Kategorie wiekowe- dzieci(10-12), dzieci starsze (11-14),młodzicy(14-15),juniorzy młodsi(16-17),juniorzy(18-19),młodzieżowcy(19-23),seniorzy(23-…),weterani(35-…).Zwiazki- swiatowy związek LA, europejski z. LA, PZLA, okregowe związki LA, kluby sportowe. Biegi krotkie- krok biegowy- tylne odbicie, tylne wahadlo, moment pionu, przednie wahadlo, amortyzacja, ladowanie. Przy starcie jest krok biegowy odbijający polega na tym, ze rzut srodka ciężkości pada poza polem podstawy zawodnika. Krok zamachowy jest już na dystansie. Konkurencje LA- Biegowe( bieg plaski, b. przez plotki i b. z przeszkodami), rzutowe( oszczepem, dyskiem, mlotem, pchniecie kula), skocznosciowe( wzwyż, w dal, o tyczce, trójskok). Metodyka nauczania biegow krotkich- bieg z jednakowa prędkością na dyst. 60m; Bieg z narastajaca prędkością na dyst. 40m.; Bieg z narastajaca prędkością do 40m i utrzymanie max predk. przez 20m;bieg z wylanczaniem 120m. Bieg na dystansie- krok zamachowy, tulow wyprostowany, ramiona zgięte pod katem 90* w ST. Łokciowym, noge stawiamy na śródstopiu. Finisz- wychylenie mocno barkow do przodu. Start niski- ustawienie pierwszy blok ( kat 45*) 2 do 3 stop od linii startowej, druga kat 70* i ustawiona 1,5 stopy za pierwsza. Komendy- na miejsca (wejście przed blok, ułożenie dloni, wkladsam stopy w bloki i jedno kolano na podlozu, ustawiamy dlonie przed linia startowa.); gotow( unosimy biodra do gory 15 cm pod linia barkow, którymi wychylamy się poza linie startowa, noga wykroczna ugieta jest pod katem 90* natomiast tylna pod katem 120* piety opieraja się o podporki); strzal pistoletu(oderywamy dlonie odpychamy się noga zakroczna (tylna) i kończymy noga wykroczna, tulow jest pochylony).Metodyka startu niskiego- Pokaz i objaśnienie; nauka ustawienia blokow startowych; starty pojedynczo (bez komendy); starty pojedynczo z komednami; starty grupowe; starty na wirazu. 1,22m-szerokosc toru, 5m- szerokość linii. Dopuszczalna prędkość wiatru 2m/s aby wynik mogl być uznany jako rekordowy, wiatr mierzymy na :100, 200, 100, 110 przez plotki. Można popelnic tylko jeden falstart, za drugim razem sa dyskw. Finaly 8 osobowe- wiatromierz ustawiany jest w Pol. Dystansu. Rekordy- Na 100m ( u kobiet 10,49, u mężczyzn 9,80)Na 200m ( k-21,34 a m- 19,32). Słynne rekordy Stanisław Walasiewicz, Marian Fojk, J .Szowinska, M.Woronin. Roznice w starcie przez plotki i w biegu plaskim - ułożenie bioder( przy starcie plaskim wyzej); ułożenie stop w blokach (noga atakujaca znajduje się z tylu). Najwieksza prędkość zawodnicy uzyskuja na 50- 60 m. Rzut oszczepem- Najstarsza dyscyplina, wchodzila w sklad starożytnych igrzysk Olimp. Londyn 1908- pierwszy raz w I.O. wprowadzono rzut oszczepem. 1936 w Berlinie- Kwasniewska-Malaszewska zdobyla brazowy medal w rzucie szcz. W latach 50 mgr. Zygmunt Szelest stworzyl polska szkole oszczepu. Zygmunt Szelest jest atorem min. Cw. Ogólnorozwojowych.53 rok Ścibło bije rekord swiata. 56r. IO w Melbern sciblo zdobywa medal. 1976 Ewa Grzysiecka. 1980 olimpiada w Moskwie 4 miejsce. 1986 Zmieniono typ oszczepu. Dl. 2,20m - 2,30m 600g kobiety; 2,60-2,70 700g i 800g. Rzutnia: 4m szerokości i dl. 36,50 a luk o wycinku kola o Sr. 8m. a rzuca się pod katem 30*. Wynik w oszczepie zalezy od techniki budowy somatycznej, rozpiętości ramion, dużej ruchomości w sT. Biodrowych, barkowych a także od kata wyrzutu i od warunkow atm. Składowe techniki- oszczep trzymamy luzno nad barkiem na znaku kontrolnym.; rozbieg i drugi znak kontrolny; wyprzedzanie oszczepu i przejscie do pozycji wyrzutu; pozycja wyrzutna i przejscie do wyrzutu; wyrzut i przejscie do pozycji równowagi; pozycja po wyrzucie (przysiad na prawa noge).Metodyka- nauka trzymania oszczepu; niesienie oszczepu; nauka wyrzucania oszczepu ( oburącz z odchyleniem, oburącz z wykroku);rzut z ustawienia przodem jednoracz; nauka wejścia pod oszczep (w dwojkach); rzut z miejsca z ustawienia bokiem; nauka odprowadzenia oszczepu na trzy kroki; rzut po odprowadzeniu w marszu potem w biegu; nauka przeskoku( pieciokrok, siedmiokroć); rzut z polowy rozbiegu; rzuty z całego rozbiegu. Sztafety- sa 4 rodzaje sztafet- 4x400; 4x100; sztafeta szwedzka 400, 300, 200, 100; sztafeta olimpijska 800, 400, 200, 100. Sztafeta 4x100 technika podania paleczki- z gory- odbierający pałeczkę wyciąga reke wyprostowana w stawie lok. Minim poniżej barku z dlonia ustawiona 45* w stosunku do podloza, kciuk do srodka palce na zewnatrz. Podający pałeczkę 1,80m za odbierającym wyciąga reke prosta w ST. Łokciowym i samym koncem przekazuje pałeczkę odbierającemu. Podajemy prawa reka do lewej lub odwrotnie. Reka podającego na przedłużeniu odbierającego. Od dolu- na sygnal hop odbierający wystawia reke do tylu lekko zgieta w stawie łokciowym. Kciuk do srodka, palce w dole. Reka cofnieta na wysokości bioder. Podający znajduje się 1,60m pochylając się do przodu wklada jak najgłębiej w reke odbier. Start w sztafecie- Na I zmiane zawodnik odbierający ……….Reka odbierajaca pałeczkę jest cofnieta druga wysunieta lekko w przod. Nogi w lekkim wykroku na szerokości stopy . Kiedy zaw. Podający znajdzie się na znaku kontrolnym zaw. Odbierający startuje dopiero 10m przed koncem strefy zmian na sygnal nastepuje przekazanie. Strefa zmian- na 20m przepisy pozwalaja cofnac strefe o 10m (ale w pierwszych tych 10m nie można zmienic paleczki). Dyskwalifikacja- za falstart, przekroczenie strefy zmian, za przekroczenie toru, podający pomoze odbierającemu np. poprzez odepchniecie. Metodyka- pokaz i objaśnienie; podanie paleczki w miejscu; podanie paleczki w marszu, w truchcie i w biegu ( w dwojkach); podanie w czworkach (tzw. Szachownica); w miejscu , w marszu, w truchcie i biegu w czworkach; nauka biegu na wirazu; doskonalenie techniki. Na I zmianie podajemy prawa reka do lewej, na II zmianie lewa do prawej, a na III prawa do lewej. Można zmieniac pałeczkę caly czas z prawej do lewej z przekladaniem paleczki w biegu na dystansie.Rekordy Na swiecie K. 9,15 4x40 i 41,34 4x100 Rekordy M. 37,40 4x100 i 2,54 4x400. W Polsce RK> 3-24 4x400; 42,5 4x100 RM 38,4 4x100 2,58 4x400. I.O. Zloty medal w Tokio kobiet 4x100 Mezczyzni 4x400 srebro w Moskwie i w Montrealu. W sztafecie 4x100 biegamy wszystkie zmiany na torach . W sztafecie 4x400 pierwsze okrazenie po torach, II okrazenie tylko 100m po torach i zbiegniecie do krawężnika. Technika biegu przez plotki- Start- biodra ustawione nizej, noga atakujaca plotek jest ustawiona z tylu. Dobieg- do pierwszego plotka 8m, 9 krok jest krokiem atakującym plotek. Atak plotka wykonujemy z odległości 2m przed płotkiem. Ułożenie nogi atakującej rownolegle do podloza, palce stopy do gory. Noga zakroczna ugieta w ST. Kolanowym odprowadzona w bok. Pieta nogi zakrocznej przy biodrze, kolano wyzej niż pieta w nodze zakrocznej. Tulow pochylony do przodu.Reka przeciwna do nogi atakującej wysunieta w przod. Druga reka cofnieta na wysokość biodra. Zejście z plotka- rzut srodka ciężkości pada na pole podstawy. Bieg miedzy plotkami (jest ich 10) - bieg na trzy kroki, najdłuższy jest krok 2, potem 1 i 3. Finisz. KOBIETY I MEZCZYZNI dobieg - 13m i 13,72m midzy plotkami 8,5-9,14 od ostatniego plotka do mety 10,3- 14,02. Wysokość w biegu na 100m kobiet i 110 u mężczyzn. Kobiety 84 cm. A mężczyźni 100,7. 400m przez plotki rownie jest 10 plotkow. Wysokość kobiety- 76cm. Mężczyźni 91,4 cm. Dobieg 45m a miedzy alotkami 35m. Od ostatniego plotka do mety 40m. Dopuszczalna prędkość wiatru 2m/s aby wynik mogl być uznany za rekordowy.Metodyka- Pokaz i objaśnienie; nauka rytmu na listwach, niskich plotkach , nauczamy rytmu skokowego dopiero pozniej, 3 krokow; nauka ataku plotka(np. przy drabinkach); nauka pracy nogi zakrocznej ( w oparciu przy drabince); nauka ataku nad płotkiem; nauka nogi zakrocznej nad płotkiem; nauka ataku nogi zakrocznej przez srodek plotka; bieg na 3 kroki miedzy plotkami; doskonalenie techniki. REKORDY swiata: u kobiet na 100m. 12,21 a u mężczyzn na 110m 12,91. Nazwiska Grazyna Rabsztyn, bracia Wodzynscy, Marek Plago 400m. Scigaczewski 110m. Trybianska 100m, Pokit 400m, Januszewski 400m. Skok w dal- sa 3 techniki : naturalna, piersiowa i biegowa. Wyróżniamy fazy: rozbieg, odbicie, lot, ladowanie. Rozbieg- który wynosi K- 33-35m a M-35-40m jest to od 15 do 23 krokow biegowych. Zadaniem jest uzyskanie jak największej prędkości. Sa 2 znaki kontrolne, jeden tam gdzie jest rozbieg, a drugi 6-10 krokow od belki. Rozbieg zaczynami z tego samego miejsca ale nie na max prędkości (max pred. Jest wówczas gdy zawodnik stawia stope na belce. Odbicie zalezy od prędkości poziomej i charakteryzuje się katem wzlotu, który wynosi od 20* do 25*. Zaczyna się poprzez postawienie stopyna belce nastepnie wymachem kolanem nogi wymachowej, udem w gore w przod, podudzie zwisa swob w dol. Stopa palce na siebie. Praca przy odbiciu reka, reka przeciwna do NW do przodu, druga reka w bok, dlon lekko w skos. Noga odbijajaca wyprostowana we wszystkich stawach. Faza lotu:ma za zadanie zachowanie równowagi skoczka w locie i przygotowanie do ladowania. Tor lotu po którym porusza się cialo skoczka zalezy od odbicia. Ruchy nog i ramion pomagaja w zachowaniu równowagi. Lot nie ma zadnego wpływu na odległość skoku ( długość). Ladowanie : głównym zadanie jest zatrzymanie bioder w przodzie wysokie uniesienie kolan i niewielki sklon tulowia w przod.Skok w dal (piersiowa)- odbicie normalne.Faza lotu: po wzlocie pozostawiamy stope nogi odbijającej z tylu. Opuszczamy wymachowa w dol i cofamy piete NW do tylu z jednoczesnym wysunieciem bioder w przod. Praca ramion jest kolowa obustronnie. Faza lotu ( biegowa)- opuszczenie NW w dol i przeniesienie odbijajaca ruchem kolowym do przodu i dolaczamy piete nogi do odbijającej. Praca RR jest kolowa i naprzemianstronnie w koncowej fazie dlonie spotykaja się nad glowa i nastepuje cofniecie ramion do tylu.Metodyka- pokaz i objaśnienie; nauka odbicia; nauka ladowania na noge wymachowa; nauka cofniecia N wymachowej do tylu w miejscu potem w rozbiegu; nauka pracy ramion; nauka rozbiegu; doskonalenie techniki. Technika biegowa- pokazi i objaśnienie; nauka biegania; nauka ladowania na nodze wymachowej; nauka ladowania na N odb. Po jednym kroku biegowym; nauka ladowania po zmianie Nkrok biegowy 23 krokow bieg. nuka pracy ramion. Rekordy Polska: Anna Wlodarczyk prawie 7m. Jrena SzewinskaCybulski Grzegorz Karl Luis. Jest 6 prob w skoku w dal. Trójskok- techniki- naturalna( zawodnicy którzy maja duza skoczność), biegowa(duza szybkość), dwuramienna( zawodnicy którzy sa silni, silne nogi). Sa 3 skoki. ROZBIEG 30-40 m. ! skok jest najciezszy ma za zadanie zatrzymanie prędkości rozwiniętej na rozbiegu, 2 skok jest najkrótszy i ma za zadanie utrzymanie równowagi skoczka w czasie lotu, 3 skok jest najdłuższy i najwyższy, odbicie jest jak w skoku w dal. Po odbiciu nastepuje opuszczeniestopy NW w dol i praca nogi na okrągło tak jak w czasie biegu. Nastepnie jest wymach nogi w skos w gore w przod i noge stawiamy na cala stope. Faza odbicia- nastepuje odbicie w gore w przod. Metodyka- pokaz, objaśnienie; nauka wileskoku 2 rytmy w miejscu w marszu i w biegu; nauka rytmu trójskoku (2 razy na 1 N w miejscu, w marszu, i raz na 2N i w biegu); dolaczamy ladowanie na piaskownice; rytm kroku z 3,5,7 krokow biegowych; nauka rozbiegu; doskonalenie techniki. Rekordy( Jozef Szmit 2krotny mistrz olimpijski) Rosjanin Samiejew Wiktor Brazylijczyk Brytyjczyk Edwards 18,31.W technikach naturalnych i biegowych praca ramion jest naprzemianstronna. W dwuramiennych obie rece Ida do przodu. W trójskoku wazne jest zachowanie rytmu, wszystkie skoki sa wykonywane w takim samym rytmie czasowym.Skok w zwyz- techniki- naturalna, kalifornijska, przerzutowa, flop. W technice flopa sa fazy: rozbieg, odbicie, lot, ladowanie. Rozbieg odbywa się po luku i na 6-8 krokow biegowych, wystepuje sila odsrodkowa dlatego zawodnik na 3….Odbicie nastepuje 2 stopy od poprzeczki i 1m od stojaka. N odbij stawiamy na cala stope, potem nastepuje wymach udem w gore w przod. Tulow wyprostowany. N odb. Prostuje się we wszystkich stawach. Praca RR obustronnia skierowana do gory. Wymach nastepuje udem, rownolegle. Lot- w czasie lotu odchylamy barki, biodra zginamy, N w stawach kolanowych. Wypychamy biodra do przodu, stopy troche wyzej jak kolana, broda sciagnieta lekko do klatki piers. RR ułożone wzdłuż ud nog. Srodek ciężkości staramy się przenieść jak najwyżej nad poprzeczka. Ladowanie- nastepuje wyprostowanie nog nad poprzeczka