Ocena ryzyka zawodowego za pomocą metody Score Risk - wzór: R=S*E*P, gdzie R - poziom ryzyka, S - potencjalne skutki zagrożenia, E - ekspozycja na zagrożenie, P - prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia. Ocenę poszczególnych parametrów S,E i P oraz ocenę jakościową ryzyka według Score Risk bierze się z tablic.
Ocena ryzyka zawodowego za pomocą metody Grafu Ryzyka- prosta metoda pozwalająca na szybkie ustalenie, z jaką kategorią ryzyka mamy do czynienia. Na schemacie graficznym określa się np. przewidywany zakres szkód, okres ekspozycji pracownika na zagrożenie, ochrona przed zagrożeniem, prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanego wydarzenia. Otrzymany z grafu wynik punktowy najlepiej porównać do trójstopniowej skali ryzyka zawodowego (małe, średnie i duże ryzyko) wg PN-N-18002 i na jej podstawie wyznaczyć dopuszczalność ryzyka zawodowego oraz zalecenia wynikające z oceny tego ryzyka (konieczne działania).
Ocena ryzyka zawodowego za pomocą metody Standardowa Ocena ryzyka zawodowego jest to prosty sposób na oszacowanie ryzyka słownie i liczbowo. Jest dokonywana na podstawie zależności R=S*P, gdzie R - poziom ryzyka, S - potencjalne skutki, P - prawdopodobieństwo. Ryzyko rośnie wprost proporcjonalnie do potencjalnych skutków i prawdopodobieństwa ich wystąpienia. Kategorie oceny ryzyka są zgodne z pięciostopniową skalą oszacowania ryzyka wg PN-N-18002 (bardzo małe, małe i średnie - dopuszczalne oraz duże i bardzo duże - niedopuszczalne)
Metoda oceny ryzyka HAZOP - metoda często stosowana do analizy ryzyka zawodowego związanego z eksploatacją obiektów technicznych oraz instalacji. Polega na systematycznej analizie możliwych odchyleń od zamierzonego przebiegu procesu. Rozpatrywany proces dzieli się na jednostki funkcjonalne (np. zbiorniki, zawory) , które są analizowane oddzielnie. Określa się zamierzony sposób funkcjonowania każdej z nich i ustala odpowiadające jej parametry (np. temp., ciśnienie). Dla tych odchyleń, które mogą zaistnieć rzeczywistości ustala się możliwe przyczyny ich powstawania. Przygotowanie analizy, zebranie niezbędnych informacjipodział na jednostki funkcjonalneokreślenie zamierzonego sposobu funkcjonowania jakościokreślenie odchyleńustalenie przyczyn odchyleńoznaczenie i wyznaczenie dopuszczalności ryzyka związanego z odchyleniemokreślenie działań wynikających z oceny
Metoda oceny ryzyka PHA - metoda wstępnej analizy zagrożeń, może być zastosowana do analizy ryzyka na stanowiskach pracy oraz w fazie projektowania obiektu czy procesu. Do tej metody wykorzystuje się : informację stanowiącą zestawienie znanych zagrożeń występujących w obrębie obiektu i wynik analizy własnej dotyczącej potencjalnej możliwości oddziaływania obiektu lub procesu na otoczenie i wystąpienie zagrożeń. Poziom ryzyka określamy według wzoru R=S*P. sporządzenie listy spodziewanych zagrożeń dokonanie oceny dotkliwości skutku (szkody) wg przyjętej skalidokonanie oceny prawdopodobieństwa ustąpienia szkody wg przyjętej skalioszacowanie ryzyka jako iloczynów wskaźników prawdopodobieństwa wystąpienia szkody przez jej stopień
Metoda oceny ryzyka ETA - metoda analizy zagrożeń za pomocą drzewa zdarzeń, analizę rozpoczyna się od ustalenia możliwych przyczyn i prowadzi do określenia wynikających z nich zagrożeń. Drzewo rysowane jest poziomo, umieszcza się na nim zdarzenia inicjujące z lewej strony, a następne w sekwencji z prawej. W ten sposób można przewidzieć następujące po sobie zdarzenia, określać konsekwencje popełnianych błędów oraz sposoby zapobiegania tym błędom. Metoda drzewa zdarzeń jest szczególnie przydatna przy analizie złożonych systemów zabezpieczających i procedur postępowania awaryjnego.
