ANATOMIA ĆW. 18.10-19.10.08r.
Płaszczyzny:
-PŁ.STRZAŁKOWA-dzieli ciało na str.lewą i prawą, Ruch: zgięcia ,wyprostu (duże stawy).
-PŁ.CZOŁOWA-dzieli ciało na przód i tył. Ruchy: odzwodzenie i przywodzenie.
-PŁ.POPRZECZNA-dzieli ciało na góre i dół. Ruchy: skrętne (tułów rotacja względem miednicy, miednica rotację względem tułowia).
Osie:
-Oś strzałkowa- od czubka głowy do podstawy
-Oś poprzeczna
-Oś pionowa
K.G mają swoje osie
Kierunki:
-cz.brzuszna- przód
-cz.grzbietowa- tył
-cz.przyśrodkowa - wew.ciała
-cz.boczna- zew. ciała
Brzegi:
-boczny
-przedni
-tylny
-łokciowy
-promieniowy
itd.
KOŚCI:
10kg.- kobiety
12kg.- męźczyźni
200 kości u dorosłych
270-300 u noworodków(ponieważ część kości nie jest zrośnięta)
FUNKCJA KOŚCI:
-podporowa
-przyczepy mięśni
-kości działają jako dźwignie
-ochronna (dla żeber,miednicy,mostka,czaszki,kręgosłupa).
-produkuje erytrocyty(płytki krwi, szpik zawarty w jamie szpikowej kości).
-kościec określa kształt i budowe ciała.
BUDOWA KOŚCI:
-jama szpikowa (szpik czerwony z wiekiem otłuszcza się i robi się żółty).
-tkanka kostna (zbita lub niezbita struktura).
-chrząstka (pokrywa powierzchnię stawową kości).
-okostna (pokrywa trzony , nasady kości[goła kostna]).
-naczynia krwionośne (w okol.chrząstek i okostnej)
sama chrząstka nie jest ukrwiona.
-nerwy(okostna jest jest b. unerwiona, chrząstaka nie jest unerwiona)
Kość jest elastyczna , sprężysta, słabo odporna na zginanie, szybko się regeneruje ,duża zdolność kostnienia (zrostu)
osteoblasty-kościotwórcze
osteoklasty-kościogóbne
Kość można przeszczepiać, wydłużać
Kość musi być w ciągłym ruchu -zwiększenie w obrębie okostnej-zmineralizowna,ukrwiona, lepsze odrzywienie
Bezruch powoduje odwapnienie(samoistne zlamanie), zmineralizownie kości
KSZTAŁT KOŚCI: (w zależności od budowy)
-K.DŁUGIE -wydłużony kształt budują całe kończyny(trzon, nasada bliższa i dalsza)[k.ramienna, k.udowa]
istota zbita -buduje pow. zew.trzonu . cz.pow.wew. trzonu (dochodzi do nasady, obejmuje cz. zew. nasady)
istota gąbczasta -buduje wew. pow.nasady kości
-K.KRÓTKIE -drobne kosteczki, odc.b.ruchomy[przejście goleni w stopę]
-K.PŁASKIE -f-cja ochronna[czaszka, łopatka, mostek, k.miedniczna]
-K.RÓŻNOKSZTAŁTNE -[k.skokowa, k.stępowa]
-K.PNEUMATYCZNE -[szczeka, k.sitowa, k.klinowa]
BUDOWA WEWNĘTRZNA:
?-trajektorie -(umowne linie wobrębie kości) względem sił rozciągania i nacisku
-zbudowana z umownego minimum i maximum
-zdolnosć odkształcania się (pod wpływem dużego obciążenia)
OKOSTNA:
-błona pokrywa trzony kości
-silnie unerwionna i unaczyniona
warstwy:
-zew. -włuknista, przechodzi w torebkę stawową
-wew. -kom.rozrodcze, daje lepszy rozwój , odrzywia chrząstkę stawową
funkcje:
-chroni kość
-odrzywia
-regeneruje kości
SZPIK KOSTNY: 2,5kg.
