Życica wielokwiatowa = Rajgras włoski (Lolium multiflorum)
silnie wykształcone ostrogi - obejmują źdźbło
kłos luźny, płaski, kłoski posiadają ości (przedłużenie plewki dolnej)
wyst. 1 plewa, druga uległa uwstecznieniu
trawa luźnokępkowa
trwała do 2 lat
wrażliwa na udeptywanie
wysoka wartość pokarmowa, białko do cukrów 1:1
strawność do 76%
bdb skład mineralny - bogata w Mg i P
Życica mieszańcowa = Rajgras oldenburski (Lolium x boucheanum)
niektóre kłoski nie mają ości
gat. 3-4 letni
zaw. więcej pędów generatywnych obniżających strawność
Mozga trzcinowata (Phalaris arundinacea)
długi błoniasty języczek
szerokie blaszki liściowe
w pochwach liściowych komory powietrzne
wiecha, klapowana
wybarwienie plew i plewek antocyjanami
trawa łęgów rozlewiskowych
trwała, wysoka do 2m, korzenie do 3m, rozłogi tuż pod powierzchnią - wrażliwa na udeptywanie
zaw. alkaloidy
dobra na susz
Wyczyniec łąkowy = lisi ogon (Alopecurus pratensis)
wyraźne bruzdkowania na górnej stronie blaszki liściowej
płaski języczek
trwała, dobrze zimuje
szybko odrasta po defoliacji
2-4 pokosy siana, dobra na susz
znosi nawadnianie ściekami
Wiechlina błotna (Poa palustris)
luźnokępkowa, trwała
pełny rozwój 2-3 rok
nie znosi udeptywania
dobra wartość pastewna
wyst. na łęgach właściwych
brak nasion powoduje że nie jest stosowana w mieszankach, użytkowanie kośne
Rajgras wyniosły = Rajgras francuski (Arrhenatherum elatius)
blaszki liściowe specyficznie owłosione (włoski w rzędach)
specyficzny pokrój kępy, pędy rosną w górę
kwiatostan - wiecha (kłoski dwukwiatowe, z każdej plewki dolnej wyrasta ość)
trawa grądów właściwych, trwała
dwa szczyty intensywnego krzewienia - wiosną i późną jesienią
węzły korzeniowe umieszczone płytko w glebie
dobrze znosi suszę, średnia wartość pokarmowa
zaw. saponiny - powodują pienienie treści pokarmowej w żwaczu, hemolizę czerwonych ciałek krwi
duże znaczenie gospodarcze
pospolity, stanowiska ciepłe, żyzne, bogate w wapń
do obsiewów wałów, nasypów
na łąki trwałe, także do mieszanek polowych z lucerną
Stokłosa bezostna (Bromus inermis)
zamknięte pochwy liściowe
wiecha - kłoski (wielokwiatowe, bezostne)
masa 1000 nasion - 6g
obficie ulistnione pędy
trawa grądowa, trwała
bdb zimotrwałość
wysoka wartość pokarmowa
białko o wysokiej wartości biologicznej
wysoka zaw. tłuszczu surowego
duża smakowitość
dobre nasłonecznienie , sucho, zasobność w Ca
gatunek cenny na łąkach wieloletnich
używany do zadarniania (rowy, nasypy, przydroża)
Stokłosa uniolowata (Bromus unioloides)
trawa typu C4
źdźbło z podwójną pochwą - nie nadaje się na siano
wyrównana krzywa plonowania
dobra wartość paszowa
zawiera taniny - do 5%, zapobiega wzdęciom
plon do 10 t sm / ha
nadaje się na kiszonkę, zielonkę
kosić w fazie początku kłoszenia
masa 1000 nasion 10g - największe ziarniaki - ościste
Życica trwała = Rajgras angielski (Lolium perenne)
ma ostrogi
najmłodszy liść jest w pączku złożony
połyskująca spodnia strona blaszki liściowej
bardzo silny system korzeni wiązkowych
kwiatostan - kłoski nie mają ości
luźnokępkowa, trwała
70% masy korzeniowej znajduje się w warstwie 0-5 cm
wrażliwa na warunki wilgotnościowe
światłożądna, słaba zimotrwałość
gat. Nitrofilny
odporna na udeptywanie, b. wysoka strawność do 82%
najwyższa wartość pokarmowa
wysoka zaw. cukrów 10-28 %
zaw. znaczną ilość luteiny
białko o wysokiej wartości biologicznej
białko : cukry 1:1
wysoka smakowitość
