Metody aborcji
Metody przed zagnieżdżeniem [edytuj]
Określa się tym mianem środki, które doprowadzają do aborcji przed zagnieżdżeniem się zapłodnionej komórki. Dla części osób nie są to metody aborcyjne a antykoncepcyjne. Należą do nich: hormonalna antykoncepcja doustna (zwłaszcza preparaty jednoskładnikowe), wkładka wewnątrzmaciczna oraz tzw. "antykoncepcja kryzysowa", czyli pigułki po stosunku - do 72 godzin (morning-after pills).
Metody po zagnieżdżeniu [edytuj]
Określa się tym mianem środki które doprowadzają do aborcji po zagnieżdżeniu się zapłodnionej komórki. Są to metody:
a) farmakologiczna: RU-486 i misoprostol - do 7ego tygodnia,
b) metoda próżniowa - do 12ego tygodnia,
c) rozszerzenia i wyłyżeczkowania - do 12ego tygodnia,
d) rozszerzenia i rozkawałkowania - od 12ego do 16ego tygodnia,
e) amnioinfuzja soli fizjologicznej lub prostaglandyn - od 12ego do 24ego tygodnia,
f) dosercowy zastrzyk chlorku potasu w ciąży mnogiej - od 8ego tygodnia,
g) aborcja poprzez cięcie cesarskie - od 12ego tygodnia,
h) aborcja poprzez częściowy poród - od 16ego tygodnia.
Farmakologiczna
Do 7ego tygodnia
Zwykle podaje się kobiecie serię środków chemicznych wywołujących [poronienie]]. Używany jest lek dwuskładnikowy. Dawka pierwsza zawiera lek niszczący lub deformujący zarodek, dawka druga powoduje skurcze macicy i wydalenie produktów ciążowych. Stosowane razem powodują poronienie w 92% - 95% przypadkach. Poronieniu towarzyszą ból brzucha, krwawienie, wymioty i biegunka. Krwawienie trwa 10 do 20 dni. Po ośmiu do dziesięciu dniach przeprowadzane jest ponowne badanie lekarskie, aby sprawdzić skuteczność aborcji. Jeśli nie była skuteczna, to macica zostaje wyłyżeczkowana. U dzieci/płodów, które przeżyły aborcję farmakologiczną mogą występować wady rozwojowe. Chemiczna aborcja (aborcja farmakologiczna) jest używana w 10 % wszystkich aborcji przeprowadzanych w Stanach Zjednoczonych i w Europie.
Metoda próżniowa
Do 12ego tygodnia
Pacjentce są podawane leki przed zabiegiem celem uspokojenia i znieczulenia. Zabieg może być przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, w zależności od czasu trwania ciąży, wielkości macicy lub życzenia matki. Pacjentka leży na łóżku ginekologicznym z nogami uniesionymi i rozstawionymi. Krocze jest zdezynfekowane. Następnie jest wprowadzony wziernik do pochwy celem uwidocznienia szyjki macicy. Kanał szyjki jest na siłę rozszerzany przy użyciu kilkunastu kolejnych metalowych rozszerzaczy o stopniowo zwiększanej średnicy. Następnie jest wprowadzona rurka podłączona do pompy elektrycznej, która wytwarza podciśnienie (podciśnienie jest 30 razy silniejsze od zwykłego domowego odkurzacza). Rurka jest używana ruchem wsuwania, wysuwania i rotacji. Rozkawałkowany płód/dziecko jest wysysane przez rurkę i zbierane w szklanym pojemniku. Po wyssaniu płodu, często potrzebne jest wyłyżeczkowanie (czyli wyskrobanie macicy przy użyciu odpowiedniego narzędzia), aby uzyskać całkowite opróżnienie macicy. Krwawienie ustępuje w okresie 7 do 10 dni.
źródło: Medical Ilustrations, Medical Animations www.nucleusinc.com
Rozszerzenie i wyłyżeczkowanie
Do 12ego tygodnia
Pacjentka jest tak samo przygotowana jak do metody próżniowej. Szyjka macicy jest tak samo rozszerzana, a następnie płód/dziecko jest systematycznie wyłyżeczkowywane przy użyciu narzędzia w kształcie łyżki. Części rozkawałkowanego płodu/dziecka są układane na płaskiej powierzchni, aby sprawdzić czy wszystkie zostały usunięte . Po zabiegu pacjentki często otrzymują lek, który wywołuje skurcz macicy i zapobiega jej krwawieniu.
Rozszerzenie i rozkawałkowanie Od 12ego do 16ego tygodnia
Ta metoda jest używana od 12ego do 16ego tygodnia ciąży. Szyjka macicy jest tak samo rozszerzana, lecz płód/dziecko jest na tyle rozwinięty, że samo wyssanie czy łyżeczkowanie nie wystarcza do usunięcia. Dlatego jest najpierw miażdżone przy użyciu kleszczy i rozkawałkowywane zanim jest wyssane i/lub wyskrobane. zob: [23 tyg.] źródło: Medical Ilustrations, Medical Animations www.nucleusinc.com
Amnioinfuzja
Od 12ego do 24ego tygodnia
W tej metodzie roztwór uszkadzający jest wstrzykiwany do wód płodowych otaczających dziecko. Roztworami są na przykład stężona sól fizjologiczna, stężona glukoza, rivanol, alkohol lub prostaglandyny. Najczęściej używana jest stężona sól fizjologiczna lub prostaglandyny. Brzuch matki jest najpierw odkażony, następnie jest podane znieczulenie miejscowe. Długa igła jest wprowadzana przez brzuch i macicę do wód płodowych otaczających płód/dziecko. Jeśli używana jest stężona sól, wyciąga się około 200ml wód płodowych i wstrzykuje się 200ml soli. Roztwór uszkadzający powoduje chemiczne oparzenie na całym ciele płodu/dziecka. Serce płodu/dziecka po jakimś czasie zaczyna stopniowo zwalniać, zatrzymując się od godziny do półtora godziny po zastrzyku. Od 12 do 72 godzin później zaczynają się bóle porodowe i matka rodzi już nieżywy płód/dziecko. Są przypadki, kiedy płody/dzieci przeżyły zabieg i urodziły się żywe. Przy stosowaniu prostglandyny takie przypadki są częstsze.
Redukcja ciąży w przypadku ciąży mnogiej: dosercowe wstrzyknięcie KCl (chlorku potasu)
Od 8ego tygodnia
Z powodu upowszechniania metod zapłodnienia in vitro lub stymulacji owulacji jako jedną z metod leczenia niepłodności, ciąże mnogie są częstsze i pojawiła się praktyka selektywnej aborcji. Z pomocą ultrasonografii można ustalić położenie serca jednego lub więcej płodów/dzieci. Wyselekcjonowane płody/dzieci otrzymują zastrzyk z KCl do serca, który powoduje śmierć przez zatrzymanie akcji serca. Zabieg ten jest najczęściej wykonywany w drugim lub trzecim miesiącu ciąży, po czym już martwy płód/dziecko jest zostawione wewnątrz macicy do końca ciąży, rodząc się wraz z żywymi płodami/dziećmi.
Cięcie cesarskie
(Od 12ego tygodnia)
Matka jest znieczulana ogólnie. Operację tę można przeprowadzić w znieczuleniu dokręgosłupowym, ale zazwyczaj jest wykonywana w znieczuleniu ogólnym, bo płód/dziecko jest rodzone żywe. Zdarza się, że lekarz przeprowadzający zabieg miażdży czaszkę dziecka, zanim wyjmie je z macicy.
Aborcja poprzez częściowy poród
Od 16ego tygodnia
Szyjka macicy jest rozszerzana, a następnie nogi płodu/dziecka są przytrzymywane narzędziem i wyciągane przez pochwę. Kiedy głowa płodu/dziecka jest na wysokości szyjki macicy przez którą już nie może przejść z powodu wielkości, narzędzie podciśnieniowe jest wbijane w tył głowy płodu/dziecka do mózgu. Mózg jest wysysany, po czym czaszka się zapada. Określa się to częściowym porodem, ponieważ ciało płodu/dziecka jest już poza ciałem matki do poziomu ramion, kiedy mózg jest wysysany.
Metoda ta, legalna w USA od 1973 została zakazana w kwietniu 2007[1].
Powikłania wczesne
Od 5-10% kobiet zgłasza wczesne powikłania aborcji chirurgicznej. (Aborcjami chirurgicznymi są metoda próżniowa, rozszerzenia i wyłyżeczkowania lub rozkawałkowania, cesarskie cięcie i częściowy poród.) Ciężkie wczesne powikłania występują u 2-3%. Powikłania występują szczególnie często wśród kobiet młodych. Najczęstsze wczesne powikłania to infekcja, krwawienie, przebicie macicy, przecięcie szyjki macicy i pozostawienie w macicy resztek łożyska. Podczas ciąży, macica jest mocno unaczyniona i miękka, więc jest znaczne ryzyko krwotoku i przebicia macicy. Infekcja jest najczęstszą przyczyną niepłodności związanej z aborcją.
Powikłania późniejsze
Późniejsze powikłania to niepłodność, przewlekłe infekcje, zwiększona częstość raka piersi, powikłania w następnej ciąży i porodzie i następstwa psychologiczne.
Wszystkie powyższe metody aborcji wykonuje się bez znieczulenia płodu, który ze względu na rozwój układu nerwowego być może odczuwa ból - badania nad rozwojem układu nerwowego wskazują, że odczuwanie bólu przez płód pojawia się dopiero w III trymestrze ciąży[2]. Ewentualnie znieczulana jest tylko matka.
Metody tradycyjne zwane bywają spędzaniem płodu, stosowane przez znachorów oraz przez same kobiety lub ich partnerów, polegają na podawaniu mniej lub bardziej trujących ziół, długotrwałym podskakiwaniu czy biciu po brzuchu ciężarnej. W skrajnych przypadkach zdarzały się przypadki rodzenia do klozetu.