wraz z wiekiem ilość szpiku wzrasta
-czerwony - wytwarza erytrocyty, granulocyty [wyst. w k.płaskich, żebrach, czaszce, łopatce, trzonach i dużo w końcach k.długich]
-żółty - zawiera b.dużo kom. tłuszczowych[wyst.w nasadach i trzonach k.długich]
KOMÓRKI SZPIKU:
-osteoblasty-kościotwórcze
-osteoklasty-kościogóbne
-erytroblasty-kom. z których powst. erytrocyty
-mieloblasty-kom.z których powst. granulocyty
-kom.tłuszczowe
-megakariocyty-kom.z których rozpadu powstają trombocyty
POŁĄCZENIA KOŚCI:
-ścisłe - nieruchome [więzozrosty, tk.łączna]
więzozrosty:
-włukniste - błona międzykostna przedramienia, możliwe delikatne ruchy (dwie kości łączą się w silną tkankę)
-sprężyste - więzadła żółte ,wyst.miedzy łukami kręgów
-szew - łączy kosci ciemieniowe głowy
-wklinowanie - zęby
-chrząstkozrosty - tkanka szklista->materiał łączący mostek z zebrami
-kościozrosty -skostnienie wiezozrostu lub chrząstkozrostu np. k.ciemieniowej
-wolne - ruchome [stawy]
połączenie stawowe główki z panewką, jedna kość względem drugiej może się poruszać
dwie pow.stawowe pokryte chrząstką szklistą mają wiekszą lub mniejszą ruchomość
CHRZĄSTKA:
-nie jest ukrwiona i odżywiona
-b.gładka
-ulega zniszczeniu tylko gdy jest jakaś patologia
Rzepka - najwieksza chrząstka stawowa
FUNKCJE CHRZĄSTKI:
-ochrania stawy
-umożliwia płynny i bezbolesny ruch w stawie
-nawilżana przez maść stawową
JAMA STAWOWA:
-różna budowa-wyróżniamy większą , mniejszą
-podzielona krążkiem stawowym
-umożliwia ruch
-szczelinowata przestrzeń wypełniona jamą stawową
-najwieksza jama stawowa w St.kolanowym-300ml.płynu
TOREBKA STAWOWA:
-łączy oba końce kości
-ogranicza staw od otoczenia
-zbudowana z dwuch warstw :
zew. [przechodzi w okostną, więzadła stawowe] cz.mocniejsza torebki stawowej
wew.[błona maziowa-miękka , pofałdowana , przesówalna , wytwarza kosmki maziowe i kaletki, wydziela maść stawową(nawilża staw)]
NIE STAŁE SKŁADNIKI STAWU:
Kolano-6 wiezadeł
Paliczki-2 w.poboczne
-pasma
-części błony włuknistej torebki stawowej
FUNKCJA WIĘZADEŁ:
-stabilizuje staw
-zabezpieczają staw przed nadmiernymi i niefizjologicznymi ruchami
-chamuje nadmierne ruchy
-utrzymują kosci w prawidłowym położeniu
-wzmacniają torebkę stawową
-zabezpieczają końce kości przed oddalaem się od siebie
-prowadzi ruch w żądanym kierunku
OBRĄBKI STAWOWE:
-zbudowane z chrząstki włuknistej
-obrąbek st.biodrowego daszek nad stawem zwiększa pow. stawu i zabezpiecza staw
KRĄŻKI STAWOWE:
-element niesteły stawu
-galaretowata, gąbeczka
-dzieli jamę stawu na dwie komory
-występuje w spojeniu łonowym, st.promieniowo-nadgarstkowym, między kręgami
ŁĄKOTKI STAWOWE: [w kolanie]
-substancja galaretowata
funkcje:
-amortyzuje
-ułatwia ruch w st.kolanowym
-wyrównuje źle dopasowane pow.stawowe
-chroni staw przed urazami
Częste ulegają urazowi przedewszystkim przyśrodkowe
RUCHY W STAWACH:
wyróżniamy stawy dwu- lub trzy-osiowe
-Ruch ślizgania - b.scisłe przyleganie pow.stawowej np. nadgarstek, st.skroniowo-żuchwowy
-Toczenie [toczenie i ślizganie] - np.st.kolanowy (jedna kość po drugiej się przetacza ,następnie jest ruch ślizgowy)
-Obracanie - kuliste pow.stawowe np. st.biodrowy.
