Wzory Cramera
Układ równań liniowych (URL)
Układ m równań liniowych z n niewiadomymi jest to układ postaci:
w którym
oraz
to liczby dane, zaś
- niewiadome.
Liczby
nazywamy współczynnikami, zaś liczby
nazywamy wyrazami wolnymi.
Każdemu URL przyporządkujemy 3 macierze:
,
A - macierz współczynników,
B - macierz wyrazów wolnych
C - macierz rozszerzona
Przykład
Powyższy układ jest układem dwóch równań liniowych z czterema niewiadomymi. Macierze:
,
,
Klasyfikacja URL ze względu na liczbę rozwiązań
URL nazywamy:
oznaczonym, gdy ma dokładnie jedno rozwiązanie,
nieoznaczonym, gdy ma nieskończenie wiele rozwiązań,
sprzecznym, gdy nie ma rozwiązań.
Innych możliwości nie ma tzn. każdy URL jest albo oznaczony albo nieoznaczony albo sprzeczny.
W przypadku, gdy liczba równań jest równa liczbie niewiadomych mamy:
. Wtedy macierz A jest kwadratowa. Jej wyznacznik nazywamy wyznacznikiem głównym URL. Będziemy go oznaczać literą W.
Twierdzenie Cramera
Układ n równań liniowych z n niewiadomymi jest układem oznaczonym wtedy i tylko wtedy gdy jego wyznacznik główny W jest różny od zera. Wtedy jego rozwiązanie wyraża się wzorami Cramera:
gdzie
jest wyznacznikiem otrzymanym z wyznacznika W przez zastąpienie w nim kolumny nr k kolumną wyrazów wolnych.
Przykład. Rozwiążemy układ równań:
Obliczamy:
, zatem układ jest oznaczony.
Stosujemy wzory Cramera:
Uwaga. Jeżeli
, to układ jest albo sprzeczny albo nieoznaczony.
Zadanie. Metodą Cramera rozwiąż układ równań: