Autyzm

Czym jest autyzm?

• Jest to biologicznie uwarunkowane zaburzenie rozwoju dotyczące rozwijającego się mózgu. Jak dotąd nie ma sposobów pozwalających na rozpoznanie autyzmu w chwili przyjścia dziecka na świat, gdyż diagnoza opiera się na ocenie wzorców zachowania, pojawiających dopiero pomiędzy 18 miesiącem a trzecim rokiem życia. Czasami po okresie całkowicie prawidłowego rozwoju, dziecko zdaje się wycofywać lub tracić nabyte umiejętności. Powody tego stanu nie są w pełni znane.

• Dzieci autystyczne staną się dorosłymi ludźmi z autyzmem i chociaż skuteczna edukacja oraz opieka mogą poważnie zwiększyć ich możliwości radzenia sobie w życiu, to problemy leżące u podstaw zaburzeń autystycznych nie znikną.

• Ludzie z autyzmem potrzebują takiej samej opieki, miłości i szacunku jak każda ludzka istota; potrzebują także, abyśmy ich rozumieli i pomocy w zrozumieniu nas.

Diagnoza

• Diagnozowanie autyzmu jest procesem opartym na starannej i wnikliwej obserwacji dziecka w różnych sytuacjach: w trakcie spontanicznej aktywności, w samotności, z rodzicami, z terapeutami, w sytuacjach społecznych, w relacjach z innymi ludźmi, we współpracy, w zabawie, przy realizacji zadań.

• Przeprowadzenie i podsumowanie takich obserwacji wymaga odpowiedniego czasu i warunków, dlatego proces diagnostyczny może trwać przez kilka wizyt, a nawet dłużej, jeżeli występują uzasadnione wątpliwości i przypadek nie jest typowy.

• Postawienie konkretnej jednoznacznej diagnozy w możliwie najwcześniejszym wieku jest konieczne zarówno ze względu na zapewnienie dziecku odpowiedniej terapii, jak i ewentualnych świadczeń a także ma ogromne znaczenie psychologiczne dla rodziców, którzy nie mogą żyć długo w niepewności.

Dziecko autystyczne

1. Trudności w relacjach społecznych.

2. Trudności w rozwoju zabawy i wyobraźni.

3. Niechęć do zmiany przyzwyczajeń.

4. Słaba możliwość skupienia uwagi.

5. Mowa rozwija się słabo lub wcale.

6. Nadwrażliwość na dotyk, brak reakcji na ból, wzrok, słuch, węch, smak.

7. Nadpobudliwość lub otępienie.

8. Częste wybuchy złego humoru bez powodu.

9. Przywiązanie do jednego przedmiotu lub osoby.

10. Może okazywać agresję.

- Brak kontaktu wzrokowego

- Dziwaczne zachowania

- Brak zabaw twórczych, opartych na wyobraźni

- Bezmyślne manipulowanie trzymanymi w ręku przedmiotami lub wprawianie ich w ruch obrotowy

- Jednostronna aktywność

- Manifestowanie obojętności

- Nieadekwatny do sytuacji śmiech

- Wyrażanie potrzeb przez używanie ręki dorosłego

- Przyłączanie się do innych tylko, wtedy, gdy osoba dorosła je do tego nakłania i mu towarzyszy

- Powtarzanie słyszanych słów i dźwięków bezpośrednio po ich usłyszeniu

- Potrzeba niezmienności

- Bezustanne mówienie tylko na jeden temat

Najczęściej występujące problemy zdrowotne u osób z autyzmem

1. Zaburzenia trawienia - reakcja na gluten i kazeinę

• Dolegliwością, która jest powszechna jest tzw. „zespół cieknącego jelita”, który objawia się biegunką bądź zaparciami. Osoby z autyzmem najczęściej niekompletnie trawią gluten i kazeinę co powoduje zakłócanie pracy układu nerwowego. Polecane jest stosowanie diety bezglutenowej i bezmlecznej.

2. Alergie i obniżona odporność immunologiczna

• Osoby autystyczne bardziej niż przeciętna osoba są podatne na alergie. Najprawdopodobniej jest to spowodowane uszkodzeniem układu odpornościowego. Badania wykazują, że u dzieci z autyzmem występują przeciwciała skierowane przeciw osłonce mielinowej komórek mózgowych.

