CHOROBY UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO
I ONKOLOGICZNE
Erytropoeza płodowa
okres mezoblastyczny - - wysepki krwiotwórcze w pęcherzyku żółtkowym wytwarzają prymitywne erytroblasty z Hb embrionalną
14 dni - 3 m-ce
okres wątrobowy - - wątroba i krótko śledziona wytwarzają makrocyty z Hb płodową
2 m-ce i krótko po urodzeniu
okres szpikowy - - szpik wytwarza normocyty z Hb typu dorosłych
od 5 m-ca
Pozostałe elementy krwi
granulocyty - powstają od 2 m-ca życia płodowego
megakariocyty - powstają około 4 m-ca życia płodowego
limfocyty - 3 - 4 m-c życia płodowego
monocyty - po 4 m-cu życia płodowego
U noworodka czynność krwiotwórcza odbywa się wyłącznie w szpiku kostnym
Morfologia krwi u noworodka i niemowlęcia
|
Noworodek |
Niemowlę 3 miesiące |
Niemowlę 12 miesięcy |
Hb |
19,0-20,0g% |
11,0g% |
12,0g% |
Erytrocyty |
5-6 mln/mm3 |
4,5 mln/mm3 |
4,5 mln/mm3 |
Limfocyty |
20 tys./mm3 |
Poniżej 20 tys./mm3 |
4-10 tys./mm3 |
Płytki krwi |
150-350 tys./mm3 |
Podział niedokrwistości
I Niedokrwistość wskutek utraty krwi - pokrwotoczna.
II Niedokrwistość wskutek niedostatecznego wytwarzania krwinek czerwonych i hemoglobiny
- wskutek zaburzeń w gospodarce żelazem
- niedokrwistość megaloblastyczna
- niedokrwistość hypo- i aplastyczna
- niedokrwistość w przebiegu zakażeń
- niedokrwistość w niewydolności nerek
III Niedokrwistość wskutek nadmiernego rozpadania krwinek czerwonych - niedokrwistości hemolityczne
- wrodzone uwarunkowane czynnikami wewnątrz-krwinkowymi - defekt błony komórkowej enzymatyczny lub syntezy Hb
- nabyte spowodowane czynnikami zewnątrz- krwinkowymi - przeciwciała i inne czynniki pozakrwinkowe
Najczęstsze niedokrwistości u dzieci do lat 3 - niedokrwistości z niedoboru żelaza
Przyczyny:
1/ duże zapotrzebowanie
2/ uboga dieta niemowlęcia
3/ skąpe zapasy żelaza w organizmie noworodka
Czynniki współdziałające:
1/ wcześniactwo, ciąża mnoga
2/ zakażenia, biegunki
3/ zaburzenia wchłaniania
4/ niedokwaśność soku żołądkowego
5/ zakażenie pasożytami
Objawy niedokrwistości:
- zmęczenie
- brak łaknienia
- stany podgorączkowe
- zajady w kącikach ust
- łamliwość paznokci, włosów
Leczenie:
- podawanie preparatów żelaza
- 4-6 mg/kg leczniczo
- 2 mg/kg profilaktycznie
Niedokrwistości hemolityczne
Sferocytoza wrodzona:
- dziedziczenie autosomalne, dominujące
- obecność we krwi sferocytów, małe, kuliste, dobrze wybarwione erytrocyty
- objawy: przełomy hemolityczne z gorączką, bólami brzucha, zółtaczką, splenomegalią
Leczenie:
przetoczenie krwi
splenektomia
Choroby układu białokrwinkowego
Leukopenia - bezwzględna liczba krwinek białych jest niższa niż 4,5 tys/mm3
Leukocytoza - bezwzględna liczba krwinek białych jest wyższa niż10 tys/mm3
Leukocytoza występuje w zakażeniach bakteryjnych i wirusowych
Leukopenia i garnulocytopenia
- rodzinna
- cykliczna
- polekowa
Choroby rozrostowe układu białokrwinkowego
Białaczki: najczęstsze choroby nowotworowe wieku dzieciecego
etiologia - nadal nieznana
Podział białaczek:
1/ ostre
- limfoblastyczna
- mieloblastyczna i niemieloblastyczna
2/ szpikowa przewlekła 5 %
Objawy kliniczne białaczki
gorączka
bóle kończyn
bladość
łatwe męczenie się
objawy skazy krwotocznej
powiększona śledziona, wątroba
powiększone węzły chłonne
Odchylenia w badaniach dodatkowych
- niedokrwistość
- małopłytkowość
- podwyższone OB
- podwyższona lub obniżona liczba krwinek białych
- obecność blastów w krwi obwodowej
Leczenie białaczek: optymistyczne - około 80 % dzieci pełne wyleczenie
Chłoniaki złośliwe
- ziarnicze
- nieziarnicze
Histiocytozy
- uogólniona zespół Abta-Letterera-Siwego
- zespół Handa Schüllera-Christiana
- ziarniniak kwasochłonny
Zaburzenia hemostazy
Skazy:
1/ naczyniowa
2/ płytkowa
3/ osoczowa
Skaza naczyniowa
wrodzona - defekt tkanki łącznej, powstają duże naczyniaki
nabyta - zespół Schönleina-Henocha
Skaza płytkowa
1/ Małopłytkowość samoistna ostra
2/ Małopłytkowość samoistna przewlekła
3/ Skaza spowodowana zaburzeniem funkcji płytek
- agregacji
- adhezji
- i reakcji uwalniania
Skazy osoczowe
Osoczowe czynniki krzepnięcia
I fibrynogen
II protrombina
III tromboplastyna
IV wapń
V proakceleryna
VI akceleryna
VII prokonwertyna
VIII globulina antyhemofilowa
IX czynnik Christmasa
X czynnik Stuarta
XI PTA - plasma-tromboplastin- antecedent
XII czynnik Hagemana
XIII stabilizator włóknika
Czynnik Willebranda
Kaskadowy mechanizm krzepnięcia
protrombina trombina
fibrynogen fibryna
Najczęstsze osoczowe skazy krwotoczne wrodzone
1/ Hemofilia A
2/ Hemofilia B
3/ Choroba von Willebranda
Osoczowe skazy krwotoczne nabyte
1/ Choroba krwotoczna noworodków
2/ Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe czyli tzw. koagulopatie ze zużycia nie jest jednostką chorobową ale wikła wiele ciężkich chorób
Nowotwory złośliwe wieku dziecięcego
Stanowią około 2,8 % całej populacji
Częstość występowania poszczególnych nowotworów u dzieci:
1/ białaczki - stanowią około 30,8 %
2/ guzy ośrodkowego układu nerwowego - ok. 21,3 %
3/ chłoniaki złośliwe - 10,9 %
4/ nefroblastoma - 5,9 %
5/ nowotwory kości - 4,5 %
6/ nerwiaki zarodkowe - 7,1 %
Terapia nowotworów
Kompleksowa
- leczenie chirurgiczne
- radioterapia
- chemioterapia
- przeszczepy