Działania związane ze znaczącymi zagrożeniami - wdrażanie procedur sterowania operacyjnego takich jak: dobór odpowiednich pracowników do wykonywania odpowiednich prac, bezpośredni nadzór nad realizacją prac przez wyznaczone do tego celu osoby, dokumentowanie i zatwierdzanie planów wykonywania prac, wydzielanie znakowanie i przygotowywanie terenów do wykonywania prac, stosowanie odpowiednich środków ochronnych oraz technicznych, instruktarz pracowników, stosowanie odpowiednich urządzeń lub systemów monitorujących zagrożenia występujące w obszarze wykonywania prac, sposoby sygnalizacji między pracownikami wykonującymi pracę, a osobami nadzorującymi, sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożenia łącznie z pierwszą pomocą. Kryteria wprowadzania procedur: liczba pracowników niezbędnych do wykonywania prac, wartości parametrów procesów związanych z zagrożeniami, wskazania urządzeń monitorujących zagrożenia w obszarach wykonywania prac, rodzaje sygnałów alarmowych określających stan zagrożenia w danym momencie, parametry techniczne środków ochronnych wymaganych podczas wykonywania określonych rodzajów prac związanych ze znaczącymi zagrożeniami.
Działania związane z wypadkami przy pracy i awariami - potencjalne sytuacje awaryjne powinny być rejestrowane a rejestr aktualizowany z odpowiednią częstotliwością, aby móc zagwarantować efektywną realizację w tego rodzaju przypadkach. Aby móc ocenić efektywność planów awaryjnych zakład przemysłowy powinien przestrzegać procedur testowania ich z określoną częstotliwością za pomocą scenariuszy awaryjnych i innych odpowiednich środków oraz rewidowania planów w miarę potrzeb, w świetle zdobytych doświadczeń. Powinny również zostać ustanowione procedury okresowych ocen zapotrzebowania na sprzęt ratunkowy i utrzymanie tego sprzętu w odpowiednim stanie. Należy postawić nacisk na jakość środków ratowniczych, która powinna być regularnie oceniana za pomocą inspekcji i testów.
Sprawdzanie systemu zarządzania bezpieczeństwem poprzez Monitoring Monitorowanie- obserwowanie stanu warunków pracy, zachowań pracowników oraz wyników działań podejmowanych w celu poprawy bhp. Powinien obejmować w szczególności identyfikację zagrożeń, ocenę ryzyka zawodowego oraz analizę przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Monitorowanie może mieć charakter proaktywny (polega na obserwacji stanu bezpieczeństwa pracy poprzez sprawdzanie stopnia wdrożenia i skuteczności planów działań oraz środków zapobiegających wystąpieniu wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych; podstawowymi cznnikami monitorowania proaktywnego są identyfikacja zagrożeń oraz ocena ryzyka zawodowego) oraz reaktywny (polega na obserwowaniu stanu bhp poprzez rejestrowanie i analizowanie przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych).
Sprawdzanie systemu zarządzania bezpieczeństwem poprzez Audity - kompleksowa ocena funkcjonowania systemu, wychwytywanie ewentualnych przeoczeń lub zaniedbań kierownictwa i ich usuwanie - poprawa bezpieczeństwa pracy, wykrycie jak największej ilości niedociągnięć - efektywne i rzetelne narzędzie, które wspiera politykę zarządzania i jej nadzorowanie poprzez dostarczanie informacji.