3. Niedobory pierwiastków i witamin

Spowodowane to jest między innymi zaburzeniami układu pokarmowego, a także skłonnością dzieci z autyzmem do wybiórczego odżywiania się i ograniczania jadłospisu do kilku potraw. Niedobory minerałów najczęściej dotyczą Zn, Mg, Se, Cr, zaś z witamin- witaminy C, B6, B12, A, E, kwasu foliowego.

4. Zaburzenia równowagi bakteryjnej w jelitach

5. Stosunkowo powszechnie występuje u osób z autyzmem przerost drożdżaków (najczęściej Candida albicans) jako skutek stosowania antybiotyków, które niszczą mikroflorę antagonistyczną dla drożdżaków.

6. Osłabiona zdolność zwalczania wolnych rodników

• System, który zapobiega utlenianiu jest upośledzony na wskutek niedoboru witamin, pierwiastków oraz enzymów.

6. Zatrucie pierwiastkami ciężkimi, szczególnie rtęcią

• Na wskutek osłabionej zdolności do detoksykacji dzieci z autyzmem wykazują objawy zatrucia metalami ciężkimi.

Objawy autyzmu

• Charakterystyczne cechy autyzmu dotyczą nie tyle określonych zachowań, co trzech obszarów rozwoju. Nie ma pojedynczego, specyficznego objawu, który byłby typowy dla autyzmu. Dla tego zaburzenia charakterystyczne są trudności we wszystkich trzech obszarach oraz ich wzajemne powiązania:

1. Rozumienie relacji społecznych i emocjonalnych

2. Trudności w porozumiewaniu się

3. Ograniczone wzorce zachowania i zainteresowań

• Rozumienie relacji społecznych i emocjonalnych

Niektóre dzieci autystyczne są całkowicie zamknięte w sobie i zdecydowanie unikają wszelkich kontaktów. Inne mogą biernie akceptować inicjatywę znanych sobie osób, ale same nie szukają z nimi kontaktu, a jeszcze inne są bardzo skoncentrowane na ludziach, jednak mogą reagować zbyt gwałtownie i przerażać inne dzieci niewłaściwymi próbami nawiązania kontaktu. Wszystkie te objawy mogą zmieniać się w czasie, zgodnie z postępującym rozwojem dziecka lub w następstwie ćwiczeń usprawniających, które są pomocne w uczeniu się tolerowania innych, a nawet czerpania przyjemności z towarzystwa ludzi. Należy zdawać sobie sprawę z tego, że środowisko społeczne może przytłaczać dziecko. Nawiązanie kontaktu wzrokowego z innymi lub odbieranie jakiegokolwiek sygnału, który normalnie mówi o tym, jak jesteśmy postrzegani może być dla niego niezwykle trudne (lub dodatkowo obciążające). Potrzebują pomocy, aby określić własne uczucia, po to by nauczyć się je następnie kontrolować oraz budować most porozumienia i dzielenia się uczuciami z innymi ludźmi. Wsparcie jest niezbędne , aby zbierali pozytywne doświadczenia w kontaktach z innymi ludźmi.

Jeżeli wybiorą samotność, ich bliscy powinni mieć pewność, że jest to świadomy wybór, a nie brak zrozumienia bądź skutek lęku. Stale musimy pamiętać, że nie chodzi wyłącznie o wyuczenie, nieistniejących u dziecka, zachowań społecznych. Przede wszystkim musimy mu pomóc zrozumieć zachowania społeczne, gdyż w przeciwnym razie osoba autystyczna nie będzie wiedziała jak i kiedy korzystać z tych umiejętności i stale będzie raniona w kontaktach z innymi.