i ladowanie na plecach (kark).Metodyka- pokaz i objaśnienie; nauka rozbiegu(bieganie po krzywiznach); nauka odbicia do zeskoku z ladowaniem Tylem; nauka skoku w Tyl z miejsca z odbicia obunóż bez poprzeczki i z poprzeczka; nauka polaczenia odbicia z lotem nad poprzeczka. Rekordy: Rekord swiata kobiet 2.09 Stefka Konstantinowa, Anna Krok,Walerienczyk. Mężczyźni Satomajer 2.45, Tnepiza, Partyka. Rzut dyskiem- Na Igrzyskach O. rzucano z miejsca. W V w. rzucano metalowymi. Igrzyska n. 1896- rzucano z miejsca - 1 miesjce 29,15 Hampey USA- wprowadzil półtora obrotu. Sukcesy Polski: 1928 Amsterdam- H. Konopacka 39,32 zloto . Jadwiga Wais rekordzistka swiata. Na igrzyskach w Berlinie zdobywca złotego 59m Edmund Piatkowski 59,91, rekord swiata i jest rekordzista przez miesiąc. USA Werter - dominuje (4 krotny mistrz Olimp). Lata 30-te Gabriela Reish (76,80) i Jurgen Schulz (74,04) Ridell Rekord Polski Katewicz 63,18Dariusz Juzyscyn 65,98. Przepisy- Kolo o średnicy 2,5 m. Kat kola 40*. Mierzymy z dokładnością od sladuobrecz. Damski dysk wazy 1 kg. Meski 2 kg. U Młodzików 1,5kg. TECHNIKA- cechy rzuty- stajemy Tylem do kierunku rzutu, nastepnie ruch obrotowy postępowy z jednostronnym przyspieszeniem. Dysk wykonuje 900*.. FAZY- dwupodporowa; jednopodporowa; bezpodporowa0lot; jednopodporowa; dwupodporowa. FAZY TECH. Trzymanie dysku; ustawienie w kole; przedmachy i zamachy; pozycja wyjsciowa do obrotu (prawa noga się odrywa i wejście w obrot);pozycja wyrzutna(Tylem do kierunku ruchy);faza wyrzutu(ust. Przodem);wyrzut; utrzymanie równowagi i lot dysku. Lot dysku 34*. Metodyka nauczania- Pokaz i objaśnienie; oswojenie ze sprzętem; nauka wyrzutu; przedmachy i wymachy w poziomie i wyrzut z ust. Bokiem; wyrzut z ustawienia Tylem (bez obrotu); nauka obrotu; rzuty z obrotem; doskonalenie techniki. Rzut mlotem- James w Londynie wprowadzil 16 funtowy mlot. 1880- wprowadzono cienka Linke i raczke. 1908- wprowadzono przepisy. Rzut z jednego obrotu 41m. Flanegan USA 56 z dwoch obrotow. Lata 50 i 60 dominacja amerykanow. Orgiert Cieply 68 m. Kwasny- braz w Helsinkach w 79r.Ziolkowski Skolimowska. PRZEPISY- dowolna technika, kolo ( może być w komponowane w kolo dysku) 2m-3,5m. TECHNIKA 2 zamachy; wejście przez piete ( os obrotu przebiega przez lewy bok, biodro i stope; prawa stopa i wyrzut. Wieloboje- 7-boj kobiet i 10-boj mężczyzn. Sa dwudniowe zawody. 1 dzien kobiety- 100 plotki, kula, w zwyz, 200m 2dzien skok w dal, oszczep, 800m. Przerwy miedzy konkursami 30 min. Skok w dal 3 proby, rzut tez 3 i pchniecie kula tez 3. 10-boj mężczyzn 1 dzien- 100m, w dal, kula, skok w zwyz, 400m 2 dzien- 110m przez plotki, dysk, skok o tyczce, oszczep, 1500m. Polak Katus 72r. Monachium medal, Skowronek 74r. Rzym zloto na ME. S. Chmara. Skok o tyczce- Technika-trzymanie tyczki; uniesienie tyczki; rozbieg do 40m; przygotowanie do odbicia i zalozenia tyczki w skrzyn.;zwis na tyczce;przejscie ze zwisu do podporu; prostuje się tyczke,puszcza lewa reka; przejscie przez poprzeczke;Nikt nie może dotknąć tyczki opadając za nia.Chod sportowy Kobiety 3km, 5km, 10km, Mężczyźni 20km, 50km.