Nadzór nad tworzeniem prawa przez samorząd terytorialny
Tworzenie prawa zwane jest inaczej powstawaniem prawa - w teorii prawa jest to akt decyzyjny jednostronny, jest to podstawowa forma prawotwórstwa w systemie prawa stanowionego.
Prawo może być tworzone w różny sposób:
- zwykłe stanowienie prawa (legislacja)
- prawotwórcza praktyka organów państwowych
- umowa
- zwyczajny.
Stanowienie prawa wyróżnia się następującymi cechami :
- Biorą w nim udział kompetentne organy.
- Stanowienie odbywa się na podstawie procedury ustawodawczej.
- Podstawy prawne tej procedury to konstytucja, bądź regulamin Sejmu i Senatu.
- W procesie tym akty normatywne tworzone są
w określonej formie (ustawy bądź rozporządzenia).
- Wymagana jest promulgacja (ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku ustawowym).
W procesie stanowienia prawa jest kreowane prawo, są tworzone normy które mają charakter generalny bądź abstrakcyjny. Stanowienie prawa jest to inaczej pisemne źródło prawa, innym źródłem jest umowa.
Umowa jest źródłem prawa ponieważ tworzy prawo pomiędzy stronami. Umowa jako akt prawotwórczy ma przede wszystkim znaczenie w prawie cywilnym, gosp., pracy. Podstawowe źródło prawa stanowi umowa w pojęciu międzynarodowym.
Praktyka prawotwórcza organów państwowych związana jest z pojęciem precedensu. Precedensy nie prawotwórcze są to precedensy które nie tworzą żadnego nowego prawa ani nowej normy. Precedens prawotwórczy wydaje się gdy w systemie prawa nie ma normy prawnej pod którą można by podciągnąć daną sytuację, inaczej mówiąc istnieje luka prawna, bądź też norma ta jest niedostatecznie określona.
ŹRÓDŁO PRAWA jest pojęciem wieloznacznym, jest to akt normatywny, który zawiera przepisy dające podstawę konstruowania norm danej gałęzi prawa. Składa się z:
- nazwy rodzajowej aktu normatywnego np. ustawa, rozporządzenie.
- data ustanowienia, uchwalenia,
- tytułu określającego jego zakres przedmiotowy.
- ponad to może ale nie musi być preambuła, czyli wyjaśnienie celu uchwalenia danej ustawy.
- przepisów ogólnych, które zawierają elementy wspólne dla norm zawartych w treści przepisów szczegółowych. W ramach tych przepisów możemy spotkać się również z definicjami ustawowymi
- przepisy szczególne zawierające zasadniczo materię aktu normatywnego
- przepisy końcowe w których znajdują się przepisy derogacyjne
- podpis osoby wydającej dany akt
- promulgacja czyli ogłoszenie aktu w dzienniku urzędowym.
Źródła prawa wskazane w konstytucji jako powszechnie obowiązujące:
1) Konstytucja
2) Ustawa
3) Rozporządzenia z mocą ustawy
4) Ratyfikowane umowy międzynarodowe
5) Od czasu przystąpienia Polski do UE do polskiego systemy źródeł prawa należy również prawo europejskie
6) Rozporządzenia
7) Akty prawa miejscowego.
Akty prawa miejscowego stanowionego przez gminę
(wg Ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym)
- Na podstawie upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego obowiązujących na obszarze gminy.
- Organy gminy mogą wydawać akty prawa miejscowego w zakresie:
1) wewnętrznego ustroju gminy oraz jednostek pomocniczych,
2) organizacji urzędów i instytucji gminnych,
3) zasad zarządu mieniem gminy,
4) zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
- W zakresie nieuregulowanym w odrębnych ustawach lub innych przepisach powszechnie obowiązujących rada gminy może wydawać przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne dla ochrony życia lub zdrowia obywateli oraz dla zapewnienia porządku, spokoju
i bezpieczeństwa publicznego.
- Przepisy porządkowe mogą przewidywać za ich naruszanie karę grzywny wymierzaną
w trybie i na zasadach określonych w prawie
o wykroczeniach.