Trudności w porozumiewaniu się

Wszystkie osoby z autyzmem mają problemy w rozumieniu komunikatów (niezależnie od stopnia rozwoju mowy) . Autyzm jest jedynym stanem, w którym zdolność mówienia może się rozwinąć niezależnie od zdolności rozumienia wypowiadanych słów. W prawidłowym rozwoju niemowlę przyswaja wiele sposobów komunikowania się na długo zanim nauczy się mowy do wyrażania i przekazywania komunikatów. Odnosimy wrażenie, że gdyby tylko dziecko mogło porozumieć się przy pomocy mowy, umiałoby bez większych trudności określić trapiące je problemy. Dziecko autystyczne, które mówi (czasem wydaje się, że nigdy tego nie zaprzestanie) tego nie potrafi. Ważne jest, aby umożliwić ludziom z autyzmem taki sposób komunikowania się, jakiego potrzebują, a mowa jest najlepszym sposobem osiągnięcia tego celu, o ile można jej nauczyć. Jednak prawdziwym celem jest próba nauczenia rozumienia komunikatu, co zwykle leży u podstaw nabywania umiejętności językowych.

Podobnie jak podczas kształtowania zachowań społecznych, trudność w zrozumieniu czego chcą inni ludzie lub jakie są ich intencje oznacza, że musimy uczyć bez porównania więcej niż tylko dosłownego znaczenia słów. Musimy też kompensować trudności dziecka przez opracowanie jednoznacznych instrukcji opartych głównie na zdolności do percepcji wzrokowej (jest to typowe dla większości przypadków autyzmu) a nie (jak zazwyczaj jest to praktykowane) na zdolnościach werbalnych.Technologie komputerowe oferują nowe narzędzia do zapewniania najlepszych i najefektywniejszych warunków do uczenia się. Jeżeli są one rozsądnie wykorzystywane, mogą służyć jako narzędzie do porozumiewania się. Trudności w komunikowaniu swoich potrzeb i ocenie potrzeb innych sprawiają, że ludzie z autyzmem często ulegają frustracji. Potrzebują wówczas pomocy w kształtowaniu umiejętności porozumiewania się oraz w radzeniu sobie z własnym rozczarowaniami i gniewem. Najlepiej żebyśmy traktowali wszelkie niewłaściwe zachowania jako środek komunikowania się (powinniśmy zapytać samych siebie, co dana osoba “powiedziałaby”, gdyby była w stanie mówić). Metoda ta będzie pomocna nawet w wypadku, gdy osoba ta nie ma w rzeczywistości zamiaru przekazania nam czegokolwiek, pozwoli bowiem określić, jakich form zachowania powinniśmy nauczać.

Ograniczone wzorce zachowania i zainteresowań

Trudne zachowania w autyzmie są często następstwem trudności w komunikowaniu się lub kłopotów związanych z odczytywaniem intencji i naśladowaniem zachowań społecznych otoczenia. Pojawiające się w dalszym rozwoju problemy mają też podłoże biologiczne. Ludzie z autyzmem mają trudności w rozumieniu przyczyn i znaczenia zachowań społecznych oraz w monitorowaniu, planowaniu i odzwierciedlaniu ich w swoim postępowaniu. Często uczą się określonych sposobów zachowania na pamięć, potrzebując jednocześnie znanych sobie sygnałów, aby móc udzielić wyuczonej odpowiedzi, co czyni ich postępowanie mało elastycznym. To sprawia, że odbierają świat po swojemu, często postrzegając rzeczywistość w sposób bardzo nietypowy. Dla takich osób mycie zębów niebieską szczoteczką może oznaczać coś zupełnie innego niż mycie ich czerwoną szczoteczką, gdyż nie zdają sobie sprawy z tego, że kolor szczoteczki nie ma żadnego znaczenia dla wykonywanej czynności.

Wymagają jak najwcześniejszej edukacji, która pozwoli im na uzyskanie większej elastyczności i pokaże, jak się uczyć. Ponadto powinno się dbać o zapewnienie jednoznacznego otoczenia, o jasnej, wizualnie określonej strukturze, co pomaga radzić sobie z zadaniami podczas nabywania nowych umiejętności i nadaje znaczenie wykonywanym zadaniom.

