Psychologia kliniczna wykład.
Zaburzenia osobowości.
1 wiązka paranoiczne zaburzenia osobowości, schizoidalne, schizotypowe
2.zaburzenia typu osobowości pogranicznej , narcystycznej, histionicznej
3. zaburzenia, które charakteryzują się obecnością lęku, który jest we wszystkich, ale tu najbardziej i tu jest lęk jawny- przejawia się bezpośrednio w zachowaniu i drugi lęk ukryty czyli taki który nie przejawia się bezpośrednio w zachowaniu.
Tu należą zaburzenia:
Osobowość obsesyjno- kompulsywna (osobowość anankastyczna lub osobowość analna)
Dla tej osobowości charakterystyczne jest przesadne stosowanie się i wymaganie od innych zasad, sztywnych reguł postępowania, regulaminów, planów. To kurczowe przywiązanie do zasad, reguł. To osoby bardzo wymagające w stosunku do innych i samego siebie, powoduje to taka sytuację, że tak długo planuje, rozważa całą masę za i przeciw, że nie może podjąć decyzji. Ci ludzie są pracoholikami, są to osoby, uważające że jakieś zadanie trzeba wykonać w jeden określony sposób i to zachowanie bierze się z ucieczki od emocji, u podnóża znajduje się bardzo duży lęk . Ten formalny sposób zachowania chroni przed emocjami. Przesadne postrzeganie formy aby uciec od emocji. Wszystko aby ukryć się przed światem uczuć. Źródło tych zaburzeń tkwi w bardzo bolesnych urazach emocjonalnych we wczesnym dzieciństwie i skutkiem tego ,że osoba doświadczyła, że uczucia wiążą się z bólem. Charakterystyczne jest gromadzenie różnych rzeczy , żal im czegokolwiek się pozbyć. Mówiąc o osobowości obsesyjno-kompulsywna trzeba podać, że tu nie występują wyraźne natręctwa ale symptomy już od wczesnej młodości i do końca życia z wiekiem się nasilają. S a to osoby oschłe. To jest sposób szukania poczucia bezpieczeństwa te zasady , reguły stanowią oparcie. To zachowanie powoduje konflikty co prowadzi do wzrostu lęku, aż prowadzi to do silnych zaburzeń nerwicowych. To osoby, które cały czas bardzo silnie się ograniczają po to aby jak najdokładniej dostosować się do swoich standardów, ale jest to bardzo trudne i dlatego często występuje tu alkoholizm, który rozluźnia hamulce moralne , to pewien oddech. Osoby te cierpią w związku z lękiem przed kontaktami z innymi osobami. Psychoterapia jest bardzo trudna. Tu terapia podtrzymująca a więc taka która nie ma na celu usunięcia czegoś tylko złagodzenie, obniżenie poziomu napięcia, lęku. Terapia jest bardzo trudna, bardzo trudno nawiązać kontakt z tą osoba, która się broni a warunkiem psychoterapii jest bardzo silna więź między terapeutą a pacjentem. Oni też nie zgłaszają się na terapię , bo uważają że oni są poprawni a właśnie inni nie .
