Darń- trwała okrywa roślinna, która obejmuje dolne części pędów oraz przypowierzchniową warstwę gleby o miąższości 6-8 cm mająca zdolność ciągłego odrastania.
ISTOTA EKOSYSTEMU TRAWIASTEGO:
*Tworzenie darni, *specyficzne wymagania termiczne roślin łąkowych, *znaczne wymagania wodne, *dodatni bilans materii organicznej, *wielogatunkowość, *duża plastyczność, *zdolność krzewienia się i odrastania po defoliacji, *zależność od działalności ludzkiej.
Podział użytków zielonych w zależności od okresu użytkowania:
Trwałe (mozga trzcinowata), krótkotrwałe- przemienne (życica wielokwiatowa), czasowe (życica westerwoldzka).
Typologiczny podział UZ: typy łąk Polskich:
*Niżowe dolinowe, *niżowe poza dolinowe (stokowe, wierzchowinowe), *terenów górzystych (dolinowo-kotlinowe, stokowe, wierzchowinowe).
Grupy i rodzaje łąk polskich:
*Łąki łęgowe- łęgi (zastoiskowe, rozlewiskowe, właściwe, zgrądowiałe), *łąki grądowe- grądy (popławne, właściwe, zubożałe, podmokłe), *łąki murszowiskowe- pobagiene, mursze (grądowiejące, zdegradowane, właściwe, łągowiejące)
Łęgi
Łęgi zastoiskowe: gleby: torfowo- mułowe, mułowo- torfowe, mułowo- glejowe. Troficzność- średnia. Warunki wodne- stale zatopione z okresowym zalewem. Gatunki dominujące: turzyce (sztywna, prosowa), trzcina pospolita. 3- 3,5tsm/ha. Jakość- zła, ściółka.
Łęgi rozlewiskowe: gleby: mułowo- torfowe, mułowo- glejowe. Troficzność- b. duża lub duża. Warunki wodne- długotrwałe zatopienie z okresowym zalewem i depresją letnią 60-70cm. Gatunki charakterystyczne: manna wodna i jadalna, mozga trzcinowata, turzyca zaostrzona. 3,5-10tsm/ha. Jakość- średnia, b. słaba.
Łęgi właściwe: gleby: mady rzeczne, brunatne i próchnicze. Troficzność- b. duża i duża. Warunki wodne- dość systematyczny zalew użyźniający, umiarkowanie wilgotne. Gatunki charakterystyczne: wyczyniec łąkowy, wiechlina błotna. 4-5tsm/ha. Jakość- b. dobra.
Łęgi zgrądowiałe: gleby: mady rzeczne. Troficzność- duża i b. duża. Warunki wodne: rzadko lub b. rzadko zalewane, wysoka amplituda wahań wód gruntowych. Charakterystyczne gatunki: wyczyniec łąkowy, rajgras wyniosły. 3-4tsm/ha. Jakość- b. dobra, wyśmienita.
Grądy
Grądy popławne: gleby: czarne ziemie właściwe, deluwialne właściwe, brunatne średnio zwięzłe. Troficzność- b. duża lub duża. Warunki wodne- „popławne” wiosną i po okresach burzowych, przy umiarkowanym uwilgotnieniu w okresie wegetacyjnym. Charakterystyczne gatunki- wiechlina łąkowa, wyczyniec łąkowy, koniczyna biała. 3-5tsm/ha. Jakość- b. dobra lub wyśmienita.
Grądy podmokłe: gleby- torfowo- glejowe. Troficzność- mała, często niedoborowa. Warunki wodne- obsychanie wiosną, zmienne, okresowo zbyt makro. Charakterystyczne gatunki- mietlica rozłogowa, śmiałek darniowy, turzyce prosowate. 3-5tsm/ha. Jakość- słaba lub zła.
Grądy właściwe: gleby- murszowate, mady rzeczne lekkie. Troficzność- mała lub średnia. Warunki wodne- duża amplituda wahań, zasilanie gruntowe tylko wiosną. Charakterystyczne gatunki- kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa. 2-2,5tsm/ha. Jakość- słaba.
