Tam gdzie szumi las

1 godz. lekcyjna

Cele lekcji:

Wiadomości - uczeń:
- wyjaśni pojęcie las;
- nazwie warstwy lasu;
- podaj przykłady organizmów wchodzących w skład poszczególnych warstw lasu;
- wyjaśni na przykładach znaczenie lasu.

Umiejętności - uczeń:
- rozpozna pospolite rośliny, grzyby i zwierzęta żyjące w lesie;
- przyporządkuje i uzasadni przynależność organizmów do poszczególnych warstw lasu;
- opisze proces powstawania gleby;
- uzasadni powody, dla których należy chronić lasy.

Postawy - uczeń:
- aktywnie pracuje samodzielnie i w grupie;
- dostrzega, jakie zagrożenie dla lasów stanowi lekkomyślność człowieka.

Metody nauczania:
- słowne: burza mózgów, gra dydaktyczna, pogadanka.

Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa.

Środki dydaktyczne i materiały pomocnicze:
- podręcznik;
- zeszyt ćwiczeń (cz. I);
- rysunki, fotografie, wydruki z encyklopedii multimedialnych

- masa mocująca do przyklejania do tablicy;
- gra dydaktyczna - etapy powstawania gleby (tab. Nr 1).

Przebieg zajęć:

I. Faza wprowadzająca

1. Czynności organizacyjno - porządkowe.
2. Nauczyciel pyta: Co to jest las?
Uczniowie, wykorzystując metodę burzy mózgów, tworzą określenie pojęcia las. Zgłaszają swoje propozycje, a nauczyciel zapisuje na tablicy. Na podstawie analizy wypowiedzi uczniowie formułują odpowiedź i porównują z tekstem w podręczniku (s. 78).

II. Faza realizacyjna
1. Uczniowie losują po kilka rysunków, fotografii, wydruków organizmów żyjących w lesie. Na podstawie opisu zamieszczonego w podręczniku odpowiadają na pytanie: W której warstwie lasu żyją wylosowane przez was organizmy? Na wykonanie zadania uczniowie maja 5 - 8 minut.
2. Uczniowie na tablicy "budują" las, zachowując jego warstwowość. Nauczyciel wskazuje, że najniższą warstwą lasu jest gleba.
3. Nauczyciel pyta: Jak powstaje gleba?
Uczniowie otrzymują koperty z etapami powstawania gleby wraz z instrukcją (tab. Nr 1). Na wykonanie zadania mają około 5 minut. Nauczyciel prezentuje plakat z etapami powstawania gleby. Uczniowie sprawdzają zgodność wykonanego zadania z plakatem.
III. Faza podsumowująca
1. Korzystając z obrazu lasu zbudowanego na tablicy, uczniowie wykonują w zeszycie ćwiczeń (cz. I, s. 58) zadanie 16, a następnie zadanie 14 (s. 57). Wybrani uczniowie odczytują wykonane zadania, inni dokonują korekty.
2. Nauczyciel ocenia pracę uczniów i uzasadnia ocenę.

Praca domowa:
Czy las, o którym dzisiaj mówiliśmy, wygląda tak samo we wszystkich porach roku? Uzasadnij swoją odpowiedź.

Tabela nr 1.
Proces powstawania gleby
Wietrzenie skał
Osiedlanie się bakterii, mchów i porostów
Dalsze kruszenie skał
Tworzenie się cienkiej warstwy gleby
Osiedlanie się większych roślin, które powodują dalsze kruszenie się skał
Opadające liście, gałęzie, obumarłe organizmy, odchody zwierząt tworzą próchnicę

---