Jeżeli nie ma takiego otoczenia, bądź jego struktura zostanie nagle zmieniona, osoby z autyzmem opierają się wówczas na przyswojonych zachowaniach nawykowych lub wpadają w przerażenie. U takich osób konieczna jest pomoc w przechodzeniu do bardziej elastycznych i konwencjonalnych sposobów zachowania przy jednoczesnym ograniczaniu zachowań stereotypowych (jako sposobu na radzenie sobie z niepokojem) tak, aby nie wchodziły one w kolizję z bardziej adaptacyjnymi zachowaniami. Osoby z autyzmem mają zwykle dużo sił, aby skupić się na zajmujących ich zadaniach i czynnościach, można to wykorzystać więc jako czynniki motywacyjne w nauczaniu. Powinno się jednak pamiętać o kontrolowaniu tego typu zachowań, aby nie zdominowały ich całego życia. Konieczne jest rozpoznanie i określenie trudności z podzielnością lub przełączaniem uwagi a środowisko nauki i pracy powinno być dostosowane do ich stylu uczenia się. Dopóki są dziećmi potrzebują specjalistycznej pomocy w rozwijaniu umiejętności zabawy w celu zwiększenia pola ich wyobraźni i zdolności współpracy z innymi.

Interwencja w zakresie edukacji i zachowania:

Takie podejście opiera się na treningu, polegającym na nabywaniu umiejętności w dobrze ustrukturalizowanym otoczeniu i czasie. Podstawą do opracowania indywidualnego programu jest określenie słabych i mocnych stron każdej osoby. Terapeuci pracujący z dziećmi mają im pomóc w rozwoju umiejętności językowych i zachowań społecznych. Niezbędnym elementem trwającej całe życie pomocy ludziom z autyzmem, by radzili sobie z własnym losem, jest opieka w szkole, pracy i ośrodkach aktywności. Dla osiągnięcia tego celu konieczne jest włączenie w proces edukacji psychologicznej osób bliskich, krewnych, nauczycieli i opiekunów osób z autyzmem.

Zespół Aspergera

• Mianem zespołu Aspergera określa się łagodniejsze przypadki spośród spektrum autyzmu, dotyczące przede wszystkim zaburzeń funkcjonalnych. Jest to zaburzenie rozwoju o podłożu neurologicznym, którego przyczyny na ogół nie są znane.

• obecnie farmakologicznie nieuleczalne zaburzenie rozwojowe trwające przez okres całego życia, od okresu niemowlęcego (wg niektórych nawet prenatalnego) do późnej dorosłości; brak jest danych na temat objawów i specyficznych problemów w wieku podeszłym.

• Ze względu na niewielkie nasilenie zaburzeń, Zespół Aspergera rzadko bywa diagnozowany przed pójściem dziecka do szkoły, gdzie najczęściej ujawniają się jego problemy związane z umiejętnościami interpersonalnymi i życiem towarzyskim.

• Najbardziej typowe objawy występują w młodym wieku, później w miarę kształtowania się indywidualnych cech mogą się zmieniać, zanikać (rzadko nawet całkowicie), często zaciemniając obraz zaburzenia, dlatego diagnoza w dorosłym wieku jest jeszcze trudniejsza niż w dzieciństwie i wymaga przeprowadzenia profesjonalnej diagnozy.

• Zespół Aspergera jest stosunkowo „młodą” jednostką nozologiczną. To, jak również niewielki stopień wyrazistości objawów, brak wykwalifikowanych specjalistów i zespołów specjalistów powoduje, że znaczna część dorosłych nie jest świadoma przyczyny swoich problemów lub otrzymują inną, nieprawidłową lub znacznie zawężoną diagnozę, gdy nasilenie wtórnych zaburzeń staje się nie do zniesienia i decydują się szukać pomocy specjalistycznej.

• Znane są już przekazy Temple Grandin, Dietmara Zöllera, Donny Wiliams i wielu, wielu innych. Ich wypowiedzi ukazują szczególnie wyraziście problemy osób dotkniętych autyzmem.

• Większość podobnie cierpiących z powodu autyzmu dziecięcego osób nie ma szans by nam przekazać, czego doświadczają. Brak mowy, umiejętności pisania, upośledzenie umysłowe nie pozwalają powiedzieć nam, co przeżywają.

• "Autyzm jest czymś, czego nie mogę widzieć. Nie pozwala mi znaleźć i użyć moich własnych słów wtedy, gdy tego chcę. Albo powoduje, że używam wszystkich tych słów i głupich rzeczy, których nie chcę mówić.

• Autyzm powoduje, że czuję wszystko na raz nie wiedząc co czuję. Lub odcina mnie całkowicie od odczuwania czegokolwiek.