Grądy zubożałe: gleby- murszowate, mady rzeczne b. lekkie, glejowo- bielicowe. Troficzność- b. niska, gleby silnie zakwaszone. Warunki wodne- znacznie zróżnicowane od okresowo nadmiernego do b. suchych. Charakterystyczne gatunki- bliźniczka psia trawka, mietlica pospolita. 1-1,5tsm/ha. Jakość- b. słaba.
Mursze
Mursze łągowiejące: gleby- torfowo- murszowe. Troficzność- średnia. Warunki wodne- umiarkowanie wilgotne z zalewem wiosennym. Charakterystyczne gatunki- wiechlina łąkowa, wyczyniec łąkowy, mozga trzcinowata. 2-3,5tsm/ha. Jakość- średnia.
Mursze właściwe: gleby- torfowo- murszowe. Troficzność- mała lub średnia (niedoborowa). Warunki wodne- umiarkowanie wilgotne. Charakterystyczne gatunki- kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa. 1,5-2,5tsm/ha. Jakość- średnia.
Mursze zdegradowane: gleby- torfowo- murszowe zdegradowane. Troficzność- b. mała (niedoborowa). Warunki wodne- b. wysoka amplituda wahań uwilgotnienia w poziomie darniowym. Charakterystyczne gatunki- kostrzewa czerwona, turzyca żółta. 1-2tsm/ha. Jakość- średnia, słaba.
Mursze grądowiejące: gleby- mineralno- murszowe. Troficzność- mała (niedoborowa). Warunki wodne- wysoka amplituda uwilgotnienia i wahań wód gruntowych. Charakterystyczne gatunki- kostrzewa czerwona. 1,5-2tsm/ha. Jakość- średnia lub słaba.
Bielawy
Bielawy właściwe: gleby- bagienno- torfowe. Troficzność- mała. Warunki wodne- b. mokro z długotrwałym zatopieniem. Charakterystyczne gatunki- turzyce (pospolita, dziobkowata). 1,5-2,5tsm/ha. Jakość- zła, ściółka.
Elementy siedliska kształtujące roślinność UZ:
*klimatyczne: światło, temp. powietrza, ilość i rozkład opadów atmosferycznych, kierunki i natężenie wiatrów, wilgotność powietrza, zaleganie mgły i rosy.
*edaficzne: właściwości fizyczne i chemiczne gleby, struktura i skład mechaniczny gleby, zawartość substancji organicznej, zasobność w składniki pokarmowe, poziom wód gruntowych, położenie w obrębie zlewni, występowanie i żyzność zalewów, stopień i kierunek nachylenia stoków.
*biotyczne: fitobiotyczne (konkurencyjność, allelopatia, symbioza, mikoryza, pasożyty roślinne), zoobiotyczne (zwierzęta trawożerne, fauna glebowa, owady), antropogeniczne (koszenie, wypas, zabiegi pratotechniczne, melioracja, wypalanie łąk).
Rośliny wskaźnikowe
*azot: gleb bogatszych w azot- mozga trzcinowata, perz właściwy, wiechliny zwyczajna i błotna, kłosówka wełnista, barszcz zwyczajny, szczaw tępolistny, pokrzywa zwyczajna. Gleb ubogich w azot: trzęślica modra, kłosówka miękka, izgrzyca przyziemna, koniczyna pogięta.
*fosfor: gleb bogatych w fosfor: wyczyniec łąkowy, konietlica łąkowa, kostrzewa łąkowa, koniczyna biała i białorożowa, ostrożeń warzywny, mniszek pospolity. Ubogie w fosfor: bliźniczka psia trawka, drżączka średnia, śmiałek darniowy, złocień właściwy.
*potas: gleby bogate: kupkówka pospolita, mozga trzcinowata, barszcz zwyczajny, ostrożeń warzywny. Gleb ubogich: trzęślica modra, drżączka średnia, śmiałek darniowy.
Im bliżej Atlantyku tym więcej łąk, związane to jest z opadami.