Eksploatacja Samochodów.

Laboratorium nr 8.

Temat: Weryfikacja i naprawa tylnego mostu samochodu PF 125p i Polonez.

Sławomir Miszczak

V MDE

Wymagania po naprawie.

1. Czystość zespołu.

Przedstawiony do odbioru zespół powinien być czysty.

2. Zgodność z konstrukcją fabryczną.

Zespół powinien być zgodny z konstrukcją fabryczną określonej marki i typu oraz złożony z przewidzianych w katalogach elementów, bez wad mających wpływ na pracę, funkcjonalność i trwałość.

Dopuszcza się:

1. zmianę konstrukcji podzespołów, elementów i osprzętu wprowadzone przez wytwórcę lub dopuszczone przez wytwórcę do stosowania;

2. stosowanie w importowanych zespołach części zamiennych o odmiennej konstrukcji, lecz odpowiadających tej samej charakterystyce i wymaganiom oraz mających świadectwo dopuszczenia do produkcji i obrotu;

3. powtórne zamontowanie części zregenerowanych, naprawionych lub bez naprawy, które zostały zakwalifikowane jako dobre;

4. stosowanie części nadwymiarowych i podwymiarowych przewidzianych w dokumentacji technologicznej zakładu naprawczego, jeżeli zapewniają właściwe połączenie, tolerancje wykonawcze i własności funkcjonalne części nowej;

5. nie dopuszcza się wszelkiego rodzaju pęknięć części, występowania w spoinach zażużleń, porów, pęknięć, podtopień i odprysków oraz zastępowania przewidzianych dokumentacją konstrukcyjną wytwórcy połączeń rozłącznych przez spawanie i nitowanie.

3. Kompletność zespołu.

Zespół powinien być kompletny, tj. mieć wszystkie analogiczne elementy zespołu nowego tej samej marki i typu zgodnie z dokumentacją wytwórcy.

4. Stan zmontowania zespołu.

Montaż powinien być przeprowadzony zgodnie z obowiązującą dokumentacją techniczną wytwórcy. Śruby i nakrętki powinny być dokręcone i zabezpieczone przed samoczynnym odkręceniem. Wszystkie miejsca podlegające smarowaniu powinny być napełnione środkami smarnymi przewidzianymi w dokumentacji technicznej wytwórcy.

5. Powłoki ochronne powinny być wykonane zgodnie z obowiązującą w zakładzie naprawczym dokumentacją technologiczną, uwzględniającą wymagania zawarte w BN-83/3602-01 i BN-83/3602-02.

6. Piasty kół jezdnych powinny obracać się z oporem jednostajnym, bez wyczuwalnych zacięć i nadmiernych luzów.

7. Moment obrotowy tylnego mostu przyłożony na wałku wejściowym, nie powinien przekraczać wielkości ustalonej przez producenta.

8. Luz wałka wejściowego przy zahamowanych kołach, mierzony na końcówce wałka wejściowego nie powinien przekraczać 3,5°.

9. Temperatura oleju w ciągu 10 min. Badań nie powinna wzrosnąć więcej niż o 25°C w stosunku do temperatury początkowej.

10. Szczelność.

Przecieki oleju z mostu w stanie zimnym i nagrzanym są niedopuszczalne. Dopuszcza się zawilgocenia w miejscach uszczelnień ruchowych.

11. Cichobieżność.

W różnych zakresach obrotów pracę mostu powinien charakteryzować jednolity szum. Wszelkie odchylenia od jednolitego szumu występujące przy normalnej pracy są niedopuszczalne.

Badania układu napędowego samochodu TATRA 813.

Badania układu przeniesienia napędu samochodu TATRA po naprawie można podzielić na dwie zasadnicze grupy:

1. Badania mostów napędowych.

2. Badania wału napędowego.

Badania odbiorcze mostów napędowych:

1. Rodzaje badań:

• badania ogólne (oględziny zewnętrzne);

• sprawdzenie piast kół;

• sprawdzenie momentu obrotowego;

• sprawdzenie luzu wałka wejściowego;

• sprawdzenie temperatury oleju;

• sprawdzenie szczelności;

• sprawdzenie cichobieżności;

2. Stanowisko do badań:

Badanie tylnych mostów napędowych należy przeprowadzać na stanowisku dynamicznym, zapewniającym wykonanie przewidzianych badań oraz dokładność

pomiaru ustaloną w dokumentacji konstrukcyjnej wytwórcy.

3. Opis badań:

Sprawdzenie piast powinno być wykonane metodą manualną. Sprawdzenie momentu obrotowego należy wykonywać pokrętłem dynamometrycznym. Luz wałka wejściowego bada się kątomierzem przyłożonym na końcu wałka, sprawdzenie

Szczelności oraz temperatury oleju przeprowadza się podczas próby cichobieżności.