• Autyzm powoduje, że słyszę słowa innych ludzi lecz nie jestem zdolna zrozumieć, co te słowa znaczą. Lub autyzm zmusza mnie niejako do wypowiadania moich własnych słów nie wiedząc co mówię lub nawet co myślę.

• Autyzm odcina mnie od myśli a nawet od ciekawości tak, że wierzę iż nie myślę i nie jestem niczym zainteresowana. Lub autyzm powoduje, że mój umysł niemal eksploduje od gwałtownej potrzeby powiedzenia co myślę lub pokazania, czym jestem zainteresowana... lecz nic nie wychodzi... ani na mojej twarzy ani w oczach ani w słowach.

• Autyzm odcina mnie od mojego własnego ciała i nic nie czuję. Autyzm może też spowodować, że odczuwam wszystko tak intensywnie, że jest to aż bolesne.

• Autyzm powoduje, że tracę czasem poczucie własnego "ja" i jestem tak przytłoczona obecnością innych ludzi, że nie mogę odnaleźć samej siebie. Autyzm może też spowodować, że jestem tak całkowicie świadoma siebie, że świat obok mnie staje się zupełnie obojętny i znika.

• Autyzm jest jak huśtawka. Kiedy jest na górze lub na dole, nie mogę widzieć całego życia. Kiedy mija środek, mogę rzucić spojrzenie na życie, jakie bym miała, gdybym nie była autystyczna.

Terapia

• Terapia behawioralna

• Metoda Opcji Kaufmanna

• Terapia Integracji Sensorycznej

Terapia dziecka z autyzmem opiera się na trzech podstawowych zasadach:

1. Przygotowanie rodziców do pracy z dzieckiem poprzez wyjaśnienie im zachowań dziecka.

2. Rozszerzeniu form kontaktu z dzieckiem, przede wszystkim kontaktu fizycznego.

3. Stymulacji dziecka do kontaktów społecznych.

• Główną podstawą terapii behawioralnej stanowią ogólne prawa uczenia się.

Dzieci autystyczne mają zdolności uczenia się - tak jak inni ludzie - o ile znajdują się w specjalnie przystosowanym dla siebie środowisku. Środowisko to składa się z miejsc, w których dzieci przebywają, na co dzień, a różni się od normalnego tylko na, tyle, aby stało się dla niego bardziej funkcjonalne. W środowisku takim zapotrzebowanie na wykonanie jakiegoś zachowania przez dziecko powinno być wyraźne i zrozumiałe dla dziecka.

To, że dzieci autystyczne ponoszą porażki w normalnym środowisku, a odnoszą sukcesy w środowisku specjalnie dla ich zorganizowanym, wskazuje na to, że ich problemy mogą być widziane bardziej jako niedopasowanie pomiędzy ich systemem nerwowym a normalnym środowiskiem, niż jako choroba.

W terapii behawioralnej można wyróżnić trzy podstawowe cele:

1. Rozwijanie zachowań deficytowych,

2. Redukowanie zachowań niepożądanych,

3. Generalizowanie i utrzymywanie efektów terapii.

• Zachowaniami deficytowymi nazywamy te zachowania, które uważa się za normalne i pożądane u dziecka w pewnym wieku i w pewnych okolicznościach, a które u dziecka autystycznego występują zbyt rzadko lub nie występują w ogóle (np. prawidłowa mowa, okazywanie uczuć, zabawa, itp.).
  
  Zadaniem terapeuty behawioralnego jest kształtowanie u dziecka autystycznego jak największej liczby zachowań adaptacyjnych, które rozwiną jego niezależność i umożliwia mu efektywne funkcjonowanie w środowisku. Niepożądane zachowania dziecka powinny być zwalczane, ponieważ sprawiają kłopoty otoczeniu oraz nie sprzyjają nauce.

• W zwalczaniu niepożądanych zachowań stosujemy dwie podstawowe metody: Odbieranie dziecku czegoś, co lubi lub obdarzanie go czymś nieprzyjemnym. Zarówno jedno jak i drugie postępowanie powinno stanowić bezpośrednie następstwo złego zachowania się.

W edukacji dziecka autystycznego należy trzymać się podstawowych reguł behawioralnych.