bogata w składniki mineralne
gleby żyzne, próchnicowe, umiarkowanie wilgotne
podstawowy gat. na pastwiska trwałe
wydajność pastwisk 4-6 pokosów
plon do 10 t sm/ ha
Wiechlina łąkowa (Poa pratensis)
4 miejsce w Polsce pod względem
rozłogowy luźnokępkowy
liście mają na górnej części blaszki rowek (podwójny rowek) brak języczka liściowego (jest bardzo mały)
łódeczkowate zakończenie blaszki liściowej
blaszka jest równowąska
kwiatostan - wiecha właściwa na najniższym piętrze jest zawsze 5 gałązek (1długa, 2średnie, 2krótkie)
kłoski małe
trwała - do 30 lat, bardzo dobra zimnotrwałość
odporna na udeptywanie
powoli rozwija się po wysiewie
w uprawie stosuje się zaprawę „Gibrofit” zaw. auksyny
pełnia rozwoju po 3 latach
dobra wartość paszowa
zaw dużo luteiny, bogata w Ca
wyst, głownie na pastwiskach
bardzo pospolita na TUZ
nie nadaje się na użytki krótkotrwałe, bdb na trawniki
Kostrzewa czerwona (Festuca rubra)
liście wąskie, często strzeciniaste o wyraźnym bruzdkowaniu
wyst. uszka w miejscu przejścia pochwy w blaszkę liściową
kwiatostan - wiecha, ma kłoski (7-10), wielokwiatowe, kłoski wysycone antocyjanami
posiada duże właściwości allelopatyczne wzrastające w miarę upływu lat, prowadząc do wytworzenia zwartej darni
dobra zimnotrwałość
równomierna krzywa plonowania
odporna na udeptywanie, światłolubna
niska wartość paszowa
mało cukrów 3-8%, bardzo niska wartość biologiczna białka
najuboższy skład mineralny z traw uprawnych
zaw. dużo estrogenów (owce?)
rozpowszechniony na TUZ
wykorzystywana do mieszanek pastwiskowych i łąkowych (wytwarza mocną darń)
odpowiednia na trawniki na glebach mniej uwilgotnionych
Mietlica biaława (Agrostis gigantea)
wyraźne bruzdkowanie blaszki liściowej
liść w pączku zwinięty
nie ma ostrogów itd.
kwiatostan - wiecha właściwa z bardzo drobnymi 1-kwiatowymi kłoskami
masa 1000 nasion 0,04-0,09g
luźnokępkowa, powoli się rozwija
dobra zimotrwałość
duże wymagania cieplne, późno rusza na wiosnę
wrażliwa na przymrozki
słaba konkurencyjność
białko o wysokiej wartości biologicznej
może kumulować azotany w paszy 0,2% sm
bogata w mangan
wilgotne użyźnione (łegi właściwe)
Kupkówka pospolita (Dactylis glomerata)
spłaszczone pędy i źdźbła
wyraźny języczek liściowy
liść w pączku złożony
wyraźny nerw główny - kil - po stronie brzusznej blaszki
kwiatostan wiecha, gałązki są szorstkie i twarde
kłoski wybarwiają się antocyjanami
luźnokępkowe
dobrze rozwinięty system korzeniowy
odporne na susze, nitrofilne
wysoka konkurencyjność- może opanować ruń
bardzo szybko rośnie 8mm na dobę
gleby zasobne w N i K
wrażliwa na spóźnione przymrozki
średnia wartość paszowa, niska strawność do 60%
szybki spadek strawności na dobę
niska zaw. cukrów 2-8 %
zaw. dużo karotenu
bogata w Cu
gat. o małej smakowitości
wysoki plon - częsta defoliacja i intensywne nawożenie N
uniwersalna w stosunku do gleb
użytkować do fazy kłoszenia
bardzo duże znaczenie gospodarcze, zwłaszcza WLKP
Tymotka łąkowa (Phleum pratense)
płytki system korzeniowy
ma języczek z zębem bocznym (trójzębowy)
tylko ona ma cebulki, w których występują fruktozany
luźnokępkowa trwała
80% systemu korzeniowego 0-5 cm
posiada buławki - najniższe skrócone międzywęźle - w nim materiały zapasowe fruktozany
bardzo wolne przyrosty po defoliacji
dobra lub bardzo dobra wartość pokarmowa
strawność 70%
nie kumuluje azotu azotanowego
zaw. dużo wit. C
duże znaczenie gospodarcze, w wlkp szybko zanika ze względu na krótką żywotność