- Akty prawa miejscowego ustanawia rada gminy w formie uchwały.
- W przypadku niecierpiącym zwłoki przepisy porządkowe może wydać zarząd
w formie uchwały.
- Uchwała, o której mowa wyżej podlega zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady gminy. Traci ona moc w razie odmowy zatwierdzenia bądź nieprzedstawienia do zatwierdzenia na najbliższej sesji rady.
- W razie nieprzedstawienia do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia uchwały, rada gminy określa termin utraty jej mocy obowiązującej.
- Wójt lub burmistrz przesyła przepisy porządkowe do wiadomości wójtom sąsiednich gmin i staroście powiatu,
w którym leży gmina, następnego dnia po ich ustanowieniu.
- Zasady i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego określa ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych
NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ GMINY
- Nadzór nad działalnością gminną sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem.
- Organami nadzoru są Prezes Rady Ministrów i wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa.
- Organy nadzoru mogą wkraczać
w działalność gminną tylko w przypadkach określonych ustawami.
Organy nadzoru mają prawo żądania informacji i danych, dotyczących organizacji i funkcjonowania gminy, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień nadzorczych
- Wójt lub burmistrz obowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady
w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. Uchwały w sprawie przepisów porządkowych wójt lub burmistrz przekazuje w ciągu dwóch dni od ich podjęcia.
- Wójt lub burmistrz przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej na zasadach określonych wyżej uchwałę budżetową, uchwałę w sprawie absolutorium dla zarządu oraz inne uchwały objęte zakresem nadzoru izby.
- Uchwała organu gminy sprzeczna
z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały.
- Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub w toku tego postępowania, może wstrzymać wykonanie uchwały.
- Rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne
i prawne oraz pouczenie
o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
- W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę wydano z naruszeniem prawa.
- Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu gminy wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa
w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.
- W przypadku złożenia przez organ gminy skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, sąd administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wpłynięcia skargi do sądu.
- W razie powtarzającego się naruszenia przez radę gminy Konstytucji lub ustaw, Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać radę gminy. Rozwiązanie rady równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów gminy. Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej wyznacza wówczas osobę, która do czasu wyborów nowych organów gminy pełni funkcję tych organów.
- Jeżeli powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza się zarząd gminy, wojewoda wzywa radę gminy do zastosowania niezbędnych środków, a jeżeli wezwanie to nie odnosi skutku - za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej - występuje
z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów
o rozwiązanie zarządu gminy. W razie rozwiązania zarządu, do czasu wyboru nowego zarządu, funkcję zarządu pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.
- W razie braku nadziei na szybką poprawę i przedłużającego się braku skuteczności
w wykonywaniu zadań publicznych przez organy gminy, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, może zawiesić organy gminy i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do dwóch lat, nie dłużej jednak niż do wyboru rady oraz wójta na kolejną kadencję.
- Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody, zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
- Komisarz rządowy przejmuje wykonywanie zadań i kompetencji organów gminy z dniem powołania.
- Rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące gminy podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.
- Do złożenia skargi uprawniona jest gmina lub związek międzygminny , których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała lub zarządzenie organu, który podjął uchwałę lub zarządzenie albo którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze.
- Rozstrzygnięcia nadzorcze stają się prawomocne z upływem terminu do wniesienia skargi bądź z datą oddalenia lub odrzucenia skargi przez sąd.
- Przepisy o nadzorze nad gminami stosuje się odpowiednio do związków i porozumień międzygminnych .
- W sprawach związków i porozumień międzygminnych , wykraczających poza granice województwa, organy nadzorcze działają w zakresie swojej właściwości miejscowej i za pośrednictwem organów nadzorczych właściwych ze względu na siedzibę władz związku lub porozumienia, chyba że statut związku lub porozumienie przekazuje uprawnienia nadzorcze Prezesowi Rady Ministrów.
- Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę lub zarządzenie do sądu administracyjnego.
- Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę oddalił.
- Skargę na uchwałę lub zarządzenie można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy, którzy na to wyrażą pisemną zgodę.
- W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.