1. Jeżeli chcemy, żeby zachowania występowały częściej, powinniśmy je systematycznie wzmacniać.

• Wzmocnienie jest czymś, co następuje bezpośrednio po pewnym elemencie zachowania i zwiększa prawdopodobieństwo jego ponownego wystąpienia.

• Są dwa rodzaje wzmocnień: pozytywne i negatywne. Wzmocnienie pozytywne polega na tym, że po danym zachowaniu następuje rzecz przyjemna, w przypadku zaś wzmocnienia negatywnego usuwamy rzecz nieprzyjemną.

• W pracy z dzieckiem stosujemy prawie zawsze wzmocnienia pozytywne. Można wyróżnić cztery rodzaje wzmocnień: pierwotne np.: jedzenie i picie; wtórne np.: pieniądze, żetony; socjalne np.: pochwały, uściski, pocałunki; Stymulujące np.: zabawki. Wzmocnienie powinno być stosowane, gdy dziecko zachowa się dobrze, bezpośrednio po tym, gdy się tak zachowa oraz w sposób wyraźny.

2. Zachowanie niepożądane nie powinno być wzmacniane.

3. Pojawienie się trudnego zachowania nie jest niebezpieczne, jeśli tylko nie jest wzmacniane.

4. Terapia behawioralna przebiega wg poszczególnych etapów:

· Wczesne rozumienie mowy - przygotowanie do nauczania,

· Trening imitacji - naśladowanie,

· Dopasowywanie i sortowanie,

· Imitacja werbalna,

· Rozwój rozumienia mowy i mowy czynnej; nazywanie obiektów i czynności,

· Pojęcia abstrakcyjne,

· Budowanie zdań i nauka odpowiadania na pytania,

· Umiejętności szkolne,

· Rozwój społeczny i nauka wspólnej zabawy,

· Czynności samoobsługowe.

5. Wybierając zachowania docelowe terapeuta powinien kierować się poszczególnymi zasadami:

· Ucz umiejętności, z których twój uczeń będzie mógł korzystać codziennie do końca życia,

· Ucz umiejętności, z których twój uczeń może skorzystać natychmiast,

· Zacznij od nauki umiejętności podstawowych,

· Ucz umiejętności komunikowania się,

· Ucz zachowań funkcjonalnych,

· Wybieraj takie zachowania, z którymi masz szansę sobie poradzić,

· Zachowania niepożądane muszą zostać skorygowane.

Metoda terapii behawioralnej jest tylko jedną z metod stosowanych w pracy z dziećmi autystycznymi. Jej stosowanie lub nie jest zależne od indywidualnych predyspozycji dziecka. Każde dziecko indywidualnie reaguje, dlatego różne są rezultaty jej stosowania.

Metoda Opcji Kaufmanna

• „ Kochać kogoś, znaczy być z nim szczęśliwym”

• Metoda Opcji jest raczej pewnym poglądem filozoficznym, „punktem widzenia”, kluczem do rozumienia całej istoty związku między dzieckiem autystycznym, jego rodzicami , rodzeństwem i terapeutami. Motto metody pokazuje jak wiele musi dokonać się w psychice rodziców od momentu, gdy stawiają sobie oni pytanie: „dlaczego właśnie nas dotknęło to nieszczęście”, do chwili gdy podejmują pracę na rzecz swojego dziecka i innych i gotowi są walczyć o zapewnienie im godnego miejsca.

• Metoda Opcji jest bardzo prosta w przekazie i bardzo trudna do zrealizowania. Wymaga radykalnej zmiany hierarchii wartości i zobaczenia niepełnosprawności swojego dziecka jako nowego wyzwania na własnej drodze życiowej.

• Metoda Opcji jest to przyśpieszona nauka przekraczania poszczególnych etapów, których osiąganie może trwać całe życie.

• Punktem wyjścia do pracy Metodą Opcji jest zrozumienie niemożności dziecka do komunikowania się w inny, będący bardziej do przyjęcia sposób. W ślad za zrozumieniem dziecka idzie świadomość, że poprzez swoje chaotyczne, bezładne ruchy nadaje nam ono różne komunikaty, o tym, że się boi, że czuje się mało bezpiecznie, że nie potrafi sobie poradzić z sygnałami, które ciągle do niego docierają. Dlatego na swój własny, prymitywny sposób odcina się od rzeczywistości, nie chce współdziałać i samo dostarcza sobie ubogich i prostych pobudzeń, na które reaguje. Rodzice, rozumiejąc swoje dziecko zniżają się do jego poziomu, próbują z nim razem na tym poziomie znaleźć porozumienie. Stosując Metodę Odzwierciedlania pokazują dziecku informacje o swojej akceptacji, o tym, że są do niego podobni.

