WZROST i ROZWÓJ GOSPODARCZY
Wahania koniunkturalne
Przyczyna zainteresowania: duża dolegliwość, ogromne koszty społeczne
Cel: poszukiwanie środków zaradczych
Zjawisko cykliczności w działalności gospodarczej: skala mikro, makro i globalna
Przykłady: okresowość wynikająca z cyklu życiowego
dzień - noc
cykl tygodniowy- stałe wolne dni od pracy (niedziele ch, piątki m, soboty ż)
cykl pogodowy
pory roku
cykl polityczny
cykl klimatyczny
cykl demograficzny
Okresowość w funkcjonowaniu organizacji
Okresowość w skali mikroekonomicznej (tzw. cykl świński - model pajęczynowy)
Przyczyny wahań koniunkturalnych
Wyjaśnienie tzw. systemowe:
Wszystkie systemy dynamiczne charakteryzują wahania, okresowe zmiany natężenia zjawisk
Ożywienie: Nie występuje bariera zdolności produkcyjnych. wzrost produkcji, zatrudnienia, inwestycji i konsumpcji. Globalny popyt nieznacznie przewyższa podaż. Wzrasta popyt na kredyt. Rosną ceny Optymizm.
Rozkwit. Inwestycje przestają rosnąć. Konsumpcja przestaje nadążać za wzrostem produkcji. Rosną zapasy, oszczędności. Szybki wzrost kursów papierów wartościowych.
Załamanie. Spadek kursu papierów wartościowych. Bankructwa. Banki ostrożniej udzielają kredytu. maleją inwestycje. Produkcja, zatrudnienie zaczynają spadać. Zdolności produkcyjne przekraczają popyt.
Depresja. Wysokie bezrobocie. Nie wykorzystane zdolności produkcyjne. malejące zapasy. Restrukturyzacja. Wycofywanie przestarzałego kapitału. Spadek kosztów produkcji. Spadek stóp procentowych.
Długość cyklu. Dawniej: 8 - 10 lat. Obecnie 3 - 4 lata
Zmiana przeciętnej charakterystyki cyklu koniunkturalnego po II wojnie światowej. Dłuższe fazy ekspansji, krótsze recesji.
“Uboczne” korzyści : Teoria oczyszczającej recesji (Schumpeter)
Teorie cyklu koniunkturalnego
Model mnożnika-akceleratora
Cykl Kondratiewa
Wzrost gospodarczy:
zwiększanie zdolności danego kraju do produkcji towarów i usług
Rozwój gospodarczy(aspekt szerszy):
Rozwój gospodarczy to wzrost gospodarczy i przemiany społeczno-polityczne
Analiza rozwoju gospodarczego obejmuje zagadnienia o charakterze jakościowym:
Struktury gospodarki: własnościowe, sektorowe, instytucjonalne
Porównania: kraje słabiej rozwinięte i kraje rozwinięte. Określenie czynników sprzyjających i przeszkód w rozwoju gospodarczym.
Analiza służy do formułowania polityki gospodarczej sprzyjającej rozwojowi:
Stan docelowy (pożądany)
Instrumenty polityki gospodarczej niezbędne do osiągnięcia celu
Czynniki wzrostu gospodarczego: sprzyjające - nie sprzyjające rozwojowi
Czynniki instytucjonalne:
system wartości, stan i system prawny, udział ludności będącej w orbicie gospodarki rynkowej
struktura gospodarki, proporcje rozwoju
Zasoby pracy:
sytuacja demograficzna: ilości w wieku przed-, po- i produkcyjnym, kwalifikacje, mobilność, umiejętności organizacyjne, umiejętność pracy zespołowej
teoria kapitału ludzkiego (wiedza i umiejętności)
Ziemia
jakość ziem,
bogactwa naturalne
Zasoby kapitału
ilość, struktura
wiek, nowoczesność
napływ kapitału zagranicznego (przyspiesza propagację postępu technicznego)
Korzyści skali
Funkcja produkcji Y= F( λK , λL )
λ Y < F( λK , λL ) , rosnące
λ Y = F( λK , λL ) , stałe
λ Y > F( λK , λL ) , malejące
Postęp techniczny
wiedza techniczna, wynalazki, innowacje (postęp techniczny w sensie technicznym i postęp techniczny w sensie ekonomicznym)
stymulowanie postępu technicznego: badania i rozwój
badania podstawowe -zastosowaniowe- wdrożeniowe
luddyści
Wymiana międzynarodowa
rynki zbytu, ew. korzyści skali, konkurencja, transmisja i wymuszanie postępu technicznego
Granice i koszty wzrostu
Thomas Malthus 1798
teoria:
wzrost produkcji żywności powoduje przyrost ludności, który wywołuje niedobory żywności, co powoduje głód i wymieranie ludności
(tzw. pułapka malthuzjańska)
ograniczoność zasobów naturalnych (Raport Rzymski 1970)
koszty wzrostu gospodarczego:
społeczne, ekologiczne (zanieczyszczenia, wymieranie gatunków roślin i zwierząt)
odwracalne i nieodwracalne
Koncepcja wzrostu zerowego.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl