Sprężystość psychiczna (rezyliencja)
1. Co to jest sprężystość psychiczna (rezyliencja)?
Jest to umiejętność radzenia sobie z porażkami, niepowodzeniem i strachem. To nie jest umiejętność unikania porażek czy niepowodzeń.
„W życiu najlepiej, kiedy jest nam dobrze i źle. Kiedy jest nam tylko dobrze - to niedobrze”
ksiądz Jan Twardowski (2002 r.)
W japońskich sportach walki pierwszą ćwiczoną umiejętnością nie jest zadawanie ciosów, ale upadanie i podnoszenia się z upadku. Taką samą umiejętność warto wyćwiczyć w życiu, ponieważ...
...sztuką nie jest unikanie porażek, czy nie popełnianie błędów, sztuką jest radzenie sobie z sytuacjami trudnymi, tak aby pracowały one na naszą korzyść.
Nie bój się popełniania błędów i naucz się zamieniać „problemy” na „wyzwania”
Czym jest ta sprężystość psychiczna? Jest to naturalna lub nabyta odporność na porażki. Człowiek posiadający tę umiejętność, zachowuje się jak wańka-wstańka, przewrócony podnosi się, często silniejszy niż przed upadkiem. Człowiek sprężysty psychicznie nie ma zdolności unikania porażek i błędów, on potrafi się na nich uczyć, sprawiać, aby pracowały na jego korzyść.
W USA znaczny odsetek małych firm pada po roku lub dwóch od rozpoczęcia działalności. Jednak ci, którzy się nie poddali i ponownie otworzyli firmę, osiągają znacznie lepsze rezultaty i szybciej się rozwijają od tych, którzy nigdy nie zbankrutowali.
Na potrzeby zajęć i sesji coachingowych zajmiemy się dwoma aspektami odporności/sprężystości:
strach przed czymś (stale boimy się wykonywać jakąś czynność)
porażka nie jako pech, ale jako nauka (porażka rozpatrywana nie w aspekcie winy, pecha, tragedii, tylko jako okazja do nauki, wyciągnięcia wniosków)
1. Strach przed czymś
(ok. 80% strachów nigdy się nie spełni, z 13% sobie poradzimy, na ok. 7% nie mamy wpływu)
Przykłady:
boję się tankować, bo sobie nie poradzę
boję się zapytać o drogę
boję się policji, straży miejskiej
boję się odezwać do obcych ludzi
boję się....
Czego wy się boicie?
Lęki, obawy na wyrost utrudniają życie, czynią je mniej komfortowym, zniechęcają do działania. Pokonanie lęków wiąże się z wyjściem poza strefę komfortu.
Strefa komfortu
Strefa komfortu zawiera wszystko to, co jest nam znane. Nie znaczy to, że strefa komfortu zawsze jest komfortowa, często na nią narzekamy, ale jest w niej wszystko to, co znamy, co oswoiliśmy
Szczęście i rozwój zaczynają się poza strefą komfortu. Są ludzie, którzy bez większego wysiłku potrafią wyjść daleko poza strefę komfortu, natomiast zdecydowana większość jest zdolna do przekraczania strefy komfortu w bardzo małym zakresie.
Filozofia Kaizen - tzw. filozofia małych kroków. Kaizen zaleca wykonywanie bardzo małych, prawie niezauważalnych kroków w kierunku zmiany. Takie małe kroki są zazwyczaj bardzo łatwe, wręcz trywialne do wykonania, lecz jak okazuje się wprawiają człowieka w ruch w kierunku celu i zapoczątkowują większe zmiany. Każda podróż zaczyna się od zrobienia pierwszego kroku. Zaletą Kaizen jest łatwość i komfort, natomiast nie jest to metoda dla niecierpliwych, gdyż efekty zauważamy po jakimś czasie (dwóch, trzech miesiącach)
Zdefiniujcie swoje lęki/obawy, postarajcie się wyjść poza strefę komfortu, najlepiej stosując ideologię kaizen.
2. Nauka wynikająca z porażki
Przykłady pecha, niepowodzenia, porażki:
zawiedliśmy się na przyjacielu czy przyjaciółce
dostaliśmy mandat
niezdanie na prawo jazdy czy zawalenie innego egzaminu
awaria samochodu
kradzież np. roweru, telefonu, portfela
zgubienie dokumentów, portfela, telefonu
oszustwo, nieuczciwość
konflikt w pracy
Co pomaga w radzeniu sobie z porażką?
akceptacja
nastawienie na poszukiwanie rozwiązań, a nie winnego
porzucenie roli ofiary
Jeżeli porzucimy rolę ofiary i zaakceptujemy porażkę oraz zastanowimy się, czego nauczyłam/nauczyłem się z tego doświadczenia, mamy szansę nie popełnić podobnego błędu w przyszłości. A jeżeli nawet popełnimy, to będziemy znali drogę wyjścia.
Przypomnijcie sobie jakąś mało traumatyczną porażkę. Jakie były jej skutki? Czy tylko negatywne? Czy być może znajdziecie pozytywy tego wydażenia?
BIBLIOGRAFIA
Malcolm Gladwell, Dawid i Goliat. Jak skazani na niepowodzenie mogą pokonać gigantów, Znak
Paweł Fortuna, Pozytywna psychologia porażki, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Ronald D.Siegel, Uważność. Trening pokonywania codziennych trudności, Czarna Owca