NOTATKA - ANTONI MAKARENKO
Działalność i życie.
Żył na przełomie XIX i XX wieku. (ur. 1303.1888 roku - zm. 1.04.1939roku )
Studiował na Instytucie Nauczycielskim w Połtawie w latach 1914-1917
Działalność pedagogiczna Makarenki.
Związana jest przede wszystkim z dwoma zakładami opiekuńczo -wychowawczymi: z kolonią Maksyma Gorkiego oraz Komuną im. Feliksa Dzierżyńskiego. Pracę swą rozpoczął na kolonii we wsi Tryby z niedostosowanymi społecznie wychowankami. Wśród mieszczących się tam dzieci byli: oskarżeni o gwałt, nierząd, fałszowanie dokumentów i o włóczęgostwo. Zakończył ją natomiast w Komunie w 1935 r. jako kierownik kilkuset osobowego zespołu wychowanków.
Poglądy na wychowanie Antoniego Makarenki.
Wychowanie ujmuje on jako proces społeczny mówi „Wychowuje wszystko: ludzie, rzeczy, zjawiska ”. Podkreślał, że wychowanie odbywa się wszędzie, na każdym metrze kwadratowym ziemi.
U Makarenki przedmiotem wychowania były dzieci -wymagające resocjalizacji. Od Maksyma Gorkiego przejmuje koncepcję człowieka, którą charakteryzuje ogromne umiłowanie ludzi. Ten humanizm przenika całą działalność wychowawczą Makarenki. Twierdzi on, że nie można patrzeć na dzieci przestępcze jak na odrębną kategorię ludzi. Swoich wychowanków traktuje jako ludzi skrzywdzonych przez los, nieszczęśliwych, pozostawionych samym sobie, a nie jako nieletnich przestępców.
Najważniejszym celem jego wychowania było ukształtowanie dzieci i ich życia według założeń ideologii komunistycznej oraz wychowanie człowieka szczęśliwego.
Formy wychowania Makarenki
a)Wychowanie człowieka szczęśliwego.
Według Makarenki człowiek nie ma prawa być nieszczęśliwym. Przeciwnie ma obowiązek być szczęśliwym. Cel ten można osiągnąć, gdy zrozumie się, iż szczęścia nie wygrywa się na loterii, przypadkowo pod wpływem tzw. sprzyjających okoliczności Szczęście jest rezultatem dużej pracy na sobą, nad innymi trzeba je sobie wypracować i je wywalczyć.
b)Wychowanie przez pracę.
Praca, która przez Makarenkę była rozumiana bardzo szeroko od czynności samoobsługowych, aż po wyspecjalizowaną pracę produkcyjną. Stanowiła fundamentalny element jego koncepcji wychowania człowieka szczęśliwego.
c) Wychowanie przez zabawę.
Twierdził, że zabawa jest zbliżona do pracy, ponieważ wdraża człowieka do tych wysiłków fizycznych i duchowych, które są niezbędne w pracy. Zabawę uważa on jako swoistą potrzebę dziecka i kolektywu. Pedagog stara się by życie powierzonych mu dzieci było jak najbardziej interesujące, radosne i porywające wypełnione fantazją oraz elementami gry. Dba o rozwój ich zainteresowań a także upodobań. Zabawa jest formą aktywności, która powinna przenikać życie wychowanków i stopniowo przeobrażać się w pracę.
d) perspektywa jako czynnik wychowania
Poczucie perspektywy dnia jutrzejszego, jutrzejszej radości uważał Makarenko za bodziec ludzkiego życia.” Kształtuje on trzy rodzaje perspektywy w wychowankach: bliższą, średnią i dalszą perspektywę. Aktywność i samopoczucie wychowanków zależy w dużej mierze od ich oczekiwań w bliskiej czy dalszej przyszłości.
e) Dyscyplina jako rezultat wychowania.
Jest ona według niego nieodłączną cechą życia społecznego. Przez dyscyplinę - rozumiał nie środek, lecz rezultat wychowania -ogólny wynik całej pracy wychowawczej. Dyscyplina wg niego to kategoria moralna, którą należy realizować przez wymagania, autorytet i regulamin.
- Wymagając wiele od człowieka tym samym wyrażamy mu swój szacunek,
- Autorytet powinien opierać na poczuciu obywatelskim, na znajomości życia dziecka pomocy dziecku i odpowiedzialności za jego wychowanie.
- Regulamin jest środkiem za pomocą, którego kolektyw organizuje zewnętrzne ramy postępowania.