2. zaburzenia należące do tej grupy to osobowość lękliwa, lękowo-unikowa- unikająca (te wszystkie nazwy) To dotyczy kontaktów z innymi ludźmi . W zachowaniu osoby uważają kontaktów z innymi ludźmi- mają bardzo silną potrzebę kontaktów, ale odczuwają bardzo silny lęk przed tymi kontaktami. U podłoża tego zaburzenia jest nieprawidłowy obraz własnego ja. To niskie poczucie własnej wartości . Ten lęk i unikanie kontaktów bierze się z tego, że mając niską samoocenę uważa, że zostanie odrzucona, bo siebie widzi jako gorszą. Sa to osoby bardzo nieufne, jeśli ktoś okazuje im przyjaźń, to oni uważają, że coś jest nie tak. Jeśli już nawiązują przyjaźń to bardzo długo sprawdzają lojalność tej osoby, do tego stopnia, ze prowokują pewne sytuacje aby wypróbować tą osobę. Są to osoby, które bardzo boleśnie odczuwają zerwanie jakiegoś związku, ponieważ odczuwają to jako potwierdzenie, że jest się mało wartościowym.. To osoby, które starają się nie zwracać na siebie uwagi. Źródła tych zaburzeń to doświadczenie z dzieciństwa, które związane są z tym, że jako dziecko zwracano mu uwagę , że jest gorsze, mniej potrafi, u kobiet- gdy matka jest dominująca, matka dająca swojej córce do zrozumienia, że jest gorsza „ co byś zrobiła gdyby nie ja” To zaburzenie częściej występuje u kobiet. Stereotypy kulturowe powodują nastawienie do dziewczynek jako tych słabszych, którym należy pomagać. Ten typ zaburzeń osobowości jest najbardziej podatny na terapię, którą zaczyna się od treningu asertywności i jest to terapia mająca na celu zmianę obrazu własnego ja na zbliżony do realnego. To jest zaburzenie osobowości, bo ta osoba cierpi. Terapia stosowana jest systemowo- bierze w niej udział cała rodzina aby kontakty wewnątrz rodzinne urealniły obraz własnego ja u osoby chorej. W wypadku zaostrzenia tych cech nasila się lęk czasem b. Silny aż do leku panicznego lub lęku swobodnego lub reakcje typu histerycznego.
I następna należąca do tej wiązki to osobowość zależna.
Tu też jest lęk, nieprawidłowy obraz własnego ja tylko inny sposób radzenia sobie, wcześniej uni9kanie kontaktów a tu radzenie sobie z lękiem, budowanie bezpieczeństwa polega na tym, że ta osoba szuka oparcia w kimś innym. Osoba ta bierze odpowiedzialność za osobę zależna za podejmowanie i realizację decyzji i osoba zależna się jej podporządkowuje. Często jest taki związek, że osoba dominująca wchodzi w związek z osoba zależną. . Charakterystyczne cechy zachowania: osoby podejmują się różnych nieatrakcyjnych prac po to aby być akceptowanym np. w grupie są prace przyjemne i nieprzyjemne- osoba zależna zgłosi się do nieprzyjemnej żeby był akceptowany. Taka osoba jest bardzo zależna i jak związek jej zostanie zerwany to powstaje problem. Bardzo szybko stara się wejść w nowy związek. To osoby, które nie są w stanie samodzielnie pracować, przejawiać własnej inicjatywy. Te osoby funkcjonują bardzo dobrze w otoczeniu, które jest życzliwe , służy pomocą. Uważa się, że ten typ zaburzeń można łatwo modyfikować. Tu trening też asertywności i stosowanie tych technik , które maja na celu urealnienie własnego ja.
Zajęcia 03.02.2008
Osobowość kompulsywna (anankastyczna)
Charakteryzuje się sztywnymi zasadami postępowania trzymająca się sztywnie planu lub przepisu. Przejawia się kurczowym trzymaniem się zasad, bardzo wymagająca w stosunku do innych i samego siebie. Charakteryzuje się pracoholizmem, uważa że jakieś zadanie da się wykonać tylko w jeden konkretny sposób.
Podstawą tych zachowań jest lęk przed emocjami, przejawia się to ścisłym trzymaniem się reguł by uciec od nadmiaru emocji. Źródło pochodzi z wczesnego dzieciństwa po przejściu jakiegoś urazu. Osoby te często są skłonne do skąpstwa ( przejaw analny) unikają sytuacji w której musiały by kogoś czymś obdarować. Gromadzą wszystkie swoje rzeczy, nie mogą się ich pozbyć. Zasady i reguły stanowią dla tych ludzi wsparcie bezpieczeństwa.
Mogą występować zaburzenia typu nerwicowego.
Psychoterapia:
Osoby te bardzo trudno namówić do terapii, poddają się tylko terapii podtrzymującej, która ma na celu złagodzenie tylko objawów. Osoby te nie zgłaszają się do poradni uważając ze nie
są chorzy lecz innym coś dolega.
Osobowość lękowa, unikowa, unikająca.
Osoby te unikają kontaktu z innymi ludźmi. W osobowości unikowej osoba pragnie kontaktu z innymi lecz się boi kontaktu.
U podłoża jest zaburzony obraz własnego „ja”, niskie poczucie własnej wartości.