Akty prawa miejscowego stanowione przez powiat
(wg Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym)
- Na podstawie i w granicach upoważnie zawartych w ustawach rada powiatu stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze powiatu.
- Akty prawa miejscowego stanowione są
w szczególności w sprawach:
1) wymagających uregulowania w statucie,
2) szczególnego trybu zarządzania mieniem powiatu,
3) zasad i trybu korzystania z powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
- Rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe, jeżeli jest to niezbędne do ochrony życia, zdrowia lub mienia obywateli, ochrony środowiska naturalnego albo do zapewnienia porządku, spokoju i bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy.
- Powiatowe przepisy porządkowe,
o których wyżej mowa mogą przewidywać za ich naruszenie kary grzywny wymierzane
w trybie i na zasadach określonych w prawie
o wykroczeniach.
- Akty prawa miejscowego powiatu stanowi rada powiatu w formie uchwały, jeżeli ustawa upoważniająca do wydania aktu nie stanowi inaczej.
Powiatowe przepisy porządkowe, w przypadkach niecierpiących zwłoki, może wydać zarząd. Podlegają zatwierdzeniu na najbliższej sesji rady powiatu. Tracą one moc w razie nieprzedłożenia ich do zatwierdzenia lub odmowy zatwierdzenia. Termin utraty mocy obowiązującej określa rada powiatu.
Starosta przesyła przepisy porządkowe do wiadomości zarządom gmin położonych na obszarze powiatu
i starostom sąsiednich powiatów następnego dnia po ich ustanowieniu.
- Akty prawa miejscowego podpisuje niezwłocznie po ich uchwaleniu przewodniczący rady powiatu i kieruje do publikacji.
- Zasady i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego oraz wydawania wojewódzkiego dziennika urzędowego określa ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych.
Nadzór nad działalnością powiatu
(wg Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym)
- Nadzór nad działalnością powiatu sprawuje Prezes Rady Ministrów oraz wojewoda, a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa.
- Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność powiatu tylko w przypadkach określonych ustawami.
- Nadzór nad związkiem powiatów sprawuje wojewoda właściwy dla siedziby związku.
- Nadzór nad wykonywaniem zadań powiatu sprawowany jest na podstawie kryterium zgodności z prawem.
- Jeżeli prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu powiatu od jego zatwierdzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ, zajęcie stanowiska przez ten organ powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego rozstrzygnięcia lub jego projektu, z zastrzeżeniem, że termin, o którym mowa
wynosi 30 dni, jeżeli zatwierdzenie, uzgodnienie lub zaopiniowanie wymagane jest od organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
- Jeżeli organ ów nie zajmie stanowiska w sprawie, rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte w brzmieniu przedłożonym przez powiat, z upływem wyżej wymienionych terminów.
- Starosta zobowiązany jest do przedłożenia wojewodzie uchwał rady w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia. Uchwały organów powiatu w sprawie wydania przepisów porządkowych podlegają przekazaniu w ciągu dwóch dni od ich podjęcia.
- Starosta przedkłada regionalnej izbie obrachunkowej, na wyżej wymienionych zasadach:
- uchwałę budżetową,
- uchwałę
- w sprawie absolutorium dla zarządu
- inne uchwały objęte zakresem nadzoru izby.
Uchwała organu powiatu sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia jej doręczenia organowi nadzoru.
- Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub w toku tego postępowania, może wstrzymać wykonanie uchwały.
- Rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne oraz pouczenie
o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
- W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę wydano z naruszeniem prawa.
Po upływie 30 dni organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały organu powiatu.
W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
- W razie powtarzającego się naruszenia przez radę powiatu Konstytucji lub ustaw, Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać radę powiatu. Rozwiązanie rady równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów powiatu. Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej wyznacza wówczas osobę, która do czasu wyborów nowych organów powiatu pełni funkcję tych organów.
- Jeżeli powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza się zarząd powiatu, wojewoda wzywa radę powiatu do zastosowania niezbędnych środków, a jeżeli wezwanie to nie odnosi skutku - za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej - występuje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o rozwiązanie zarządu powiatu. W razie rozwiązania zarządu, do czasu wyboru nowego zarządu, funkcję zarządu pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.
