22.10.2012

Wykład 2

1. System ubezpieczeń - sprawy organizacyjne:

• Egzamin: test wielokrotnego wyboru,

• 30 pytań - 23 minuty

• Pytania o zasadnicze rzeczy, ale trzeba je dobrze znać

• Egzamin zerowy: nie wiadomo czy będzie

• Materiału z ćwiczeń nie będzie na egzaminie

• Konsultacje: wtorki w godzinach 18.00-19.00 501D

• Jest też w piątek 8.00-11.30

• Wykład jest nieobowiązkowy:

• Nie będzie list

• Ale będzie wynagrodzenie za problemowe pytania i odpowiedź + 1pkt na egzamin za każde

• Literatura:

• Ubezpieczenia gospodarcze, Praca zbiorowa pod redakcją T. Sangowskiego. Poltext, Warszawa 2001

• Podstawy ubezpieczeń, tom I - mechanizmy i funkcje, praca zbiorowa pod redakcją J. Monkiewicza, Poltext, Warszawa 2000

• Ubezpieczenia, Rynek i ryzyko. Praca zbiorowa pod redakcją W. Ronki-Chmielowiec, PWE, Warszawa 2002

• Banasiński A. Ubezpieczenia gospodarcze Poltext, Warszawa 1996

• Ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o działalności ubezpieczeniowej, „Dziennik ustaw” nr 142. poz. 1151. z późniejszymi zmianami

• Kowalewska E. Sangowski T. Prawo ubezpieczeń gospodarczych, LexisNexis, Warszawa 2004

• System ubezpieczeń społecznych, Zadania podstawowe, Praca zbiorowa pod redakcją G. Szpor.

System ubezpieczeń:

• Od systemu ubezpieczeń nie można uciec, zawsze będzie nas dotyczył, ponieważ pewna jego część jest obowiązkowa.

• System:

• Zbiór elementów powiązanych ze sobą w taki sposób, że stanowią one całość zdolną do funkcjonowania w określony sposób

• Zbiór elementów wraz z relacjami zachodzącymi pomiędzy elementami

• Organizacja systemu:

• Organizacja systemu to jego struktura w formie sieci relacji miedzy elementami oraz własności tych relacji

• W strukturze systemu mogą występować podsystem, czyli elementy systemu, które same są systemami.

• Organizacja systemu:

• Organizacja systemu to jego struktura w formie sieci relacji między elementami oraz własności tych relacji

• W strukturze systemu mogą występować podsystemy, czyli elementy systemu, które są systemami

• System którego elementami są inne systemy jest nadsystemem

• Pytanie na egzamin:. Ubezpieczenia rentowe funkcjonujące w ramach ubezpieczeń społecznych są

• A) Podsystemem

• B) Systemem

• C) Nasystemem

• System ubezpieczeń:

• Megasystem - system ubezpieczeń w skali globalnej - metoda zarządzania ryzykiem w skali najszerszej (ryzyko światowego systemu gospodarczego, ryzyko zdrowia ludzkości, ryzyko starzenia się społeczeństw)

• Ryzyko długowieczności:

• Kapitału może zostać a może też nie starczyć, - dlatego nie powstają zakłady emerytalne potrzebne do wypłacania środków

• Niemiecki system był dobry, ale do czasu, kiedy długość życia się znacząco nie wydłużyła

• Obecnie 4,4% osób odkłada dodatkowo na emeryturę a jeszcze niedawno było ich 3,9%

• Makrosystem - ryzyko w skali danego kraju, społeczeństwa, gospodarki

• Państwo poprzez obligacje, które są często wykupywane przez OFE roluje swój dług Mezosystem - ujęcie produktowe ubezpieczeń - jako odzwierciedlenie ujęcia branżowego - produkty ubezpieczeń gospodarczych - osobowych, majątkowych z dalszymi podziałami na transportowe, finansowe, a także ubezpieczeń związanych z pracą i zdrowiem

• Mikrosystemy - aplikacja ubezpieczeń, (czyli tworzenie systemów ubezpieczeń) w podmiotach gospodarczych, Np. w przedsiębiorstwach bankowości, finansach publicznych, gospodarczych domowych

• Ubezpieczenia a cechy systemu:

• Ubezpieczenie:

• Urządzenie gospodarcze zapewniające pokrycie przyszłych potrzeb majątkowych

• Potrzeby majątkowe pokryte przez ubezpieczenie powstają u poszczególnych jednostek przez odznaczające się pewną prawidłowość zdarzenie losowe

• Pokrycie potrzeb poprzez ubezpieczenie następuje na drodze rozkładu ciężaru tego pokrycia na wiele jednostek, którym te same zdarzenia zagrażają

• System ubezpieczeń:

• Ubezpieczenia tworzą system - główne elementy systemu ubezpieczeń tworzą określoną strukturę i wykazują określone relacje z innymi elementami

• Podmioty zapewniają ochronę ubezpieczeniową (zakłady ubezpieczeń, fundusze ubezpieczeń i zarządzające nimi podmioty)

• Ubezpieczeni pozostający pod ochroną ubezpieczeniową (ochronie podlegają dobra osobiste i dobra majątkowe)

• Ubezpieczający (zawierają umowy - nie zawsze tożsami z ubezpieczeniami)

• Płatnicy składek ubezpieczeniowych

• Płatnik finansujący świadczenia z tytułu ubezpieczeń Np. NFZ

• Pośrednicy ubezpieczeniowi (różne formy pośrednictwa)

• Agent zaproponował prywatne ubezpieczenie - to też jest pośrednictwo

• Nadzór finansowy (w zależności od modelu może być wyodrębniony nadzór ubezpieczeniowy)

• Podmioty wsparcia prawnego i ochrony interesu ubezpieczonych (rzecznicy, fundacje, stowarzyszenia ochrony różnych grup interesów, biura narodowe)

• Organizacje samorządu ubezpieczeniowego (zrzesza ubepzieczycieli, produktów ubezpieczeniowych, zrzeszenia innych grup - Np. prawników ubezpieczeniowych, aktuariuszy)

• Inne podmioty systemu ubezpieczeń (podmioty likwidujące / naprawiające szkody, świadczeniodawcy, podmioty szkoleniowe)

• System ubezpieczeń czy systemy ubezpieczeń:

• Jest jeden system zdaniem prowadzącego

• Wg teorii systemów - występują systemy i subsystemy

• Różne systemy ubezpieczeń:

• Zachodzą na siebie oraz są od siebie zależne

• Częściowo się uzupełniają

• Mogą być rozwiązaniami ogólnogospodarczymi i ogólnospołecznymi albo technicznymi i indywidualnymi

• Ogólnogospodarczy - wpływa na relacje gospodarcze w skali makrogospodarki

• Np. obowiązkowe składki ZUS

• Ogólnospołeczne

• Np. OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

• Techniczne - jednakowe dla bardzo wielu podmiotów

• Ogólne warunki ubezpieczenia

• Indywidualne - dotyczy konkretnych podmiotów

• Wysokość składki

• Subsystemy ubezpieczeń występują najczęściej w ubezpieczeniach majątkowych

• Szerokie ujecie systemów:

• System ubezpieczeń gospodarczych

• System ubezpieczeń społecznych

• System ubezpieczeń zdrowotnych

• Ujecie ubezpieczeń - przykład:

• Ubezpieczenia zdrowotne vs Ubezpieczenia gospodarcze:

• Metoda ubezpieczeniowa - duża grupa podmiotów wpłaca składki, z których tworzy się fundusz ubezpieczeniowy i jest wypłacane odszkodowanie.

• Różnice:

• Opierają się na różnych regulacjach prawnych

• Podlegają różnym zasadom organizacyjnym (zdrowotne organizowanie przez władze publiczne, gospodarcze organizowanie przez podmioty prywatne)

• Różnią się sposobem i źródłami finansowani

• Różnią się celem społecznym funkcjonowania

• Odmienna technika organizacji (ustalanie ryzyka i wyceny)

• Punkty styczności:

• Przedmiot ubezpieczenia w ubezpieczeniach zdrowotnych i osobowych ubezpieczeń gospodarczych

• Substytucyjność i komplementarność usług ubezpieczeń gospodarczych w stosunku do ubezpieczeń zdrowotnych

• Możliwa do zastosowania technika ubezpieczeniowa

• Rynkowy charakter świadczenia usługi, jednocześnie oczekiwanie powszechności świadczonych usług

• System ubezpieczeń (ubezpieczenia gospodarcze, społeczne i zdrowotne) oparty na:

• Metodzie ubezpieczeniowej

• UWAGA:

• Pomimo używania nazwy ubezpieczenia nie każdy obszar systemu ubezpieczeń korzysta w takim samym stopniu z metody ubezpieczeniowej

• Metoda ubezpieczeniowa:

• Zasady:

• Solidarności (wszyscy, którym zagrażają te same ryzyka)

• Przezorności

• Ryzyka ubezpieczyciela - ubezpieczyciel ponosi finansowe konsekwencje realizacji ryzyka

• Główne założenia:

• Indywidualna kalkulacja ryzyka

• Indywidualne traktowanie wypłat odszkodowań

Finanse i Rachunkowość	Przedmiot: System ubezpieczeń (wykłady)
Rok akademicki 2012/2013	Semestr I
Dr D. Szewieczek	Autor notatki: lic. Krzysztof Podgórski

1

---