Osoba taka widzi siebie jako gorszego od innych i myśli że inny go tak obserwują. Charakteryzuje się wielką nieufnością względem innych jeśli nawiązuje kontakty to bardzo długo sprawdza czy ta osoba jest lojalna wobec niej. Bardzo przeżywają rozerwanie jakiegoś związku. Osoba ta stara się stać na uboczu, nie zwracać na siebie uwagi.
Źródłem zaburzeń są najczęściej doświadczenia z dzieciństwa, doświadczenie związane z częstym mówieniem dziecku że jest gorsze, nieukiem, nic nie potrafi. U kobiet najczęściej pojawia się u dominującej matki, córki nie mogą dorównać matce.
Ten typ najbardziej jest podatny na terapie. Terapię zaczyna się od nauki asertywności, która ma na celu zmianę obrazu własnego „ ja”. Chodzi tu o urealnienie własnego „ja”
Stosuje się tez terapie: psychodynamiczną, systemową.
Osobowość zależna
U podstaw zaburzenia jest lek. Radzenie sobie z lękiem, budowanie bezpieczeństwa polega na tym że osoba tka szuka oparcia w innej osobie. Osoba zależna zupełnie podporządkowuje się innej osobie, osobie dominującej. Najczęściej podejmują prace, której inni unikają celem akceptacji przez innych. Osoba ta funkcjonuje w otoczeniu z ludźmi, którzy są bardzo życzliwi i pomocni. Problem pojawia się gdy związek rozpadnie się, osoba ta szuka panicznie sobie innej osoby, która była by dominująca. Osoby te nie są w stanie same pracować, nie przejawiają własnej inicjatywy.
Osoba ta jest podatna na modyfikacje stosuje się te techniki co u osobowości lękowej przez urzeczywistnienie własnego „ja”.
Osobowość biernie agresywna
Do tego zaburzenia zaliczamy też osobowość nieadekwatną.
Osoby które co by nie robiły robią źle choć stara się zrobić jak najlepiej, jest pewna że to co robi robi dobrze. Osoba taka krytykuje wszystko.
Wykład 2008-03-16
III kategoria Zaburzeń osobowości
Sadystyczna
Masochistyczna
Depresyjna
Osobowość sadystyczna:
Zaburzenia charakteryzujące się zachowaniem najczęściej mającym na celu upokorzenia drugiej osoby, zadawanie jej cierpienia fizycznego i psychicznego.
Osoby te odczuwają satysfakcje z poniżania innej osoby, wyśmiewania jej, stawiania jej w sytuacji nieprzyjemnych często dochodzi do przemocy fizycznej.
Rozpoznanie choroby nie jest łatwe ponieważ osoby te postrzegane są przez innych jako bardzo miłe i normalne. Najczęściej tylko ofiara wie o zaburzeniu tej osoby lecz nie odważy się o tym mówić ponieważ obawia się reakcji względem tej osoby.
Osobowość masochistyczna
Charakteryzuje się: Poszukiwaniem oprawcy
Osoby bt6e są najczęściej skrzywdzone przez los, zły zbieg okoliczności. Najczęściej dokonują wyboru niekorzystnego dla nich, dokonują tego wyboru nieświadomie. Najczęściej odrzucają jakąkolwiek pomoc od innych, SA to osoby bardzo niezaradne.
Lgną do osób, które nimi pogardzają.
Osobowość masochistyczne często łączy się z osobowością sadystyczną.
Często mamy do czynienia z kombinacjami Sadomasochicznymi, często przejawia się to w małżeństwach. ( osoba prowokuje współmałżonka do zachowania agresywnego by była skarcona, to co jest dolegliwością w jakiś sposób zaspakaja potrzeby)
Terapia
Osoby te często jako dzieci były maltretowane i przyjęły wzorce z przeszłości u podstaw, których jest lęk. W osobowości masochistycznej przyjęcie roli ofiary jest sposobem na życie. U osób tych poczucie zwycięstwa, bezpieczeństwa budzi len stawiają się zawsze na gorszej pozycji przegranej.
Osobowość Depresyjna
Charakteryzuje się: obniżeniem nastroju.
Osoby te są pesymistami, z trudem podejmują decyzje, brak im pewności w dążeniu do celu. Zaburzenia somatyczne: bul, zaburzenia układu pokarmowego itp.