- W razie nierokującego nadziei na szybką poprawę
i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy powiatu, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, może zawiesić organy powiatu
i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do 2 lat, nie dłużej jednak niż do wyboru zarządu przez radę kolejnej kadencji.
- Ustanowienie zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów organom powiatu
i wezwaniu ich do niezwłocznego przedłożenia programu poprawy sytuacji.
- 3. Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
- 4. Komisarz rządowy przejmuje wykonywanie zadań
i kompetencji organów powiatu z dniem powołania.
Rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące niewłaściwej pracy zarządu i rady powiatu podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem, w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.
- Do złożenia skargi uprawniony jest powiat lub związek powiatów, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze.
- Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie organu nadzorczego, dotyczące uchwały rady powiatu, doręczone po upływie kadencji rady, uprawniona jest rada powiatu następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego rady.
- Do postępowania w w/w sprawach stosuje się odpowiednio przepisy
o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji
w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej.
- Rozstrzygnięcia nadzorcze stają się prawomocne z upływem terminu do wniesienia skargi albo z dniem oddalenia lub odrzucenia skargi przez sąd.
- Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą podjętą przez organ powiatu w sprawie z zakresu administracji publicznej, może, po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia, zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
- Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę oddalił.
- Skargę na uchwałę, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców powiatu, którzy na to wyrażą pisemną zgodę.
- W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.
- Przepisy owe stosuje się odpowiednio, gdy organ powiatu nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne narusza prawa osób trzecich.
- Przepisów, które zostały wymienione nie stosuje się do decyzji indywidualnych
w sprawach z zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy powiatów oraz związki powiatów.
- Kontrolę instancyjną w tym zakresie oraz nadzór pozainstancyjny, a także kontrolę sprawowaną przez sąd określają odrębne przepisy
Akty prawa miejscowego stanowionego przez samorząd województwa
(wg Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym)
* Na podstawie tej ustawy oraz na podstawie upoważnień udzielonych w innych ustawach i w ich granicach sejmik województwa stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części.
Przewodniczący sejmiku województwa podpisuje akty prawa miejscowego, przyjęte przez sejmik województwa, niezwłocznie po ich uchwaleniu i kieruje je do publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym podlega także uchwała budżetu województwa oraz sprawozdanie z wykonania budżetu województwa.
Zasady i tryb ogłaszania aktów prawa miejscowego oraz wydawania wojewódzkiego dziennika urzędowego określa ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych
* Każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone przepisem aktu prawa miejscowego, wydanym w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu organu samorządu województwa, który wydał przepis, do usunięcia naruszenia - zaskarżyć przepis do sądu administracyjnego.
Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli w sprawie orzekał już sąd administracyjny i skargę oddalił.
W sprawie wezwania do usunięcia naruszenia stosuje się przepisy o terminach załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym.
* Przepisy stosuje się odpowiednio, gdy organ samorządu województwa nie wykonuje czynności nakazanych prawem albo, przez podejmowane czynności prawne lub faktyczne, narusza prawa osób trzecich.
W przypadkach, o których mowa wyżej , sąd administracyjny może nakazać organowi nadzoru wykonanie niezbędnych czynności na rzecz skarżącego.
Nadzór nad działalnością samorządu województwa
(wg Ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym)
- Nadzór nad działalnością samorządu województwa sprawuje Prezes Rady Ministrów i wojewoda,
a w zakresie spraw finansowych - regionalna izba obrachunkowa.
- Organy nadzoru mogą wkraczać w działalność województwa tylko w przypadkach określonych ustawami.
- Nadzór nad wykonywaniem zadań województwa jest sprawowany na podstawie kryterium zgodności
z prawem.
- Organy nadzoru mają prawo żądania informacji
i danych, dotyczących organizacji i funkcjonowania województwa, niezbędnych do wykonywania przysługujących im uprawnień nadzorczych.
