Brytania

Edmund Burke

→ ciemność

→ moc

→ braki pozbawienia

→ ogrom, nieskończoność, trudność, gorycz, odór

Anthony Ashley Cooper

Bez tego nie ukształtowałaby się obywatelskość.

Addison

→ entuzjazmos = wypełnienie bóstwem, związane z natchnieniem i wyjściem z siebie (Platon)

→ entuzjazm religijny = sekty. Emocjonalne przeżywanie kultu religijnego. Żarliwość religijna, fanatyzm i nawiedzenie polityczne → tak postrzegano entuzjazm (po 1660 r. - po restauracji monarchii).

Shaftesbery

Podkreślenie autonomii jednostki (myśl oświeceniowa) → nurty empirystyczne i racjonalne.

→ entuzjazm zaraźliwy - wg S. zjawisko rozprzestrzeniające się tak, jak panika, zjawisko histeryczne.

Kant

→ przerażająca (gracza) - w wielkich głębiach

→ szlachetna (melancholia) - w wielkich wysokościach

→ wspaniała (piękność) - w wielkich budowlach

→ analiza transcendentalna. Zapowiada fenomenologię. Ta analiza jest wzorcem dla współczesnych rozważań treści świadomości.

→ intelekt - odpowiedzialny idei, za piękno, zgodność formy

→ rozum - posiada miejsce szczególne, jest spadkiem po nadprzyrodzonej duszy

→ upodobanie musi być powszechnie ważne, musi podobać się wszystkim

→ ma być bezinteresowne - formalizm Kanta, doznanie piękna, estetyczności

→ upodobanie wzniosłości ma przedstawiać subiektywną celowość, celowość ma być przedstawiana jako konieczność

→ sąd refleksyjny i jednostkowy - doświadczenie musi przejść przez jednostkę, musi zostać przefiltrowane

→ piękno w przyrodzie dotyczy formy

→ wzniosłość w nieposiadającym formy (unaoczniające przedstawienie niedookreślonego pojęcia rozumu)

→ fenomen jawi się jako nieokreślony

→ uczucie wzniosłości - poruszenie umysłu; stan spokojnej kontemplacji

→ piękno towarzyszy poczuciu intensywniejszego życia

→ wzniosłość powstaje jako przyjemność, rozkosz

→ wzniosłość to nie jest gra wyobraźni, to rozkosz negatywna, kiedy umysł jest przyciągany i odpychany, wzniosłość jest otchłanią

→ wyobraźnia ogarnia to, co zmyślone dla piękna, wzniosłość jest w nas

→ wzniosłość to nastrój ducha albo sposób myślenia

Trzy ciche rewolucje angielskie:

Mary Wollstonecraft

6



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Poetyka Arystotelesa, Filologia polska, Teoria literatury i poetyka
Akty mowy Tomasik, Filologia polska, Teoria literatury i poetyka
Nycz Antropologia literatury kulturowa teoria literatury poetyka doświadczenia
KULTUROWA TEORIA LITERATURY, LITERATUROZNAWSTWO, TEORIA LITERATURY - poetyka opisowa, poetyka histor
3. Dramat, LITERATUROZNAWSTWO, TEORIA LITERATURY - poetyka opisowa, poetyka historyczna, genologia h
Bachtin — Podręcznik, Filologia polska, Teoria literatury i poetyka
GASTON BACHELARD, Filologia polska, Teoria literatury i poetyka
Fromm, Teoria literatury i poetyka
Dobrzyńska, Teoria literatury i poetyka
Wskrzeszenie słowa Szkołowski, Teoria literatury i poetyka

więcej podobnych podstron