POWIERZCHNIE STAWOWE:
St.Zawiasowy (jednoosiowy)
-możliwe ruchy: zgięcie, wyprost
-uniemożliwiają ruchy boczne
-[st.międzypaliczkowe, st.ramienno-łokciowy, st.skokowy górny(zgięcie-stopa do góry, wyprost-stopa w dół), st.promieniowo-nadgarstkowy
St.Obrotowy (jednoosiowy)
-ruchy: pronacja, supinacja
-[st.promieniowo-łokciowy blizszy]
St.Śrubowy
-połączenie kręgu C1-C2
St.Kulisty (trzyosiowy)
->WOLNY
-st.ramienny
-płaska panewka
-duża głowa otoczona panewką
-silnie trzymany więzadłowo(zawieszony na więzadłach)
-b.wiele ruchów: zgięcie, wyprost, odwiedzenie, przywiedzenie, rotacja wew. i zew.
->PANEWKOWY
-st.biodrowy
-głęboka panewka(chroni)
-obrąbek stawowy
-posiada największą torebke stawową
-ograniczony więzadłami
-ruchy: zgiecie, wyprost, odwiedzenie, przywiedzenie, rotacja wew. i zew.
St.Siodełkowy (dwuosiowy)
-[st.nadgarstkowo-śródreczny kciuka]
-ruchy: zgięcie, wyprost, odwiedzenie, przywiedzenie
St.Elipsoidalny (dwuosiowy)
-[st.nadgarstkowy]
-ruchy: zgiecie, wyprost, odwiedzenie, przywiedzenie
St.Płaski
-jedna i druga pow.jest płaska
-[k.krzyzowa, k.miedniczna, wyrostki stawowe kregosłupa]
St.Nieregularne
-[st.mostkowo-żuchwowy]
-ruchy: boczne, wysówanie i cofanie żuchwy, opuszczanie i podnoszenie żuchwy
Powierzchnia stawowa - pokryta chrząstką szklistą
Wyrostki poprzeczne służą do przyczepu mięśni i więzadeł
STRUKTURA KRĘGU:
-zbudowana z tkanki kostnej gąbczastej
-na zew. pokryty tkanką kostną gąbczastą zbitą
-wew. trzonu jest czerwony szpik kostny
-blaszki kostne ustawione sąpoziomo (zagęszczają się w miarę nacisku na kręgosłup)
FUNKCJA KRĘGOSŁUPA:
-ochronna dla rdzenia kręgowego
-rusztowanie
-podporowa dla czaszki
-przyczep żeber, mostka i innych kości
-miejsce przyczepu mięśni i więzadeł
-zwiększa zakres ruchu całego ciała
-lepsza amortyzcja
Im niżej - kręgi są grubsze i masywniejsze
33-34 kręgi
7C , 12Th , 5L , 4-5S
Stała ilość kręgów w kręgosłupie niezmienna
BUDOWA KRĘGÓW:
-trzon
-łuk
-otwór kręgowy (w odc.C jest największy kształt trujkątny, zmniejsza się w dół)
-wyr.kolczysty
-wyr.poprzeczne
-pow.stawowe (do poł. wyżej lub niżej leżacego kręgu)
TRZON:
-kostne
-masywna podpora na którym leży krążek międzykręgowy
-pow.dolna i górna są porowate, co umożliwia zrośnięcie się krążka z trzonem kręgu
-od góry do dołu zwiększa się średnica
-przód gładki i płaski
ŁUK KRĘGU:
-nasada -z wcięciem kręgowym górnym i dolnym
-naczynia krwionośne - do przebiegu naczyń krwionośnych i nerwowych
-blaszka
-wyr.kolczysty dochodzi do łuku kręgu ku tyłowi
miejsce przyczepu więzadeł i mm.
-wyr.stawowe - dwa górne i dwa dolne
pow.stawowa pokryta jest chrząstką szklistą
-wyr.poprzeczne - przyczep mm. i więzadeł
4-krzywizny:
-lordoza szyjna
-kifoza piersiowa
-lordoza lędźwiowa
-kifoza krzyżowa
wyrostki kolczyste w C-rozdwojone, L,Th-nie są rozdwojone
KRĄŻKI MIĘDZYKRĘGOWE:
-sprezyste otwory/trzony b.dobrze uwodnione
-zbudowana z chrząstki włuknistej
-z trzonami kręgów są połączone za pomocą b.cienkiej warstwy chrząstki szklistej
-wysokość krążków między kregami zwiększa się od góry do dołu
-krążki międzykręgowe wystepują między wszystkimi kręgami z wyjatkiem poł.miedzy C1-C2 i k.krzyzowej
-delikatnie wystaje po za kręgi
-idealnie wypełnia trzon kregu
-Krążki zbudowane są z pierścienia włuknistego
-część obwodowa krążka zbudowana z koncentrycznie ułozonych blaszek
w odc.L składa się z 10-12 blaszek, b.silnie zrośniętych ze sobą
utrzymuje jędro miażdżyste we właściwym położeniu.