Jeżeli prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu samorządu województwa od jego zatwierdzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ, zajęcie stanowiska przez ten organ powinno nastąpić nie później niż w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego rozstrzygnięcia lub jego projektu. Termin, o którym mowa wynosi 30 dni, jeżeli zatwierdzenie, uzgodnienie lub zaopiniowanie wymagane jest od organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.
Jeżeli organ, nie zajmie stanowiska w sprawie, rozstrzygnięcie uważa się za przyjęte w brzmieniu przedłożonym przez województwo.
Marszałek województwa przedstawia wojewodzie uchwały sejmiku województwa oraz uchwały zarządu województwa podlegające nadzorowi w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia.
W tym samym terminie marszałek województwa przedstawia regionalnej izbie obrachunkowej uchwały objęte zakresem nadzoru izby.
Uchwała organu samorządu województwa sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały.
Organ nadzoru, wszczynając postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub w toku tego postępowania, może wstrzymać jej wykonanie.
Przepisu nie stosuje się do uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego.
Rozstrzygnięcie nadzorcze powinno zawierać uzasadnienie faktyczne
i prawne oraz pouczenie o dopuszczalności wniesienia skargi do sądu administracyjnego.
W przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, iż uchwałę wydano z naruszeniem prawa.
Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.
Stwierdzenie przez organ nadzoru nieważności uchwały organu samorządu województwa wstrzymuje jej wykonanie z mocy prawa w zakresie objętym stwierdzeniem nieważności, z dniem doręczenia rozstrzygnięcia nadzorczego.
Przepisu nie stosuje się do uchwały o zaskarżeniu rozstrzygnięcia nadzorczego do sądu administracyjnego.
W przypadku złożenia przez organ samorządu województwa skargi na rozstrzygnięcie nadzorcze, sąd administracyjny wyznacza rozprawę nie później niż
w ciągu 30 dni od dnia wpłynięcia skargi do sądu.
Po upływie terminu organ nadzoru nie może we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały organu samorządu województwa. W tym przypadku organ nadzoru może zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego.
W przypadkach, o których mowa , wydanie postanowienia
o wstrzymaniu wykonania uchwały należy do sądu.
Nie stwierdza się nieważności uchwały organu samorządu województwa po upływie jednego roku od dnia jej podjęcia, chyba że uchybiono obowiązkowi przedłożenia uchwały w określonym terminie, albo jeżeli uchwała jest aktem prawa miejscowego.
Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały z powodu upływu określonego terminu, a istnieją przesłanki stwierdzenia nieważności, sąd administracyjny orzeka o niezgodności uchwały z prawem. Uchwała taka traci moc prawną z dniem orzeczenia o jej niezgodności z prawem. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego co do skutków takiego orzeczenia stosuje się odpowiednio.
W razie powtarzającego się naruszenia przez sejmik województwa Konstytucji lub ustaw, Sejm, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może w drodze uchwały rozwiązać sejmik województwa. Rozwiązanie sejmiku województwa równoznaczne jest z rozwiązaniem wszystkich organów samorządu województwa. Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej wyznacza wówczas osobę, która do czasu wyborów nowych organów samorządu województwa pełni funkcję tych organów.
Jeżeli powtarzającego się naruszenia Konstytucji lub ustaw dopuszcza się zarząd województwa, wojewoda wzywa sejmik województwa do zastosowania niezbędnych środków, a jeżeli wezwanie to nie odnosi skutku - za pośrednictwem ministra .właściwego do spraw administracji publicznej - występuje z wnioskiem do Prezesa Rady Ministrów o rozwiązanie zarządu województwa. W razie rozwiązania zarządu, do czasu wyboru nowego zarządu, funkcje zarządu pełni osoba wyznaczona przez Prezesa Rady Ministrów.
W razie nierokującego szybkiej poprawy i przedłużającego się braku skuteczności w wykonywaniu zadań publicznych przez organy samorządu województwa Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej, może zawiesić organy samorządu województwa i ustanowić zarząd komisaryczny na okres do 2 lat, nie dłużej jednak niż do wyboru zarządu województwa przez sejmik województwa nowej kadencji.