Różnice między depresją a nerwicą depresyjną
Osobowość depresyjna - można ją zaobserwować już w wieku dziecięcym i rozwija się w okresie wczesnego dorastania i trwa do końca życia
Nerwica depresyjna - pojawia się u osób z poprawną osobowością i w różnym wieku.
Zaburzeniach osobowości mówimy jeśli występują upośledzenia wynikające z relacji między ludźmi oraz poziomu relacji. Ich osiągnięciami które są znacznie mniejsze od ich możliwości.
Cechy te SA stałe i kształtują się we wczesnym okresie młodości, mogą lec nasileniu lub osłabnąć lecz wzorce zostają niezmienne. Te same cechy występują w osobowości prawidłowej lecz występują w znacznie mniejszym stopniu.
Charaktopatia pourazowa - zaburzenia występujące po wypadku.
Diagnoza polega na precyzyjnym określeniu proporcji miedzy dwoma czynnikami: psychologicznym ( psychicznym ) i somatycznym ( biologicznym ). Dokładne pomiar jest podstawą do poprawnego oddziaływania na przyczyny. Wszystkie zaburzenia występują w dwóch czynnikach lecz w różnych proporcjach.
Terapia Przyczynowa - obejmuje obydwa zaburzenia ( psychiczne i somatyczne )
Typ osobowości A
Zachowanie związane z chorobą układu wieńcowego ( zawał serca )
Typ osobowości C
Osoby zwiększonym ryzykiem zachorowalności na nowotwór
Zaburzenia organiczne - to takie, w których przewagę ma czynnik organiczny nad psychicznym
Zespoły mózgowe - zespół charakteryzujący się uszkodzeniem lub zmianą w mózgu.
Ostry zespół mózgowy - którego głównym objawem są zaburzenia utraty przytomności i świadomości. ( mocne wstrząśnienie mózgu ). Charakteryzuje się gwałtownością wystąpienia i a kończy się remisja lub zespół ostry przechodzi w chroniczny albo kończy się śmiercią
Okres chroniczny trwa długi okres czasu
Remisja - ustąpienie objawów i powrót do normalnego funkcjonowania.
Zespół chroniczny
Objawy: otępienie
Demencja - obniżenie się sprawności umysłowej
Zespół chroniczny:
Dotyczy pamięci krótkotrwałej
Orientacji w czasie, miejscu, własnej osoby
Obniżeniem sprawności uczenia się nowego materiału
Obniżeniem sprawności w zakresie uwagi, stałości uwagi, przerzutności uwagi.
Zupełna niezdolność do abstrakcyjnego pojmowania rzeczywistości.
Obniżenie sprawności w zakresie koordynacji wzrokowo ruchowej ( objawiane najczęściej w piśmie )
Cechy natury emocjonalnej:
Ograniczenie kontroli swoich emocji
Labilność emocjonalna ( chwiejność emocjonalna)
Skłonność do zalegania afektów ( coś wywołał emocje po upłynięciu pewnego czasu emocje nie opadają lecz pozostają na tym samym poziomie)
Impulsywność ( niekontrolowane zachowanie, dotyczy również Popendów )
Typologia:
mechaniczne uszkodzenie tkanki mózgowej
trucizna ( intoksykacja ) np.: eter, kleje, substancje psychoaktywne (narkotyki)
Infekcje ( bakterie i wirusy )
przyczyny naczyniowe ( choroba wieńcowa, wylew,)
choroby mózgu ( choroba Parkinsona, )
Nowotwory mózgu
naturalny fizjologiczny proces starzenia się
Zaburzenia ogniskowe
Zaburzenia ogniskowe to uszkodzenie określonego obszaru kory mózgowej.