Sprawdzanie systemu zarządzania bezpieczeństwem poprzez Działania korygujące i zapobiegawcze - działania korygujące są realizowane w przypadku wykrycia niezgodności istniejących, a zapobiegawcze w razie wykrycia zagrożeń potencjalnych. W zakładzie powinny być ustanowione i utrzymywane procedury postępowania z niezgodnościami obejmujące analizę ich przyczyn, podejmowanie działań mających na celu zmniejszenie skutków związanych z niezgodnościami oraz inicjowanie, planowanie, przeprowadzanie działań korygujących lub zapobiegawczych i sprawdzenie wykonania. .
Ocena ryzyka zewnętrznego na stanowisku pracy - Pyły - Procedura oceny ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na pyły, składa się z następujących etapów: - ustalenie chronometrażu pracy, przeprowadzenie analizy jakościowej pyłu, pobranie próbek pyłu w strefie oddychania pracownika, oznaczenie stężenia pyłu i obliczenie wskaźników narażenia, ocena narażenia, oszacowanie poziomu ryzyka zawodowego, działania profilaktyczne.
W celu przeprowadzenia prawidłowej oceny ryzyka zawodowego należy: wykonać analizę jakościową pyłu (identyfikację składników pyłu), wykonać analizę jakościową pyłu (pomiar stężenia pyłu), określić największe dopuszczalne stężenia pyłów (1. NDS dla pyłu całkowitego(wdychanego), 2. NDS dla pyłu respiralnego, 3. NDS dla włókien respiralnych.
Ocena ryzyka zewnętrznego na stanowisku pracy - Hałas słyszalny - jeżeli pomimo zastosowania wszelkich możliwych rozwiązań technicznych i organizacyjnych poziom hałasu przekracza wartości dopuszczalne, pracodawca ma obowiązek: ustalić przyczyny przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu oraz opracować i wdrożyć program działań technicznych i organizacyjnych w celu maksymalnego zmniejszenia narażenia pracowników na hałas, zaopatrzyć pracowników w indywidualne ochrony słuchu dobrane do wielkości charakteryzujących hałas i do cech indywidualnych pracowników oraz zapewnić ich stosowanie, ograniczenie czasu ekspozycji na hałas, oznakowanie stref zagrożonych hałasem oraz ograniczyć dostęp do tych stref.
Ocena ryzyka zewnętrznego na stanowisku pracy - Hałas infra i ultradźwiękowy - brak żrodła
Proces oceny ryzyka zawodowego - informacje potrzebne do oceny ryzyka - lokalizacja stanowiska pracy, realizowane zadania, stosowane środki pracy, wykonywane operacje technologiczne, wykonywane czynności, wymagania przepisów prawnych i norm, zagrożenia zidentyfikowane na stanowisku pracy, wypadki przy pracy i choroby zawodowe, możliwe skutki występujących zagrożeń, stosowane środki ochronne, inne zdarzenia związane z warunkami pracy.
Proces oceny ryzyka zawodowego - identyfikacja zagrożeń i ich skutków - obejmuje zagadnienia dotyczące: -planowania, konstruowania i rozruchu przy oddawaniu do eksploatacji, - rutynowych i nierutynowych warunków działania, łącznie z wyłączeniem, konserwacją i uruchamianiem instalacji, - wypadki i możliwe sytuacje awaryjne powodowane przez: zanieczyszczenie materiałów, wady strukturalne, warunki i zjawiska klimatyczne, zakończenie eksploatacji, czynnik ludzki, sabotaż.
Proces oceny ryzyka zawodowego - wyznaczenie dopuszczalności ryzyka - Podstawowym kryterium dopuszczalności ryzyka zawodowego są wymagania zawarte w odpowiednich przepisach prawnych i normach, uznaje się że ryzyko zawodowe jest odpowiednio kontrolowane i można je zaakceptować jeśli w wyniku oceny można stwierdzić, że: spełnione są wymagania dotyczące przepisów, uwzględniono wymagania norm, zasady ograniczenia ryzyka zawodowego są właściwie stosowane. Dopuszczalność ryzyka zawodowego można wyznaczyć bezpośrednio na podstawie jego oszacowania