OSTRE I PRZEWLEKŁE CHOROBY UKŁADU NERWOWEGO
Ośrodkowy układ nerwowy u noworodka i niemowlęcia jest niedojrzały.
Cechują go automatyzmy ruchowe.
Mają one praktyczne znaczenie w ocenie o.u.n.
Automatyzmy ruchowe:
1/ odruch Moro
2/ odruch skręcania tułowia
3/ odruch podparcia
4/ odruch Landaua
5/ odruch spadochronowy
6/ toniczny chwyt palców ręki
7/ toniczny chwyt palców stopy
Wady rozwojowe układu nerwowego
- są następstwem nieprawidłowego ukształtowania w przebiegu rozwoju narządu lub jego części.
Przyczyny wad:
wielogenowe lub wieloczynnikowe.
Do czynników egzogennych należą:
niedotlenienie
niedokrwienie
niektóre leki
niektóre zakażenia różyczka, toksoplazmoza , CMV
Najczęstsze wady układu nerwowego
- przepuklina oponowa
- przepuklina oponowo-rdzeniowa
- przepuklina mózgowa
- bezmózgowie
- małogłowie
- wodogłowie wrodzone
Mózgowe porażenie dziecięce
- jest to zespół przewlekłych, niepostępujących zaburzeń czynności ośrodkowego neuronu ruchowego, będących następstwem uszkodzenia mózgu w okresie jego rozwoju.
Etiologia:
patologia ciążowo-porodowa
niedotlenienie płodu
wcześniactwo
hiperbilirubinemia
choroby o.u.n. w 1 roku życia
Częstość występowania: 1 - 5 na 1000 żywych urodzeń
Objawy kliniczne:
- zaburzenia ruchowe
- może współistnieć upośledzenie umysłowe
- napady padaczkowe
- uszkodzenie wzroku i słuchu
Postacie mózgowego porażenia dziecięcego
A. Postać spastyczna
1/ porażenie połowicze
2/ obustronne porażenie połowicze
3/ obustronne porażenie kurczowe
B. Postać diskinetyczna
C. Postać ataktyczna
D. Postacie mieszane
Leczenie: usprawnianie
Padaczka
- nawracające zaburzenie czynności komórek nerwowych, czego klinicznym wyrazem są różne postaci napadów.
Padaczka jest chorobą częstą około 5 przypadków na 1000 populacji.
Klasyfikacja napadów
1/ Napady uogólnione
- zaburzenia czynności całego mózgu
2/ Napady częściowe
- zaburzenia czynności pewnej okolicy mózgu
Objawy kliniczne
1/ Uogólnione toniczno-kloniczne napady maksymalne (napady duże)
I faza - aura
II faza - drgawki toniczne
III faza - gwałtowne skurcze mięśni twarzy i kończyn
IV faza - sen ponapadowy
Zapis eeg - napadowo występujące zespoły iglica-fala, fale ostre wysokonapięciowe
2/ Uogólnione napady submaksymalne pod postacią:
nieświadomości
miokloniczne
atoniczne
3/ Napady zgięciowe (zespół Westa).
4/ Napady miokoloniczno-astatyczne.
5/ Napady częściowe i złożone.
Stan padaczkowy- napady padaczkowe występują jeden po drugim i między nimi chory nie odzyskuje przytomności. Może stanowić zagrożenie życia.
Leczenie bardzo intensywne:
- środki p/drgawkowe - Relanium, Clonozepam
- środki p/obrzękowe - Mannitol, Furosemid
- sterydy - Dexaven, Hydrocortizon
- intubacja i oddech zastępczy
Guzy mózgu
I Guzy śródczaszkowe
- gwiaździak - 30 % guzów c.u.n.
- rdzeniak - 20 % guzów c.u.n.
- wyściółczak - 19 % guzów c.u.n.
- guz kieszonki Ratkego - 8-10 % guzów c.u.n.
- brodawczak splotu naczyniówkowego - 3 % guzów c.u.n.
II Guzy rdzenia kręgowego
- stanowią ok. 10 % wszystkich guzów c.u.n.
Choroby nerwowo-mięśniowe
wspólny obraz kliniczny:
- osłabienie i zanik mięśni
- wiotkość
- oraz osłabienie lub brak odruchów
1/ Postępująca dystrofia mięśniowa.
2/ Zanik rdzeniowy mięśni dziecięcy i młodzieńczy.
3/ Miastenia dziecięca.
Neuroinfekcje
1/ Zapalenia o.u.n. przyzakaźne.
2/ Zapalenia o.u.n. wywołane wirusami neurotropowymi.
3/ Zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych bakteryjne.
Zapalenia o.u.n. przyzakaźne towarzyszą:
odrze
śwince
różyczce
ospie wietrznej
poszczepienne
Hyperergiczy odczyn na wirusa lub szczepionkę, oraz powinowactwo wirusa do tkanki nerwowej.
Zakażenia wirusowe
- enterowirusy
Polio
ECHO
Coxsackie
Arbowirusy z grupy B - kleszcze
wirusy grypy
wirus opryszczki zwykłej
wirus wścieklizny
Przebieg choroby może być łagodny, ciężki, następstwa dyskretne lub bardzo poważne.
Zapalenie ropne opon mózgowo-rdzeniowych
Etiologia:
- meningokoki
- gronkowce
- pneumokoki
- E. coli
- Pseudomonas
- Hemofilus
- Salmonella
Objawy kliniczne
- wymioty
- gorączka
- bóle głowy
- przeczulica
- zamroczenie lub utrata przytomności
- dodatnie objawy oponowe
Powikłania:
- wodogłowie
- wodniaki podtwardówkowe
- zaniki tkanki mózgowej
Leczenie:
- antybiotyki zgodnie z antybiogramem
- środki p/drgawkowe, p/obrzękowe
- utrzymanie równowagi wodno- elektrolitowej i kwasowo-zasadowej