FUNKCJE PIERŚCIENIA WŁÓKNISTEGO:
-b.silnie przytrzymuje i otacza jądro miażdżyste
-tworzy elastyczną cz.krążka
-łączy trzony kręgów, tworząc funkcjonalną jedną całość
-dzieki elastyczności , umożliwia niewielkie ruchy jednego kręgu względem drugiego
-chamuje nadmierne ruchy
-zapewnia właściwe połączenie jądra miażdżystego
-otacza j.miażdżyste, które zbudowane jest z tkanki szklistej
przesunięcie j.miażdżystego może spowodować:
-przeciążenia kręgosłupa
-uciśnięcie n.rdzeniowego, co może spowodować porażenie mięśni
przesunięcie j.miażdżystego tylno-boczne może spowodować:
-rwe kulszową - ucisk na n.kulszowy przez j.miażdżyste
Problemy z kręgosłupem, bóle przy skręcie spowodowane przez siedzący tryb życia, mało ruchu, złe odżywianie
FUNKCJE JĄDRA MIAŻDŻYSTEGO:
-podtrzymuje wyzej lezacy krąg
-pośredniczy w wymianie płynów między krązkiem, a trzonami kregowymi
-amortyzuje napiecia i naciski, rozkłada siły równomiernie na wszystkie str.
-jądro miażdżyste zajmuje 50-60% całej pow.krążka
-wysokość krążków: C- 4mm. , L-12mm.
-nie lubią pozycji siedzącej (przeciążeń), stojącej (dźwigamy ciężary)
-najlepsza pozycja - leżąca
KRĄG SZYJNY:
Kręgi środkowe typowe - 3,4,5,6
C7 ma najdłuższy wyr.kolczysty (upodabnia sie do Th)
cechy charakterystyczne:
-niski, wklęsło-wypukły trzon
-duży trójkątny otwór kręgowy
-cienkie łuki kręgowe
-wyr.poprzeczne rozdwojone - zakończone guzkami: przednim i tylnym
wyr.pop. mają otwory dla żył kręgowych, tętnic
-bruzda dla nerwów rdzeniowych
-łuk
-wyr.kolczysty - leży prawie poziomo, jest rozdwojony na końcu i zakończony guzkami
-wyr.stawowe górne i dolne, mają skośnie ustawione pow.stawowe
tylne ku górze, przednie do dołu
-pow.stawowe górne mają owalny kształt
KRĘGI SZYJNE - CERVICALIS
C1 - ATLAS
Ruchy: zgięcie i wyprost głowy
cechy charakterystyczne:
-brak trzonu
-brak wyr.kolczystego
-kształt pierścienia
-brak.wyrostków stawowych , za to są powierzchnie stawowe górne i dolne
-łuk przedni - na nim jest guzek przedni
-łuk tylny - na nim jest guzek tylny
-cz. boczne b.masywne, ponieważ spoczywa na nich czaszka
-otwór kręgowy - największy ze wszystkich kręgów
-brak guzków
-brak bruzdy nerwu rdzeniowego
C2 - AXIS
Ruchy: obrotowy, ruch skretny głowy na zsadzie śruby - C2 wkreca się w C1
cechy charakterystyczne:
-duży trzon , wydłużony w postaci wyrostka zakończony pow.stawową - zwany zębem
na zębie jest pow.stawowa do połączenia z łukiem przednim C1
-długi wyrostek kolczysty, rozdwojony
-brak wyrostków stawowych górnych , za to są powierzchnie stawowe górne
-wyr.stawowe dolne
-brak guzków i bruzgy nerwu rdzeniowego
-otwór kręgowy
-łuk
KRĄG PIERSIOWY:
-wysokość trzonów jest dużo wyższa, ma klinowaty kształt (węższe z przodu, szersze z tyłu)
-trzon jest bardziej płaski, ma charakterystyczne dołeczki (dołki żebrowe) do poł.z żebrami (trzon łączy się z głową żebra), (dołek żebrowy górny i dolny).
-owalny, okrągły otwór kręgowy, mniejsza średnica niżw odc.C
-wyr.poprzeczne b.duże, b.mocne, zgrubiałe na końcach
-przednia pow.wyrostków poprzecznych mają dołki żebrowe, łączą się z guzkiem żebra
-wyr.stawowe masywne, ustawione są w płaszczyźnie czołowej (górne do tyłu, dolne do przodu)
-wyr.kolczysty masywny, duży, mocno zagięty, dachówkowato zachodzą na siebie , skierowane do dołu
[trzony-głowa żebra, wyr.pop-guzek żebra]
KRĄG LĘDZWIOWY:
-b.duży trzon
-niewielki, trójkątny otwór kręgowy
-wyr.poprzeczne zredukowane, za to są wyr.żebrowe(wyr.dodatkowy)
-wyr.stawowe górne i dolne ustawione prawie pionowo
górne - skierowane tylnie i przyśrodkowo
dolne - skierowane przednio i bocznie
-wyr.kolczysty duży , masywny, większy niż w Th, ustewiony prawie pionowo
-wyr.suteczkowate - znajdują się po str.bocznej wyr.stawowych górnych
[L1-L2 tworzy się stożek rdzeniowy otwór robi się co raz węższy, mniejszy]
KRĘGI:
C
trzony:niskie, wklęsło-wypukłe
w-k:krótki, ustawiony poziomo
w-p:niewielkie z otworem, rozwidlone, mają bruzde dla n.rdzeniowego
w-s:ustawione skośnie pod kątem 45stopni
otwór:duży trójkątny
TH
trzony:klinowaty, płaski, węższy z jednej str.,szersze z drugiej str., dołki żebrowe dla głowy żebra
w-k:długi, zachodzą dachówkowato na siebie
w-p:mocne, z dołkami żebrowymi dla guzka żebra
w-s:ustawione w płaszczyźnie czołowej, górne-do tyłu, dolne-do przodu
otwór:okrągły
L
trzony:duże, nerkowate,owalne, największe ze wszystkich, płaskie
w-k:masywny, poziomo ustawiony
w-p:uwstecznione w posteci wyr.dodatkowych
w-s:ustawione pionowo, górne-do tyłu i przyśrodkowo, dolne-do przodu i bocznie
otwór:trójkątny/trapezowy, mały, im niżej tym bardziej się zmniejsza
KOŚĆ KRZYŻOWA:
-powstaje ze zrośnięcia 5 kręgów krzyżowych (ok.20r.ż)
między nimi nie ma krążków międzykręgowych
-kształt klina wciśnięty między kośćmi miednicy(tworzą st.krzyżowo-biodrowy)
-silnie uwypuklona ku tyłowi
-tworzą kifoze
-ostatni krążek międzykręgowy leży między L5-S1
-k.krzyżowa lezy pochyło w stosunku do odc.L
-prawidłowe ustawienie 120stopni między pow.k.krzyżowej, a trzonami kręgów L(kąt lędzwiowo-krzyżowy)
Zbytnie ustawienie k.krzyżowej tworzy:
-kręgozmyk - zsunięcie kręgu L5
-bóle kregosłupa - wysunięcie j.miażdżystego
K.KRZYŻOWA:
-duża, masywna kość
-składa się z 6 części
PODSTAWA:
1.
-trzon owalny
-wyr.stawowe górne
-guzek - odpowiednik wyr.kolczystego
-otwór kręgowy - trójkątny, b.mały
-wyr.pprzeczne zlewają się tworząc jedną wielką masę (części boczne k.krzyżowej)
-bocznie leżą skrzydła k.krzyżowej
Na pow.miednicznej występują:
-kresy poprzeczne (linie poprzeczne)
-otwory krzyżowe (otwory kregowe)
Pow.tylna:
-wyr.kolczyste zredukowane do guzków, które zlewają się tworząc grzebień krzyżowy przysrodkowy
-bocznie od grzebienia leży grzebień krzyżowy pośredni
-odpowiednikiem wyr.stawowych dolnych są rożki krzyżowe, które otaczają rozwór krzyżowy
-boczna część k.krzyżowej to pow.uchowata dla połaczenia z kością miednicy tworzy st.krzyżowo-biodrowy (płaski)
KL.PIERSIOWA:
-kształt stozka
kształt zależy od:
-ukszałtowania kośćca
-wdechu i wydechu
-budowy
-grubości kośćca
-Kl.piersiowa otacza wszystkie narządy wew. (żołądek, wątrobę itd.)