Ustanowienie zarządu komisarycznego może nastąpić po uprzednim przedstawieniu zarzutów organom samorządu województwa i wezwaniu ich do niezwłocznego przedstawienia programu poprawy sytuacji województwa.
Komisarza rządowego powołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek wojewody, zgłoszony za pośrednictwem ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Komisarz rządowy przejmuje wykonywanie zadań i kompetencje organów samorządu województwa z dniem powołania.
Rozstrzygnięcia organu nadzorczego dotyczące województwa, w tym rozstrzygnięcia, o których mowa wyżej podlegają zaskarżeniu do sądu administracyjnego z powodu niezgodności z prawem w terminie 30 dni od dnia ich doręczenia.
Do złożenia skargi jest uprawnione województwo. Podstawą wniesienia skargi jest uchwała sejmiku województwa.
Do złożenia skargi na rozstrzygnięcie organu nadzorczego, dotyczące uchwały sejmiku województwa, doręczone po upływie kadencji sejmiku, uprawniony jest sejmik województwa następnej kadencji w terminie 30 dni od dnia wyboru przewodniczącego sejmiku.
Do złożenia skargi uprawnione jest województwo, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone. Podstawą do wniesienia skargi jest uchwała organu, który podjął uchwałę lub którego dotyczy rozstrzygnięcie nadzorcze.
Rozstrzygnięcia nadzorcze stają się prawomocne po upływie terminu przewidzianego na wniesienie skargi albo z dniem oddalenia skargi lub odrzucenia jej przez sąd.
Postępowania sądowe, o których mowa, są wolne od opłat sądowych.
Przepisów niniejszego rozdziału nie stosuje się do decyzji indywidualnych w sprawach z zakresu administracji publicznej, wydawanych przez organy samorządu województwa. Kontrolę instancyjną w tym zakresie oraz nadzór pozainstancyjny i kontrolę sprawowaną przez sąd określają przepisy odrębne.
We wspomnianej wyżej z dnia 20 lipca 2000 r.
o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych znajdują się m. in. takie zapisy :
- Ustawa określa zasady i tryb ogłaszania aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz zasady i tryb wydawania dzienników urzędowych.
- Ogłoszenie aktu normatywnego w dzienniku urzędowym jest obowiązkowe.
- Akty normatywne ogłasza się niezwłocznie.
- Akty normatywne, zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane
w dziennikach urzędowych wchodzą
w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia, chyba że dany akt normatywny określi termin dłuższy.
- W wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się:
1) akty prawa miejscowego stanowione przez wojewodę i organy administracji niezespolonej,
2) akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu i gminy,
3) statuty związków międzygminnych oraz statuty związków powiatów,
4) akty Prezesa Rady Ministrów uchylające akty prawa miejscowego stanowionego przez wojewodę i organy administracji niezespolonej,
5) wyroki sądu administracyjnego uwzględniające skargi na akty prawa miejscowego stanowionego przez: wojewodę i organy administracji niezespolonej, organ samorządu województwa, organ powiatu i organ gminy,
6) porozumienia w sprawie wykonywania zadań publicznych zawarte
a) między jednostkami samorządu terytorialnego,
b) między jednostkami samorządu terytorialnego i organami administracji rządowej,
7) uchwałę budżetową województwa oraz sprawozdanie z wykonania budżetu województwa,
8) obwieszczenia o rozwiązaniu sejmiku województwa, rady powiatu lub rady gminy,
9) statut urzędu wojewódzkiego,
10) inne akty prawne, informacje, komunikaty, obwieszczenia i ogłoszenia, jeżeli tak stanowią przepisy szczególne.
- Wojewoda wydaje wojewódzki dziennik urzędowy.
- Rozpowszechnianie wojewódzkiego dziennika urzędowego odbywa się
w szczególności przez sprzedaż w stałych punktach sprzedaży oraz w systemie prenumeraty.
- Starostwo powiatowe gromadzi i udostępnia zbiór aktów prawa miejscowego ustanowionych przez powiat.
- Urząd gminy prowadzi zbiór przepisów gminnych dostępny do powszechnego wglądu w jego siedzibie.
1