nie znosi częstego i niskiego defoliowania
duże znaczenie w górach
wykorzystywana w mieszankach łąkowych i pastwiskowych, a także na użytki przemienne w mieszankach z koniczyną
Kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis)
ma ostrogi na końcówkach wybarwione antocyjanami
na spodniej stronie blaszki liściowej zanikający nerw główny (w połowie długości)
najwszechstronniejszy gat. z traw uprawnych
trawa luźnokępkowa
odporna na suszę - dobrze rozwinięty system korzeniowy 60 cm
równomierna krzywa plonowania
nitrofilna, dobra zimotrwałość
dobra wartość paszowa
strawność ok. 73%, latem nie spada poniżej 70%
chętnie zjadana
dużo karotenu
cukry ok. 12%
bogata w Ca 1%
uniwersalna, składnik wszystkich mieszanek na użytki trwałe
dobra na użytki przemienne z motylkowatymi
Kostrzewa trzcinowa (Festuca arundinacea)
kępiasta
na ostrogach ma szczecinki
kwiat podobny do kostrzewy łąkowej, ale bardziej rozbudowany
kłoski są bezostne
odznacza się bdb cechami biologicznymi
dobra zimotrwałość
wcześnie rusza na wiosnę
długi okres wegetacji
żywotna także jesienią
nitrofilna
10 t sm / ha
strawność ok. 60%
kumuluje N-NH3
duża koncentracja Si do 2,7%
nie wprowadzać na łąki trwałe
przydatna do rekultywacji terenów zdegradowanych
Kostrzyca brauna (Festulolium brauni)
krzyżówka życicy i kostrzewy
celem połączenie korzystnych właściwości biologicznych kostrzewy i właściwości fiz-chem życicy
łany pastewne nieuprawiane w runi UZ
Konietlica łąkowa = owsik złocisty (Trisetum flavescens)
trawa łąk górskich
sporadycznie na niżu
ma owłosione kolanka
pełen rozwój w 3-4 roku
bdb zimnotrwałość, odporna na suszę
dużo tłuszczu surowego ok. 6 %
ma saponiny
może kumulować dużo Ca - do 1,5 %
wymaga gleb żyznych bogatych w Ca
mat. siewny głównie ze Słowacji
Wiechlina zwyczajna (Poa trivialis)
duża smakowitość
szczyt plonowania na wiosnę
w miejscach zacienionych dobrze uwilgotnionych
?
Perz właściwy (Agropyrum repens)
sterczące włoski na pochwach liściowych
w zbiorowiskach łąkowo - pastwiskowych, uznawany za dobrą trawę pastewną
lubiany przez konie
jak zajmuje ponad 20% to staje się chwastem
Kłosówka wełnista (Holcus lanatus)
wszystkie organy pokryte miękkim owłosieniem
wiechy z kłosami, kłoski wybarwione antocyjanami
łatwo się osupują
średnia wartość pokarmowa
gleby torfowe, wilgotne, omijane przez zwierzęta
Grzebienica pospolita (Cynosurus cristatus)
grzebieniaste kłoski
gat. siedlisk ekstensywnych
ustępuje z runi w wyniku nawożenia azotem
posiada silnie zdrewniałe pędy generatywne omijane przez zwierzęta
Bliźniczka psia trawka (Nardus stricta)
w górach, ma liście szczeciniaste
tworzy tzw. psiary
duże znaczenie przyrodnicze
liście i łodygi są tak ostre, że nie są zjadane ani przez owce, ani przez bydło
Owsica omszona (Avenula pubescens)
wartość pastewna średnia
zwiększa swój udział w runi pod względem nawożenia azotem
Tomka wonna (Anthoxanthum odoratum)
ekstensywne siedliska
kumuluje kumarynę
Wiechlina roczna (Poa annua)
Ostnica Jana (Stipa joannis)
jest pod ochroną, gat stepowy
Śmiałek darniowy (Deschampsia caespitosa)
wiecha, kłoski z plewkami
zbitokępkowa, ostre krawędzie liścia
7 grubych wiązek przewodzących
języczek ostro zakończony
uporczywy chwast łąk i pastwisk
dostosowuje się do każdych warunków siedliskowych
trwała, do 30 lat
może się kumulować po nieprawidłowym przeoraniu
wrażliwa na niskie koszenie
opanowuje ruń, omijana przez zwierzęta