• Metoda Odzwierciedlania sprowadza się do dokładnego naśladowania swojego dziecka. Klaśnięciem odpowiadamy na klaśnięcie, krzykiem na krzyk. W ten sposób pomagamy dziecku zauważyć nas i rozpoznać jako nie zagrażający element jego świata. Nie zagrażający, bo podobny i mieszczący się w świecie jego rytuałów.

• Jest to punkt wyjścia do bycia dostrzeżonym, a to z kolei stanowi podstawę do nawiązania dialogu. Nawiązanie dialogu może się odbywać za pomocą różnych metod, jednak autorzy Opcji sygnalizują ważność zachowania pewnej stałości, struktury, dlatego rozpoczęli pracę z dzieckiem w małym pomieszczeniu, gdzie czuje się ono bezpiecznie i gdzie nie ma możliwości rozpraszania uwagi.

• Wychodząc z założenia że dziecku autystycznemu brakuje granic siebie, zawężają oni granice świata do małej przestrzeni, gdyż wtedy łatwiej się w niej odnaleźć. Autorzy Opcji rezygnują z dotychczasowych dążeń i celów. Ich celem staje się wyrwanie dziecka z autyzmu. Najważniejsze mocne strony Opcji to wiara w zwycięstwo, miłość, niesamowita konsekwencja i intensywność pracy.

• Podstawą programu jest przez cały czas ta idea: dzieci pokazują nam drogę do środka a my im drogę na zewnątrz. W ten sposób tworzymy dwustronną więź i relację, która jest platformą dla rozwoju i edukacji. W ten sposób możemy uczyć nasze dzieci wszystkiego czego chcemy, osiągając większe sukcesy, szybciej i łatwiej.

• Kluczowymi elementami efektywnego wprowadzania programu jest optymistyczne nastawienie wolne od osądów. Nigdy nie stosujemy więc wobec naszego dziecka przykładania do jego rytualnych i powtarzających się zachowań etykietek takich jak niewłaściwe, złe itp. Jednocześnie szukamy możliwości,  a nie trudności wobec dziecka z którym pracujemy. Nie stawiamy granic przyszłości dziecka, otwieramy bramę dla nieograniczonego postępu i rozwoju.

Geneza Metody Opcji

• Barry Neil i Samahria Lyte Kaufman rozwinęli Metodę Opcji w latach 70-tych, kiedy specjaliści zdiagnozowali ich 18-miesięcznego syna Rauna jako głęboko autystycznego i umysłowo opóźnionego w rozwoju. Raun, który miał IQ poniżej 30, był też niemy. Lekarze powiedzieli Kaufmanom, że ich syn jest beznadziejnym przypadkiem na całe życie.

• Według książki jaką napisał Neil zatytułowanej Son - Rise: Miracle Continues Kaufmanowie nie pogodzili się z pesymistyczną diagnozą specjalistów, i zdecydowali się pracować z Raunem własną metodą.

• Obserwując jego zachowania stwierdzili, że ma kłopot z postrzeganiem świata. Pomyśleli , że gdyby karali go za autystyczne zachowania, nie chciałby szukać ich świata i wycofywałby się dalej. Dołączyli więc do Rauna w jego rytuałach, które sprowadzały się do kręcenia talerzami i kołysania się tam i z powrotem. Pracowali z nim przez 12 godzin dziennie w łazience, która miała monochromatyczne dachówkowe ściany i była wolna od elementów rozpraszających z wyjątkiem zabawek, które zostały umieszczone na wysokich półkach.

• Po dwóch i pół roku Raun nauczył się rozmawiać, rozwiązywać łamigłówki, nawiązywać kontakt wzrokowy i rozpoznawać siebie jako samodzielną osobę. Według Son - Rise: Miracle Continues, Raun nie miał już żadnych śladów autyzmu w 4 roku życia.

---