Temperaturę mierzy się termometrem umieszczonym w otworze wlewowym. Oceny

cichobieżności należy dokonywać słuchowo.

Po wszelkiego rodzaju naprawach i remontach, przy odbiorze małych partii lub pojedynczych

sztuk wałów napędowych, łożysk pośrednich oraz przegubów krzyżakowych będących

samodzielnymi zespołami stosuje się grupę tzw. badań niepełnych.

Opis struktury badań:

1. Oględziny należy przeprowadzić nieuzbrojonym okiem bez demontażu zespołów na części. W zakresie pokryć należy sprawdzić stan powłok i barwę.

2. Sprawdzenie wymiarów elementów przyłączeniowych przegubów krzyżakowych,

łożysk pośrednich, wałów napędowych oraz długości wałów należy wykonać za pomocą przyrządów pomiarowych lub sprawdzianów, zapewniających wymaganą dokładność pomiaru wg dokumentacji technicznej.

W przypadku pomiaru wału o zmiennej długości należy zmierzyć minimalną długość

wału ( w stanie całkowitego zsunięcia).

3. Sprawdzenie momentu oporowego obrotu złącz na czopach krzyżaka należy przeprowadzać za pomocą przyrządów pomiarowych wg schematów obciążeń podanych w wymaganiach normy przedmiotowej.

4. Sprawdzenie wzajemnego położenia rozwidleń należy przeprowadzić wzrokowo;

wzajemne przestawienie rozwidleń dostrzegalne okiem jest niedopuszczalne.

5. Sprawdzenie płynności przesuwania się złącza po wielowypuście i wielkości występujących oporów należy wykonywać ręcznie.

6. Sprawdzenie kąta odchylenia przegubu należy przeprowadzać za pomocą przyrządów z dokładnością 30′. Pomiar należy wykonać, obracając wał dookoła osi

o kąt, co najmniej 360°.

7. Sprawdzenie bicia poprzecznego wału należy wykonać w płaszczyźnie prostopadłej do osi wału, w punkcie maksymalnego wskazania czujnika i w punkcie przeciwległym po obróceniu wału o kąt 180°. Pomiar wykonać z dokładnością do 0,02 mm. Wielkość bicia i miejsce pomiaru podano w wymaganiach norm przedmiotowych.

8. Sprawdzenie jakości zgrzein należy przeprowadzać wg BN-75/4144-02, stosując próbę wyłuskiwania zgrzein bezpośrednio na wale napędowym, z którego należy oderwać dwie płytki wyważające.

9. Sprawdzenie wielkości niewyrównoważenia dynamicznego wału należy przeprowadzać na wyważarkach stacjonarnych do wałów w następujący sposób:

∗ wał o wyróżniku 40 - wg normy przedmiotowej

∗ pozostałe wały - przy obrotach i długości wału podano w dokumentacji konstrukcyjnej

10. Sprawdzenie momentu oporowego regulacji łożysk pośrednich należy przeprowadzać tylko z uwzględnieniem oporu pierścieni uszczelniających. Sprawdzanie wykonać za pomocą specjalnego przyrządu pomiarowego.

11. Sprawdzenie płynności obrotu wałka łożyska pośredniego, płynności przesuwania się podpór pośrednich przesuwanych względem bieżni łożyska należy przeprowadzić ręcznie.

12. Sprawdzenie momentu dokręcania nakrętki podpory pośredniej przeprowadza się ręcznie za pomocą klucza dynamometrycznego.

Ocenę badanych wałów napędowych, przegubów krzyżakowych, łożysk pośrednich należy przeprowadzić zgodnie z normą PN-79/N-03021 i uznać za zgodną z wymaganiami, jeżeli uzyska wynik pozytywny.

Pomiar momentu na wale napędowym samochodu TATRA.

Dane:

Masa pręta:

Skalowanie:

Wskazanie	Mi
0	0
0,22	2,06
1,05	7,95
1,82	13,83
2,58	19,72
3,36	25,60
4,16	31,49

Obciążenia na poszczególnych biegach.

Bieg	Wskazanie	Mi
I	1,13	8,68
II	1,25	9,59
III	1,47	11,25
IV	1,59	12,16

Wnioski.

W wyniku przeprowadzonego ćwiczenia stwierdzono przy zmianach biegów , a tym samym prędkości obrotowej wału zmiany momentu obrotowego, który wynosił:

• I bieg -8,68 Nm

• II bieg -9.59 Nm

• III bieg -11.25 Nm

• IV bieg -12.16 Nm

Przy zmianie biegów na wyższe moment obrotowy rośnie.

1

6

M_2...6

M₁

0,3 m

0,3 m

---