otwory:
-od góry - wychodzą naczynia krwionośne
-od dołu - zamknięta błoną przeponową
BUDOWA:
-mostek - przód
-żebra - bok
-kręgosłup piersiowy - 12 kręgów Th
ŻEBRA:
-b.sprężyste listewki kostno-chrzęstne, których jest 12
w tym 7 żeber prawdziwych - łączą się bezpośrednio z mostkiem
5 par żebra żekome - łączą się pośrednio z mostkiem (najpierw łączą się w jedną chrząstke, a potem z żebrem )
BUDOWA TYPOWEGO ŻEBRA:
-głowa żebra z dołkami zebrowymi dla połączenia z trzonami kręgów Th
jedno żebro wpasowuje się między dwa trzony kregów
-szyjka żebra
-guzek żebra łączy się z wyr.poprzecznym
-wydłużony trzon - cienki, spłaszczony, wygięty (tzw.kąt żebra)
-na końcu przednim chropowata powierzchnia dla połączenia z mostkiem
-poł.chrzestne - elastyczne, spreżyste w połączeniu z mostkiem
MOSTEK:
-zawiera szpik czerwony
-składa się z 3 części: połączone chrząstkozrostem
rękojeść
-służy do przyczepu mięśni dla połaczenia z obojczykiem
-na pow.górnej ma wcięcie szyjne
-dwie pow.stawowe dla obojczyków
-niżej poł.dla jednego żebra,jeszcze niżej dla drugiego żebra - obie pokryte chrząstką szklistą
grubsza - w poł.z obojczykiem
cieńsz - w poł.z żebrami
trzon mostka
-na pow.bocznych są wcięcia pokryte chrząstką szklistą dla poł.z żebrami 2-6
-drugie żebro lezy na granicy między rękojeśćcą, a trzonem
wyrostek mieczykowaty
-od tyłu część przepony przyczepia się na pow. górnej
-wcięcie dla 7 żebra
Między rękojeśćcą, a trzonem mostka chrząstka ma 4-5mm.
WIĘZADŁA KREGOSŁUPA:
W.PODŁUZNE PRZEDNIE:
PP:guzek gardłowy k.potylicznej
PK:pow.miedniczna k.krzyżowej
F-CJA:Hamuje wyprost kregosłupa, łączy trzony kręgów
W.PODŁUŻNE-TYLNE:
PP:brzeg przedni otworu wielkiego k.potylicznej
PK:kanał krzyżowy
F-CJA:Hamuje zgięcie kręgosłupa
W.ŻÓŁTE:
PP:łuk wyżej leżącego kręgu
PK:łuk niżej leżącego kręgu
F-CJA:Hamuje zgięcie, wspomaga pracę prostowników, działa na zasadzie gumki, zespajają kręgi
W.NADKOLCOWE:
PP:wyr.kolczyste od C7 (przez wszystkie wyr.kolczyste Th,L ,aż do k.krzyżowek)
PK:grzebień pośrodkowy k.krzyżowej
F-CJA:Hamuje ruch zgięcia
W.MIĘDZYKOLCOWE:
Łączy wyr.kolczyste, między jednym, a drugim
F-CJA:Hamuje zgięcie
W.MIĘDZYPOPRZECZNE:
Łączy wyr.poprzeczne
F-CJA:Hamuje ruch zgięcia bocznego kręgosłupa
POŁĄCZENIA KRĘGOSŁUPA Z CZASZKĄ:
C1-C2 - delikatne rotacje
stawy głowy:
górny - zgięcie i wyprost
tworzą go kłykcie potyliczne z dołkami stawowymi kręguC1
dolny - ruchy rotacji
tworzą go dwa stawy szczytowo-obrotowe, pośrodkowe i dwa st.szczytowo-obrotowe boczne
jest to poł.C1-C2
WIĘZADŁO KRZYŻOWE KREGU SZCZYTOWEGO (C1):
-cz.pozioma:
Pow.przyśrodkowa kręgu
F-cja:utrzymuje ząb w prawidłowym położeniu
-cz.pionowa:
PP:brzeg przedni otworu wielkiego k.potylicznej
PK:pow.tylna C1
F-cja:Utrzymuje ząb w prawidłowym położeniu, zapewnia ruchomość