CHOROBA HEINEGO - MEDINA
OSTRE ZAPALENIE ROGÓW PRZEDNICH RDZENIA
PORAŻENIE DZIECIĘCE
POLIOMYELITIS ANTERIOR ACUTA, PARALYSIS INFANTUM
W. Jakimowicz „Neurologia kliniczna”
EPIDEMIOLOGIA:
• obecnie z powodu szczepień w Polsce nie występuje
• 80 - 90% zachorowań było u dzieci pon. 10 r.ż, ale może wystąpić też u dorosłych
• przed 6 miesiącem nie widuje się (odporność od matki)
• rezerwuar :
człowiek
• droga zakażenia :
najczęściej droga pokarmowa
rzadziej błona śluzowa jamy nosowo - gardłowej
ETIOLOGIA:
• wirus polio :
należy do enterowirusów
PATOGENEZA:
• po wniknięciu wirus mnoży się w układzie chłonnym przewodu pokarmowego i jamie nosowo - gardłowej
• wiremia trwa ok. tygodnia
• przenika do układu nerwowego ok. 10 dni po zakażeniu i szerzy się wzdłuż włókien nerwowych
• uszkodzenie komórek rogów przednich rdzenia (gł. odcinek lędźwiowy i szyjny) i jąder ruchowych pnia mózgu
• obok komórek zniszczonych widoczne są komórki nie zajęte (wyjaśnia to przyczynę powstawania niedowładów pojedynczych mięśni, a nawet części 1 mięśnia)
• mniejsze zmiany też w :
korze ruchowej
pniu mózgu
zwojach podstawy
istocie siatkowatej
podwzgórzu
móżdżku
• w pierwszym okresie choroby występuje odczyn zapalny w oponie miękkiej
OBRAZ KLINICZNY:
• okres wylęgania :
3 - 35 dni (przeciętnie 5 - 20)
• postacie kliniczne :
zakażenie bezobjawowe
postać poronna
postać nieporażenna (oponowa)
postać porażenna
POSTAĆ BEZOBJAWOWA :
90 - 95% zakażeń
we krwi swoiste przeciwciała
POSTAĆ PORONNA :
3 - 5%
objawy zakażenia g.dr.odd.
zaburzenia żołądkowo - jelitowe
bóle mięśniowe
po kilku dniach objawy ustępują
wirusa stwierdza się w kale, a we krwi swoiste przeciwciała
POSTAĆ NIEPORAŻENNA (OPONOWA) :
początkowo objawy jak w postaci poronnej
potem po kilku dniach bezobjawowych pojawiają się objawy zespołu oponowego
objawy oponowe utrzymują się 5 - 10 dni
w PMR początkowo kom. wielojądrzaste, a potem 1 - jądrzaste
POSTAĆ PORAŻENNA :
najrzadsza (0,5 - 2%)
rozwój taki jak w postaci nieporażennej
w okresie najbardziej zaznaczonych objawów oponowych (ok. 8 dnia od pierwszych dolegliwości) pojawiają się porażenia
porażenia rozwijają się szybko
przed porażeniem mięśnie często bywają bolesne
często bolesne skurcze mięśni
skurcze antagonistów mięśni porażonych często mogą prowadzić do przykurczów i zniekształceń kończyn
często przeczulica
PMR jak w postaci oponowej (początkowo więcej komórek, a po 3 - 4 tyg. liczba komórek ↓, a pojawia się ↑ białka
• typ rdzeniowy :
porażone są głownie mięśnie obręczy biodrowej (częściej) i barkowej
porażenia są niesymetryczne
nie ma ciągłości w umiejscowieniu zmian chorobowych np. może być porażony 1 mięsień k. górnej i niedowład mm. kończyny dolej po stronie przeciwnej
najczęściej :
m. czworogłowy uda
m. piszczelowy przedni
mm. strzałkowe
trójgłowy łydki
zginacze podudzia
m. naramienny, trójgłowy i najszerszy grzbietu
przy porażeniu przepony i mięśni międzyżebrowych często zaburzenia oddychania
• typ opuszkowy :
porażenia jąder nerwów czaszkowych w pniu mózgu
najczęściej VII, IX i X
uszkodzenie ośrodka oddechowego może spowodować zaburzenia oddychania
ROZPOZNANIE:
•
RÓŻNICOWANIE:
• polineuropatia :
niedowłady są symetryczne
występują zaburzenia czucia
• zespół Guillaina - Barrego :
↑ ilości białka w PMR już w okresie początkowym , a w polio dopiero w 3 - 4 tyg. choroby (równocześnie ↓ pleocytoza)
• zakażenia wirusem ECHO i Coxsackie :
wywołuje aseptyczne zapalenie opon podobne do postaci oponowej poliomielitis
LECZENIE:
• leczenie objawowe :
zapewnić całkowity spokój
odpowiednie ułożenie kończyn (zapobieganie przykurczom)
ciepłe okłady łagodzą bóle mięśni
w razie potrzeby oddychanie wspomagane
w porażeniach opuszkowych oddechu tracheotomia i odsysanie wydzieliny
POWIKŁANIA:
•
ROKOWANIE:
• śmiertelność ok. 5%
• porażenia ustępują z różną szybkością
• źle rokują duże zaniki mięśniowe
PROFILAKTYKA:
•
PATRZ TEŻ:
4