Wykład 26.04.2010

Motywowanie w zarządzaniu

Strategicznym zasobem każdej organizacji jest człowiek, uzasadniają to następujące przesłanki:

• Wysokie koszty pracy w nowoczesnym przedsiębiorstwie,

• Istotny wpływ zasobów ludzkich na konkurencyjność firmy i jej pozycję rynkową,

• Zdolność potencjału kadrowego do generowania innowacji,

• Wrażliwość potencjału społecznego na nieodpowiednie traktowanie.

Święty Tomasz z Akwinu: Podejście wyciągnięcie ręki i prośba „pójdź za mną”- sukces motywacji: zmotywowany kierownik= zmotywowany pracownik

Motywacji- istota

Motywacja jest to ogół bodźców, pobudek oraz stan gotowości ludzi, do określonego zachowania się.

Podział motywacji:

• Wewnętrzna: nasze potrzeby wynika z nas

• Zewnętrzna: ktoś stwarza system bodźców, czynniki zewnętrzne na nas oddziałują

• Pozytywna: nagrody

• Negatywna: kary, nagany

• Materialna: pieniążki

• Niematerialna: dzięki temu będzie mógł zaspokajać coraz bardziej wyszukane potrzeby

„Pieniądz Polaka najbardziej motywuje”

Istotą motywowania jest stosowanie odpowiednio dobranych instrumentów(narzędzi, bodźców) zwanych motywatorami.

System motywacyjny, w skład którego wchodzą czynniki, działania i zasady tworzące bodźce kształtujące zachowania pracowników.

System motywacyjny- składniki:

• Ogólne zasady, które wynikają z istniejących przepisów prawnych i praw postulowanych przez specjalistów nauk zarządzania;

• Specyficzne metody motywowania, które zostały przyjęte w danej organizacji i stanowią jeden z przedstawionych elementów kultury organizacyjnej.

Dla zbudowania efektywnego systemu motywacyjnego niezbędne jest:

• Określenie średniookresowej strategii oraz związanego z nią sposobu zorganizowania przedsiębiorstwa i zakres uprawnień do podejmowania decyzji;

• Zaprojektowanie odpowiedniej kultury organizacyjnej, ustalenie hierarchii wartości, postaw i zachowań pracowniczych, na podstawie których firma zamierza osiągnąć postawione cele;

• Ustalenie systemu stawiania zadań, oceny pracy i pracowników;

• Wprowadzenie systemu kontrolingu jako podstawowego systemu planowania, przydzielania i oceny wykonania pracy;

• Zbudowanie systemu motywacyjnego dla kadry kierowniczej: zmotywowany kierownik= zmotywowany pracownik;

• Staranne poinformowanie wszystkich pracowników o nowych regułach systemu motywacyjnego;

Modele motywacji: (XYZ: Douglas McGregor)

Teoria X:

przeciętny człowiek:

• jest leniwy,

• cechuje się wrodzoną niechęcią do pracy i unika jej jak tylko może,

• unika pracy i odpowiedzialności

zatem kierownicy powinni:

• zmuszać ludzi do pracy,

• rozkazywać, straszyć karami w przypadku nieposłuszeństwa,

• sformalizować stosunki organizacyjne poprzez dokładny podział zadań, uszczegółowienie instrukcji,

• stale i silnie kontrolować pracowników.

Teoria Y

Przeciętny człowiek:

• Traktuje pracę oraz wkładany w nią wysiłek fizyczny i umysłowy tak naturalnie jak inne potrzeby,

• Posiada zdolność postrzegania problemów zarówno własnych jak i organizacyjnych, związane jest to z posiadaną wyobraźnią i pomysłowością,

• Angażuje się w wykonanie zadań, czując się bardzo zobowiązanym do ich realizacji, wykorzystuje możliwości, opiera się na dyscyplinie wewnętrznej i samokontroli,

• Dysponując samodzielnością, nie tylko przyjmuje na siebie odpowiedzialność, ale do niej dąży.

Dlatego kierownik musi pamiętać, że:

• Nadzór i grożenie sankcjami nie stanowi bodźców, które skłonią pracownika do czynnego zaangażowania się w realizację celów firmy,

• Korzystniej jest wprowadzić łagodny nadzór, zwiększyć możliwość samodzielnej kontroli, oddziaływać metodą przekonywania, służenia radą czy pomocą.

Teoria Z:

Przeciętny człowiek:

• Ma różne predyspozycje i możliwości,

• Ma zindywidualizowane i zmienne potrzeby,

• Ma zróżnicowany stosunek do pracy,

Dlatego kierownik powinien:

• Rozpoznać możliwości i oczekiwania każdego indywidualnego pracownika,

• Dostosować, zindywidualizować swoje oddziaływanie motywacyjne do poszczególnych podwładnych.

Koncepcje człowieka

• Człowiek ekonomiczny (homo economicus); pracodawca- pracownik „dobrze mi płać”

• Człowiek społeczny (homo socjologious); podejście od strony warunków pracy „traktuj mnie dobrze”

• Człowiek samorealizujący się (homo creativus) „wykorzystaj mnie właściwie”

• Człowiek kompleksowy (totalny) (homo kompleks) „porozmawiajmy o wizji i misji organizacji, chciałbym mieć na to realny wpływ”

• Człowiek uczący się i dzielący się wiedzą

Trzy teorie motywacji

• Teorie treści- odpowiadają na pytanie „co” się motywuje, (piramida potrzeb)

• Teorie procesu- koncentrują się na tym, „jak” się motywuje,

• Teorie wzmocnień- kładą nacisk na sposoby uczenia się zachowań

---