Afazja - całkowita utrata zdolności mowy
Dysfazja - częściowe obniżenie poziomu mowy
Afazja sensoryczna ( czuciowa ) - zaburzenia zdolności odbioru mowy
Afazja motoryczna (ruchowa ) - zaburzenie zdolności mowy ( nie potrafimy mówić lecz rozumiemy co się do nas mówi )
Afazja amnestyczna - osoba taka nie może nazwać danych przedmiotów ( opisuje je ale nie może ich konkretnie nazwać )
Afazja jest związana z uszkodzeniem w płacie czołowym ( motoryczna ) sensoryczna ( czuciowo odruchowa ) W lewej półkuli w stosunku osób praworęcznych zaburzenia faktyczne. U osób lewo ręcznych lub osób u których niema znacznej dominacji lewej lub prawej półkuli uszkodzenie jednej półkuli powoduje zaburzenie, najczęściej zaburzenia w mowie.
Agnozja - zaburzenie spostrzegania związane z uszkodzeniem mózgu.
Psychologia kliniczna wykład z dn. 06.04.08
Zaburzenia związane z zaburzeniem rytmu bioelektrycznego.
Padaczka, epilepsja - spowodowane są zsynchronizowaniem się bioelektrycznego rytmu wielu komórek, wyładowania napadowe.
Napady padaczkowe dzielimy na duże i małe.
Przy dużych napadach chory dostaje drgawek
Przy małych napadach nie dochodzi do drgawek, następuje nagła krótkotrwała utrata świadomości. Napady te mogą trwać sekundę, pół sekundy. Objęte są niepamięcią, chory nie jest świadom tej przerwy. Częstotliwość tych napadów jest różna, od bardzo rzadkich do nawet kilkunastu dziennie.
Kolejna postać napadów to tzw. równoważniki padaczkowe - wszystkie objawy które mają charakter napadowy mogą być przejawem padaczki, np. napady bólowe, agresji.
Napady padaczkowe są objawem patologii struktury mózgu, czyli z przyczyn biologicznych, a nie jest chorobą jak twierdzono dawniej.
Naukowcy rozróżniają jeszcze padaczkę samoistną która nie ma przyczyny biologicznej, lub jak nazywają ją inni naukowcy skrytopochodną - z niewybadanej przyczyny biologicznej.
Napad poprzedzają zwiastuny - dziwne zapachy, dźwięki, wzrokowe wrażenia, aura (tj. złe samopoczucie,agresja)
Każdy człowiek ma tzw. próg gotowości drgawkowej.
Są pewne czynniki które obniżają ten próg jak efekt migającego światła (stroboskopowy0, zmęczenie, brak snu, napięcie emocjonalne.
Można tez obniżyć go farmakologicznie (stosuje się przy badaniu wysokości tego progu).
Drgawki mogą występować nie tylko przy napadach padaczkowych ale czasami w czasie choroby przy wysokiej temperaturze.
Epilepsje rozpoznaje się po objawach
mniej pewne:
trwa stosunkowo krótko do 1 maksimum 3 minut
wraz z drgawkami następuje oddawanie kału i moczu
pacjent często upada,
przygryzienie języka
toczenie piany z ust
bardziej pewne:
zniesienie reakcji źrenic na światło
odnowienie odruchu Babińskiego
zapis elektroencefalograficzny
Stan epileptyczny - jeden napad przechodzi w drugi, często kończy się śmiercią.
Leczenie farmakologiczne - leki przeciwdrgawkowe nowej generacji są bardzo skuteczne, mogą doprowadzić zmniejszenia ilości napadów a nawet do eliminacji napadów.
Leczenie musi być pod stałą i ścisłą kontrolą.
Ciężkie stany leczy się chirurgicznie, przez wypełnianie uszkodzonej tkanki mózgu.
Osoby z patologią struktury mózgu charakteryzują się również - lepkością emocjonalną i zaleganiem emocji (dawniej tymi cechami określano tzw. osobowość padaczkową).
Diagnostyka - badania psychologiczne (testy) wykrywające zmiany i uszkodzenia mózgu.
Psychologiczne metody diagnostyczne
Dawniej diagnozowano obecność i lokalizację guzów mózgu przy pomocy testów
Teraz stosujemy tzw. testy przesiewne - proste badania określające czy istnieje prawdopodobieństwo uszkodzeń, zmian w mózgu.
Guza lokalizujemy za pomocą rezonansu magnetycznego czy tomografii komputerowej.
Diagnoza psychologiczna pozwala na zaprojektowanie takiej terapii aby przywrócić chorego do pełnej sprawności lub ograniczyć defekt psychiczny.